11

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 18­27 września 2018 nr 17 (309)

Memorial w Tywrowie ­

Ukraina reprezentowana byla m.in.

ostatnie slowa skierowane przez

przez czlonków Stowarzyszenia Kul-

glównego bohatera Cezarego Barykę

miejsce pamięci i refleksji

tury Polskiej imienia Ewy Felińskiej

do Szymona Gajowca przed naglą

na Wolyniu, Stowarzyszenia Lekarzy

śmiercią. Po tych slowach zauważy-

Polskiego Pochodzenia na Wolyniu,

lam lzy w oczach starszych sluchaczy,

nad wiarą i męczeństwem

Towarzystwa Kultury Polskiej ,,Bar-

oczy mlodzieży wyrażaly dumę...

wy Kresowe" z Lucka i studentów

Projekt jest objęty opieką Se-

Wydzialu Filologii i Dziennikarstwa

natu RP nad Polonią i Polakami za

Wschodnioeuropejskiego Uniwersy-

granicą za Pośrednictwem Fundacji

1 września w Tywrowie na Ukrainie w klasztorze oo. oblatów otwarto Me-

tetu Narodowego im. Lesi Ukrainki.

,,Wolność i Demokracja".

morial, czyli miejsce upamiętniające męczenników, którzy w Związku Ra-

Uczestnicy Marszu wspominali

Wiktoria Szewczenko

tych, którzy przeszli przez Syberię i

slowopolskie.org

dzieckim oddali swoje życie za wiarę. Uroczystego poświęcenia Memorialu

tych, którzy nie wrócili z zeslania. Dla

dokonal nuncjusz apostolski na Ukrainie abp Claudio Gugerotti.

Sybiraków i ich potomków ważnym

Weteran WP z żytomierza

momentem bylo przybycie do kościo-

wziąl udzial w Światowym

la Ducha Świętego, żeby uczcić pa-

Zjeździe Weteranów Walk o

glębszych rozważań, do osobistego

MARIA BASZA

mięć bliskich, którzy przeżyli wielką

Niepodleglość Polski

rachunku sumienia, a także stać się

tekst i zdjęcia

tragedię i pomodlić się w ich intencji.

W dniach 31 sierpnia ­ 3 września

szkolą wiary dla mlodszego pokole-

Sybiracy, którzy powrócili do

w Światowym Zjeździe Weteranów

nia. Memorial jest jedynym na calą

W uroczystości, która rozpoczęla

swojej Ojczyzny, opowiadali nam o

Walk o Niepodleglość Rzeczypospoli-

Europę Wschodnią muzeum mę-

się mszą św., uczestniczylo 70 księ-

niezlomności wiary i ducha, które

tej Polskiej wziąl udzial weteran WP z

czenników za wiarę XX wieku.

ży, siostry zakonne, parafianie, a tak-

pomogly przetrwać i żyć dalej tak,

Żytomierza pulk. Zygmunt Wenglow-

80 lat temu, w tym miejscu, w ra-

że wierni z innych miejscowości. W

aby zachować pamięć dla przyszlych

ski (1925 r. u.). Lącznie w Zjeździe

mach tak zwanej ,,Operacji Polskiej"

swojej homilii abp Claudio Gugerotti

pokoleń. Po zlożeniu kwiatów i zapa-

uczestniczylo okolo trzystu komba-

(1937­1938) NKWD wymordowalo

powiedzial:

leniu zniczy pod Pomnikiem-Grobem

tantów z Polski i calego świata.

w ciągu trzech dni ponad 15 tys.

­ Nie wiemy, ile talentów otrzy-

Nieznanego  Sybiraka,  upamięt-

Przedsięwzięcie startowalo w

Polaków i katolików. ­ Kiedy osiem

mali ci, których relikwie znajdują

niającym ofiary represji komuni-

sobotę, o godz. 15:00, w katedrze

lat temu zaczęliśmy odbudowywać

się tutaj, jednak wiemy, że dobrze

stycznych, pamiętaliśmy również o

Polowej Wojska Polskiego, gdzie od-

tę jedną z największych świątyń na

je wykorzystali: wykorzystali je jako

ukraińskich tragediach jak ,,czerwo-

prawiono mszę świętą z okazji Dnia

Ukrainie, znaleźliśmy sporo ludzkich

ziarno, które padlo w ziemię i przy-

ny terror", Wielki Glód, zeslania na

Weterana Walk o Niepodleglość RP

szczątków. Wielu bylo zamordowa-

nioslo plony. Krew męczenników za

Syberię i wiele innych wydarzeń,

w intencji Ojczyzny i jej obrońców.

nych w podziemiu tej świątyni, którą

wiarę stala się nasieniem, którego

które odcisnęly tragiczne piętno na

Następnie uroczystość przeniosla

wladza przerobila w 1956 roku na

plonem jest odrodzenie wiary i Ko-

kartach naszej historii.

