16

Wolna trybuna

30 lipca­15 sierpnia 2019 nr 14 (330) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Obudźmy zdrowy rozsądek

Już nie pierwszy raz piszę o tym, że zdrowy rozsądek nie jest dzisiaj w cenie. Oczywiście formalnie i oficjalnie w naszym

świecie ze zdrowym rozsądkiem wszystko jest w porządku. Formalnie i oficjalnie ­ zaznaczam. Jednakże realnie, w two-

rzonej przez polityków, dzialaczy, media i sieci spolecznościowe sferze (ksztaltującego w dużej mierze nasze widzenie

świata) publicznego dyskursu ­ jest zupelnie inaczej. Deklaratywnie, zdrowy rozsądek jest tam niby obecny. Tyle tylko,

że obecność jego poza deklaracje o wierności temuż absolutnie nie wykracza i jest jedynie pięknym pustoslowiem ­ dla

wielu wygodnym. Taki stan rzeczy jest dla mnie zrozumialy ­ przy czym ,,zrozumialy" to nie znaczy, że usprawiedliwiony

­ rozumiem bowiem, że gdyby rzeczywiście odwolać się do zdrowego rozsądku, to w ,,proch i pyl" rozsypalyby się funda-

menty wielu politycznych teorii i ideologicznych doktryn.

Tolerancja. Zasadniczo wszyscy

to obrazie kolorem czarnym można

a które dzięki ,,przeróbce" ich zna-

mi wydarzeniami w Polsce ­ najpierw

ARTUR DESKA

wiedzą o co chodzi ­ najogólniej to

zastąpić kolor bialy i odwrotnie. W

czenia mogą być wykorzystywane

tradycyjna uwaga dla ,,czytających

poszanowanie wszelakich poglądów,

Wiele ze ,,światlych", ,,sumień",

którym można przemieszać i zmie-

w politycznej i ideologicznej walce.

inaczej" oraz uwaga dla moich zna-

wierzeń, upodobań, różniących się

wodzów" i ,,świętych" naszego świa-

nić ksztalty i proporcje, w którym

A przecież, jako, że nasze życie

jomych i przyjaciól. Ten felieton ,,nosi-

od wlasnych. Pojęcie we wspólcze-

ta musialoby swe opinie wstydliwie

można plan pierwszy zastąpić dru-

jest ,,nasączone", a może nawet

lem w glowie" już od kilku miesięcy i

snych czasach wszechobecne, defi-

,,pod dywan" zamiatać i zapomnieć

gim albo trzecim nawet. W tym fal-

,,przesączone" rwetesem czynionym

absolutnie nie mial on być (i nie jest)

niujące szlachetną i pożądaną (przy-

o wielu wypowiedzianych slowach.

szywym obrazie można namalować

przez politykę i najróżniejsze, często

ani komentarzem do wydarzeń w

najmniej moim zdaniem) postawę.

Ludzie przestaliby bezkrytycznie

nieistniejące ksztalty, można za-

walczące ze sobą, ideologie, to co

Bialymstoku, ani tym bardziej nie jest

Zakladające umiejętność wzniesienia

przyjmować ich opinie, zaczęliby

malować te, które w realnym świe-

chwilę slyszymy owe: demokracja,

on manifestem moich poglądów na

się ponad wlasne sympatie, przeko-

myśleć samodzielnie i nad znacze-

cie istnieją. W tym obrazie można

nania, sądy i wykazanie się empatią

niem uslyszanego się zastanawiać.

zmienić wszystko i obraz ten będzie

w stosunku do innych. Także ­ co za

To bylby bardzo niewygodny stan

kolorowy i ,,cieszący oko", tyle tylko,

bardzo istotne uważam ­ tolerancja

dla większości naszych ,,wladców

że tak ,,namalowany" obraz niewiele

jest częścią królującej w naszych

myśli i sumień". Dlatego wlaśnie,

lub nic z tą rzeczywistością nie bę-

czasach doktryny spoleczno-moral-

aby do tego nie dopuścić, aby tak

dzie mial wspólnego i to ze wszyst-

nej, w której czlowiek światly, dobry

się nie stalo i jednocześnie by cho-

kimi wynikającymi z tego konse-

i przyjazny to czlowiek tolerancyjny

ciażby formalnie zdrowemu rozsąd-

kwencjami. W skrajnych przejawach

wlaśnie. No i slusznie, prawidlowo

kowi się nie sprzeniewierzyć, aby

manipulacji pojęciami i logiką moż-

i pięknie! Tyle tylko, że niezupelnie.

do samodzielnej konfrontacji zasly-

na chamskie, wulgarne, prostackie,

Są osoby i jest ich niemalo, które z

szanych slów ze zdrowym rozsąd-

obraźliwe slowa lub uczynki nazwać

pojęcia ,,tolerancja" uczynily oręż

kiem ludzi zniechęcić, większość

,,wolnością wyrazu", ,,performance"

walki. Sluży do szantażu moralnego,

najpopularniejszych  imion,  zna-

czy jeszcze jakimś innym ,,nośnym"

szantażu politycznego, poniżania

nych twarzy, autorytetów slawnych,

i maskującym jego charakter i istotę

przeciwników, deprecjacji ich poglą-

wszystkowiedzących mędrców, tych

określeniem. Dzięki temu, w jaźni

dów, usprawiedliwienia bezsensów.

