img
16
kurier kulturalny
18­27 września 2018 nr 17 (309) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Herbertiada 2018 we Lwowie
8 września w ramach Dialogu Dwóch Kultur 2018 w Narodowej Naukowej Bibliotece Ukra-
iny im. W. Stefanyka we Lwowie miala miejsce Herbertiada ­ sesja naukowa poświęcona
wielkiemu lwowianinowi, wybitnemu poecie polskiemu Zbigniewowi Herbertowi. W nie-
dzielę, 9 września, spora część uczestników Herbertiady zlożyla kwiaty przed budynkiem,
w którym urodzil się wielki poeta (przy ulicy Lyczakowskiej 55), oraz w kościele św. Anto-
niego pod tablicą upamiętniającą chrzest Zbigniewa Herberta.
rzadko. Natomiast mama jeździla
MARIA BASZA
często. Mama, która w zasadzie nie
tekst i zdjęcia
bardzo umiala gotować ­ wspomina
W sesji naukowej uczestniczylo
Rafal Żebrowski. ­ Ale coś się stalo
wielu wybitnych badaczy twórczości
dziwnego ­ wuj mial nieustanne do
Zbigniewa Herberta, pisarzy pol-
niej zamówienie na pierogi. Myślę,
skich, m.in. prof. Anna Nasilowska
że jemu to trochę pachnialo domem
­ prezes Zarządu Glównego Stowa-
­ zakończyl swoje wspomnienia
rzyszenia Pisarzy Polskich, którego
prof. Żebrowski.
czlonkiem byl również Zbigniew
Mariusz Olbromski, wspomina-
Herbert. Dr hab. Rafal Żebrowski,
jąc wydarzenia z marca 2001 roku,
siostrzeniec Zbigniewa Herberta,
mówil:
zaprezentowal swoją najnowszą
­ Herbert w sposób symbolicz-
książkę ,,Zbigniew Herbert. Kamień,
ny, a zarazem realny powrócil do
na którym mnie urodzono". Publika-
swego rodzinnego miasta. Z Polski
cja przedstawia genealogię rodziny
wzięlo udzial w tym wyjeździe po-
Herbertów oraz biografię Herberta z
okresu dzieciństwa i mlodości. Ra-
fal Żebrowski barwnie i dowcipnie
opowiedzial o lwowskich korzeniach
Otwarcie sesji naukowej poświęconej Zbigniewowi Herbertowi w Narodowej Naukowej Bi-
Zbigniewa Herberta. Prelekcję na te-
bliotece Ukrainy im. W. Stefanyka we Lwowie (d. Ossolineum). Rafal żebrowski (od lewej),
mat ,,Lwów i Rzym w twórczości Zbi-
Mariusz Olbromski, Emilia Chmielowa, Anna Nasilowska
gniewa Herberta" wyglosil prof. Józef
symbolem. Ossolineum, miejsce,
M. Ruszar, wykladowca na Akademii
Reżyser Piotr Zaluski zaprezen-
­ Drugi obraz ­ kontynuuje Ra-
gdzie jesteśmy, jest takim symbolem.
Ignatianum w Krakowie. Prof. dr hab.
towal swoje dwa filmy, które powstaly
fal Żebrowski ­ to obraz czlowieka,
Symbolem jest Uniwersytet Jana Ka-
Alla Tatarenko z Uniwersytetu im.
w oparciu o prozę eseistyczną Her-
który bardzo ciężko pracowal, ale
zimierza, dzisiaj Uniwersytet im. Iwa-
Iwana Franki zaprezentowala temat
berta.
pracowal w ten sposób, żeby nie
na Franki. To jest uniwersytet, gdzie
,,Prywatna mitologia Zbigniewa Her-
Rafal Żebrowski, na pytanie
tracić kontaktu z ludźmi. Byl już zna-
jest symboliczna polonistyka. Sym-
berta". Doc. dr Ostap Śliwiński, Uni-
dziennikarzy Kuriera Galicyjskiego
nym poetą, ciągle ktoś coś od niego
boliczne jest to, że Herbert osobiście
wersytet Narodowy im. Iwana Franki
o obraz wuja, jaki pozostal w jego
chcial, w związku z tym ­ pracowal
nigdy tu nie wrócil, nie wierząc, że
we Lwowie, mówil o herbertowskim
pamięci, mówil:
nocami. Moją mamę, która byla leka-
na sowieckiej przestrzeni zachowaly
micie miasta. Mariusz Olbromski,
­ Jeden obraz ­ ze zdjęcia z
rzem, strasznie to niepokoilo, że Zbyś
się symbole. A one są ­ konstatowal
dyrektor Muzeum im. Anny i Jarosla-
mojego chrztu. Wuj byl moim ojcem
prowadzi taki niezdrowy tryb życia.
wa Iwaszkiewiczów w Stawisku, lite-
rat, wspominal o wydarzeniu sprzed
wielu lat, które mialo miejsce 16­17
marca 2001 roku. Andrij Pawlyszyn
nad 100 osób ­ naukowcy, pisarze,
z Ukraińskiego Uniwersytetu Katolic-
poeci. Odslonięto wtedy dwie tablice
kiego we Lwowie wyglosil prelekcję
­ w kościele św. Antoniego i przy ul.
nt. ,,Herbert w ukraińskim Lwowie.