się na plac Marszalka Józefa Pilsud-

fabrykę plastiku. Nie chcieliśmy ich

ściola, które widzimy teraz. Oni po-

skiego, gdzie odbyly się glówne ob-

Maria Pawlowicz

tak po prostu pochować na cmenta-

wiedzieli stanowcze ,,nie", dlatego że

chody. Pamięć o weteranach uczczo-

monitor-press.com

rzu, ale postanowiliśmy opowiedzieć

ną, przekonując kobiety, że ich ciala

wcześniej powiedzieli ,,tak" Jezusowi

no uroczystym Apelem Pamięci, który

historię życia tych osób ­ powiedzial

należą do partii"; stacja IV opowiada

Chrystusowi.

zakończyl się defiladą pododdzialów

,,Przedwiośnie"

w jednym z wywiadów o. Pawel Wy-

o tym, jaką rolę odgrywala w walce

Nuncjusz apostolski zachęcil

reprezentujących wszystkie rodzaje

w Nowogrodzie Wolyńskim

szkowski.

z religią szkola radziecka, gdzie wy-

uczestników uroczystości, aby każ-

8 września, w dniu kiedy cala

sil zbrojnych RP, policję, Straż Gra-

Od 1992 r. w Tywrowie ponownie

śmiewano i poniżano dzieci z rodzin

dy jak najczęściej przychodzil na to

Polska i Polacy za granicą czyta-

niczną i Państwową Straż Pożarną.

dziala parafia katolicka, początkowo

wierzących.

miejsce:

ją ,,Przedwiośnie", w Państwowym

Po zakończeniu uroczystości zlożono

prowadzona przez ks. sercanów, a

Kolejne stacje opowiadają o prze-

­ Mam nadzieję, że przyjeżdżać

Muzeum Rodziny Kosaczów w No-

wieńce pod pomnikiem Marszalka Jó-

później przez oo. oblatów. Zabudo-

śladowaniu duchowieństwa, o śledz-

będą tu ludzie z calej Ukrainy i nie tyl-

wogrodzie Wolyńskim odbyla się VII

zefa Pilsudskiego.

wania poklasztorne i kościól należą

twach, o warunkach, w jakich przeby-

ko katolicy. Przecież zabici za wiarę

edycja (III edycja w Nowogrodzie Wo-

Podczas tych uroczystości wrę-

obecnie do parafii pw. św. Michala

wali więźniowie, osądzeni tylko za to,

w Chrystusa nie byli proszeni o do-

lyńskim) Narodowego Czytania Ste-

czone zostaly po raz pierwszy meda-

Archaniola i są poddawane gruntow-

że byli katolikami, o deportacji na Sy-

kumenty potwierdzające przynależ-

fana Żeromskiego pod patronatem

le Pro Bono Poloniae, przyznawane

nemu remontowi. Jest to jeden z naj-

berię, do Kazachstanu, na Wyspy So-

ność religijną lub etniczną. Historia

pary prezydenckiej Rzeczypospolitej

przez szefa Urzędu do Spraw Kom-

Polskiej.

batantów i Osób Represjonowanych

Tegoroczna akcja zostala zorga-

osobom, które ,,wniosly istotny wklad

nizowana przez Polskie Stowarzy-

w upowszechnianie wiedzy o historii

szenie im. J. Lublińskiego, a wspól-

walk niepodleglościowych, krzewie-

organizatorami byly Dom Polski w

nie postaw patriotycznych w polskim

Żytomierzu i Studencki Klub Polski.

spoleczeństwie, a także kultywowa-

Przedstawiciele obu organizacji

nie oraz popularyzację poza granica-

licznie przybyli do Nowogrodu na

mi Kraju wiedzy o tradycjach niepod-

czele z dyrektor dr Ireną Perszko,

leglościowych".

prezes Walentyną Jusupową i na-

Zygmunt Wenglowski, w czasie

uczycielkami języka polskiego Julią

pobytu w Warszawie nie mógl nie

Nowicką i Wiktorią Oleksiuk.

odwiedzić mogily swojego najlepsze-

Lekturą Narodowego Czytania

go kolegi, plk Waclawa Fiedorczuka,

byla powieść Stefana Żeromskiego

z którym lączylo go wiele wspólnych

,,Przedwiośnie". Po wysluchaniu listu

przeżyć, z którym slużyl w Wojsku

starszych i największych kościolów

lowieckie, o tym, jak kaplani udzielali

Waszych męczenników ubieglego

od prezydenta RP Andrzeja Dudy,

Polskim. Chociaż od dnia śmierci ko-

na Podolu.

sakramentów świętych, sprawowali

stulecia ­ to jest Ewangelia napisana

wszyscy obejrzeli krótkie streszcze-

legi minęlo już prawie 40 lat, pamięć o

msze św. w nieludzkich warunkach

w Waszym języku ­ dodal hierarcha.

nie lektury, po czym zostaly przeczy-

nim pan Zygmunt pielęgnuje do dziś.

