img
7
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 28 lipca­14 sierpnia 2017 nr 14 (282)
Zniknęla, nie pozostawiając śladu,
Rekomendacje dla rządów
Rzeczypospolitej Polskiej
większość drewnianych kościolów
i Ukrainy w relacjach wzajemnych
w galicji i na Wolyniu
Na początku XXI wieku Polska i Ukraina ponownie stoją
u progu wielkich wyzwań w sferze bezpieczeństwa. Ponownie
Już od ponad 10 lat Pawliwka jest miejscem modlitwy w intencji ofiar rzezi
niezwykle wiele zależy od podejmowania wspólnych,
dalekowzrocznych dzialań w tym obszarze, w każdym
wolyńskiej. Również i tym razem odprawiwszy z naszymi braćmi prawoslaw-
z jego wymiarów: polityczno-wojskowym, gospodarczym,
nymi oraz pod ich przewodnictwem wspólne nabożeństwo pod pomnikiem
informacyjnym, energetycznym i innych.
ustanowionym w 2003 r. jako znak pojednania narodów polskiego i ukraiń-
omawianych problemów. Choć po-
DARIUSZ MATeRNIAK
skiego, nasza nieliczna delegacja powracala do Lucka.
dejście do niektórych kwestii ma
prezes Fundacji Centrum
swoje specyficzne cechy z polskie-
Badań Polska-Ukraina
Michala Archaniola, dotarliśmy na
przeszlości stoją mchem pokryte ma-
ANATOLIJ OLICH
go czy ukraińskiego punktu widze-
rozdroże, w miejsce, gdzie mialby
cewy...
tekst i zdjęcie
nia, to różnice te nie przyslaniają
W obu krajach zbyt malo uwagi
być ten kościól, ale nie mogliśmy go
Gdy weszliśmy do środka świą-
zasadniczego postrzegania danej
poświęca się dlugofalowemu myśle-
Nieliczna, ponieważ w jej skladzie
znaleźć. Musieliśmy więc zasięgnąć
tyni, a raczej tego, co z niej zostalo,
sytuacji. Wynika to z podobnie
niu o wspólpracy polsko-ukraińskiej.
byli tylko biskup Witalij Skomarowski,
pomocy  mieszkańców.  Okazalo
ujrzeliśmy przygnębiający widok.
definiowanych interesów, podob-
Opinia publiczna ,,przypomina" sobie
Ordynariusz Lucki, ks. kan. Pawel
się, że kościól byl tak porośnięty, że
Dach gontowy, którym niegdyś byla
nego sposobu percepcji wyzwań
o jednym z najbliższych (nie tylko geo-
Chomiak, proboszcz luckiej para-
mimo iż od ostatniej wizyty p. Krzysz-
ona pokryta, zniszczony zawalil się
i aktualnych zagrożeń, co zresztą
graficznie przecież, ale także mental-
fii katedralnej Świętych Apostolów
tofa minęlo doslownie kilka miesięcy,
do środka. Pozostaly tylko ściany.
nie może dziwić, wobec zbliżonych
nie i kulturowo) sąsiadów glównie
Piotra i Pawla, Krzysztof Krzywiński,
z drogi nie dalo się go już zauważyć.
Widać bylo, że kościól byl jednona-
uwarunkowań, w jakich funkcjonują
przy okazji dramatycznych wydarzeń
architekt i prezes Stowarzyszenia
Trzeba bylo przedzierać się przez
wowy i mial dwie zakrystie po oby-
oba kraje. Jest to dobry prognostyk
lub w związku z różnymi rocznicami
dwu stronach od prezbiterium, oraz
na przyszlość ­ pokazuje bowiem,
wspólnej, nierzadko trudnej i tragicz-
babiniec. Nie byl duży ­ w 1880 r. w
że potrzeba wspólpracy pomiędzy
nej historii. Nawet wówczas dyskusja
Stanislawczyku oraz sąsiadujących
Polską a Ukrainą jest dostrzegana
skupia się jedynie wokól niewielkiego
Bordulakach, które należaly do tej-
po obu stronach granicy.
wycinka relacji, zupelnie pomijając
że parafii, mieszkalo niewiele ponad
Niniejsze rekomendacjewy-
szerszy kontekst stosunków polsko-
300 katolików. Jeszcze w ubieglym
nikiem prac m.in. w czasie spotkania
ukraińskich. Z kolei refleksja dotyczą-
roku można bylo zobaczyć na jego
pod nazwą Polsko-Ukraińskiego Fo-
ca plaszczyzny strategicznej pozo-
ścianach resztki malowidel, teraz zaś
rum Strategicznego, które odbylo się
staje praktycznie nieobecna.
