3

Wolna Trybuna

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 18­27 września 2018 nr 17 (309)

Przekleństwo historii

Historia, jako nauka akademicka, najwyraźniej, jest niezależnej Ukrainie niepotrzebna. Jednak, jako

byt nienaukowy rozchodzi się jak gorące buleczki w mroźny dzień. Te zabawy i fajerwerki z historią

w tle, wydają się być koszmarnym snem, z którego nijak nie można się wybudzić. Coś jak pijatyka,

po której nie nastaje kac, ani nie przychodzi otrzeźwienie.

Najbardziej o manipulacyjnym

nastaną i wybory parlamentarne, po

zaostrzenia i bez tego zlożonych sto-

nów przez autorytarny system komu-

WASYL RASEWYCZ

charakterze ustawy świadczy świado-

to, aby deputowani mieli możliwość

sunków międzypaństwowych.

nistyczny.

A otrzeźwienie powinno bylo

me mieszanie pojęć ,,deportacji" i ,,wy-

reklamowania się i żerowania na

Ile warte są takie określenia: ,,prak-

Mowa dokumentu jest na wskroś

przyjść już podczas prezydentury

niszczania". Sprawa w tym, że prze-

patriotycznych uczuciach obywateli.

tycznie wstrzymano tysiącletnie istnie-

sowiecka (różni ją chyba akcent na

Wiktora Juszczenki z jego dziwnymi

mieszczanie ludności, któremu towa-

Jest też grupa zainteresowana tym,

nie najbardziej na zachód wysuniętej

,,autochtoniczności" narodu). Po-

próbami przepisania historii za po-

rzyszą nawet wielkie cierpienia, straty

aby dać ,,godną odpowiedź" Pola-

galęzi ukraiństwa" czy ,,przymusowa

szczególne akapity wzięte są jakby

mocą ustaw. Nie przepisal, sam się

czy gwalty, nie dorównuje fizycznemu

kom, obwiniając ich nawet o ludobój-

deportacja z ziem ojczystych". Pozo-

z sowieckich podręczników, oparte

nie utrzymal, a państwo narazil na

zabójstwu. Tak samo niedopuszczal-

stwo Ukraińców.

stalo jedynie zacytować jakąś żalosną

na walce klasowej mas pracujących.

liczne rozlamy wewnętrzne i protesty

ne jest wrzucanie do jednego garnka

Tym razem wybitnymi historyka-

piosenkę o ciężkiej doli chlopów, a

Dla przykladu:

ze strony państw europejskich. Od

zbrojnych akcji polskiego podziemia

mi Rady Najwyższej okazalo się aż

na glosowanie ustawy zaprosić chór

,,Przez wiele stuleci ukraińscy au-

tego czasu dzieje się tak: nacjonali-

(które w Polsce nazywane są ,,odwe-

94 deputowanych z Julią Tymoszen-

im. Wiriowki. Jeżeli mówić poważnie,

tochtoni na tych terenach doznawali

ści na Zachodzie przepychają jeden

towymi") przeciwko ukraińskiej ludno-

ko, Borysem Tarasiukiem, Dmytrem

to używanie terminów lirycznych w

stalego ucisku i prześladowań od

radykalny wariant historii, a inni ­

ści cywilnej i przesiedlenie Ukraińców

Dobrodomowym i Andrijem Anto-

dokumencie prawnym niweluje jego

kolonizatorów, za swą wiarę, język,

swój, antagonistyczny do poprzed-

na podstawie umowy pomiędzy dwo-

niszczakiem na czele. Nie brakuje

znaczenie i wskazuje na niski poziom

ziemię, liczbę ludzkich ofiar, strat ma-

niego. Historia na Ukrainie przelewa

ma komunistycznymi rządami. To ni-

na liście podpisów takich osobistości

tych, kto dokument przygotowywal.

terialnych i duchowych, nie jednora-

się przez wierzch, ale jest to historia

weluje jedno i podważa drugie.

jak Bilozir, Rozenblat, Najem, Barna i

Obecnie można stwierdzić, że

zowych przymusowych wysiedleń".

zinstrumentalizowana pod interesy

A już największe zdumienie wy-

Iryna Lucenko. Oznacza to, że temat

przyjęcie takiego dokumentu jeszcze

Inaczej  mówiąc  obywatelom

konkretnego polityka, partii czy rzą-

woluje kwalifikacja wydarzeń, związa-

ten będą wykorzystywać i Petro Po-

bardziej utrudni międzypaństwowe

Ukrainy proponuje się uwierzyć w na-

dzącej kliki.

