img
4
Przegląd wydarzeń
30 sierpnia­16 września 2019 nr 15­16 (331­332) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Lwów na Ochocie
Kurier czytają wszędzie!
Czasy się zmienily. Kto móglby pomyśleć jeszcze kilkadziesiąt lat
temu, że naszą gazetę można będzie czytać w każdym zakątku
Cisza na planie! Akcja! ­ takie slowa rozlegly się wiele razy w starym, sty-
świata. Co prawda nie w wersji drukowanej, a na naszym portalu za
pośrednictwem internetu. No cóż, kiedyś o tym można bylo tylko po-
lowym mieszkaniu przy ul. Asnyka na warszawskiej Ochocie, które ,,gra-
marzyć. Dzięki wspólczesnym technologiom również Kurier Galicyjski
lo" gabinet dowódcy Okręgu Korpusu VI, Wladyslawa Langnera, na placu
ma już swoich czytelników na calym świecie. Nasi stali odbiorcy piszą,
Bernardyńskim we Lwowie, dziś Sobornej Ploszczy. Zobaczymy je w zwia-
dzwonią i przychodzą do naszej redakcji i dzielą się swoimi wrażenia-
stunie filmu o obronie Lwowa we wrześniu 1939 r.
mi z tego co przeczytali w gazecie lub na portalu, uslyszeli w radiu lub
zobaczyli na naszym kanale youtube.
mówiąc, chodzilo o aparat Hughesa,
kawki, bylby zagrożony drogi sprzęt
PIOTR KOŚCIŃSKI
poprzednik dalekopisu (teleksu), któ-
­ kamery, lampy.
Z. G.: Tak, Lwów jest wspanialy.
ANNA GORDIJEWSKA
ry zresztą też odszedl do lamusa hi-
Kończymy pierwszą scenę. Moż-
Po takim okrzyku następowala
Wczoraj odbyliśmy też bardzo cieka-
tekst
storii. W urządzeniu odbiorczym wy-
na rozpiąć ubranie i nawet na chwilę
cisza. General Langner, czyli aktor
wą podróż do Rudek. Byla to druga
ANDRZEJ BORYSEWICZ
drukiem byla wlaśnie taśma. Zazwy-
zdjąć kurtkę mundurową. Dźwięko-
Robert Moskwa (znany m.in. z ,,Histo-
część naszego programu. Byliśmy
zdjęcie
czaj cięto ją na kawalki i naklejano
wiec sprawdza mikroporty: ci, którzy
rii Roja" oraz ,,Krolla" i seriali, w tym
w kościele, gdzie jest pochowany
Niedawno do Lwowa przyjecha-
hr. Aleksander Fredro. Niesamowi-
na kartce papieru; w tym przypadku
cokolwiek mówią, mają je przycze-
,,Tylko milość", ,,M jak milość" i ,,Oj-
la grupa zaprzyjaźnionych osób.
te wrażenie sprawilo na nas to, że
sprawa jest bardzo pilna i plutonowy
pione, starannie ukryte, żeby nikt
ciec Mateusz") siedzi za biurkiem, a
Okazalo się, że dwóch panów w tej
kościól ma tyle pamiątek po rodzi-
przyszedl z niepociętą taśmą. Widać
ich na filmie nie zobaczyl. Ale oprócz
przed nim siedzą oficerowie. Przema-
grupie, jeden z Nowego Jorku, drugi
nie Fredrów, jak chyba żadne inne
na niej napis, zaczynający się od
tego podczas zdjęć trzyma się ,,tycz-
wia, bardzo zirytowany, jego irytacja
z Krakowa,naszymi stalymi czy-
miejsce w Polsce. Podobalo nam się
slów: ,,Tu dowódca pulku KOP Czort-
kę", czyli mikrofon podwieszony na
udziela się też obecnym. Na planie
telnikami. Skontaktowali się z nami,
bardzo muzeum przykościelne, któ-
ków pplk. Marceli Kotarba..." Treść
dlugim wysięgniku. Trzeba bardzo
filmu jest druga polowa września,
przyszli do redakcji i opowiedzieli w
re polecam wszystkim. Uważam to
tego telegramu wstrząśnie genera-
uważać, by nie pojawil się w kadrze.
ale w Warszawie upalna końcówka
jaki sposób do nas dotarli. Nagrali-
za obowiązek Polaków, bo jeśli nie
lem... I zbulwersuje stojących przed
śmy rozmowę z nimi.
my, to kto? Gdyby Rudki byly w pro-
nim oficerów.
gramach wycieczek turystycznych,
Moimi rozmówcami byli
Najpierw kręcimy calość sce-
na pewno to miejsce odwiedzaloby
ZBIGNIEW GNIADEK i MI-
ny, potem zbliżenie na generala,
więcej osób.