pokrywają je mech i porosty. Zgni-
w lipcu 2016 roku we Lwowie. Mamy
Co charakterystycznie i nie-
la też podloga. Wewnątrz kościola
nadzieję, że przyczynią się one do
zwykle istotne ­ bez większego
rosną chwasty i brzozy i wszystko
lepszego zrozumienia wagi wspól-
trudu można bylo zaobserwować
wskazuje na to, że ściany też runą w
pracy pomiędzy Polską a Ukrainą w
zbieżność spostrzeżeń uczestni-
niedlugim czasie.
omawianych obszarach.
ków z Polski i Ukrainy na większość
Niestety, w taki sam sposób w
ciągu ostatnich 70 lat zniknęla, nie
PZPiT Lwowiacy
pozostawiając śladu, większość
,,Kresy ­ Pamięć i Przyszlość", oraz
zarośla gęstych krzaków, mlodych
drewnianych kościolów w Galicji i na
dziennikarz ,,Monitora Wolyńskiego",
brzóz i krzewów jeżyny.
Wolyniu. Diecezja lucka przed wojną
czyli ja. Naturalnie, po odprawionym
Kościól Trójcy Przenajświęt-
liczyla 167 parafii, w których kościoly
w Truskawcu
nabożeństwie żalobnym pomodlili-
szej zbudowany zostal w XIX wieku
byly budowane przeważnie z drewna
śmy się również i zlożyliśmy kwiaty
i slużyl wiernym do 1939 r. Zaglada
­ surowca najbardziej rozpowszech-
na grobach Polaków spoczywają-
ludności polskiej, deportacje oraz re-
nionego na tych terenach. Z tych
Polski Zespól Pieśni i Tańca
cych na cmentarzu w Porycku.
patriacja po II wojnie światowej zmie-
drewnianych kościolów pozostal tyl-
,,Lwowiacy" zostal zaproszony przez
Pan Krzysztof, który w tym dniu
nily na zawsze krajobraz etniczny
ko jeden ­ w Kowlu, przewieziony ze
,,Asocjację dzialaczy sztuki estrado-
pelnil także funkcję kierowcy, prze-
Stanislawczyka, jak i calej Zachodniej
wsi Wyszeńka rej. rożyszczeńskiego
wej Ukrainy" Ministerstwa Kultury
prowadzil już niejedną wyprawę
Ukrainy; od polowy lat 40. nie mial
i odrestaurowany.
Ukrainy, przy wsparciu Ukraińskiego
badawczą na zachodnich terenach
już kto przychodzić do tego kościola.
Biskup Witalij wyciągnąl z kie-
radia i TRK ,,Tonis", na megafestiwal
Ukrainy i gdy mijaliśmy Stanislawczyk
Historia Stanislawczyka jest również
szeni różaniec. Wybila akurat 15-ta,
,,Truskawiecka Fiesta", który odby-
­ wieś w rejonie brodzkim obwodu
dość typowa jak dla tych terenów:
godzina Bożego Milosierdzia. Odmó-
wal się w Truskawcu 25-27 maja br.
lwowskiego ­ zaproponowal skręcić.
wieś powstala w XVII wieku, żyla w
wiliśmy więc Koronkę w intencji tych
i w którym uczestniczylo 860 arty-
Powiedzial, że byl tu już dawniej i że
pokoju i prosperowala dopóty, do-
wszystkich, którzy przychodzili do
stów z calej Ukrainy.
w tej wsi stoi drewniany kościól. Jesz-
póki w okrutnym ubieglym wieku nie
tego kościola, wszystkich zamordo-
Za swój dorobek artystyczny i
cze w zimie przy kościele stal krzyż,
zostalo zniszczone zarówno samo
wanych w te okropne lata czterdzie-
prezentację kunsztu polskiego tań-
ale zbutwial i zlamal się po jakimś
miasteczko, jak i zamieszkujący je
ste i wszystkich spoczywających w
ca narodowego oraz za bogactwo
czasie. Wtedy p. Krzysztof zaniósl go
ludzie. W Stanislawczyku istniala też
ziemi wolyńskiej.
polskich strojów ludowych zespól
do środka kościola.
liczna wspólnota żydowska zlikwido-
Wieczny odpoczynek racz im
,,Lwowiacy" otrzymal pierwszą nagro-
Przejechawszy przez most na
wana podczas wojny przez Niemców.
