23

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 18­27 września 2018 nr 17 (309)

Pomóż rozkolysać dzwony

skiego akta archiwalne wspominają o

miejscowe gorzkie wody, wmawiając

szla zmiana wyznania, gdyż każdego

pijaństwie trzymanego w Kupiańsku

w siebie, iż bawi w jakimś uzdrowisku.

z ,,nawróconych" ponownie chrzczo-

kościola św. Aleksandra

Józefa Baniewskiego, kapitana Pio-

Nawiązal znajomość z francuskim

no w wyznaniu prawoslawnym oraz

tra Szerwińskiego z Lebedyna i wielu

generalem Fevrier, także jeńcem,

zmieniano narodowość na rosyjską,

innych. Dość kuriozalny przypadek

oraz podprefektem powiatu hrubie-

przenosząc do stanu mieszczan. Do

w kijowie!

mial miejsce w Wolczańsku, gdzie

szowskiego Świerzawskim, którego

Charkowa także docieraly pisma,

jednym z winowajców byl porucznik

nawet musial nieco ośmielać, tak

aby wśród jeńców oddzielać artystów

Drodzy Przyjaciele, Dobrodzieje,

w ruch (nawet ręcznie) powodują tak

Franciszek Rutkowski. Pewnego razu

byl zastraszony. Nie unikal też zna-

i pracowników fizycznych potrzeb-

Księża... Rodacy!

duże wibracje, że zaczęly pękać ścia-

w lipcu 1813 roku w miejscowej karcz-

jomości z miejscowymi urzędnikami.

nych do pracy w kopalniach i kamie-

W czasach carskiej Rosji Polacy

ny obu wież. Grożą one zawaleniem.

mie, gdzie często przebywal, spotkal

Uczęszczal na przedstawienia opero-

niolomach.

zamieszkujący Kijów nie mieli szans

Trzeba wykonać nowe zawieszenia

jednego z jeńców ­ porucznika Ku-

we, korzystal z miejscowej biblioteki.

Pierwsze takie próby zwiększa-

na budowę nowej, katolickiej świą-

i zamontować mechanizm elektro-

janicyna, ,,będąc w pijanym stanie,

Rozpocząl też spisywać swe pamięt-

nia ludności w miastach poczyniono

tyni. Dlatego poslużyli się fortelem

magnetyczny.

zaczęli się sprzeczać". Ostatecznie

niki z czasów niewoli". Po powrocie

w 1813 roku, ale obok wspomina-

(wiadomo, Polak potrafi). Wykorzy-

Firma Rduch, która specjalizu-

obydwaj zostali wyrzuceni z karczmy.

w ojczyste strony w 1815 roku jako

nego Kempińskiego nikt z Polaków

stali wizytę cara Aleksandra I w Ki-

je się w tego typu mechanizmach,

Wróciwszy do mieszkania, Rutkowski

niezdolny do walki zostal zwolniony

nie wyrazil chęci zmiany obywa-

jowie. Ziemianie polscy, z Antonim

wycenila wartość koniecznych prac

oświadczyl kolegom, że ma zamiar

z obowiązku noszenia munduru,

telstwa i wyznania. Jednak pod

Sawickim na czele, dla ,,upamiętnie-

i calego mechanizmu na ok. 30 tysię-

wplywem propagandy oraz mając

nia" tej wizyty otrzymali zgodę i zbu-

cy zlotych. Sfinansowanie tych prac

świadomość, że kariera polskiego

dowali kościól pod wezwaniem św.

i uruchomienie tych dzwonów, mając

oficera ma się ku końcowi, w grudniu

Aleksandra. Budowano go w latach

na uwadze inne prowadzone remon-

1813 roku podporucznik Sinakiewicz

1817-1842 pod kierunkiem Vincen-

ty, przekracza finansowe możliwości

podal podanie o przyjęcie do armii

Autografy Dominika Jana Chryzostoma Dziewanowskiego

za Berettiego. W czasach sowiec-

naszej wspólnoty parafialnej.

rosyjskiej. Wraz z nim takie podania

i Teresy Anny Tekli Kielczewskiej

kich kościól usytuowany na placu

Dlatego w imieniu ks. prob. Sta-

skierowali kapitan Piotr Szerwiński,

w środku dawnej Slobody Lackiej,

nislawa Inżyjewskiego, swoim wla-

udać się do urzędu i oskarżyć Kujani-

osiadając w rodzinnym Plonnem,

mający opinię pijaka i czlowieka zle-

cyna o szpiegostwo, co i uczynil, nie

gdzie i zmarl w 1827 roku. Byl od-

go zachowania. W maju 1814 roku

zważając, że byla to 2 godzina nocy.