CHAL GRACZYŃSKI.
zbliżenie na plutonowego. Dubel
A. G.: Jesteście panowie
jeden, drugi. I wreszcie ­ ,,mamy
Anna Gordijewska: Nie
naszymi czytelnikami. Co
to?" ­ ,,mamy!"... Można odetchnąć,
ma w życiu przypadków...
przykuwa waszą uwagę w
rozebrać się i zjeść pizzę, która przed
Zbigniew Gniadek: Dzięki
Kurierze Galicyjskim?
kilkunastoma minutami dotarla na
Kurierowi zostalem zmobilizowany
M. G.: Artykuly, które są w Kurie-
Asnyka. Nieco zmęczeni czlonkowie
do przyjazdu do Lwowa. Gdy miesz-
rze, poruszają tematy w dużej mierze
ekipy ­ obok reżysera i operatora
kalem w Polsce 40 lat temu, byla to
dotyczące Polaków, mieszkających
oraz dźwiękowiec i oświetleniowiec,
a także rekonstruktorzy, m.in. z grupy
Jeszcze na oknie trzeba przykleić
sierpnia ­ w mundurach jest gorąco
,,Niepodleglość", z zadowoleniem po-
pomarańczową folię. Specjalna folia
i jeśli jest to mundur sukienny, można
silili się pizzą.
powoduje, że światlo z zewnątrz wy-
się ugotować, w wojskowym plaszczu
Teraz trzeba tylko zrobić porzą-
gląda naprawdę sloneczne. ,,Zwykle"
jest jeszcze gorzej. Przedwojenne
dek: przenieść biurko, przesunąć
jest zbyt niebieskie. Poprzednia sce-
zaś mundury, choć ladne, niekoniecz-
kanapę, zdjąć portrety marszalka
na byla ,,w nocy" i okno pozostawalo
nie byly wygodne: kolnierzyk zapięty
Śmiglego-Rydza i prezydenta Mo-
zaslonięte. Teraz już zaslony zostaly
pod szyję, pod nim halsztuk. Czy ktoś
ścickiego oraz znieść na dól ogrom
rozsunięte, ale ulicy i tak nie będzie
wie, co to takiego halsztuk? Pewnie
sprzętu filmowego. Na razie są to
widać. Pytanie, czy widzowie ujrzą
poza rekonstruktorami malo kto, bo
zdjęcia do zwiastuna. Jak tylko
rozlepioną na krzyż bialą taśmę ­ w
wyszly z użycia bardzo dawno temu,
będzie taka możliwość, rozpoczę-
1939 r. okna tak wlaśnie zalepiano,
zastąpione przez krawaty ­ i jako
te zostaną ujęcia do ,,dużego", go-
mialo to przeciwdzialać tworzeniu
ostatni stosowali je wlaśnie wojskowi.
dzinnego filmu. Obok wypowiedzi
się odlamków szkla w razie wybuchu
Umiejętność wiązania halsztuka jest
Michal Graczyński (od lewej) i Zbigniew Gniadek
historyków będą w nim pokazane
bomby w pobliżu. W rzeczywistości,
dziś bardzo rzadka.
krótka odleglość, ale nigdy do Lwowa
we Lwowie, ale również ogólne te-
sceny rekonstrukcyjne ­ te które
taśmy spelnialy rolę raczej psycho-
Zanim operator zacząl swoją pra-
się nie wybralem. Teraz po tylu latach,
maty i dają nam, mieszkającym w
zobaczymy w zwiastunie, a także
logiczną ­ uspokajaly ludzi. W filmie
cę, nacisnąl na przycisk urządzenia
czytając Kurier zdecydowalem się
Krakowie, czy w Nowym Jorku jakiś
np. odparcie niemieckiego ataku
gabinet Langnera musi oczywiście
dymiącego, które wypuścilo z siebie
przyjechać. Glównym powodem bylo
obraz tego, co tutaj się dzieje, jakie
ulicą Gródecką i starcie z sowieta-
wyglądać inaczej ­ większy, może
ogromny kląb dymu. ­ Bo jak mamy
oczywiście samo miasto Lwów. Ale
wydarzenia kulturalne czy spo-
mi na wschodzie Lwowa. Ale to już
bardziej surowy, z oknami zaokrą-
lekkie zadymienie, to zdjęcia wycho-
również ludzie, związani z tym mia-
leczne. I o tym nieraz rozmawiamy
naprawdę duże przedsięwzięcie.
