12

Przegląd wydarzeń

28 lipca­14 sierpnia 2017 nr 14 (282) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Polsko-ukraińskie prace konserwatorskie

w sezonie 2017 na terenie Lwowa

Wspólne polsko-ukraińskie prace konserwatorskie na terenie Lwowa prowadzone są

jednocześnie na kilku obiektach. Wszystkie projekty są finansowane ze środków Mini-

sterstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego PR (MKiDN) i realizowane we wspólpracy

z Zarządem Ochrony Środowiska Historycznego Lwowskiej Rady Miejskiej. Tak cenne

inicjatywy wspiera i obejmuje swoim patronatem Konsulat Generalny RP we Lwowie.

i przedstawiciel Ormian lwowskich

JURIJ SMIRNOW

Wardkes Arzumanian.

tekst i zdjęcia

W kościele pw. św. Antoniego z

Padwy w 2015 roku rozpocząl się

W 2017 roku koszt prac konser-

projekt kompleksowej konserwacji ol-

watorskich w obiektach wspólnego

tarza glównego. W latach 2015-2016

dziedzictwa kulturowego Polski i

koszt prac wynosil 55.000 PLN (okolo

Ukrainy we Lwowie wynosi 1,2 mln

380.000 UAH). W 2017 roku zostanie

PLN (okolo 8,2 mln UAH). Znaczną

zrealizowany trzeci etap prac konser-

pomoc w realizacji programu prac

watorskich, koszt tegorocznego eta-

okazują gospodarze obiektów, w któ-

pu prac wyniesie 137.000 PLN (okolo

rych prace są prowadzone. Są to pa-

945.000 UAH). Prace prowadzi pol-

rafie przy katedrze rzymskokatolickiej

sko-ukraiński zespól konserwatorów

pw. Wniebowzięcia Najświętszej Ma-

pod kierownictwem Jana Wilkojcia z

ryi Panny, katedry ormiańskiej, daw-

Krakowa. On też od lat kieruje pra-

nego kościola oo. jezuitów, kościola

cami konserwatorskimi w Katedrze

pw. św. Antoniego z Padwy na Lycza-

,,Ukrzyżowanie", malowidlo w katedrze ormiańskiej

Pomnik abpa Izaaka Isako-

Lacińskiej.

kowie. Po raz pierwszy w 2017 roku

wicza

i rezultat jest dobrze widoczny ­ mó-

prace bardzo ostrożne, żeby nie

Kilka lat trwaly prace komplekso-

rozpoczęto prace na terenie dawnego

wil Michal Michalski.

uszkodzić cennego zabytkowego wy-

we w kaplicy Wiśniowieckich, które

lacińskimi i polskimi napisami i dwie

szpitala św. Lazarza.

Zakończono prace przy polichro-

posażenia i ozdobienia prezbiterium.

zakończono z sukcesem i na wyso-

plaskorzeźby z odpowiednimi napisa-

W katedrze ormiańskiej prace

mii Jana Henryka Rosena w nawie

Prace  konserwatorskie  potrwają

kim poziomie artystycznym. W 2017

mi. Na plaskorzeźbach przedstawio-

konserwatorskie prowadzone są od

glównej i przystąpiono do prac w

okolo dwóch miesięcy. Konserwato-

roku będą kontynuowane prace w

ne są kompozycje ,,św. Lazarz przed

2006 roku. Koszt planowanych w 2017

prezbiterium, gdzie znajdują się trzy

rzy będą pracować po 12 godzin na

uznanej za jedną z najcenniejszych

domem bogacza" i ,,Lazarz na lonie

roku prac wynosi 133.500 PLN (oko-

duże kompozycje: ,,Ukrzyżowanie",

dobę i codziennie. Malowidlo ,,Ukrzy-

w katedrze kaplicy Chrystusa Ukrzy-

Abrahama". Wszystkie tablice i pla-

lo 913.000 UAH). Lączny koszt prac

,,Ustanowienie Najświętszego Sakra-

żowanie" znajduje się w zlym stanie,

żowanego (kaplicy Jablonowskich).

skorzeźby wykonane są w kamieniu.

konserwatorskich zrealizowanych w

mentu" i ,,Poklon pasterzy betlejem-

w niektórych miejscach znacznie

Zostanie poddany konserwacji ol-

W latach powojennych zostaly znacz-

samej katedrze i w zaulku ormiańskim

skich". W 2017 roku będzie poddana

zniszczone. Jest to wynik kilku oko-

nie uszkodzone i pobite, stąd bardzo

tarz z wielkim krucyfiksem z XVI

w latach 2006­2016 wyniósl okolo 2

konserwacji największa ­ ,,Ukrzy-

liczności, ale też nieudanych prób

mln PLN (okolo 13,7 mln UAH). Mi-

żowanie" na ścianie poludniowej, a

konserwacji wcześniejszych, kiedy

chal Michalski, przedstawiciel Depar-

także bordiura zlocona dookola tego

przemalowano niektóre części po-

tamentu Dziedzictwa Kulturowego za

malowidla. Jest to dodatkowy ele-

lichromii, a z czasem farby wtórne

Granicą i Strat Wojennych MKiDN,

ment prac konserwatorskich, który

calkiem wyblakly.

