img
14
kurier kulturalny
17­30 października 2017 nr 19 (287) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Forum Wydawców we Lwowie
konferencja naukowa
o Stanislawowie
Wyniki 24. Forum Wydawców we Lwowie po raz kolejny
udowodnily, że w ciągu wielu ostatnich lat wydarzenie
W Stanislawowie po raz drugi odbyla się konferencja naukowa
to jest jednym z ważniejszych targów książki nie tylko
poświęcona temu miastu. Tegoroczna edycja uplynęla pod
haslem ,,Stanislawów i Ziemia Stanislawowska podczas prze-
na Ukrainie, ale i w calej Europie Środkowej.
mian spolecznych XIX i w pierwszej polowie XX wieku". Na
sympozjum przyjechali specjaliści z Polski i Ukrainy.
nislawowa jeździl pociąg, więc ma
WOJCIECH JANKOWSKI
nadzieję, że niebawem to polączenie
tekst i zdjęcie
zostanie reaktywowane i że również
W kalendarzu wydarzeń nauko-
samolotem można będzie pokonać
wych Stanislawowa i ośrodków zaj-
odleglość.
mujących się Stanislawowem istnieje
Pierwszy referat pod tytulem
nowa konferencja. Zaistniala dopiero
,,Znani mieszkańcy ulicy Kamińskiego
od roku, ale wzbudza już w środowi-
przed 1939 rokiem" wyglosil profesor
sku naukowym duże zainteresowa-
Politechniki Opolskiej Jerzy Hickie-
nie. Pierwsze spotkanie naukowców
wicz, który byl gościem honorowym
odbylo się przed rokiem w malej
konferencji. Profesor Hickiewicz opro-
sali w ratuszu miejskim. Druga kon-
wadzil zebranych spacerem po ulicy
ferencja odbywala się równolegle w
Kamińskiego (dziś Iwana Franki),
dwóch salach Centrum Kultury Pol-
zapoznając ich z ważnymi obiektami
skiej i Dialogu Europejskiego i Uni-
i znaczącymi postaciami miasta. Po-
wersytetu Podkarpackiego.
wiedzial m.in.:
Konferencję otworzyl rektor Uni-
- Kiedyś bylo tak, że na zie-
wersytetu Podkarpackiego Ihor Ce-
mie ukraińskie przyjeżdżali Polacy,
penda, który zwrócil uwagę na to, że
osiedlali się, mieszkali, a ukraińscy
różne środowiska od dawna prowadzą
panowie polonizowali się. Teraz jest
badania nad ziemią Stanislawowską,
odwrotnie, wszędzie slyszy się język
bibliotekarza, przez cale swoje życie
iska i zanotowalem, że praktycznie
JURIJ SMIRNOW
związanego z Ossolineum najpierw
wszystkie książki zostaly wykupione,
tekst i zdjęcie
we Lwowie i później we Wroclawiu.
Porównujemy, oczywiście, osią-
niezważając na wysokie ceny. Ozna-
Krajoznawcom jest on znany przede
gnięcia lwowskiego Forum z Targami
cza to, że wartościowa, ciekawa
wszystkim jako autor unikatowego
Książki w Warszawie czy Krako-
książka zawsze znajdzie swego czy-
dziela ­ jedenastotomowej mono-
wie i znajdujemy wiele wspólnych
telnika, pomimo wysokiej ceny.
grafii ,,Dzieje rezydencji na dawnych
tendencji, ale też odmienności.
Interesującą dzialalność zorgani-
Kresach Rzeczypospolitej", wydanej
We Lwowie byly zaprezentowane
zowal na Forum rzeszowski Uniwer-
w latach 1991-1997. Swoje wspo-
praktycznie wszystkie liczące się
sytet Prawa i Administracji. Przedsta-
mnienia o tym niezwyklym czlowieku
wydawnictwa ukraińskie, tak z jej
wiciele tej uczelni rozdawali materialy
umieścili w omawianym tomie Adolf
części zachodniej, jak i ze wschodu.
informacyjne i wstępnie wpisywali
Juzwenko, Maciej Matwijów, Jan K.