znaczony Orderem Legii Honoro-

z podobnymi podaniami zwrócili się

Nie mogąc dostać się do domu burmi-

wej i Orderem Virtuti Militari.

szeregowcy Antoni Budaktowicz,

strza, Rutkowski zacząl bić szyby w

Przez Charków do rodzinnych

Piotr Nikitowicz i Józef Olachowski.

oknach domu urzędnika. W konse-

miejscowości powracali kolejni wię-

Jednak w świetle liczby jeńców takie

kwencji zostal schwytany i osadzo-

zieni na Kaukazie Polacy. Odsylano

przejścia pod wladzę Rosji należaly

ny pod areszt, skąd napisal skargę

ich partiami po 200 osób.

raczej do rzadkości.

do gubernatora w Charkowie na

Także i tym razem na miejscowe

Największą jednak popularnością

czynności burmistrza. Jednak i ta

wladze polożono obowiązek odpo-

w guberni cieszyli się polscy lekarze,

skarga nie zostala zadowolona.

wiedniego zabezpieczenia powra-

których po przeprowadzonych testach

W tym samym czasie do kance-

cających. Jednak nie zawsze prawo

dopuszczano bezpośrednio do pel-

larii gubernatora nadeslano skargę

szlo w parze z rzeczywistością. Tak

nienia funkcji medycznych. Tak oto

polskich oficerów Marczewskiego

oto podporucznik Aleksander Mo-

w październiku 1813 roku przyjęto do

i Urbanowskiego na dzialania kon-

nastyrski z polskiego pulku ulanów

slużby trzech polskich lekarzy Ferdy-

wojenta porucznika Bielawskiego,

skarżyl się wladzom gubernialnym

nanda Wagnera, Szymona Świtkow-

który w czasie drogi nie zachowując

w Charkowie, że otrzymana pomoc

skiego, skierowanych do Wolczańska,

pomiędzy Kreszczatykiem a Starym

snym i naszych Parafian, zwracamy

etykiety konwojowania oficerów, mial

w wysokości 50 kopiejek nie wy-

i Stanislawa Romanowskiego, który

Kijowem, a więc w samym sercu Ki-

się z gorącą prośbą do wszystkich

ich prowadzić zakutymi w kajdany.

starcza na zakup niezbędnej odzie-

praktykowal w Charkowie. W tym cza-

jowa, podzielil los innych świątyń ka-

Ludzi Dobrej Woli! Pomóżcie nam

Wedlug slów samego Bielawskiego

ży zimowej, a on sam cierpi chlód

sie w Charkowie praktyki medyczne

tolickich. Zostal zamknięty i urządzo-

rozkolysać dzwony kościola św. Alek-

takie dzialania byly konsekwencją

i glód.

odbywali inni dwaj lekarze Wielkiej

no w nim najpierw internat, a potem

sandra w Kijowie!

czynów oficerów znajdujących się

Brak odpowiedniej żywności,

Armii Napoleona ­ Seweryn Laszkie-

planetarium, a naokolo dobudowano

Szczególny apel kierujemy do

pod wplywem alkoholu.

odzieży oraz warunków higienicz-

wicz i Fiodor Gruszpek.

niezliczoną ilość przybudówek. Cale

ks. Proboszczów, którzy wyraziliby

Mimo tych sytuacji większość

nych potęgowal śmiertelność wśród

Przedstawione opracowanie jest

wyposażenie kościola (oltarze, am-

chęć i zgodzili się na przeprowadze-

jeńców z utęsknieniem wyczekiwala

jeńców. W Charkowie w okresie

jedynie próbą naświetlenia trudnej

bona, polichromie itd.) zostaly calko-

nie zbiórki do puszek na ten cel w

czasu powrotu w rodzinne strony.

letnim każdego miesiąca o pomoc

drogi Polaków do odzyskania niepod-

wicie zniszczone. Architektura świą-

swojej parafii. Wtedy przyjadę z ka-

Okazja ku temu nadarzyla się w la-

medyczną zwracalo się okolo 10­15

leglości, na którą należalo czekać do

tyni zostala zeszpecona. Na wszelkie

zaniami i po Mszy św. stanę przed

tach 1814­1815. W końcu maja 1814

osób. Liczba ta diametralnie rosla w

1918 roku. Jednak ich determinacja

możliwe sposoby starano się zatrzeć

kościolem i będę prosil wiernych o

roku z Charkowa zostala odeslana

okresie zimowym. Gorsza sytuacja

i patriotyzm mogą stać się zachętą

sakralny charakter tej budowli.

