27

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 17­30 października 2017 nr 19 (287)

Humor

Na Wyspach Solowieckich

tanja i Stany Zjednoczone porozu-

mieją się i pogodzą na temat starej

i irytującej kwestji: wolności mórz.

żydowski

Ulatwi to znacznie polepszenie się

11 sierpnia 1937 roku w ZSRR rozpocząl się wielki terror.

ogólnych stosunków pomiędzy Euro-

Miesiąc wcześniej komisarz Jeżow podpisal rozkaz NKWD

pą a Ameryką.

Zakon Mojżeszowy zabrania Ży-

- W najbliższych 10 latach rasy

nr 00485 o rozpoczęciu 20 sierpnia wielkiej operacji, mają-

dom zapalania ognia w dzień sobot-

zachodnie znajdą się w obliczu

ni. Pobożni Żydzi w czasach now-

cej na celu calkowitą likwidację mitycznych struktur Pol-

trudnego problemu podniesienia

szych zakaz ten rozciągnęli również

się glów ras wschodnich. Jednym

i na palenie tytoniu.

skiej Organizacji Wojskowej na terenie ZSRR. Tak rozpo-

z rezultatów rewolucji rosyjskiej,

Zenon Jajteles, asymilant i wol-

częla się tzw. ,,Polska operacja" NKWD.

nomyśliciel, paląc ostentacyjnie w

który przeszedl prawie niespostrze-

sobotę cygaro przechodzi obok pro-

żenie dla nieprzewidującej polityki,

chowni. Żolnierz na warcie zastępu-

jaką prowadziliśmy przez ostatnie

JAN KOZIELSKI

je mu drogę i mówi surowo:

4 lata, bylo sprzymierzenie się Rosji

tekst i zdjęcia

- Nie wolno palić!

z Niemcami. Nie tylko ulatwiliśmy tę

- Aj, panie wojskowy! ­ obraża

Byla to największa z pośród

nieszczęśliwą ewolucję, lecz uczyni-

się Jajteles. ­ Za kogo mnie pan

podobnych ,,operacji narodowych".

liśmy ją nieuniknioną.

ma? Ja już od dawna nie uznaję ta-

Podczas jej trwania sądy ,,trójki" ska-

- Uplynie jeszcze sporo czasu

kich przesądów!

zaly 139 815 osób, w tym 111 071 ­

pomiędzy epoką, w której Zachód

***

na karę śmierci. Przez dlugi czas ich

dominowal silą broni, a okresem, w

Elchanan straci! rozum i zostal

nazwiska byly utrzymywane w tajem-

którym Wschód postawiony będzie

przewieziony do czubków. Przez caly

nicy. Jak twierdzili bolszewicy POW

na stopie równości w celach nago-

tydzień zachowywal się spokojnie.

dzialala na terenie jednego rejonu

cjacji. Ewolucja rosyjska próbuje

Nagle w sobotę zaczyna powolywać

obw. Chmielnickiego w wioskach

odpowiedzieć na tę kwestję rewo-

się na przepisy religijne i żąda stanow-

Iwki, Aleksandrówka, Stara Sinawa,

lucjami lub przynajmniej zmianami

czo koszernych posilków. Wysylają

Adampol, Charkowiec i innych. W

rewolucyjnemi.

go więc w towarzystwie pielęgniarza

2013 roku autor byl w skladzie dele-

W dalszym ciągu wyjaśnia Mac

do drogiej rytualnej jadlodajni, gdzie

gacji dziennikarzy i krajoznawców na

Donald, iż jego zdaniem Wschód

Elchanan palaszuje ogromne ilości

Wyspach Solowieckich.

rozstrzelanych więźniów. Podczas

,,W 60. rocznicę więźniom Solowiec-

chce powiedzieć po prostu: ­ Zmu-

świątecznych smakolyków.

Po powrocie do zakladu ,,poboż-

W sierpniu 2013 roku Halina Do-

wielkiego terroru od 11 sierpnia 1937

kim ­ Polakom i kaplanom, którzy

simy was do robienia tego, co chce-

niś" zapala wonne cygaro. Lekarz

wtian, przewodnicząca Stowarzysze-

do 27 listopada 1938 NKWD roz-

odnaleźli wieczny spoczynek w tej

my, bojkotem i silą.

Żyd karci go za to karygodne naru-

nia Polaków w Karelii, za opiekę nad

strzelalo w karelskim lesie okolo 7

ziemi. 27.10.1997".

