4

Przegląd wydarzeń

30 czerwca­16 lipca 2018 nr 12 (304) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Przywolać pamięć lecznicy doktora Tarnawskiego!

Organizatorzy sympozjum zor-

rować te wille, które utracily oryginal-

(dokończenie ze s. 1)

ganizowali wizytę w sanatorium dzie-

ne elementy, ale przede wszystkim

cięcym. Zebranych przywital glówny

chcialabym się skupić na remoncie

- Ta historia zostala trochę za-

lekarz sanatorium Jurij Pawluk. W

jadalni i stworzyć tam muzeum po-

pomniana, podobnie jak to miejsce,

Wilii Bialej poczęstowano przybylych

święcone historii lecznicy.

przez gospodarzy, Ukraińców, którzy

sokiem wytloczonym z kielków psze-

Sanatorium dziecięce w Kosowie

tu mieszkają, jak i przez Polaków.

nicy. Jest to plyn bogaty w wartości

ma szereg walorów. Jest to nie tylko

Dopiero uczestnicząc w takich sym-

odżywcze o dzialaniu przeciwbak-

zespól zabytkowych, i oryginalnych

pozjach, dowiadują się jak znaczą-

teryjnym. Dzieci przebywające w

jak na Pokucie, budynków, ale rów-

cym miejscem byla ta lecznica i jaki

sanatorium piją taki sok codziennie.

nież atrakcyjny park. Drzewa, które

potencjal tu drzemie. To wydarzenie

Uczestnicy konferencji byli oprowa-

tu rosną, przykuwają wzrok przecięt-

nie odbyloby się bez sily napędowej

dzani przez Natalię Tarkowską i Ka-

nego spacerowicza, ale dla dendro-

tego tematu, bez Natalii Tarkowskiej,

tarzynę Tur-Marciszuk. Obecny stan

logów i botaników to prawdziwy raj:

która jest absolutną pasjonatką, zu-

dawnego zakladu przyrodolecznicze-

- Jest tu wiele ciekawych drzew

pelnie pochloniętą tematem. Gdy

go w Kosowie przyprawia milośników

egzotycznych, które zasadzil jeszcze

przyszla do nas rok temu, by wspól-

lecznicy o trwogę. Sam dyrektor sa-

doktor Tarnawski ­ mówi dr Tetiana

nie napisać projekt i wypromować te-

natorium dziecięcego, które znajduje

Prykladowska, pracownik ogrodu

zachodniej Europie, ale w naszym

Niciei na temat tej lecznicy. Zbieglo

mat lecznicy, jej pomysl zostal zaak-

się na tym terenie, prawdopodobnie

botanicznego Uniwersytetu Leśnego

kraju byly nieznane, dlatego przy-

się to z wyborem tematu pracy ma-

ceptowany przez naszych partnerów,

jest daleki od takich emocji, ponieważ

we Lwowie. ­ Są tu drzewa z Ame-

ciągaly oryginalne postacie ze świa-

gisterskiej i postanowilam o tym na-

przez Fundację Pomoc Polakom na

w zeszlym roku zarządzil rozbiórkę

ryki Pólnocnej takie jak sosna wej-

ta kultury. Doktor Tarnawski wybral

pisać. Początkowo odradzano mi to,

Wschodzie, przez Komisję Senacką

zabytkowej drewnianej werandy oka-

mutka, tulipanowiec amerykański,

metodę przyrodoleczniczą ­ opisala

ponieważ nie bylo żadnych materia-

Lączności z Polakami za Granicą, a

lającej lazienki. Wskutek protestów

cypryśnik Lawsona. Są też drzewa z

zasady panujące w zakladzie Nata-

lów, prawie żadnej publikacji, oprócz

my jako CKPiDE cieszymy się, że

zaniechal jednak zniszczenia calości

Chin i z Japonii, trzy potężne okazy

lia Tarkowska ­ ze względu na to, że

książki wspomnieniowej syna, Wita

możemy pierwszą taką imprezę

tarasu. Tak Natalia Tarkowska opisa-

gingko biloba, czyli milorzębu dwu-

Kosów mial świetny klimat, który po-

Tarnawskiego pt. ,,Mój ojciec". Posta-

zorganizować poza ścianami Cen-

la stan budynków Tarnawskiego:

platowego, jest cyprysik groszkowy,

zwalal stosować wlaśnie tę metodę.

nowilam jednak poszukać materia-

trum i poza Iwano-Frankiwskiem.

