img
10
Przegląd wydarzeń
30 października­15 listopada 2018 nr 20 (312) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Przegląd prasy polskiej na Ukrainie
prezentujących losy dzialaczy I kon-
slaw Domagala oraz zespól ludowy
książki ,,Jeńcy września 1939" Na-
bliższego poznania się. Znakomitą
opracowal
spiracji na Rówieńszczyźnie.
,,Ridni Naspiwy", dzialający przy Fil-
talią Denysiuk na zaproszenie Archi-
ku temu okazjąoczywiście zawo-
KRZYSZTOF SZYMAŃSKI
harmonii Narodowej Ukrainy.
wum Instytutu Pamięci Narodowej.
dy sportowe. Żeglarze reprezentowali
Natalia Denysiuk
Koncert w stolicy Podola rozpo-
Prezentację, która odbyla się 11 paź-
obwody chersoński i mikolajowski, z
monitor-press.com
Umierali nie tylko za siebie
cząl Polonez Fis-Dur w wykonaniu
28 września w pomieszczeniach
dziernika na ,,Przystanku Historia",
Polski zaś przyjechali: Wojciech Skó-
Jaroslawa Domagaly. Przed wystę-
Polskiej Biblioteki Medycznej w Kijo-
poprzedzalo spotkanie z pracowni-
ra ­ szef Komisji Turystyki Żeglarskiej
Synteza Sztuk
wie otwarto wystawę ,,Umierali nie tyl-
pami muzyków slowo powitalne wy-
kami Archiwum IPN i zapoznanie się
i dyrektor Centrum Turystyki Wodnej
po raz czwarty!
Z okazji Dnia Miasta do Chmiel-
ko za siebie: Katyń 1940" poświęconą
glosili wice-konsul KG RP w Winnicy
z dzialalnością Centrum Informacji o
PTTK wraz z kolegą żeglarzem Bro-
nickiego zawitali goście z miasta
ofiarom zbrodni katyńskiej. Prezento-
Agnieszka Góralska oraz prowadzący
Ofiarach II wojny światowej, z zaso-
nislawem Kamińskim.
partnerskiego ­ Bydgoszczy. Polacy
wana wystawa wprowadza zwiedza-
uroczystość Aleksander Czajkowski-
bem kartotecznym i dokumentacją
Swoistym wiatrem w żagle dla
przywieźli ze sobą ciekawy prezent
jących do historii i źródel, przebiegu
Gladysz. Przedstawicielka polskiego
poświęconą II wojnie światowej.
uczestników regat byly polskie pieśni
­ wystawę, wzory nowoczesnego
i skutków zbrodni, zapoznaje z miej-
konsulatu podziękowala miejscowej
Prezentację książki ,,Jeńcy wrze-
i piosenki w wykonaniu polonijnego
designu.
scami jej upamiętnienia.
spoleczności polskiej za liczne przy-
śnia 1939" poprowadzil dyrektor Biura
chóru. Oprócz znanych i lubianych
Prawie polowę jednej z sal przy
Zostala zorganizowana przez
bycie na koncert oraz wspomniala
Edukacji Narodowej IPN Adam Hle-
przez wszystkich piosenek, takich
ul. Proskurowskiej 60 na Uniwersy-
Ambasadę RP w Ukrainie, Muzeum
o innych inicjatywach państwa pol-
bowicz. Wzięli w niej udzial: autorka
jak chociażby ,,Szla dzieweczka do
tecie Narodowym zajęly ekspozycje
Katyńskie w Warszawie, Narodową
skiego, skierowanych na promocję
książki dr Tetiana Samsoniuk, zastęp-
laseczka", publiczność miala okazję
z bydgoskiego Uniwersytetu Techno-
Naukową Bibliotekę Medyczną Ukra-
polskiej kultury poza granicami kraju.
ca redaktora naczelnego dwutygo-
uslyszeć utwory reprezentujące kla-
logiczno-Przyrodniczego. Obok prac
iny, Narodowy Memorial Historycz-
Trwający przez okolo dwie godzi-
dnika ,,Monitor Wolyński" dr Natalia
sykę polskiej estrady. Czlonek OTP
polskich designerów, zaprezento-
ny ,,Bykowniańskie groby", Polską
ny koncert zebral burzę oklasków.
Denysiuk, Barbara Raszczyk ­ bliska
,,Polonia" Wasilij Zacharski zaśpiewal
wano wspólne dziela, wykonane z
Bibliotekę Medyczną im. prof. Zbi-
Szczególną popularnością cieszyly
osoba Karola Bielakowa, jednego z
znany przebój ,,Czerwonych Gitar"
udzialem ukraińskich fachowców.
gniewa Religi w Kijowie. Ceremonię
się kompozycje Moniuszki, wykonane
bohaterów książki oraz dziennikarz
pod tytulem ,,Nie spoczniemy", a
Powitanie w imieniu mera miasta
otwarcia rozpoczęla zastępca dyrek-
w nietypowych aranżacjach.