nych z przesiedleniem, wysiedleniem

roszenko i Julia Tymoszenko.

stosunki pomiędzy Polską i Ukrainą.

iwny obraz, że kiedyś byl ,,zloty wiek"

Ukraińscy politycy dobrze wy-

i deportacją jako ,,ludobójstwo". Powo-

Wiem, że pod obrady wniesiono

Zarówno przez użycie terminu ,,au-

ukraiństwa, ale przyszli kolonizatorzy

uczyli lekcję: jeżeli nie możesz za-

lywanie się na konwencję ONZ brzmi

jeszcze jeden projekt ustawy: bar-

tochtoniczni Ukraińcy", jak i przez

i raj podpalili. Zrozumiale, że wyzy-

proponować  wyborcom  czegoś

tu jako bluźnierstwo, ponieważ ludo-

dziej rozsądny i umiarkowany. Ale,

próbę przelożenia calej odpowiedzial-

skiwaczami ludu pracującego mogly

konkretnego ­ mów o historii. Mów

bójstwo przewiduje totalną fizyczną li-

niestety, sądzę, że nie ma on szans

ności za deportacje i przesiedlenia

być jedynie ,,przyblędy" i do tego innej

o niesprawiedliwości, której zaznali

kwidację, a nie przemieszczanie. Bar-

w konfrontacji z osobami, które pod-

na wspólczesną Polskę. Ta ustawa

krwi. Z podobnego opisu można bylo

nasi przodkowie. Obiecaj naprawić

dzo dziwne, że ukraińscy ustawodaw-

pisaly pierwszy dokument.

może być rozpatrywana nie tylko jako

by się uśmiać, gdyby nie dotyczyl on

tę niesprawiedliwość, przynajmniej,

cy nie skonsultowali się z fachowymi

Należy tu podkreślić, że już w

próba ustalenia historycznej spra-

tragicznych wydarzeń i nie byl rozpa-

wystawiając rachunek za poprzednie

prawnikami, aby nadać dokumentowi

samej nazwie rzeczonej ustawy za-

wiedliwości i forma uczczenia ofiar

trywany przez najwyższy ustawodaw-

krzywdy obecnym potomkom bylych

odpowiednią formę prawną.

uważalna jest manipulacja, poprzez

deportacji, ale jako odwet wobec

czy organ państwa.

ciemiężycieli. Obiecaj też brać za wzór

I co najbardziej tyczy się ,,sowiec-

używanie nazw terenów, które za-

wspólczesnej polskiej polityki histo-

Kolejnym nonsensem dokumen-

najlepszych z naszych przodków, gloś

kości" danego dokumentu. Świadczą

mieszkiwaly grupy etniczne, polączo-

rycznej. Ale nawet w tym przypadku,

tu jest to, że Ukraińcy, jako jednostka

swój monopol na gloszenie ich slawy.

o tym wnioski z ustawy. Deputowani,

ne wspólnym mianownikiem ,,auto-

czyni to pozycję ukraińską niezwykle

państwowa, figurują w nim na prze-

To tanio i skutecznie. Nie trzeba refor-

z pewnością, zapomnieli o tym, że na

chtonicznych Ukraińców". W krótkim

slabą. Chociażby, przez to, że w wy-

strzeni wieków. Nawet napotykamy

mować państwa, walczyć z korupcją,

Ukrainie nie ma telewizji państwowej

wyjaśnieniu do ustawy slowo ,,au-

jaśnieniu mowa jest o autorytarnym

w tekście slowo ,,tysiąclecie". Jeżeli

pisać nowe ustawy. Niewymagający

i nie mogą oni narzucać mediom, jakie

tochtoniczny" użyte jest aż 19 razy.

Związku Sowieckim, i prawie przemil-

mówimy poważnie, a nie z punktu wi-

ukraiński elektorat na Wschodzie da

programy należy przygotowywać i jaka

Prawdopodobnie tym razem autorzy

czane jest, że przestępstwa dokony-

dzenia propagandy, to o pojawieniu

się kupić na obronie swej slawetnej

ma być ich treść. To samo dotyczy za-

projektu postanowili zastąpić termin

wal komunistyczny rząd polski, a nie

się świadomości narodowej na tych

sowieckiej przeszlości, a na Zacho-

leceń dla ministerstwa kultury i oświa-

,,etniczne ziemie ukraińskie", który

wspólczesna Polska.