Lyczakowskiej 55, w domu, gdzie
Recepcja polskiego geniusza we
Zbigniew Herbert się urodzil. ­ Byla
wspólczesnej ukraińskiej kulturze".
wielka sesja w auli uniwersytetu po-
Wiktoria Malicka, pelnomocnik Za-
święcona Zbigniewowi Herbertowi,
kladu Narodowego im. Ossolińskich
recytacja wierszy przez aktorów Pol-
we Lwowie, zapowiedziala wydanie
skiego Teatru Ludowego we Lwowie
nowego tomu z serii Biblioteka Na-
­ wspomina Mariusz Olbromski.
rodowa: Zbigniew Herbert, ,,Wybór
­ Udalo nam się przywieźć
Poezji", w opracowaniu Malgorzaty
piękną wystawę o Zbigniewie Her-
Mikolajczak. W spotkaniu uczestni-
bercie, którą przygotowala Dorota
czyla prezes Federacji Organizacji
Pieńkowska z Muzeum Literatury w
Polskich na Ukrainie Emilia Chmie-
Warszawie. Gościem honorowym
lowa i wiceprezes tej największej
byla siostra Zbigniewa Herberta
organizacji polskiej Teresa Dutkie-
Halina Herbert-Żebrowska i towa-
wicz.
rzyszyl jej syn Rafal Żebrowski ­
Wiersze Zbigniewa Herberta
mówi, wracając pamięcią do 2001
recytowali laureaci konkursu recyta-
roku, Olbromski.
torskiego, uczniowie szkól polskich
Jeszcze jeden aspekt powrotu
we Lwowie. Natomiast i po polsku,
Herberta do Lwowa, wedlug Mariu-
polski konsul.
i po ukraińsku wiersze Herberta re-
sza Olbromskiego, to publikacja jego
chrzestnym. Na zdjęciu jest także
Palil też dużo i w jakimś wywiadzie
Prof. Anna Nasilowska podkre-
cytowali studenci Lwowskiego Uni-
wierszy i tlumaczeń w języku ukraiń-
moja matka chrzestna, czyli siostra
powiedzial, gdy go ktoś zapytal, czy
ślala znaczenie poezji Herberta:
wersytetu Narodowego im. Iwana
skim w nakladzie 10 tys. Wówczas
mojego ojca, natomiast ze mnie zo-
się nadaje za wzorzec dla mlodzieży,
­ Byla rozpięta na dwóch czy-
Franki. Zabrzmialy m.in. wiersze:
też w kościele franciszkanów ks.
stal nieduży wycinek twarzy.
powiedzial: ,,nie, nie nadaję się, ja
telnych skrzydlach. Pierwszym jest
,,Nasz strach", ,,Do Yehudy Amicha-
kard. Marian Jaworski odprawil mszę
Rafal  Żebrowski  wspomina,
palę". To niestety się źle skończylo,
zaangażowanie, które wyrażone
ja", ,,Codzienność duszy".
św. za Zbigniewa Herberta i wyglosil
że wuj bardzo lubil przyjeżdżać do
wuj umarl na niewydolność oddecho-
zostalo, na przyklad, w ,,Przeslaniu
Konsul RP we Lwowie Marian
wspanialą homilię. ­ Jak wiemy, kard.
nich do Otwocka. Herbert mieszkal
wą. Zmarl w czasie letniej burzy, wte-
Pana Cogito", chociaż pobrzmiewa
Orlikowski mówil, że Lwów byl przez
Jaworski byl najbliższym wspólpra-
wtedy kolo Warszawy. Wspólnie z
dy, kiedy oddycha się najtrudniej.
ono również w wierszach tu czyta-
caly czas stolicą symbolu na tym te-
cownikiem Jana Pawla II, wybitnym
jego ojcem śpiewali różne rycerskie
­ Trzeci obraz ­ to obraz tra-
nych. Ale drugim skrzydlem jest eu-
rytorium i taką stolicą jest do dzisiaj.
filozofem, a jego refleksje o Herber-
piosenki. ­ Do dzisiaj, w różnych to-
giczny. Leżal w lóżku, wyglądal jak
ropejskość. Ta europejskość lączy
­ To jest miasto, gdzie bez przerwy
cie byly bezcenne ­ zakończyl swoje
warzystwach się obracając, rzadko
bialy wieloryb wyrzucony na piasek.
się jakoś z tym miejscem, w którym
powstają, kreują się nowe symbole.
wspomnienia znany literat.
spotykam kogoś, kto repertuar pa-
Nie funkcjonowal bez rurki, która
jesteśmy, ze Lwowem, z miejscem
To jest miasto, gdzie te symbole mają
Na pytanie o to, na czym pole-
triotyczny ma bardziej rozbudowa-
podawala mu tlen, a mimo to palil.
wielkiej kultury i miejscem przecina-
olbrzymie znaczenie i dla Polaków,
gala wielkość Zbigniewa Herberta,
ny ode mnie. Ja go mam wlaściwie
Pojawialem się u niego w ostat-
nia się różnych szlaków.
i dla Ukraińców. Samo miasto jest
Mariusz Olbromski powiedzial:
stamtąd ­ mówil.
nim okresie jego życia stosunkowo