Polskiego Radia Krzysztof Renik. Na
Katarzyna Danczenko w brawurowy
Oleksandra Symczyszyna odczy-
tora Narodowej Naukowej Biblioteki
Projekt ,,Moniuszko na różnych
sali byli także obecni: Mykola Jarmoluk
sposób wykonala utwór Anny German
tala jego zastępczyni Halina Miel-
Medycznej Ukrainy ds. technologii
krańcach świata" jest objęty wspar-
­ radca Ambasady Ukrainy w Polsce,
,,Tańczące Eurydyki". Jak widać nie
nyk. Obecnych na imprezie powital
informacyjnych Aurelia Wid ma, która
ciem Senatu RP w ramach sprawo-
Beata Brzywczy ­ konsul generalny
tylko sport, ale także muzyka może
rektor Uniwersytetu Narodowego w
poinformowala, że wśród tych, którzy
wania opieki nad Polonią i Polakami
RP w Lucku w latach 2013­2016,
być tym, co ulatwia bliższe poznanie
Chmielnickim Mykola Skyba. Opo-
zginęli w Katyniu bylo ponad 750 le-
za granicą.
Jadwiga Demczuk ­ korektor książki,
się różnych narodów.
Koncerty pt. ,,Moniuszko, Suka
wiedzial między innymi o uhonoro-
karzy i farmaceutów, a ponad trzysta
nauczyciel delegowany przez OR-
Nagrody laureatom festiwalu wrę-
waniu tytulem profesora honorowego
i Kozak" w listopadzie odbędą się
nazwisk z tej strasznej listy można
PEG do Lucka w latach 2011­2017,
czyla Rozalia Lipińska, prezes OTP
prof. Franciszka Bomberka, który
także w Iwano-Frankowsku i w Tar-
zobaczyć na wystawie.
pracownicy IPN i Ośrodka Karta,
,,Polonia", reprezentując organizacje
osobiście zabral się za prezentowa-
nopolu.
Prezes Stowarzyszenia Leka-
krewni osób represjonowanych, o
mniejszości narodowych w Cherso-
nie wystawy polskich artystów, jako
rzy Polskich na Ukrainie prof. Anatol
których Tetiana Samsoniuk pisze w
niu.
slowopolskie.org
profesor katedry designu na Uniwer-
Święcicki przypomnial, że polscy le-
,,Monitorze Wolyńskim" i osoby zain-
Pawel Elias
sytecie w Bydgoszczy.
karze, którzy dostali się do sowieckiej
teresowane tematem.
,,Poezja, która ocala"
dk.com.ua
Zastępca rektora Mychajlo Woj-
W Bialej Cerkwi odbyl się II Ob-
niewoli, aż do ostatniej chwili swego
Publikacja przedstawia losy pol-
narenko przeczytal wiersze, poświę-
wodowy Konkurs Poezji Patriotycznej
życia pozostawali wierni przysiędze
skich jeńców wojennych, którzy trafili
Moniuszkowska jesień
cone owocnie rozwijającym się rela-
pt. ,,Poezja, która ocala". Zostal zor-
Hipokratesa i nie zważając na wlasne
do niewoli sowieckiej we wrześniu
na Ukrainie
cjom obu uczelni. Przywitania gości
ganizowany przez Stowarzyszenie
cierpienia, starali się ulatwić życie
1939 r. Szkice biograficzne uzupel-
Serię unikatowych w swoim ro-
poplynęly także z ust deputowanej do
Kultury Polskiej im. Z. Krasińskiego
obozowe swoich towarzyszy, konsul-
niają materialy archiwalne, dokumen-
dzaju koncertów w ramach między-
Rady Obwodowej dziekana uczelni
w Bialej Cerkwi. Przybyli uczestnicy z
towali ich, leczyli i wspierali moralnie.
ty i zdjęcia skonfiskowane jeńcom
narodowego projektu pt. ,,Moniuszko
pedagogicznej Ireny Jaszczuk, pro-
Irpienia, Kijowa i środowisk polskich
Dyrektor Muzeum Katyńskiego
wojennym podczas aresztowań, od-
na różnych krańcach świata" zaini-
fesor sztuki Ludmily Pawlenko i wielu
z Bialej Cerkwi. Recytowane przez
w Warszawie Slawomir Frątczak wy-
bywających się w placówkach obo-
cjowano na początku października
innych osób.
nich wiersze pochodzą z Antologii
razil zadowolenie z owocnej wspól-
zowych Budowy nr 1 NKWD. Część
2018 r. na Ukrainie.
