15

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 18­27 września 2018 nr 17 (309)

Z dziejów zlodziejstwa...

ruje dr Wiera Meniok. Wśród uczest-

Mikolaja Reja ­ z pism obu Okszy-

ników spotkania znaleźli się profeso-

ców wywiedzione". Zapoznano się ze

rowie i studenci uczelni. Uczestnicy

stanem przygotowań pomieszczenia

zwiedzili też bardzo interesujące

w ratuszu dla przyszlej ekspozycji.

Ostatnimi czasy popularny jest ­ niestety! ­ sposób okradania

Muzeum Brunona Schulza.

Wzruszającym momentem bylo zlo-

osób w podeszlym wieku metodą ,,na wnuczka". Jak pokazuje

Wyjątkowo ważne wydarze-

żenie wieńca pod obeliskiem ku czci

nie tegorocznego Dialogu Dwóch

króla Jana III Sobieskiego, upamięt-

historia, kraść można również ,,na kozaka" ­ przy czym winy

Kultur mialo miejsce w Żurawnie,

niającym walki w obronie Żurawna

za ten proceder nie ponoszą wcale naddnieprzańscy molojcy.

gdzie 4 grudnia 1505 roku urodzil

wojsk polskich z tureckimi w roku

się wielki syn Ziemi Żurawieńskiej,

1676. Obecni mogli wysluchać krót-

na kość żolnierzy, wlokących za sobą

powrócil. Slyszalem od Francuzów,

DOMINIK SZCZĘSNY-

prekursor polskiej literatury ­ Mi-

kiego wykladu dr. Emila Noińskiego

tlum maruderów i pozostawiających

że ta awantura przypuszczalnie wyni-

KOSTANECKI

kolaj Rej. Trzeba wspomnieć, że w

z Muzeum Józefa Pilsudskiego w

na każdym biwaku tych, którzy nie

kla z falszywego alarmu, zrobionego

z Warszawy

ubieglym roku w sali widowiskowej

Sulejówku o przebiegu tych zma-

byli w stanie iść dalej...

w celu wywolania zamętu dla swo-

ratusza w obecności czlonków rady

gań, a następnie wszyscy udali się

W mieszkaniu starszego pana

No dobrze ­ zapyta ktoś ­ ale jak

bodnego zrabowania skarbca cesar-

wsi Żurawno i przedstawicieli wladz

w krótką peregrynację po Żurawnie

dzwoni telefon. W sluchawce mlody

się kradnie ,,na kozaka"? Czy chodzi

skiego i wydarcia innym zdobytych

polskich i ukraińskich podpisano de-

zakończoną spacerem po moście

mężczyzna, podający się za jego

o to, by przywdziać hajdawery, wy-

lupów".

klarację w sprawie utworzenia Mu-

nad Dniestrem.

siostrzeńca ­ dajmy na to: Andrzeja

szywankę i, zapuściwszy oseledec,

Piękne, prawda? Najlatwiej do-

zeum Mikolaja Reja w Żurawnie. List

Z Żurawna droga dalej wiodla do

­ zrozpaczonym glosem opowiada,

sięgnąć komuś do kieszeni?

konać kradzieży, krzycząc ,,lapaj

intencyjny popisal Mariusz Olbrom-

Lwowa, gdzie w dniach 8 i 9 września

że wlaśnie przejechal czlowieka i po-

W żadnym razie! Zaznaczyliśmy

zlodzieja" albo w inny sposób odwra-

ski, pisarz i inicjator utworzenia tego

odbyla się w czytelni dawnego gma-

trzebuje pieniędzy na odszkodowa-

to na początku.

cając uwagę osoby wytypowanej do

muzeum, oraz soltys Żurawna Wasyl

chu Biblioteki im. Ossolińskich, a dziś

nie. Na wczoraj, a odbiór ma się do-

By rzecz opowiedzieć, trzeba

obrabowania.

konać przez podstawioną osobę...