Tywrów leży na wschodnim Po-

obozowych.

Abp Claudio Gugerotti, biskupi

tane dwa rozdzialy: pierwszy i dzie-

Światowy Zjazd Weteranów Walk

dolu, na lewym brzegu Bohu. Pierw-

Przy stacji XII, upamiętniającej

Leon Dubrawski, Stanislaw Szyro-

siąty. Wszyscy sluchali z zaintereso-

o Niepodleglość Rzeczypospolitej

sza wzmianka o Tywrowie pochodzi z

niezlomnych świadków wiary, kon-

koradiuk, Witalij Skomorowski, Jacek

waniem po czym obejrzeli fragment z

Polskiej zostal objęty honorowym

1505 r. Miejscowość wielokrotnie byla

sul generalny RP w Winnicy Damian

Pyl i Edward Kawa, kaplani i świeccy,

filmu ,,Przedwiośnie"...

patronatem prezydenta Andrzeja

pustoszona przez Tatarów, w 1648 r.

Ciarciński, obiecywal zrobić wszyst-

którzy przyjechali na uroczystość,

,,Moja matka umarla nie z biedy

Dudy.

zostala natomiast wzięta przez woj-

ko, żeby między Polakami a Ukraiń-

przeszli czternastoma salami mu-

i nie z bicia, i nie z samych chorób,

Walentyna Jusupowa

ska kozackie Maksyma Krzywonosa.

cami nigdy nie doszlo do wrogości.

zeum. Każda z tych sal jest oddziel-

lecz z tęsknoty za Polską" ­ byly to

slowopolskie.org

W czasie powstania Chmielnickiego

Eksponaty każdej sali, zdjęcia,

ną stacją i ukazuje tragedię, która

zniszczony zostal także pierwszy,

dokumenty, osobiste rzeczy tych,

miala miejsce na Ukrainie w czasach

drewniany, kościól katolicki, zbudo-

którzy cierpieli za wiarę, wypisane

komunistycznych prześladowań.

Polska kupuje ukraińską produkcję

wany w 1569 r. W 1742 r. wlaściciel

na tablicach ich świadectwa, ukazu-

Stacja I opowiada o budowaniu

wioski Michal Jan Klityński sprowadzil

ją rzeczywistość prześladowań lat

przez komunistów nowego spole-

W ciągu sześciu miesięcy obro-

W ciągu pierwszych sześciu

do Tywrowa oo. dominikanów z Win-

20­30. ubieglego stulecia. To miej-

czeństwa ­ ,,raju na ziemi", w którym

ty handlowe pomiędzy naszymi kra-

miesięcy 2018 roku Ukraina

nicy i ufundowal murowany kościól i

sce nie jest zwyklym muzeum, gdzie

nie ma miejsca dla Boga; stacja II

jami osiągnęly 3,522 mld dolarów

zwiększyla swój eksport

klasztor. W kościele zostala umiesz-

poznajemy historię i oglądamy cieka-

ukazuje Wielki Glód, który, jak po-

USA, czyli wzrosly o 18,7%.

towarów i uslug do Polski

czona kopia obrazu Matki Boskiej

we pamiątki. Wedlug o. Pawla Wy-

wiedzial bp Stanislaw Szyrokara-

W pierwszym pólroczu 2018 roku

o ponad 30%.

Częstochowskiej. W roku 1744, za

szkowskiego OMI, inicjatora budowy

diuk, stal się przykladem tego, jak

Ukraina sprzedala do UE o 19,2%

,,Za pierwsze pólrocze eksport

czasów Zachariasza Jaroszyńskiego,

Memorialu, jest to miejsce modlitwy,

ludobójstwo duchowe kontynuuje

towarów więcej niż w analogicznym

wzrósl o 1,728 mld dolarów USA ­

miejscowość otrzymala prawa miej-

miejsce, gdzie można dotknąć ko-

się w fizycznym zniszczeniu narodu;

okresie roku ubieglego. Na eksport

czyli o 30,5% w porównaniu z ana-

skie. W 1833 r. oo. dominikanie zo-

rzeni. To miejsce pokazuje, że krew

stacja III mówi o tym, jak bezbożna

przypadlo 9,79 mld dolarów USA.

logicznym okresem roku ubieglego"

stali zmuszeni dekretem carskim do

męczenników stala się nasieniem, z

wladza niszczyla rodziny, uważając

Dzisiaj część eksportu do UE sklada

­ napisal na FB minister rozwoju

opuszczenia miasta, a kościól zostal

którego wyroslo wielu wiernych. To

je za ,,formę niewoli, która musi być

42,1% calego eksportu Ukrainy.

ekonomicznego i handlu Stepan

objęty przez księży diecezjalnych.

miejsce powinno zachęcać ludzi do

zastąpiona przez partię komunistycz-

źródlo: gazeta.ua

Kubiw.