- W wypadku rewolucji ­ mówi

szanie przepisów.

pochówkami w Sandormosie zostala

tys. osób. Napis na tablicy pamiątko-

W 2004 roku Stowarzyszenie

Mac Donald ­ demokracja nie sluży

- Najpierw domagacie się w so-

udekorowana przez konsul general-

wej w Sandormosie glosi, że w paź-

Ukraińców w Karelii ,,Kalina" ustawi-

do niczego.

botę koszernego obiadu, a potem

ną w Petersburgu Lucynę Morawską-

dzierniku 1937 rozstrzelano tu 1114

lo również granitowy krzyż kozacki

Nowy premjer angielski nie wie-

palicie?

Uhryn srebrnym medalem ,,Opiekuna

osób ­ część etapu Solowieckiego.

z napisem ,,Pomordowanym synom

rzy, aby dyktatura ustalila się w Eu-

Na to Elchanan spokojnie:

miejsc pamięci narodowej".

Są to jedynie te osoby, których akty

Ukrainy". Fundusze na krzyż zbie-

ropie w najbliższych 10 latach.

- Panie doktorze! A od czego ja

Sandormosa ­ to uroczysko w

zachowaly się w Archiwum. Reszta

rano pośród mieszkańców Ukrainy,

Światek bohemy zawsze byl

jestem wariat?...

tajdze w Karelii w pobliżu Medwegor-

dokumentów zaginęla podczas woj-

Ameryki, Kanady, w Karelii i Worku-

źródlem pikantnych skandalików...

***

ska, które zostalo odkryte dopiero w

ny lub zostala zniszczona później.

cie. W 2007 roku przy wjeździe na

Echa glośnego skandalu

Pociąg zatrzymuje się na malej

latach 90. Jurij Dmitrijew, przewod-

Sądy ,,trójki" NKWD w obw. Le-

uroczysko studenci z Polski wznieśli

teatralnego. Glośny swego czasu

węgierskiej stacyjce. Wzdluż pocią-

niczący Akademii ochrony socjalno-

ningradzkim wydaly wyrok, wedlug

krzyż katolicki z napisem po polsku:

skandal teatralny w Warszawie, który

gu maszeruje pikolak z restauracji

prawnej w Karelii opowiadal o tym,

którego 1625 więźniów rozstrzela-

,,Pamięci Polaków, ofiar systemu ko-

zakończyl się pozbawieniem artystki

dworcowej i zachwala smakowitą,

jak odkryto miejsce egzekucji. Leży

no w więzieniu na Solowkach, 1114

munistycznego, którzy zginęli tu i w

Gorczyńskiej prawa występowania

gorącą kielbasą.

ono na 19 km od Medwegorska (po

więźniów zostalo z więzienia wywie-

innych zakątkach Sowieckiej Rosji.

na deskach scenicznych przez jeden

- Aj, jaka szkoda, że to trefna

karelsku ­ Korgumiaki) w miejsco-

zionych i straconych w Sandormosie

Studenci z Polski. Lipiec 2007". W

rok, przybral obecnie obrót calkiem

kielbasa ­ wzdycha Jojne. ­Tak by

wości Powieniec, gdzie zaczyna się

­ uroczysku, które odkryl niedawno

Sandormosie ustawiono pamiątko-

nieoczekiwany.

się chętnie pojadlo!

Kanal Bialomorski. Blisko kilometr

światu Jurij Dmitrjiew.

we krzyże i znaki pamięci ofiarom

Na wniosek prezesa honorowe-

- Nonsens! ­ wyśmiewa go Icek.

­ Ja ci zaraz udowodnię, że to na-

od szosy, w glębi lasu odnaleziono

Pośród sosnowego lasu, w nie-

systemu totalitarnego wielu narodo-

go ZASP-u p. Śliwińskiego, zarząd

sza koszerna kielbasa.

miejsce wiecznego spoczynku tysię-

wymownej ciszy, na 250 zbiorowych

wości: Polakom, Ukraińcom, Żydom,

uchwalil w dzień setnej rocznicy

Wola pikolaka i pyta surowo:

cy niewinnie skazanych. Już później

mogilach ustawiono znaki upamięt-

Czeczenom, Niemcom... Badacze

śmierci Boguslawskiego darować p.

- Ej, chlopak! Czy masz na sprze-

aktywiści ,,Memorialu" i historycy udo-

niające. Na drzewach wokól przy-

z ,,Memorialu" w Sankt Petersburgu

Gorczyńskiej karę rocznego zawie-

daż trefna kielbasę?

kumentowali, że na jesieni 1937 roku

twierdzono tabliczki ze zdjęciami,

i Karelii ustalili, że na tych terenach

szenia w prawach czlonka ZASP-u.