przede wszystkim wyjaśnić, jak slo-

A w przypadku cesarza Fran-

Oczywiście nie bylo żadnego

wo ,,kozak" rozumial żolnierz Wielkiej

cuzów bylo co rabować! Sama tylko

wypadku, a dzwoniący ma na imię

Armii ­ niezależnie od tego, czy byl

kasa wojenna ­ to znaczy suma

Piotr i jest zwyklym oszustem, pró-

Polakiem, Bawarczykiem, Wlochem,

wyasygnowana na bieżące potrzeby

bującym wyludzić pieniądze metodą

czy Francuzem. Kozacy w tamtym

kampanii 1812 roku ­ kryla jeszcze po

,,na wnuczka".

czasie nie oznaczali już ruskich

przejściu Berezyny sumę 12 milionów

Telewizyjne programy interwen-

wojowników żyjących na terenie

franków. O tym, jaką wartość prezen-

cyjne oraz szpalty gazet pelne są

dzisiejszej Ukrainy ­ nad życie ce-

towala owa kwota, niech świadczy

opisów podobnych wydarzeń. Sche-

niących wolność i rycerską slawę

fakt, że koń ­ pelniący wówczas rolę

mat zawsze wgląda podobnie: oso-

Bohunów ­ ale wszelką nieregular-

samochodu ­ kosztowal od 300 do

ba podająca się za krewnego ofiary

ną kawalerię na slużbie Imperium

500 franków, co oznacza, że za pie-

opisuje dramatyczną sytuację, której

Rosyjskiego ­ czyli wobec pierw-

niądze wiezione przez napoleońskich

rzekomo byla uczestnikiem, by po

szego kompletne zaprzeczenie. Tak

skarbników można bylo nabyć przy-

chwili zażądać pieniędzy. Na ogól w

czy owak, haslo ,,kozak" oznaczalo

najmniej 24 tysiące rumaków.

kwocie pięcio-, a bywa że i sześcio-

nadciągające zagrożenie.

Ale to i tak niewiele w porówna-

Uczestnicy Dialogu Dwóch Kultur na Cmentarzu Orląt

cyfrowej.

A oto akt kradzieży ­ w calej swej

niu z tym, co Napoleon zgromadzil w

Nie wiem, czy podobne zacho-

prostocie taki, jakim go zapamiętal

palacu Tuileries. ,,Bóg wojny" popel-

Wlodymyrowicz Witer. Następnie, w

Lwowskiej Narodowej Naukowej Bi-

wania stanowią zauważalny spo-

Henryk Brandt ­ porucznik (kapitan)

nil w tej kwestii slynną niedyskrecję,

roli świadków wydarzenia, deklara-

blioteki im. Wasyla Stefanyka, sesja

lecznie problem na Ukrainie (chęt-

2. Pulku Legii Nadwiślańskiej, jed-

mówiąc w tym samym, 1812 roku:

cję podpisalo kilkadziesiąt osób, w

naukowa ,,Zbigniew Herbert ­ Książę

nie się dowiem i w tym celu podaję

nostki walczącej i w Hiszpanii, gdzie

,,J ai plus de quatre cents millions

tym przedstawiciele Kuriera Galicyj-

Poetów". Sesja w dwudziestą roczni-

Czytelnikom Kuriera Galicyjskiego

polegl m.in. szwoleżer Gracjan Ro-

dans les caves de Tuileries; je les

skiego. W ratuszu miasta zostala

cę śmierci wielkiego lwowianina zo-

mój adres e-mail:

wicki, i w Rosji, dokąd ­ wskutek za-

aurais donnés avec reconnaissance

otwarta wystawa ,,Mikolaj Rej, wielki

stala przygotowana wspólnie przez

szczesny.kostanecki@gmail.com),

rządzeń dowódców ­ nie trafil lansjer

pour la rançon de mon fidèle compa-

syn ziemi żurawieńskiej. Prekursor li-

Zaklad Narodowy im. Ossolińskich

ale ważniejsza dla niniejszych roz-

Telesfor Kostanecki ­ że pozwolimy

gnon d armes".