Wydawnictwa z Dniepru, Charkowa,
chętnych do studiów na tej uczelni
Ostrowski, Stanislaw Mossakowski
Odessy bardzo wysoko cenią sobie
Ukraińców. Zainteresowanie bylo
i inni. Agnieszka Knychalska-Jaskul-
możliwość wystawienia we Lwowie
spore i przy stoisku zawsze bylo wi-
ska opracowala ,,Pamiętnik lwowski"
swoich nowości wydawniczych. Sto-
dać mlodych ludzi, a nawet rodziców
zarówno z Ukrainy, jak i z Polski i dia-
ukraiński. Ciekawe, czy historia się
Romana Aftanazego, który też zostal
licę Ukrainy prezentowaly najlepsze
przyszlych abiturientów.
spory. Zdaniem rektora powinniśmy,
odwróci?
umieszczony w tym tomie. Każdy z
wydawnictwa kijowskie. Ciekawą
Międzynarodowe Centrum Kul-
nie zapominając o tragicznych kar-
Perspektywy badań nad Stani-
autorów niejednokrotnie wymienia
literaturę krajoznawczą, historyczną
tury z Krakowa jest stalym uczestni-
tach naszej wspólnej historii, badać
slawowem zdają się być ogromne,
postać profesora Mieczyslawa Gęba-
i związaną z historią sztuki swoich
kiem lwowskiego Forum Wydawców.
to co lączy nasze narody.
co podkreślali naukowcy występują-
rowicza, pod którego kierownictwem
regionów przedstawily wydawnictwa
Monografie i rozprawy naukowe z
- Dziś, gdy wracamy do trud-
cy na konferencji. Dr Adam Ostanek
R. Aftanazy zaczynal we Lwowie w
z Bukowiny i Wolynia.
historii, kultury, turystyki, dziedzic-
nych chwil i miejsc pamięci historii
zauważyl w trakcie swoich badań, że
Ossolineum swoją karierę bibliote-
W Forum wzięly udzial 223
twa kulturowego, dialogu kultur ­ oto
polsko-ukraińskie ­ powiedzial Ihor
teczki, które przeglądal,otwierane
karza i z którym przebywal w sta-
wydawnictwa, a jeszcze 162 byly
jego najważniejsze kierunki dziala-
Cependa. ­ Powtarzam zawsze, że
bardzo rzadko. Na badaczy czeka
lym kontakcie listownym i twórczym
obecne, lecz bez stoiska. Przedsta-
nia. Na stoisku Centrum można bylo
Ukraińcy i Polacy powinni chodzić
w archiwach Stanislawowa jeszcze
przez wszystkie lata pracy i życia we
wiono książki 1206 autorów, wielu z
obejrzeć i kupić takie publikacje jak
na ukraińskie i polskie mogily ra-
wiele tajemnic.
Wroclawiu.
nich bylo obecnych przy stoiskach,
,,Trzecie miasto Galicji" Żanny Komar
zem, nie oddzielnie. Groby powinny
Dr Petro Hawrylyszyn zauważyl,
Moim zdaniem, wydarzeniem
uczestnicząc w licznych spotkaniach
(szeroko już znana pozycja o archi-
lączyć, a nie dzielić. Czasem widzi-
że w tym roku konferencja zgroma-
karty wydawniczej Ossolineum w
i dyskusjach. Nie zabraklo uczestni-
tekturze Stanislawowa), ,,Lwów na
my, że ktoś usiluje grać na naszych
dzila 70 uczestników, a więc o wiele
roku 2016 stala się monografia
ków z Polski ­ wydawnictw i autorów.
dawnej pocztówce" lwowianki Iriny
emocjach, a jestem przekonany, że
więcej osób zainteresowanych tema-
Mieczyslawa Gębarowicza ,,Naj-
Niestety z roku na rok do Lwowa przy-
Kotlobulatowej, ,,Ukraina. Czekając
są to ci, którzy od wieków boją się,
tem Stanislawowa. Bardzo pomocne
starszy ikonostas cerkwi Woloskiej
jeżdża ograniczona liczba polskich
na bohatera", album dziel lwow-
żeby Polacy i Ukraińcy nie byli ra-
okazalo się wsparcie Uniwersytetu
we Lwowie" pod redakcją Agnieszki
wydawnictw. Znacznie więcej bylo
skich artystów malarzy Wolodymy-
zem, ponieważ jest to prawie milion
im. W. Stefanyka w Iwano-Frankiw-
Gronek. W poslowiu do monografii
polskich autorów, którzy przybyli na
ra Kostyrki i Jewhena Rawskiego,
kilometrów kwadratowych i niemal
sku. Wygloszono referaty z zakresu
napisala: ,,Wśród dokumentów, które
zaproszenie ukraińskich wydawnictw
,,Katedra Ormiańska we Lwowie i jej
90 milinów ludności.
historii militarnej i spolecznej, historii
po śmierci profesora Mieczyslawa
i dyrekcji Forum. Polskie wydawnic-
twórcy", ,,Lwów. O odczytaniu miasta
- Spotykamy się tu ­ powiedzia-
sztuki, w tym sakralnej, historii teatru
Gębarowicza (zmarl we Lwowie w
twa tlumaczą swoją nieobecność tym,
na nowo" Katarzyny Kotyńskiej. Na
la Maria Osidacz, dyrektor CKPiDE
i muzyki.