- Stan budynków jest tragiczny.

daglezja zielona i modrzew japoński,

Pacjenci doktora Tarnawskiego wsta-

lów. Musialam przebadać kilkadzie-

Konferencja odbyla się z inicja-

Część z nich zostala poddana kon-

a poza tym wiele różnych krzewów.

wali o 5:30, brodzili boso po rosie,

siąt archiwów w Polsce, na Ukrainie,

tywy Natalii Tarkowskiej, populary-

Zasluguje na uwagę to, że te drzewa

zatorki pamięci o lecznicy Apoli-

mają olbrzymie rozmiary. Tak rozwi-

narego Tarnawskiego w Kosowie.

niętych drzew jest bardzo malo, nie

Mloda badaczka wyglosila wyklad

tylko na pólnocnym stoku Karpat, ale

,,Wspólne dziedzictwo ­ wspólna

na calej Ukrainie. Tu rosną drzewa,

sprawa. Zaklad Przyrodoleczniczy

które maja po sto lat, osiągają śred-

doktora Apolinarego Tarnawskiego.

nicę pól metra, a niektóre do metra

Wartość historyczno-kulturowa i tu-

i więcej. Ten park zasluguje na więk-

rystyczny potencjal". Przekonywala

szą uwagę, na badania, być może

zebranych jak dziedzictwo Kosowa

na zbiór nasion, które można będzie

może stymulować turystykę oraz

zasadzić w innych parkach w innych

rozwój miasta i regionu. Wyglo-

regionach.

szono również referaty Katarzyny

Tur-Marciszuk i dra inż. Wlodzimie-

Konferencja odbyla się 23 czerw-

rza Witkowskiego, wspóltworzących

ca. Sympozjum jest holdem zlożo-

grupę badawczą, która pod koniec

nym doktorowi Apolinaremu Tarnaw-

lat 90. przeprowadzila inwentaryza-

skiemu w 75. rocznicę jego śmierci i

cję kosowskiej lecznicy. Ostatnim

125. rocznicę otwarcia zakladu przy-

punktem sympozjum byl pokaz mody

serwacji, która wlaściwie uszkodzila

rodoleczniczego. Wzięli w niej udzial

następnie gimnastykowali się przy

a także w Londynie. Teraz pracuję

huculskiej. Sala oczarowana wpa-

je, pozbawila oryginalnych elemen-

specjaliści z Polski i z Ukrainy repre-

wschodzie slońca w takt muzyki wy-

nad rozprawą doktorską poświęco-

trywala się w mlode Huculki pre-

tów architektonicznych. Chcieliby-

zentujący różne dyscypliny naukowe.

grywanej przez orkiestrę, następnie

ną dzialalności spolecznej doktora

zentujące ubrania stylizowane na

śmy uniknąć tego, chcemy, aby te

Konferencję zorganizowalo Centrum

pracowali w sadzie i w ogrodzie.

Tarnawskiego. Będzie to też pretekst

ludowe. Zebrani wyciągali wszyst-

budynki, które są jeszcze w orygi-

Kultury Polskiej i Dialogu Europej-

Natalia Tarkowska jest najwięk-

do pokazania życia spolecznego Po-

kie urządzenia, które dokumentują

nalnym stanie, przeszly prawidlową

skiego w Iwano-Frankiwsku przy

szą, a być może jedyną osobą, która

laków przed wojną w Kosowie. Mam

obraz: aparaty, tablety, telefony ko-

konserwację, w celu udostępnienia

wsparciu Senatu Rzeczypospolitej

stara się przypomnieć o legendarnym

nadzieję, że uda się zrealizować

mórkowe. Po konferencji dokonano

ich kiedyś dla zwiedzających. Mam

Polskiej za pośrednictwem Fundacji

jeszcze nie tak dawno uzdrowisku,

projekty, o których mówiliśmy w cza-

poczęstunku dań jarskich wedlug

nadzieję, że uda się w przyszlości

Pomoc Polakom na Wschodzie oraz

lecz o którym pamięć powoli zanika.

sie sympozjum, że uda się zadbać

przepisu Apolinarego Tarnawskie-

uratować wszystkie budynki, które

Konsulatu Generalnego Rzeczypo-

Pasjonatka napisala książkę ,,Leczni-

o dziedzictwo lecznicy, i że uda się

go. Kosztującym dania bezmięsne

teraz możemy zobaczyć ­ lącznie

spolitej Polskiej we Lwowie. Partne-

ca narodu: kulturotwórcza rola Zakla-

wprowadzić lecznicę do obiegu tury-

z menu zakladu przyrodolecznicze-

siedem wilii. Oczywiście byloby ide-

rem lokalnym wydarzenia byl Instytut

stycznego, tak żeby stala się glówną

alnie, gdybyśmy dali radę odrestau-

Sztuki Użytkowej i Dekoracyjnej.

atrakcją tego regionu.