teratury polskiej" poświęcona poecie,

we Wroclawiu, bibliotekę im. Stefany-

ważań w tym momencie jest ludzka

sobie wraz z Marcinem Romerem na

Co się znaczy:

a przygotowana przez Muzeum im.

ka oraz Wydzial Filologii Lwowskiego

umiejętność wykorzystywania szans

te rodzinne aluzje... Wszelako mieli-

,,W podziemiach palacu Tuileries

Anny i Jaroslawa Iwaszkiewiczów w

Uniwersytetu Narodowego im. Iwana

nielegalnego ­ lub przynajmniej mo-

śmy mówić o czym innym. O kradzie-

mam ponad 400 milionów [franków],

Stawisku. W czasie tegorocznego

Franki, przy szczególnym zaanga-

ży à la cosaque:

ralnie wątpliwego ­ wzbogacenia się.

ale oddalbym je z wdzięcznością, by

spotkania zebranych serdecznie po-

żowaniu prof. dr hab. Ally Tataren-

Przenieśmy się myślą w czasie

Rzecz miala miejsce na drodze

wykupić mojego wiernego towarzy-

wital gospodarz Żurawna, który po-

ko. Należy podkreślić, że Sejm RP

do jesieni ­ najlepiej po 14 październi-

z Wilna do Kowna. ,,Wśród tych

sza broni".

nownie wyrazil swoją i mieszkańców

oglosil rok 2018 Rokiem Zbigniewa

ka ­ 1812 roku, na tereny szeroko ro-

smutnych rozmyślań dostaliśmy się

Chodzilo oczywiście o marszal-

Żurawna aprobatę dla utworzenia

Herberta.

zumianego Wielkiego Księstwa Litew-

[z grupą żolnierzy z Legii Nadwiślań-

ka Michela Neya, nieokrzesanego

muzeum. W imieniu polskich litera-

Ostatni dzień uczestnicy Dialogu

skiego. A dokladnie na trasę odwrotu

skiej ­ DSK]. Dzień zaczynal świtać.

rudzielca, który wedlug tradycji ­

tów zrzeszonych w Stowarzysze-

spędzili w miejscach związanych z

Wielkiej Armii Napoleona i jej okolice.

Wtem za nami rozlegly się strzaly.

se non è vero, è bentrovato ­ jako

niu Pisarzy Polskich ideę poparla

Herbertem: na podwórku jego kamie-

Obraz, jaki powinien nam się

Nieokielznany tlum pędzil w dzikim

ostatni wrócil z kampanii 1812 roku,

prezes zarządu prof. dr hab. Anna

nicy przy Lyczkowskiej 55 i w koście-

ukazać dzięki znajomości wspomnień

nieladzie, wszyscy krzyczeli: ­ Koza-

rzucając do napotkanych w Gąbinie

Nasilowska. Warto podkreślić, że

le pod wezwaniem św. Antoniego,

żolnierzy uczestniczących w kampa-

cy! Kozacy!"

rodaków: ,,jestem ariergardą Wielkiej

w tym roku oprócz mieszkańców

gdzie modlili się za duszę zmarlego

nii 1812 roku, jest zaiste przerażają-

I dalej:

Armii. Jestem marszalek Ney".

miejscowości i uczestników Dialo-

Poety. Potem uczcili pamięć Jurka

cy. Zwarta i bitna masa ludzi, która 24

,,Zostaliśmy odlączeni od na-

Wielcy ludzie operują wielkimi,

gu przybyli licznie przedstawiciele

Bitschana i Orląt Lwowskich.

czerwca przekroczyla Niemen, idąc

szych towarzyszów i pozostaliśmy

choć prostymi slowami. Operują też

środowisk polskich z terenu Ziemi

Zakończenie Dialogu Dwóch

na wschód, zredukowana zostala do

sami tylko we dwóch, Garszyński i ja.

wielkimi sumami, na które zawsze po-

Lwowskiej, m.in. wspomniany wyżej

Kultur nastąpilo w dniu 16 września

garstki zglodnialych i zmarzniętych

Ale strzaly wkrótce ucichly i spokój

lakomią się milośnicy cudzego dobra.