którzy we wspólczesnym dyskursie

sluchających podobnego opisu to,

,,Wojownicy" tolerancji używają go

uczestniczą, które dla niego tematy

co się stalo, straci swoją chamskość

wzywając do tolerancji, ale tolerancji

wybierają i jego styl formują ­ ucie-

i obraźliwość, a stanie się czymś

osobliwie rozumianej (o tym za chwi-

ka się do manipulowania znacze-

usprawiedliwionym,  ideologicznie

lę). Używają go ,,przyswajając" ocenę

niami używanych w tym dyskursie

slusznym, a może nawet artystycz-

,,tolerancyjności" lub ,,nietolerancyjno-

pojęć. Dzięki temu i pożądane cele

nym. Oczywiście, podobna ocena,

ści" ludziom, opiniom i zdarzeniom.

można osiągnąć, a i zdrowemu roz-

po jej konfrontacji ze zdrowym roz-

Używają go w sposób zaprzeczający

sądkowi niby nie zaprzeczyć. Poję-

sądkiem, szczególnie po przeanali-

istocie tolerancji ­ wymagając osobli-

cia, odzierane są z wlaściwych im

zowaniu zasadności używania w tej

wie rozumianej tolerancji od innych

kryteriów i przyoblekane w nowe,

ocenie konkretnych pojęć, a także

jednocześnie siebie zwalniając z

dzięki czemu można z nich korzy-

po analizie ,,logiki" stosowanej w jej

tego obowiązku. Nie, nie! Oficjalnie

stać tak, jak to jest komu wygodne.

argumentacji, zostanie ,,odarta" z

to owi glosiciele osobliwej tolerancji

Teoretycznie ­ pojęcia znaczą jedno

manipulacji i sama nazwana mani-

wolność, tolerancja, faszyzm, po-

temat nietradycyjnych orientacji sek-

są jak najbardziej tolerancyjni ­ tyle,

i w takim znaczeniu są odbierane.

pulacją wlaśnie. Tyle tylko, jako że

szanowanie uczuć wszelkich, niena-

sualnych i ruchów dokola nich dziala-

że to deklaracje tylko. Dlaczego pi-

Praktycznie ­ wlaściwe im kryteria

zdrowy rozsądek i krytyczne myśle-

wiść, agresja itp., itd. Wszystko to w

jących. Jednak z uwagi na to, że wy-

szę o ,,osobliwie rozumianej toleran-

są ,,przerabiane lub ,,rozciągane"

nie nie są dzisiaj w cenie, a logika

różnych odmianach i w różnych kon-

brane przeze mnie do ,,rozbioru" dwa

cji"? Otóż, moim zdaniem, przynaj-

poza granice zdrowego rozsądku

popularnością się nie cieszy, to wie-

figuracjach. Niby jasne ­ tolerancja

pojęcia są najczęściej falszywie uży-

mniej w ocenianiu ludzkich postaw

wlaśnie, a imionami tych pojęć na-

lu z ,,malarzy" obrazów takiej naszej

to tolerancja, a nienawiść to niena-

wane wlaśnie w kontekście ocenia-

odnoszących się do nietradycyjnych

zywane są rzeczy, sprawy, uczynki

,,rzeczywistości" może dowolnie,

wiść ­ czyżby? Chyba jednak nie!

nia ruchów, marszy, problemów, slów

orientacji seksualnych, dokonano

i stany obce albo marginalne dla ich

spokojnie i bezpiecznie malować

Aby nie pozostać jedynie przy

oraz zachowań związanych wlaśnie

zamiany wartości pojęć ,,tolerancja" i

wlaściwych znaczeń. Na tak ,,prze-

nam swoje obrazy ­ takie, jakie

suchym i teoretycznym tekście,

z nietradycyjnymi orientacjami sek-

,,afirmacja". ,,Afirmacja" to najogólniej

robionych" pojęciach są budowane

im nam pokazywać jest wygodnie.

proponuję króciutko przyjrzeć się

sualnymi, to pozwolilem sobie uznać,

zgoda, uznanie za dobre, w skrajnym

cale pseudo logiczne oceny i teorie,

Dlatego pojęcia przez nich używa-

konkretnym dwom przypadkom, w

że wlaśnie to będzie ,,wdzięcznym

rozumieniu to niemal ,,wyniesienie

które świadomie i celowo wyko-

ne niby powinny opisywać jedno, a

których konkretne dwa pojęcia są

polem" aby rozważyć ich rozumienie

na oltarze". Znacznie upraszczając

rzystują dawno w filozofii, znane i

opisują coś zupelnie innego. Jeśli

używane w nieadekwatny sposób.