dać, Panie, a światlość wiekuista nie-
dę. Zatańczyliśmy dla widzów i odpo-
Styrze, przy którym znajduje się
Cudem ocalal stary cmentarz ­ kirkut,
chaj im świeci.
czywających w Truskawcu polonez z
przeurocza drewniana cerkiew św.
na którym jako niemi świadkowie
źródlo: Monitor Wolyński
piękną muzyką śp. Wojciecha Kilara
festiwalu za zaproszenie nas na to
do filmu ,,Pan Tadeusz", kujawiaka
wielkie przedsięwzięcie artystyczne,
Ataki niedźwiedzi w przemyskiem
z oberkiem, krakowiaka oraz mazu-
a także Konsulatowi Generalnemu
ra Stanislawa Moniuszki do opery
RP we Lwowie za wsparcie finanso-
,,Straszny dwór". Pragniemy ser-
we.
okolo 200 niedźwiedzi, co oznacza
rzęcia pilą motorową. Drapieżnik caly
W wyniku zwiększenia się po-
decznie podziękować organizatorom
STANISLAW DURYS
dziesięciokrotny wzrost ich liczebno-
czas podążal za drwalem.
pulacji niedźwiedzi na poludniowym
ści w ciągu ostatnich 50 lat.
W drugim przypadku zaata-
wschodzie Polski coraz częściej
11 Polaków wypoczywających na Ukrainie
Kazimierz Nóżka, leśniczy Le-
kowana kobieta zbierająca grzyby
dochodzi tam do ,,bliskich spotkań"
śnictwa Polanki radzi, co robić, gdy
uciekla przed niedźwiedziem na
ludzi z tymi zwierzętami. W lipcu w
trafilo do szpitala z objawami zatrucia
dojdzie do spotkania z niedźwie-
drzewo. Miś ścigając kobietę rów-
lasach nadleśnictwa Bircza doszlo
dziem: trzeba zachować spokój i
nież próbowal wspiąć się na drze-
do dwóch przypadków zaatakowa-
34 turystów, w tym 11 Polaków,
zowano u nich zapalenie żolądka
zdrowy rozsądek. Unikajmy panicz-
wo, jednak bezskutecznie. W dolinie
nia ludzi przez niedźwiedzie ­ infor-
wypoczywających w ośrodku w
i jelit. W ośrodku wypoczynkowym
nych zachowań typu ucieczka, może
górnego Sanu również doszlo do
muje lokalny portal Nowiny24.
miejscowości Krasnoilla w obw. iwa-
,,Blask Karpat" w miejscowości Kra-
to wywolać odruch ataku u drapieżni-
spotkań ludzi z misiami. Tam także
Jak mówi Edward Marszalek,
no-frankowskim, zostalo przewiezio-
snoilla kolo Werchowyny przebywalo
ka. Trzeba wręcz udawać, że strach
nikomu nic się nie stalo.
rzecznik Regionalnej Dyrekcji Lasów
nych do szpitala z objawami zatrucia
w sumie 80 osób. Wedlug lekarzy ich
jest nam zupelnie obcy. ­ Wlaśnie
Wedlug leśników z nadleśnictwa
Państwowych w Krośnie, w pierw-
pokarmowego ­ poinformowal dziś
stan jest średni. Nie wiadomo, jaka
takie moje zachowania sprawialy, że
Bircza na podleglym im terenie żyje
szym przypadku niedźwiedzica z
rzecznik administracji obwodowej
jest przyczyna zatrucia, miejscowa
to niedźwiedzie odchodzily w mrok
aż 10 niedźwiedzi, co powoduje, że
dwoma mlodymi zaatakowala drwala
Iwano-Frankiwska. Wśród poszko-
prokuratura wszczęla śledztwo z ar-
puszczy, a ja spokojnie moglem się
istnieje duże ryzyko spotkania czlo-
pracującego w leśnictwie Leszczy-
dowanych jest ośmioro dzieci.
tykulu ,,naruszenie norm i przepisów
zajmować swoją codzienną pracą ­
wieka z tym zwierzęciem. W calych
ny w gminie Fredropol. Pracownik
- 14 osób to obywatele Niemiec,
sanitarnych".
cytują leśnika.
lasach Regionalnej Dyrekcji Lasów
leśny wycofując się do samochodu
źródlo: galka.if.ua
11 ­ Polski, a 9 ­ Ukrainy ­ czytamy
źródlo: Nowiny24
Państwowych w Krośnie mieszka
byl zmuszony do odstraszania zwie-
w komunikacie. W szpitalu zdiagno-