Uroczystość zostala wzboga-
Niepodleglości, zalecanej do czytania
pracy między ukraińskimi i polskimi
biogramów zawiera informacje o
Po premierze w Kijowie i Żyto-
mierzu, koncert ,,Moniuszko, Suka
cona brzmieniem muzyki Fryderyka
przez prezydenta RP Andrzeja Dudę.
badaczami prawdy o zbrodniach
dalszych losach jeńców, udzielone
Chopina oraz wykonaniem pieśni lu-
i Kozak" (pod takim tytulem, nawią-
Podziękowania należą się dyrekcji
systemu komunistycznego i pod-
przez ich krewnych i bliskich.
dowych przez zespól ,,Proskurowski
zującym do odkrywania na nowo
gimnazjum nr 2 za udostępnienie sali
kreślil, że Ukraińców i Polaków dziś
­ Zaczynając swoje badania
modern", dzialający przy Akademii
twórczości polskiego kompozytora
i gościnną atmosferę. Stowarzysze-
lączy też podkijowski Las Bykow-
naukowe i metodycznie przestu-
Pedagogicznej oraz wybitnych so-
Stanislawa Moniuszki oraz nazwy
nie ma nadzieję, że wzajemna wspól-
niański, gdzie znaleźli swój ostatni
diowalam akta NKWD, przekaza-
listów Olgę Androszczuk i Tatianę
zabytkowego instrumentu) zostal za-
praca będzie się nadal rozwijać.
spoczynek, zarówno ofiary Wielkie-
ne do Państwowego Archiwum
Plachotnuk.
prezentowany także w Winnicy.
Uczestnicy konkursu byli po-
go Terroru, jak i męczennicy z tzw.
Obwodu Rówieńskiego. Dotyczyly
6 października na sali Winnickiej
dzieleni na trzy kategorie wiekowe.
Ukraińskiej Listy Katyńskiej.
one sowieckich represji w latach
Franciszek Miciński
Filharmonii Obwodowej zgromadzili
W każdej z nich przyznano nagrody
Zastępca dyrektora generalnego
1939­1941 wobec przedstawicieli
slowopolskie.org
się milośnicy polskiej muzyki kla-
rzeczowe za trzy najlepsze miejsca.
ds. Badań Naukowych Memorialu Hi-
różnych grup narodowościowych.
sycznej, przedstawiciele Konsulatu
Wszyscy uczestnicy konkursu otrzy-
storycznego ,,Bykowniańskie groby"
Większość z nich stanowily sprawy
Regaty im. generala
Generalnego RP w Winnicy oraz
mali pamiątkowe dyplomy, a osoby,
Tatiana Szeptycka powiedziala, że
karne dotyczące Polaków ­ powie-
Zaruskiego w Chersoniu
Mieszkańcy Chersonia, milośnicy
czlonkowie polskich organizacji spo-
które je przygotowaly ­ podziękowa-
ta i podobne wystawy niosą przypo-
dziala Tetiana Samsoniuk.
sportów wodnych, turyści i wszyscy
lecznych, dzialających na Podolu,
nia. Poziom recytacji wierszy byl bar-
mnienie o największej wartości ­ ży-
Adam Hlebowicz zwrócil uwa-
ci, którzy 15 września spacerowali
dzialacze kultury i sztuki.
dzo wysoki i dlatego jury mialo bardzo
ciu ludzkim. Historia Bykowni i Katy-
gę na to, że w obozach jenieckich
nad Dnieprem w Chersoniu, mogli
,,Moniuszko na krańcach świa-
trudny wybór. Uczestnicy wykazali się
nia ­ to opowieść o wielkiej tragedii,
przebywali przedstawiciele różnych
podziwiać lśniące w porannym sloń-
ta" to inicjatywa Fundacji ,,POL CAN
dużym talentem artystycznym i recy-
w której nasze narody stracily swych
narodowości. Dzięki książce dowia-
cu żagle. Już po raz ósmy bowiem
ART", realizowana przy wspólpracy z
tatorskim.
najlepszych przedstawicieli, tragedii
dujemy się, że jeńcy niejednokrotnie
zorganizowane zostaly regaty lodzi
polskimi przedstawicielstwami dyplo-
Po konkursie przedstawiciele SKP
rodzin, tragedii jednostek. Podkre-
byli skonfliktowani, ale też, jak w
żaglowych o puchar im. generala
matycznymi i organizacjami polonij-
im. Z. Krasińskiego, KNKSP ,,ZGO-
ślila też znaczenie upowszechniania
przypadku Henryka Markowskiego,
Mariusza Zaruskiego. Kilkuletnia tra-
nymi. Kluczowym elementem imprez
DA" oraz Polacy Irpienia pojechali
prawdy o tych zbrodniach.
