29
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 listopada18 grudnia 2017 nr 22 (290)
Kącik poetycki
ślubu w jednej z sal palacu pokazy-
zmyć z rodu hańbę ojca wziąl udzial
Za trzysta lat w palacu nagro-
wano karetę ślubną panny mlodej z
w powstaniu listopadowym i przepadl
madzono tak wiele cennych rze-
bogatą uprzężą dla szóstki koni. W
bez wieści po boju pod Daszewem.
czy, że jeszcze dużo pozostalo. Na
kwatera na Lączce
dojrzale wino
dobudowanym piętrze dzialal teatr
Jego brat, Witold, pragnąc uratować
szczęście sowieci nie wszystko roz-
palacowy, gdzie wystawiano sztuki,
przed konfiskatą majątki na terenach
grabili pozostalości przekazano do
ojciec mial ciężką rękę
jesień
glównie autorstwa samego Wacla-
Imperium Rosyjskiego, wstąpil do
muzeów.
potrafil zbić na kwaśne jablko
wylala na mnie żólć
wa Rzewuskiego. Krążą legendy, że
slużby wojskowej na Kaukazie, gdzie
W 1941 roku Niemcy zorgani-
można bylo przywyknąć
potem oblala się rumieńcem
mial tu też laboratorium alchemiczne,
również zaginąl. Pozostal średni brat
zowali w palacu zaklad Hitlerjugend
gdzie pracowal nad zamianą zwy-
Leon. On też walczyl z Rosjanami w
i zgromadzili magazyny amunicji.
może dlatego
wybaczam
klych metali na zloto. Rzecz jasna, że
1831 roku. Gdy wrócil do Podhorzec,
Pewnego dnia część ich wybuchla i
jeszcze
zmieszanie z blotem
jest to tylko legenda, która powstala
rozpocząl wieloletnią odbudowę
zniszczyla część murów. Zabytek jed-
placz
pod wplywem olbrzymiego bogactwa
zamku przodków. Przede wszyst-
nak przeżyl również tych okupantów.
najbardziej brakuje kropli
i nagle uderzenia gorąca
wlaściciela zamku.
kim pokryl palac nowym dachem.
Po wojnie planowano otworzyć tu filię
wiary kruchej jak kości
Pomimo lat zaniedbań i sprzedanej
i nadziei wyrywanej z mięsem
w końcu
przez ojca znacznej części kolekcji,
to też kobieta
w palacu pozostalo jeszcze wiele
prawo spisane na tablicach
cennych rzeczy. Leon Rzewuski, bę-
nie obowiązuje zwycięzców
siwe poranki chlodzą mrzonki
dąc w pewnym stopniu filantropem
pelzających pod dziurawą zelówką
o powrocie zieleni
i znając wartość nagromadzonych
już listopad
dóbr, dawal chętnym możliwość
gloria robakom
oglądania kolekcji. W ten sposób za-
jeszcze obie
początkowal życie muzealne palacu.
a ty który
krwawimy
W 1865 roku, z niewiadomych przy-
po trzykroć wyparleś się nazwiska
czyn, sprzedaje w calości Podhorce
możesz spać spokojnie
jesień w Beskidzie
księciu Wladyslawowi Sanguszce.
gdy zmartwychwstale cienie
W posiadaniu tego rodu zamek po-
pukają do szyby
na pajęczych niciach suszą się
zostawal do 1939 roku. Dostępu do
grzyby
zbiorów nie zakazano.
jest pamięć roślin
przeziębione
Nastal rok 1914. Pod nieobec-
wolanie ziemi i murów
nie wystarczy kapelusz gdy dżdży
ność ówczesnego wlaściciela Podho-
trwalsze od kamieni z imionami
choćby kalosz i pal licho szyk
rzec, Romana Sanguszki, palacem
startymi na piasek
zarządzal Marcin Grabikowski. Przez
w klepsydrze
polna mysz zbiera upuszczone
Podhorce ciągnęly na Lwów wojska
ziarna
rosyjskie, które, na szczęście, nie
kichać na robotę
murowany wiersz
zadaly szkody rezydencji. Wówczas
jaskólka i tak nie wpadnie
nawet czlonkowie rodziny carskiej
Kolumna Matki Bożej z Dzie-
kamienica
napić się lipowej herbaty
oglądali zbiory. Po dwóch latach,
ciątkiem, pochodząca z po-
z podbitym oknem
gdy tereny zajęly wojska austriackie,
Kawalerka
lowy XVIII w.
moczy stopy w kaluży rozlanej na
księżyc tyje w lisiej czapce
palac odwiedzala arystokracja euro-
Rynku
ten to ma dobrze
pejska. Między innymi potomkowie
lwowskiego Muzeum Historycznego,
Niestety, za ostre wystąpienia w
napalone
Bourbonów. U stóp zamku odbyla się
ale nie udalo się tego zrealizować.