terenach można mówić od końca

dzie ­ stuprocentowy sukces zapewni

ty. Zacofanie deputowanych pokazuje

wcześniej tak często używany byl

Autorzy zapominają, że podob-

XIX wieku. A co zrobić z masowym

nacjonalistyczna wersja historii.

to, jakie imprezy publiczne proponują

przez Wiktora Juszczenkę bardziej

ne manipulacje mogą mieć efekt

rusofilstwem z tegoż XIX wieku? Czy

Tak i żyjemy.

oni przeprowadzać. Jeżeli dopuścić,

neutralnym terminem ziem zamiesz-

zwrotny. Wspólczesna Ukraina, jak

wszystkich zapiszemy jako świado-

Niedawno pod obrady Rady

że ,,godziny wychowawcze" będą

kalych przez ,,autochtonów ­ Ukraiń-

by na to nie patrzeć, jest spadko-

mych Ukraińców? I nawet tych Ru-

Najwyższej trafil projekt ustawy ,,O

prowadzone wedlug zaleceń ustawy,

ców". Jednak użycie tego terminu w

bierczynią Ukraińskiej Sowieckiej

sinów-unitów, którzy bronili Lwowa

obchodach państwowych 75-lecia

to czekają na nas ciężkie czasy. W

dokumencie prawnym, który ma przy-

Republiki Socjalistycznej. Nie jakiejś

i dwukrotnie wykupywali miasto od

początku deportacji ukraińskich au-

pamięci mam czasy sowieckie, szkolę

jąć parlament Ukrainy, może zostać

tam mitycznej Ukrainy, o którą wal-

najazdu Bohdana Chmielnickiego,

tochtonów z Lemkowszczyzny, Nad-

i uniwersytet z ich patriotycznymi ,,go-

przyjęte jako próba rewanżu i chęć

czyli ukraińscy nacjonaliści, a tej, po

którzy nachodzil Lwów to z Tatrami,

sania, Chelmszczyzny, Podlasia, Zie-

dzinami wychowawczymi", po których

aneksji terenów innego niezależnego

której nasze państwo przejęlo teren

to z bojarem Baturlinem?

mi Lubaczowskiej i Zachodniej Buko-

dzieci i studenci wyśmiewali zapropo-

państwa. Oprócz tego prezentuje nas

we wspólczesnych granicach i za-

Jednym slowem, klasowe po-

winy w latach 1944­1951". Podobny

nowane do naśladowania wzorce.

jako zwolenników teorii, wedlug której

chowalo wszystkie międzynarodowe

dejście zostalo podmienione na na-

projekt nie jest niczym nadzwyczaj-

Historia, nie jako dyscyplina na-

narodowości stworzyl Pan Bóg i dal

umowy, podpisane w okresie sowiec-

rodowe i, jeżeli w okresie sowieckim

nym dla ukraińskiego parlamentu.

ukowa, lecz środek i metoda wycho-

im konkretne tereny.

kim. Wedlug logiki dokumentu, jeżeli

normą bylo mówienie o eksploatacji

Bywaly i gorsze. Najwyraźniej Rada

wania spoleczeństwa zawsze opiera

Zwolennikami tej teorii na Ukra-

we wszystkim obwiniać wspólczesne

chlopów przez szlachtę, to automa-

Najwyższa po raz kolejny próbuje za-

się o wzorce. Stara się ideologiczne

inie (i nie tylko tu) są ludzie i ugrupo-

państwo Polskie, to wówczas calą

tyczne przeniesienie podobnej kalki

stąpić instytut historii. Jedynie pensje

indoktrynować mlodych ludzi, czym

wania o skrajnie nacjonalistycznych

odpowiedzialność za dzialania ZSRS

na grunt narodowy robi to stwierdze-

ustala sobie na poziomie poselskim,

odbiera im zdolność analizowania i

poglądach. Gotowi są przypisywać

należy przelożyć na wspólczesną

nie antynaukowym. Redukcja wszyst-

a nie pracowników naukowych insty-

krytycznego myślenia. Przytoczone

wszystkim Ukraińcom, którzy po II woj-

Ukrainę, spadkobierczynię USRS.

kich Ukraińców jedynie do poziomu

tutów akademickich.

tu przyklady po raz kolejny potwier-

nie światowej mieszkali na terenach

Wówczas należy mówić o set-

chlopstwa jest sprawą antyhistorycz-

Jest zupelnie oczywistym, że nie

dzają ich glębokie sowieckie korze-

komunistycznej Polski najwyższy po-

kach tysięcy Polaków, deportowanych

ną i szkodliwą.