i używanie. Wszystko to w ,,zderze-

­ problem z ,,tolerancją" polega na

uznawane za blędne mechanizmy ­

krytycznie pomyśleć i skonfronto-

Jako że nie sposób udowodnić po-

niu" ze zdrowym rozsądkiem oczy-

tym, że oprócz skorzystania z pulap-

sofizmat rozszerzenia, dychotomię

wać chociażby z tym już wielokrot-

dobnego inaczej jak w odniesieniu

wiście. Moich znajomych i przyjaciól

ki dychotomicznego myślenia dodat-

myślenia, post hoc ergo propter hoc,

nie wspominanym zdrowym rozsąd-

do realnie zaistnialych sytuacji, je-

o nietradycyjnej orientacji seksualnej

kowo przeniesiono przedmiot oceny

nieuzasadniona generalizacja, uwy-

kiem, to co tak wlaściwie znaczą ta-

stem zmuszony po taką sytuację się-

o zrozumienie proszę. Szanuję Was

ze sfery slów, gestów i uczynków do

datnienie nieistotnego szczególu...

kie slowa jak demokracja, wolność,

gnąć. Ponieważ odnoszę wrażenie,

i poważam takimi jacy jesteście, a

sfery przekonań. Jednym slowem

Świadome i celowe stosowanie tych

tolerancja, faszyzm, poszanowanie

że jednym z najbardziej wyrazistych

niniejszy tekst jest tekstem o poję-

wmówiono wielu, że po pierwsze,

mechanizmów, które klasyczna logi-

uczuć wszelkich, nienawiść, agre-

przypadków nadużywania pojęć ,,to-

ciach i utracie przez nie wlaściwego

możliwe są tylko skrajne postawy, a

ka nazywa blędnymi i u początków

sja itp., itd., zastanowić się, jakie

lerancja" i ,,nienawiść" (a te dwa wy-

im znaczenia, o manipulacji tymi po-

po drugie, tolerancyjnym jest nie ten,

zastosowania których bardzo często

kryteria powinny zostać spelnione,

bralem) i zamiany ich wartości, jest

jęciami i o niby to logicznych mecha-

kto szanuje odmienne poglądy, prze-

leżą wygodnie ,,przewartościowane"

by ich użycie bylo uzasadnionym,

sytuacja z ocenianiem wszystkiego

nizmach slużących deformowaniu

konania i upodobania pozostając

pojęcia jest niczym innym jak ma-

spelnienie jakich kryteriów wyklucza

tego co się dzieje ,,dookola" szero-

obrazu wspólczesnego nam świata,

wierny swoim, ale ten tylko, kto nie

nipulacją i klamstwem ­ zazwyczaj

możliwość zastosowania akurat tych

ko rozumianej problematyki homo-

a nie o Was. Jeśli bym wybral do

ma odmiennych (od oceniającego)

czemuś slużącym. Zazwyczaj ­ cze-

pojęć, to nie sposób nie zorientować

seksualizmu, dlatego wlaśnie takie

rozważań inne ze zmanipulowanych

przekonań! Jakakolwiek krytyka ca-

muś niezbyt szlachetnemu.

się jak wiele i jak często przeróżne

wybralem tlo rozważań. Przewidując

pojęć, chociażby takie jak demokra-

lości lub części, krytyka kulturalna,

Dzięki przyswojeniu sprawie lub

pojęcia są używane w sposób nie-

przeróżne pelne emocji nadreakcje

cja i faszyzm, móglbym wybrać inny

rzeczowa i pamiętająca o szacunku

czynowi niewlaściwej im nazwy, a

uprawniony. Można zauważyć swo-

na to, że ośmielam się nie tylko o blę-

(jak nietradycyjne orientacje seksu-

i zasadach tolerancji, w tym ,,nowym"

następnie, dodatkowemu zagma-

istą ,,żonglerkę pojęciami", która ma

dach i manipulacjach pisać, ale jesz-

alne) obszar do ich analizy. Jednak,

rozumieniu pojęcia ,,tolerancja" po-

twaniu sprawy poprzez zastosowa-

miejsce w przypadku praktycznie

cze śmiem to robić w odniesieniu do

jako że przedmiotem ,,mini śledztwa"

zycjonuje krytykującego jako osobę

nie pseudo logicznych argumentacji,

wszystkich tych pojęć, które są waż-

spraw związanych z nietradycyjnymi

staly się akurat ,,tolerancja" i ,,niena-

nietolerancyjną, homofoba, kogoś

przed naszymi oczyma malowany

ne dla określenia stanu i zachowań

orientacjami seksualnymi i to w czas

wiść" to o zrozumienie zasadności

niegodnego. Więcej nawet! Nie trze-

jest falszywy obraz świata, w którym

spoleczeństw, grup, państw i ludzi,

,,gorącej" dyskusji wywolanej ostatni-

mego wyboru Was proszę.