Sejmie i poparcie konfederacji Bar-
z opadających podkolanówek
nawet parada wojskowa, odbierana
Kilka lat zabytek stal pusty, aż w la-
skiej, Rosjanie, kontrolujący życie
wylewa się deszcz
nie to co niedźwiedź
przez niemieckiego cesarza Wilhel-
tach 50. otwarto tu sanatorium prze-
polityczne ówczesnej Rzeczypospo-
splukuje resztki historii
szukający na poloninie czosnku
ma II i ostatniego cesarza Austrii,
ciwgruźlicze. W lutym 1956 roku z
litej, zeslali Rzewuskiego na pięć lat
domowe skrzaty znoszą worki
i mleka najlepsze przed snem
Karola I. Z tej okazji w Sali Karmazy-
powodu niedbalstwa personelu palac
do Kalugi. Bylo to w roku 1767. Po
z piaskiem
nowej wydano obiad na 84 persony
splonąl calkowicie: zawalil się dach,
tym na zamku przez pewien czas
w dolinach przy ogniskach
zakończony balem.
splonęly stropy. Po pożarze palac
rezydowaly wojska rosyjskie, które
spod pólprzymkniętych żaluzji
góry grzeją przemarznięte
W tym czasie pan Marcin zorga-
przebudowano na potrzeby sanato-
zniszczyly kilka kominków i obra-
wypucowane źrenice
stopy
nizowal ewakuację zbiorów z palacu
rium, które w takim ksztalcie dziala-
zów. Podczas pobytu Rzewuskiego
darmo wypatrują rudowlosej
w Podhorcach do majątku Sangusz-
lo tu do 1997 roku. Następnie palac
na zeslaniu nastąpil I rozbiór Polski.
Salomei
po pracy zakupy
ków do Gumnisk, dzielnicy Tarnowa.
przekazano Lwowskiej Galerii Sztuki.
Chociaż Podhorce pozostaly we wla-
i rachunki
pora na dym
za tęsknotę
z komina
MARIOLA KRUSZEWSKA
***
Zajazd z czasów rodu Rzewuskich
Uratowalo to znaczną część zbiorów.
daniu rodu, hetman już tu nigdy nie
Od tej pory trwa tu remont. Dach
Obecnie znajdują się one w muzeum
powrócil. Za nim dobrowolnie na zsyl-
nakryto blachą miedzianą, odnowiono
kę pojechal jego syn Seweryn, znany
regionalnym. Jest tam, między innymi,
postacie Atlasów na wieżach, odre-
później jako przywódca konfederacji
loże Jana III Sobieskiego, bezcenne
staurowano kaplicę palacową. Kon-
Targowickiej, która doprowadzila do II
archiwum Rzewuskich i Sanguszków,
serwatorzy z Polski odnowili dwa pa-
Rozbioru Polski. Burzliwe życie poli-
wyroby z porcelany i krysztaly.
wilony, prowadzące do komnat palacu,
tyczne tak pochlonęlo Seweryna, że
Po zakończeniu I wojny świato-
a w podziemiach i części pomieszczeń
wej Sanguszkowie powrócili do pala-
w Podhorcach prawie nie bywal. W
gospodarczych otwarto ekspozycje.
cu. Wrócily też niektóre z wywiezio-
1782 roku wystawil na aukcji część
Na zewnątrz można oglądać tar-
nych dziel. Palac zostal wyremonto-
zbiorów z palacu: klejnoty, obie bula-
cze herbowe Koniecpolskich i Sobie-
wany i oficjalnie stal się filią Muzeum
wy Koniecpolskiego, srebra, porcela-
skich, wewnątrz zachowaly się por-
Narodowego we Lwowie. Wlaściciele
nę. Za marne 200 zlotych sprzedano
tale z czarnego marmuru. W palacu
mieli tu swe pokoje prywatne.
nawet blachę z dachu palacu. Wsku-
trwają prace konserwatorskie, i pla-
W 1939 roku Roman Sangusz-
tek tego górne piętro palacu przez kil-
nowane jest przywrócenie wnętrzom
ko znów mial szczęście uratować
ka dziesięcioleci bylo poddane dziala-
dawnej świetności i obrazów, które
większą część zbiorów. W wielkim
niu deszczu, śniegu i slońca.
obecnie znajdują się w lwowskich
pospiechu udalo się wywieść je do
Nie uratowal też palacu następ-
muzeach. W planach jest odnowienie
Rumunii, a stamtąd statkiem do Bra-
ny jego wlaściciel, również Waclaw
malowidla na stropie Sali Rycerskiej,
zylii, gdzie książę osiadl ostatecznie
Rzewuski, za lata spędzone na pu-
przedstawiającego zwycięstwa Sta-
styni przezwany ,,Emirem". Chcąc
i zalożyl fundację.
nislawa Koniecpolskiego.