ofiary.

pierwsza partia Polaków na czele z

miala miejsce z jeńcami konwojowa-

do cenienia wolności i niepodleglości,

Kościól oddano w 1991 r. i od

W innych krajach na Zachodzie

generalem Dominikiem Dziewanow-

nymi z terenów Syberii. Tam choroby

której jesteśmy świadkami. W historii

tego czasu trwa nieustanny jego

Europy zabrania się bić w dzwo-

skim i jego adiutantem, 13 oficerami,

i śmiertelność nieraz osiągala 40%

Charkowa byl to pierwszy, choć nie

remont. Jest on glówną katolicką

ny. Nam, tu w Kijowie, nikt tego nie

urzędnikami oraz 8 slużącymi.

powracających.

ostatni, znany przypadek przymuso-

świątynią Kijowa i widocznym świa-

zabrania, a jednak nasze dzwony

General Dominik Dziewanowski

Chcąc wykorzystać pracę jeńca,

wej deportacji Polaków i zasiedlania

dectwem obecności nie tylko Ko-

milczą. Pomóżcie nam, aby nad sto-

przebywal w Charkowie dwa lata. Jak

Rosja postanowila pozostawić na sta-

nimi tych ziem. Oni też znacząco

ściola katolickiego w stolicy Ukrainy,

licą Ukrainy znowu rozkolysaly się

podawal Janusz Staszewski: ,,Urzą-

le choćby niektórych. Postanowiono

wplynęli na obraz tego miasta, znaj-

ale także i nas Polaków.

i rozdzwonily dzwony kościola św.

dzil tutaj sobie Dziewanowski życie

zaproponować jeńcom zlożenie przy-

dującego się na pólnocnym wscho-

Ofiary skladane przez miejsco-

Aleksandra.

dość znośne. Chodzil do parku i pil

sięgi na wierność Rosji. Za tym też

dzie obecnej Ukrainy.

wych wiernych nie wystarczają na-

Wszystkich tych, którzy zechcą

wet na pokrycie trwających remon-

nam pomóc: zlożyć dar serca, za-

tów. Caly czas trwa remont elewacji,

prosić z kazaniami itd. ­ uprzejmie

powoli odtwarzane są oltarze i wy-

proszę o kontakt e-mailowy:

posażenie świątyni.

giacinto4884@gmail.com

Bardzo bolesną sprawą dla naszej

lub telefoniczny

wspólnoty są... milczące dzwony!

+38 096 500 79 41

Dźwięk dzwonów jest hymnem

Za każdy gest dobroci, życzliwo-

pochwalnym ku czci Boga. Harmonij-

ści, otwartego serca i ofiary już teraz

ny i rytmiczny dźwięk dzwonów sym-

skladamy serdeczne, staropolskie

bolizuje dla chrześcijan bliskość Boga.

Bóg zaplać!

Wyznacza rytm dnia i nocy, modlitwy

oraz pracy, odpoczynku i zabawy.

ks. Stanislaw Inżyjewski

Kościól św. Aleksandra jest jed-

proboszcz

ną z nielicznych świątyń w naszej

ks. dk. dr. Jacek Jan

diecezji i calej Ukrainie, który posia-

Pawlowicz

da aż 5 dzwonów. Niestety muszą

http://www.st-alexander.kiev.ua

one milczeć! Codziennie slyszymy

dzwony z okolicznych cerkwi (np.

Gdyby ktoś chcial wesprzeć swo-

Michajlowskiego  Soboru).  Serca

ją ofiarą to dzielo to podaję numery

naszych dzwonów ani drgną! Dla-

kont. W tytule wplaty proszę koniecz-

czego? Niestety w latach 90. XX w.

nie wpisać: dzwony św. Aleksandra

nie bylo takich możliwości technicz-

nych i specjalistów jak dzisiaj. Źle

PL 28 1240 1923 1111 0000 2019

wykonano zawieszenia i mechanizm

9623

dzwonów (który nawet w tej chwili

EUR 40 1240 1923 1978 0000 2019

jest niesprawny). Dzwony wprawione

9610

Wyjście wojsk napoleońskich z Moskwy, 1924 r.