19

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 listopada­18 grudnia 2017 nr 22 (290)

kolonia Polminowska dawniej a dziś

Kolonia Polminowska jest jedną z najpiękniejszych dzielnic miasta Drohobycz, która znajdu-

je się u jego wschodnich rubieży, przy drodze wylotowej do Lwowa i Stryja. Ktoś może za-

dać pytanie dlaczego piszę wlaśnie o tej dzielnicy, skoro w Drohobyczu jest wiele innych, nie

mniej ważnych? Po pierwsze, tutaj w Kolonii Polminowskiej spędzilem swoje dzieciństwo oraz

ukończylem szkolę średnią w 2009 roku. Po drugie, jest to dzielnica, która powstala w wyniku

bardzo dynamicznego rozwoju przemyslu naftowego w Boryslawsko-Drohobyckim Zaglębiu

Naftowym w I polowie XX w. Po trzecie, kolonia jest tą częścią kresowego miasta, o której malo

wiedzą wspólcześni drohobyczanie, nie wspominając już o turystach. A po czwarte, jest to

prawdopodobnie jedyne w swoim rodzaju osiedle na Ziemi Drohobyckiej.

mieszkiwali tę dzielnicę, wyjechali w

i stadion otoczone są szeregiem

ANDRZEJ PIETRUSZKA

ramach ekspatriacji do Polski, a na

kamienic, niektóre z nich posia-

tekst i zdjęcia

ich miejsce przybyli nowi mieszkań-

dają dwa oddzielnie wejścia, któ-

Wzrost wydobycia ropy nafto-

cy ze Wschodu, przede wszystkim

re uwieńczone są kolumnami. Za

wej na początku ubieglego stulecia

inżynierowie, nauczyciele, lekarze i

szkolą znajduje się budowla z luko-

zmusil austriackie wladze do bu-

in. Wlaśnie wtedy zamyka się pol-

wymi oknami, które są charaktery-

dowy nowych rafinerii, które mialy

ski okres Kolonii, a dawny Polmin,

styczne dla architektury sakralnej.

przetwarzać cenny surowiec na

w czasach wspólczesnej Ukrainy

Obok omawianego obiektu znajdu-

coraz większą skalę. Do Drohoby-

- Drohobyćkyj Naftopererobnyj Za-

je się parterowy budynek. Do lat 90.

cza przywożono przede wszystkim

wod, wskutek trudnej sytuacji eko-

XX w. znajdowalo się w nim przed-

boryslawską ropę i przerabiano ją

nomicznej w państwie, jest w stanie

szkole, potem w pomieszczeniach

w takich rafineriach, jak: ,,Galicja",

stagnacji i upadku.

zorganizowano  klasy  mlodsze.

,,Dros", ,,Bachera" oraz ,,Jota". Jak

Rok 2017. Jesień. Jestem w Ko-

Byla to tak zwana ,,mala" szkola

pisze Stanislaw Slawomir Nicieja w

lonii Polminowskiej. Niby ta sama

(klasy 1-4). Obecnie obiekt należy

książce ,,Kresowa Atlantyda. Histo-

przedwojenna  dzielnica,  którą

do Uniwersytetu Pedagogicznego,

ria i mitologia miast kresowych. Tom

opisywal w ,,Kresowej Atlantydzie"

podobnie jak stadion, który jest

VII", w latach 1909-1912 przy ulicy

S. Nicieja, ale jednocześnie inna.

nieco odnowiony i zadbany). Bli-

Kasyno

Stryjskiej w rejonie Dworca Glów-

Stracila swego ducha, swój pier-

żej obrzeży miasta wybudowane

W ,,Kresowej Atlantydzie..." prof.

w ramach wspólpracy amerykań-

nego trwala budowa nowej rafinerii,

wotny charakter oraz ludzi, którzy

zostaly bardziej okazale budynki,

Nicieja podkreśla rolę ,,Polminu"

sko-sowieckiej w walce z Niemcami

którą w II Rzeczypospolitej poddano

niegdyś w niej mieszkali. Wspól-

posiadające duże tarasy widokowe,

w gospodarce II Rzeczypospolitej

hitlerowskimi. Podczas nalotu zgi-

rozbudowie i unowocześnieniu. No-

cześni mieszkańcy omawianego

a dachy upiększone kopulami. Na

w następujący sposób: ,,Polmin"