Doktor Tarnawski cieszyl się autorytetem w kosowie

Z ROMANĄ TKACZUK,

To prawda, że on mial

mieszkanka Stanislawowa,

tak duży autorytet, że ludzie

która wychowala się w Ko-

przyjmowali te zasady?

Bardzo często powolywano się

sowie rozmawial WOJCIECH

na doktora Tarnawskiego, że on tak

JANKOWSKI.

mówil. Jak slyszalam w dzieciństwie,

dziś w ramach konferen-

jak o nim rozmawiano, jak go slucha-

cji poczęstowano uczestni-

no, to myślę, że rzeczywiście mial

ków jarskimi daniami wedlug

du Przyrodoleczniczego doktora Apo-

go przygrywala huculska muzyka w

autorytet. To byla postać znakomita.

przepisów  doktora  Tar-

linarego Tarnawskiego w Kosowie na

dość nietypowych aranżacjach, na

Kosów w tym okresie bardzo dużo

nawskiego. Pani pamięta z

Pokuciu (1893­1939)". Stara się o

przyklad na saksofon.

zyskal, ponieważ byl miejscem waż-

domu takie potrawy? Czy

uratowanie drewnianych budynków

Lecznica Apolinarego Tarnaw-

nym dla kultury polskiej.

te przepisy jarskie trafily do

sanatorium. Pisze projekty i wysyla

skiego byla znanym w dwudzie-

kosowskich domów?

Pani rodzina byla w jakimś

pisma do różnych instytucji, często

stoleciu międzywojennym uzdro-

W Kosowie bardzo dużo z tego,

stopniu związana z lecznicą?

bez odzewu. Jako mloda, atrakcyjna

wiskiem, do którego przyjeżdżaly

domu uważano, że nie wolno obie-

co robil Tarnawski bylo znane i zupy u

Mój pradziadek Ignacy Grusz-

i sympatyczna osoba, zwykle zjed-

elity II Rzeczypospolitej. Bywali tu

rać owoców, ponieważ Tarnawski

nas są gotowane w podobny sposób.

kowski byl wlaścicielem pracowni

nuje sobie przychylność i roztapia

między innymi: Wojciech Korfanty,

mówil ­ bardzo przepraszam, ale to

Takie jarzynowe zupy mają podobny

tkacko-kilimiarskiej i w jego zakla-

najchlodniejsze serca. Niekiedy jed-

Roman Dmowski, Ignacy Daszyński,

cytat ­ ,,Gówno jecie, a zloto wyrzu-

smak, również zapiekanki. Nie pa-

dzie robiono plecionki dla doktora

nak jej uroku nie staje na roztopienie

Gabriela Zapolska i Kazimierz Wie-

cacie!". Mój dziadek mówil zawsze

miętam z domu opowieści, że gotują

Tarnawskiego, w których chodzily

niektórych serc, jak na przyklad glów-

rzyński. Zaklad slynąl z nietypowych

,,wladaj sobą" i dlatego te zasady sto-

wedlug tych przepisów, ale tę kulturę

,,duchy" w lecznicy. Poza tym, rodzi-

nego lekarza sanatorium.

wówczas metod leczenia poprzez

sowal cale życie. Zawsze z rana myl

(w tym najszerszym znaczeniu tego

na pana Jana Jakuba Kaszyńsiego

- Moja przygoda z doktorem Tar-

glodówki i pracę.

się zimną wodą. Prowadzil aktywne

slowa) Tarnawski wprowadzal tu w

byla zaprzyjaźniona z naszą. Jak

nawskim zaczęla się siedem lat temu,

- Metody leczenia doktora Tar-

życie i mówil, że tak uczyl doktor Tar-

Kosowie w wielu dziedzinach, na

bylam dzieckiem, to bardzo często

kiedy przeczytalam krótki artykul prof.

nawskiego byly dość popularne w

nawski.

przyklad w sadownictwie. U mnie w

się spotykali.