jednego z bohaterów książki, do-
dycja wyścigów żaglówek ma swój
moniuszkowskich jest wspólne slu-
do miejscowości Stawiszcze, na za-
W specjalnej gablocie wystawy
chodzilo do wspólpracy np. między
początek w roku 2011, kiedy to ów-
chanie, granie i śpiewanie utworów
proszenie pracującego tam księdza
eksponowanerzeczy osobiste
Polakami i Ukraińcami, którzy mieli
czesny prezydent Polski Bronislaw
Stanislawa Moniuszki. Jak zaznacza-
z Polski ­ o. Marka Rudzia. Po mszy
rozstrzelanych, znalezione podczas
wspólnego wroga ­ ZSRR. Ciekawe
Komorowski ufundowal ,,generalski"
sami organizatorzy: Chcemy aby
świętej na cmentarzu i odslonięciu
prac wykopaliskowych w Bykow-
jest także to, że Henryk Markowski
puchar, czcząc tym samym pamięć
Moniuszko byl kompozytorem rozpo-
pomnika Antoniego Andrzejowskie-
niańskim Lesie.
zostal oskarżony o ,,kontrrewolucyjną
gen. Mariusza Zaruskiego, który
znawalnym na świecie, jak Chopin,
go odbyla się konferencja naukowa
dzialalność nacjonalistyczną", której
Olga Ozolina
zmarl w naszym mieście w roku 1941
Wieniawski, Paderewski czy Szyma-
z udzialem konsula RP Bartosza
celem byla ,,walka przeciwko wladzy
dk.com.ua
będąc więźniem NKWD i jest pocho-
nowski. W tym celu polscy i ukraiń-
Jablońskiego poświęcona temu pol-
radzieckiej oraz utworzenie ukraiń-
wany na tutejszym cmentarzu.
scy artyści przygotowali specjalny
skiemu przyrodnikowi, botanikowi,
skiego nacjonalistycznego państwa".
Książkę ,,Jeńcy września
Sportowa impreza poprzedzo-
program, skladający się z różnych
geologowi i pisarzowi, a po niej ­ krót-
Publikacja ,,Jeńcy września 1939"
1939" zaprezentowano
na byla występem czlonków chóru
aranżacji muzyki polskiego kompozy-
ki koncert, na którym dwie uczennice
zostala przygotowana do druku przez
w centrum edukacyjnym
,,Przyjaźń", dzialającym przy Ob-
tora z wykorzystaniem instrumentów
Polskiej Szkoly Sobotniej przy SKP
zespól redakcyjny ,,Monitora Wolyń-
IPN w Warszawie
wodowym Towarzystwie  Polskim
etnicznych. Grę na jednym z takich
im. Z. Krasińskiego recytowaly wier-
W Centrum Edukacyjnym IPN
skiego" dzięki wsparciu finansowemu
,,Polonia", którego prezes Rozalia
instrumentów ­ ,,suce" zaprezento-
sze Marii Konopnickiej: ,,Wianki" i ,,Na
im. Janusza Kurtyki ,,Przystanek Hi-
Konsulatu Generalnego RP w Lucku
Lipińska, powitala zebranych gości.
wala Maria Pomianowska z Polski.
obczyźnie". Ksiądz proboszcz pokazal
storia" w Warszawie odbyla się pro-
i Fundacji Wolność i Demokracja.
W swoim wystąpieniu podkreślila
Na scenie Filharmonii towarzyszyli jej
wszystkim fragment krzyża wykona-
mocja książki dr Tetiany Samsoniuk
Obecnie autorka, wspólnie z redak-
potrzebę utrzymywania cieplych i
soliści Natalia Kowalenko, Elizawieta
nego z niezwykle cennego materialu
,,Jeńcy września 1939".
cją ,,Monitora Wolyńskiego", przy-
przyjacielskich stosunków między
Lipitiuk, Aleksander Czajkowski-Gla-
­ szlachetnego bialego marmuru ka-
Tetiana Samsoniuk przyjechala
gotowuje do druku kolejną książkę
Polakami i Ukraińcami, potrzebę
dysz, Wiktor Kowalski, pianista Jaro-
raryjskiego, prawdopodobnie sprowa-
do Warszawy razem z redaktorką
zlożoną ze szkiców biograficznych