nęlo 120 osób. Kolonia Polminow-

sila ona nazwę Państwowa Fabryka

osiedla niekonieczne zdają sobie

niektórych domach do dziś zacho-

byl chlubą polskiego przemyslu lat

ska nie ucierpiala. Dziś jest symbo-

Olejów Mineralnych ,,Polmin" (nazwa

sprawę z tego, w jakim celu zostalo

wala się przedwojenna czerwona

międzywojennych. Może nie tak

pochodzi od ,,polski mineral"). W re-

dachówka.  Kamienice  otaczają

slawny jak Gdynia czy Centralny

zultacie rozbudowy ,,Polmin" stal się

ogrodzenia z lukowatymi bramami

Okręg Przemyslowy ­ sztandaro-

największym i najnowocześniejszym

wejściowymi. Niepokojącym jest to,

we dziela wicepremiera i ministra

zakladem w Europie, który przetwa-

że podczas remontów mieszkańcy

gospodarki Eugeniusza Kwiatkow-

rzal ropę naftową. Ropę przerabia-

kamienic niekiedy zamurowują ich

skiego ­ ale na pewno dawal pracę

no na benzynę samochodową i lot-

pierwotnie elementy, np. kolumna-

i placę, dumę i prestiż tysiącom lu-

niczą, parafinę, koks naftowy oraz

dy, które tak naprawdę dodają im

dzi, inżynierom i robotnikom, którzy

na oleje samochodowe, turbinowe

uroku, są pewnego rodzaju ozdobą

budowali go latami. Niestety, II woj-

i garbarskie. Rafineria zatrudniala

tych domów. Trudno jest zmienić

na światowa unicestwila tę wielką,

okolo 2 tysięcy robotników oraz 800

mentalność ludzi w tej kwestii, a

supernowoczesną polską rafinerię".

majstrów, którzy bardzo dobrze za-

uświadomienie im tego, że kamie-

Potęga i wielkość ,,Polminu" zostala

rabiali. Pracownikom dofinansowy-

nice można uznać za zabytkowe,

zniszczona przez niemiecki i ame-

wano koszty związane z wynajmem

jest niewątpliwie procesem dlugo-

rykański naloty lotnicze. Pierwszy

mieszkania i wydawano bezplatne

trwalym.

mial miejsce we wrześniu 1939

bilety na przejazdy komunikacją

Po drugiej stronie ulicy Stryj-

roku. Oprócz rafinerii zrujnowany

autobusową w granicach Drohoby-

skiej znajdują się tereny dziś zaj-

zostal także dworzec kolejowy,

lem i świadkiem dawnej świetności

cza. Rafineria posiadala kasyno,

ono wybudowane, wyjątkiem mogą

mowane przez przedsiębiorców,

który byl w jej bliskim sąsiedztwie.

polskiej rafinerii. ,,Polmin" po drugiej

które usytuowane bylo w pobliżu

być jedynie osoby starsze.

którzy prowadzą wlasny biznes,

W latach 1939-1944, najpierw pod-

wojnie światowej, przeszedlszy we

dworca. Na potrzeby pracowników

Otóż w samym centrum Kolonii

oraz stacja benzynowa. Na osiedlu

czas okupacji sowieckiej, a później i

wladanie Sowietów, byl odbudo-

zatrudnionych w rafinerii przy ulicy

stoi okazala budowla Szkoly Ogól-

jest też czynny sklep spożywczy.

niemieckiej, rafinerię nieco odbudo-

wany i odgrywal ważną rolę w go-

Stryjskiej zostalo wybudowane spe-

noksztalcącej nr 8 (nie tak dawno

Obecnie w Kolonii, niestety, nie

wano, gdyż okupanci potrzebowali

spodarce Ukraińskiej SSR, chociaż

cjalne osiedle mieszkalne ­ Kolonia

przeksztalcono ją w dziewięciolet-

ma żadnych instytucji kulturalnych.

benzyny. Drugiego nalotu dokonali

przedwojennej slawy już nie odzy-

Polminowska. Część osób zakwate-

nią z powodu malej ilości uczniów),

Sporadycznie na stadionie odbywa-

Amerykanie w czerwcu 1944 roku

skal. Po wojnie Polacy, którzy za-

rowano w willach dwurodzinnych lub

a tuż obok - duży stadion. Szkola

ją się mecze pilki nożnej. Cale ży-

jednopiętrowych kamienicach, które

cie kulturalne mieszkańców zostalo

moglo zamieszkiwać 10 rodzin. S.

raczej przeniesione do centrum

Nicieja zaznacza również, że w cen-

Drohobycza. Bliżej dworca znaj-

trum Kolonii znajdowala się nowo-

duje się budynek dawnego kasyna

czesna szkola podstawowa, a przy

rafinerii, które pustoszeje z roku na

niej duży stadion. Osiedle mialo tak-

rok i coraz bardziej niszczeje. Przez

że swój nieduży basen, bibliotekę,

jakiś czas w tym gmachu znajdowal

kluby (np. Sokól) i sklepy, w których

się bank. Tuż obok jest okazala bu-

można bylo kupić niezbędne rzeczy.

dowla, w której obecnie mieści się

W porze letniej mieszkańcy umilali

szpital rejonowy.

swój wolny czas nad rzeką Tyśmie-

Dziś Kolonia to zwykla dzielnica

nicą. Żony pracowników mialy moż-

miasta, która tętni swym rytmem ży-

liwość robienia zakupów w centrum

cia i malo ma wspólnego z tą przed-

miasta, cale rodziny wyjeżdżaly na

wojenną. Wspólcześnie nie jest ko-

różnorakie wycieczki, a harcerze

jarzona z rafinerią, a lata świetności

natomiast na obozy, ponieważ na te

ma już, niestety, za sobą. Dla tury-

cele byly specjalnie przeznaczone

sty Kolonia Polminowska jest jed-

autobusy. Co ciekawe, mieszkania

nak miejscem godnym polecenia,

w Kolonii Polminowskiej ogrzewano

gdyż symbolizuje rozwój przemyslu

nie węglem, lecz w piecach kaflo-

naftowego na terenie dawnej Galicji

wych byly zainstalowane specjalne

Wschodniej.

palniki gazowe.

Szkola