- Nie ­ odpowiada chlopak, wy-

tu, w Sandormosie, w okresie od 27

krzyżyki. W centrum uroczyska zbu-

jest jeszcze kilka takich miejsc, gdzie

Ulaskawienie to stalo się prawomoc-

baluszywszy ze zdziwienia oczy.

października do 4 listopada rozstrze-

dowano drewnianą cerkiewkę pw.

pochowani są rozstrzelani Polacy,

ne w sobotę tj. w dzień rocznicy, a w

Icek odwraca się triumfująco do

liwano więźniów Specjalnego Obozu

św. Jerzego. Pośród mogil ustawiono

zarówno budowniczy Kanalu Bialo-

niedzielę p. Gorczyńska wystąpila

pobożnego kolegi:

NKWD na Wyspach Solowieckich. W

również krzyż prawoslawny. Obok

morskiego, jak zeslani tu z różnych

w Teatrze Letnim. Podobno decyzja

- No i co? Czy ja nie mialem ra-

Archiwum wojewódzkim w Archan-

stoi drewniany krzyż z granitową

zakątków ZSRR.

ZASP-u spowodowana zostala tem,

cji?!

gielsku odnaleziono niepelne listy

plytą z napisami po polsku i rosyjsku:

Na centralnym placu Wysp So-

że obrońcy Gorczyńskiej zagrozili

***

lowieckich Polacy ustawili pamiątko-

oddaniem sprawy do sądu, ponieważ

Dopalają się świece. Wieczerza

wy obelisk z napisem: ,,Poleglym w

wyrok ZASP-u naruszal ich zdaniem

szabasowa ma się ku końcowi. Sie-

latach totalitarnego reżimu komuni-

prawo.

dzący wokól stolu rozprawiają na te-

stycznego". Przedstawiciele Instytutu

Nowiny Poranne donosily o

mat wychowania dzieci. Wspominają

Polskiego i Konsulatu Generalnego

szczególnym wypadku na kolei:

z rozrzewnieniem dawne lata, mówią

w Sankt Petersburgu spotkali się z

Zlodziej wyskoczyl z po-

ze zgrozą o obecnym zepsuciu mlo-

dyrektorem muzeum na Solowkach

ciągu. Wczoraj rano przywieziono

dzieży. Jedynie osiemdziesięciolet-

i przeorem klasztoru archimandrytą

z Podhorzec do Lwowa znanego

nia matrona Pesel jest odmiennego

zdania:

Porfirijem. Dyrektor Polskiego Insty-

zlodzieja kolejowego, Pańkowskiego

- Aj, czego wy wlaściwie od nich

tutu Natalia Bryszko-Zapór wręczyla

Romana, zam. ul. Gliniańska, który w

chcecie? Ta dzisiejsza mlodzież jest

dyrektorowi muzeum książkę bylego

pociągu jadącym do Brodów na od-

dużo grzeczniejsza i ma lepsze ma-

więźnia GULAG-u Gustawa Herlinga

cinku Podhorce-Barszczowice usilo-

niery. Ja pamiętam, jak za dawnych

Grudzińskiego ,,Inny świat".

wal wtargnąć w celu rabunkowym do

czasów mlodzi ludzie nie dawali

Jurij Dmitrijew w rozmowie pod-

przedzialu I klasy.

mi przejść ulicą. Jakie to oni slowa

kreślil, że wspólnie z Polskim Instytu-

Sploszony przez nadchodzące-

pletli idąc za mną, do czego to mnie

tem przygotowuje do druku już drugie

go przypadkiem konduktora podjąl

namawiali!... A teraźniejsi mlodzi lu-

wydanie listy ofiar komunistycznego

uciekać i ostatecznie wyskoczyl z

dzie wcale mnie nie zaczepiają.

reżimu, pomordowanych w Sandor-

pociągu będącego w pelnym biegu

***

mosie i na Wyspach Solowieckich,

na tor kolejowy. Skutkiem upadku

Święto Jom Kipur skończylo się.

podkreślając, że wielu Polaków po-

doznal szereg zlamań i zostal pocią-

W drodze powrotnej z bóżnicy Lejzor

chodzilo z Podola. Nowe wydanie

giem odwieziony na dworzec Lwów-

poucza rodzinę:

uwzględni wszystkich pomordowa-

Podzamcze, skąd karetka Pogotowia

- Po dwudziestoczterogodzin-

nych z trzech obwodów ­ Winnickie-

Ratunkowego  przetransportowala

nym poście nie należy od razu rzucać

go, Żytomierskiego i Chmielnickiego.

rannego w stanie bardzo ciężkim do

się na jadlo. To niezdrowo. Trzeba

Wedlug jego badań Polacy stanowili

Szpitala Powszechnego.

jesz¬cze poczekać jakieś dziesięć

trzecią, co do liczebności grupę po-

minut!

mordowanych, po Rosjanach i Ukra-

Zostala zachowana oryginalna

Horacy Safrin,

ińcach.

pisownia

Przy sabasowych świecach