powiedzial zwracając się do komisji

wcześniej nie byl zaplanowany, ale

Konserwator Andrzej Kazberuk

ekspertów i gospodarzy świątyni,

polsko-ukraińska ekipa konserwato-

opowiedzial komisji ekspertów o

że jest bardzo wdzięczny za możli-

rów znalazla możliwość rozszerzenia

technologii odnowienia pomnika ar-

wość podjęcia prac w prezbiterium

zasięgu prac. Pawel Bolanowski,

cybiskupa Izaaka Isakowicza, który

katedry przy malowidle Jana Hen-

kierownik prac konserwatorskich w

znajduje się w przejściu z nawy do

ryka Rosena ,,Ukrzyżowanie" i przy

Katedrze Ormiańskiej, w imieniu Sto-

prezbiterium. Pomnik zostal wykona-

marmurowym pomniku arcybiskupa

warzyszenia Absolwentów Akademii

ny w 1905 roku. Autorem projektu byl

Izaaka Mikolaja Isakowicza.

Plaskorzeźba na murze otaczającym d. szpital św. Lazarza

wieku oraz malowidla ścienne Sta-

trudne zadanie stoi przed konserwato-

nislawa Stroińskiego z XVIII wieku,

rem dziel sztuki z Polski Anną Kudzią,

marmurowe nagrobki arcybiskupów

która pracuje pod kierownictwem prof.

lwowskich, witraże w oknach. Prace

Janusza Smazy. We Lwowie mloda

obliczono na szereg następnych lat.

konserwator jest już dobrze znana ze

Koszt tegorocznego etapu wynosi

swoich prac w Katedrze Lacińskiej,

217.000 PLN (okolo 1,47 mln UAH).

bierze ona również udzial w pracach

W prezbiterium katedry będzie odno-

konserwatorskich w kościele podo-

wiony następny już witraż z przedsta-

minikańskim w Kamieńcu Podolskim.

wieniem Matki Bożej Ostrobramskiej

Koszt prac przy murze szpitala św.

i Pana Jezusa Ubiczowanego. Ten

Lazarza w 2017 roku wyniesie 84.000

witraż zostal wykonany w 1895 roku

PLN (okolo 575.000 UAH). Obok tego

wedlug szkicu Jana Matejki i karto-

obiektu znaczne prace wykonują rów-

nu jego ucznia Tomasza Lisiewicza.

nież konserwatorzy ukraińscy. Re-

Renowację witraża powierzono Ewe-

mont muru prowadzi Zarząd Ochrony

linie i Robertowi Kędzielewskim z

Środowiska Historycznego Lwowskiej

Warszawy, którzy od lat fachowo pro-

Rady Miejskiej. Są znaczne problemy

wadzą prace przy renowacji witraży

z jego odwodnieniem, uporządkowa-

w katedrze lwowskiej.

niem terenu dookola, naprawieniem

Zupelnie nowym obiektem wspól-

dróżki pod murem, budową ogrodze-

nych prac konserwatorskich jest teren

nia (częściowo zachowaly się m.in.

Przedstawiciele polsko-ukraińskiej komisji konserwatorskiej

dawnego szpitala i kościola św. La-

stare slupy kamienne). W planach

- Staramy się wykonać prace

Dziedzictwa powiedzial, że postara

zarza przy ulicy Kopernika. Na razie

Zarządu jest również konserwacja

lwowski rzeźbiarz prof. Juliusz Woj-

jak najsprawniej i jak najszybciej

się jak najmniej zaklócić funkcjono-

polscy konserwatorzy podjęli prace

dwóch zabytkowych lwów kamien-

ciech Beltowski. Będzie to delikatna

oraz zawsze na wysokim poziomie

wanie świątyni i umieści rusztowania

przy renowacji, a faktycznie ratowa-

nych w dolnej części ulicy Kopernika

konserwacja.

artystycznym. Jest to dziesiąty, jubi-

w taki sposób, żeby nie przeszka-

niu, czterech tablic XVII-wiecznych

i uporządkowanie calej skarpy, co też

Swoją wdzięczność konserwa-

leuszowy etap prac w katedrze or-

dzać odprawianiu nabożeństw przy

wmurowanych w mur otaczający

wymaga znacznych środków finanso-

torom za umiejętną pracę wyrazil

miańskiej. Dużo razem przeżyliśmy

oltarzu glównym. Również będą to

zespól szpitalny. Są to dwie tablice z

wych.

ks. proboszcz o. Tadeos Geworgian