ma tu mowy o ustalaniu prawdy histo-

nie. Czynią Ukrainę slabszą od we-

ziom narodowej świadomości. Zali-

z Ukrainy Zachodniej. A prowadząc

Na szczególną uwagę zaslugu-

rycznej, czy o uczczeniu pamięci ofiar.

wnątrz i na zewnątrz.

czają ich wszystkich do zwolenników

mowę o stratach materialnych i du-

je terminologia ustawy. Znajdujemy

Taka ustawa potrzebna jest deputowa-

Ukraina stalaby się tylko silniejszą

UPA. Wyciągając wniosek, że wladza

chowych deportowanych Ukraińców,

tu tak interesujące sformulowania,

nym wylącznie do mobilizacji elektora-

i bardziej racjonalną, gdybyśmy do-

komunistyczna uciekla się do wysie-

należy pamiętać i o deportowanych

jak ,,proces wysiedlenia określonych

tu. Trzeba jednak przyznać, że gdyby

czekali czasów, gdy Rada Najwyższa

dlenia Ukraińców po to, aby pozbawić

Polakach i tych majątkach i kulturze

Ukraińców". Ale kim są ci ,,określeni

do tej kwestii odnieść się z rozsąd-

zajmie się w końcu nie przeszlością, a

UPA zaplecza socjalnego. Wlaściwie,

materialnej, które pozostaly w mia-

Ukraińcy"? Opis rujnacji tradycyjne-

kiem, zbadać wydarzenia i przygoto-

dniem dzisiejszym i przyszlością. Gdy-

co do ostatniej tezy, tak i bylo, ale dzia-

stach i miasteczkach Zachodniej

go życia Ukraińców można byloby

wać argumentowany tekst, to ustawa

by kierujący krajem nie spekulowali na

lania te odbywaly się w ramach o wiele

Ukrainy. Zawodowych historyków razi

zostawić, gdyby nie przenosić odpo-

moglaby wspaniale ulożyć się w mą-

przeszlości, lecz rozwiązywali aktualne

szerszego projektu: likwidacji etnicznie

sformulowanie ,,świadczą liczne do-

wiedzialności za jego zniszczenie na

drą politykę dekomunizacji. Moglaby

problemy socjalne i ekonomiczne.

mieszanych terenów i przeksztalcenia

kumenty archiwalne", a nie konkret-

obecne państwo polskie, a zgodnie z

zademonstrować na ile okrutne byly

A tak, cześć i chwala wszystkim

ich w narodowo jednolite, szczególnie

ne monografie i badania historyków.

prawdą historyczną oskarżać o to ów-

reżimy: nazistowski i komunistyczny.

tym, którzy ucierpieli od totalitarnych

na ziemiach przygranicznych.

Niedopuszczalnym jest dowolne wy-

czesny polski reżim komunistyczny.

Ale, niestety, nie o tym mowa.

reżimów i ideologii. Nie są oni winni

Stąd wskazana ustawa nie ma

korzystanie cytatów z nieopracowa-

Ale po co wówczas naszym ,,bojow-

Analizując nazwiska autorów pro-

temu, że obecnie ktoś tańczy na ich

prawa wyrywać z kontekstu wylącz-

nych źródel archiwalnych. Używanie

nikom" o sprawiedliwość historyczną

jektu ustawy, a szczególnie wyjaśnień

kościach, udając powszechny smu-

nie Ukraińców. Jeżeli już przyjmować

wyrwanych z dokumentu cytatów,

ten dokument, jeżeli nie będzie on

do niej, można z dużą dozą pewno-

tek, a tak naprawdę banalnie boi się

taki dokument w parlamencie, to musi

które świadczą o wręcz straszliwym

dolewal oliwy do ognia i tak już zlożo-

ści powiedzieć, że ten tekst, który

utraty wladzy.

być w nim o deportacjach, wysiedle-

stosunku Polaków do Ukraińców,

nych polsko-ukraińskich stosunków?

poza naukowym kontekstem, jest nie-

pojawil się w przededniu wyborów

niach i przesiedleniach narodów, jako

Odnosi się się wrażenie, że przyjęcie

w wersji ukraińskiej artykul ukazal się

na stronie zaxid.net

dopuszczalne.

prezydenckich, za którymi wkrótce

elemencie etnicznych czystek tere-

tej ustawy potrzebne jest wlaśnie do