1984 roku i zostal pochowany na
że książki w Polsce kosztują znacz-
stoisku zostaly przedstawione prawie
­ by rozmawiać o historii miasta,
W czasie konferencji odbylo się
Cmentarzu Lyczakowskim) trafily
nie drożej niż na Ukrainie i przy takich
wszystkie tomy wielotomowego wy-
którego już nie ma, a które również
sześć sekcji. Moderatorami byli dr
do zbiorów Ossolineum we Wrocla-
cenach rynek ukraiński jest faktycznie
dawnictwa ,,Kościoly i klasztory rzym-
dziś zachwyca mlodych naukowców,
Adam Ostanek, prof. Maciej Franz z
wiu, znalazl się rękopis niewydanej
zamknięty dla polskiej książki, czyli o
skokatolickie dawnego województwa
pracujących nad poznawaniem prze-
Uniwersytetu Adama Mickiewicza, dr
książki. Gębarowicz przeprowadzil
jej obecności na Forum, a szerzej ­
ruskiego" pod redakcją prof. Jana K.
szlości Stanislawowa.
Andrij Korolko z Uniwerystetu Pod-
w niej dokladną analizę historyczną
w ukraińskich księgarniach decyduje
Ostrowskiego.
Adam Ostanek z Wojskowej Aka-
karpackiego, doktorant Jaroslaw Kra-
jednego z najlepszych dziel sztuki ru-
czynnik finansowy.
Nie mniej interesującą byla pro-
demii Technicznej w Warszawie przy-
snodębski z Uniwersytetu Mikolaja
skiej ­ najstarszego ikonostasu cer-
W tym roku zobaczyliśmy jed-
pozycja wydawnictwa Ossolineum.
pomnial, że dwa lata temu zastana-
Kopernika, dr Mariusz Kardas, prof.
kwi Woloskiej we Lwowie (...) Choć
nak stoiska niektórych polskich
Wydawnictwo reprezentowal redaktor
wiali się z Marią Osidacz przy kawie
Myron Czerepanyn. Konferencja od-
książka powstala sześćdziesiąt lat
wydawnictw, a wśród nich Kolegium
naczelny Dariusz Sośnicki. Prezen-
co zrobić, by wydobyć Stanislawów z
bywala się w dniach 12-13 września
temu, większość ustaleń Profesora
Europy Wschodniej, Ossolineum,
tacja przewodnika ,,Cmentarz Lycza-
cienia Lwowa. Wówczas zrodzila się
na Uniwersytecie Przykarpackim i w
pozostaje w mocy. Ale ,,Najstarszy
Instytut Książki Polskiej, Uniwersytet
kowski we Lwowie" Katarzyny Lozy
myśl, żeby zorganizować konferen-
Centrum Kultury Polskiej i Dialogu
ikonostas..." przemówi nie tylko do
Prawa i Administracji w Rzeszowie,
i Chrystyny Charczuk byla jednym z
cję. Adam Ostanek porównal to do
Europejskiego. Organizatorami byli
historyków sztuki. Jego dodatkowym
Międzynarodowe Centrum Kultury
najciekawszych wydarzeń Forum (pi-
wydarzenia z historii miasta ­ pra-
Centrum Kultury Polskiej i Dialogu
atutem jest barwny obraz życia w
z Krakowa. Wszystkie przedstawily
salem o tym w KG nr 18/2017). Uwa-
gnęli wydobyć Stanislawów z mroków
Europejskiego w Iwano-Frankiwsku,
siedemnastowiecznym Lwowie". Po-
swoje nowości wydawnicze, przede
zwrócily też inne bardzo cenne
niepamięci podobnie jak mieszkańcy
Uniwersytet Podkarpacki im Wasy-
zycja ta jest warta tego, by poświęcić
wszystkim książki tematycznie zwią-
pozycje tego wydawnictwa. ,,Kustosz
miasta wspólnie odbudowali ratusz.
la Stefanyka, Wojskowa Akademia
jej osobny artykul i dlatego postaram
zane ze Lwowem i Kresami.
i samotnik" ­ to książka poświęco-
Dr Mariusz Kardas z Akademii Mary-
Techniczna w Warszawie i Akademia
się omówić jej treść w najbliższych
W ostatnim dniu Forum odwie-
na pamięci Romana Aftanazego
narki Wojennej w Gdyni przypomnial,
Marynarki Wojennej im. Bohaterów
numerach Kuriera Galicyjskiego.
dzilem celowo wszystkie polskie sto-
(1914-2004), wybitnego historyka i
że przed wojną z jego miasta do Sta-
Westerplatte w Gdyni.