Adam Chlopek z Drohobycza, Ta-

w Muzeum Anny i Jaroslawa Iwasz-

tiana Bojko ze Zjednoczenia Przed-

kiewiczów w Stawisku. Gościem

Polączyl ich teatr

siębiorców Ziemi Lwowskiej; licznie

honorowym byl Dmytro Pawlyczko,

ści Nowe Guty w gminie Orzysz woj.

bylo reprezentowane Towarzystwo

który za swe prace translatorskie

warmińsko-mazurskiego. Olena Jur-

Kultury Polskiej w Stryju i Żydaczo-

i budowanie porozumienia środo-

kiewicz, podsumowując tegoroczne

Zrealizowano kolejny projekt polsko-ukraiński. Tym razem przy

wie. W czasie spotkania przekaza-

wisk literackich obu krajów zostal

spotkania teatralne podkreśla: ,,Je-

no do przyszlego Muzeum Mikolaja

uhonorowany medalem Zaslużony

udziale Towarzystwa ,,Alter" i teatru o tej samej nazwie.

steśmy niezmiernie wdzięczni te-

Reja portret pisarza, który namalo-

Kulturze ,,Gloria Artis". Dokonal on

atrowi, że nas polączyl i nadal lączy.

wala jako swój dar Klara Szafrańska,

prezentacji wlasnego przekladu na ję-

Niebawem nasi przyjaciele z Polski

mloda artystka, prawnuczka Ludwika

zyk ukraiński poezji Jaroslawa Iwasz-

przyjadą do nas i wspólnie będzie-

Gronowskiego, slynnego fotografa

kiewicza zebranych w tomiku ,,Wieże"

my mogli zaprezentować wyniki na-

z Krzemieńca. Uczestnicy Dialogu

poprzedzonych wstępem Mariusza

szej pracy wedlug metodyki impro

Dwóch Kultur przekazali Wasylowi

Olbromskiego, które opublikowalo

w czasie obchodów Dnia Miasta 21

W. Witerowi do przyszlego muzeum

wydawnictwo ,,Bosz".

września tego roku".

również książki z prywatnych zbiorów

Tegoroczny Dialog Dwóch Kultur

­ różne wydania dziel Mikolaja Reja,

objęli patronatem minister Kultury

Info:

jak również opracowania dotyczące

Ukrainy oraz wicepremier, minister

,,Polączyl nas teatr" ­ są to spo-

jego twórczości. Koncepcję utworze-

Kultury i Dziedzictwa Narodowego

tkania teatralne w ramach ukraińsko-

nia i funkcjonowania muzeum przed-

RP, jak również ambasador RP w Ki-

polskiej wymiany mlodzieży. Organi-

stawil Mariusz Olbromski, dr Jan Mu-

jowie. Opieką konsularną przedsię-

cie ,,Polączyl nas teatr". Jak opisuje

zatorem jest Fundacja ,,RenesArt", a

LEONID GOLBERG

sial z Państwowej Wyższej Szkoly

wzięcie otoczyly Konsulat Generalny

projekt jedna z jego uczestniczek,

partnerami są Towarzystwo ,,Alter"

Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu

RP w Lucku oraz Konsulat Generalny

Pod koniec lata prawie polowa

mieszkanka Drohobycza Olena Jur-

z Drohobycza, Towarzystwo Teatru

wyglosil wyklad ,,Królestwo doskona-

we Lwowie przy wsparciu wladz wo-

aktorów, studentów Drohobyckie-

kiewicz: ,,Pracować bylo niezwykle

,,Closart" z Olsztyna, studencki te-

le Stanislawa Orzechowskiego jako

jewódzkich Tarnopola oraz wladz po-

go Uniwersytetu, wzięla udzial we

lekko i przyjemnie". Spotkania te-

atr ,,Cezar", Centrum Kultury w Elku

gwarant gospodarstwa doskonalego

wiatowych i miejskich Krzemieńca.

wspólnym ukraińsko-polskim projek-

atralne mialy miejsce w miejscowo-

i Dom Kultury w Orzyszu.