glonymi u góry. Takie pomieszczenie
dzą lepiej ­ wyjaśnia reżyser Janusz
stem, którzy mnie motywowali do tej
między sobą nawet w nocy na linii
Realizuje je Fundacja Joachima
zostalo już do filmu wybrane, ale nie
Petelski. Ale w mieszkaniu, w którym
wizyty. Dla mnie Lwów to lwowska
Nowy Jork ­ Kraków, zapominając o
Lelewela i redakcja ,,Kuriera Gali-
bylo sensu je wynajmować, by zro-
stoi wiele antyków, jest zainstalowa-
różnicy czasu (śmieje się).
szkola matematyczna, ale też przede
cyjskiego" przy wsparciu Fundacji
bić jedynie krótki zwiastun.
ny system przeciwpożarowy. Gdy w
wszystkim Marian Hemar. Na stronie
Z. G: W gazecie też jest taka
Wolność i Demokracja.
Tym razem jest scena z genera-
powietrze lecą dwa klęby dymu za-
pierwszej Kuriera przeczytalem, że we
ciekawa rzecz. Nigdy nie bylem we
Zainteresowanych prosimy o
lem, który stoi przy biurku, patrząc na
miast jednego, slychać alarm. ­ Oby
Lwowie jest kabaret Hemara. Kupilem
Lwowie, ale jak wjedzie się do mia-
więc bilet po to tylko, żeby uslyszeć
sta, to w pewnym momencie zapo-
kontakt: biuro@fundacjalelewela.pl
mapy. Obok niego dwaj oficerowie. I
nie przyjechala straż pożarna ­ de-
teksty Hemara wlaśnie we Lwowie. Ale
minasz, że to już nie jest Polska tyl-
lub poprzez stronę ,,Lwów 1939" na
podoficer, który przynosi Langnerowi
nerwuje się operator. Gdyby strażacy
tak szybko nie dalo się tego zrealizo-
ko Ukraina. Doskonala jest ostatnia
Facebooku.
taśmę z aparatu juzowego. Ściślej
chcieli prewencyjnie uruchomić si-
wać. Musialem poprosić do wspólpra-
strona, gdzieprzeliczniki walut.
cy przyjaciela w Krakowie, który spra-
Skorzystaliśmy z tego, wiedzieliśmy
Konkurs na prace o obronie Lwowa w 1939 r.
wil, że kabaret ,,Czwarta rano", mimo
ile pieniędzy potrzebujemy. Następ-
sierpniowych upalów we Lwowie,
na, bardzo korzystna informacja ­ o
mszach w kościolach. Tej informacji
wystawil swój program o Hemarze. A
Redakcja ,,Kuriera Galicyjskie-
nigdzie więcej się nie zdobędzie. A
dalej Michal opowie jak to bylo...
go" oraz Fundacja Joachima
Kurier to ma! Jest mnóstwo informa-
A. G.: W czym Pan po-
Lelewela oglaszają konkurs
cji na temat miejscowości, np. Sta-
mógl, Panie Michale?
dla mlodzieży ­ ,,Obrona Lwo-
nislawów, które w przyszlości będę
Michal Graczyński: Dzięki
wa ­ wrzesień 1939".
chcial odwiedzić z Michalem lub
Kurierowi otrzymalem numer telefo-
Uczestnikami konkursu mogą
z większą grupą. Wcześniej mniej
nu do Slawomira Gowina, który jest
być uczniowie ostatnich pięciu klas
więcej wiedzialem, gdzie geogra-
animatorem kabaretu. Nawiązalem
szkól średnich, w których nauczany
ficznie jest polożone to miasto, ale
kontakt telefoniczny i umówiliśmy się,
jest język polski, na terenie obejmu-
bez artykulów Kuriera niewiele wię-
że mimo przerwy wakacyjnej odbę-
jącym okręg konsularny Konsulatu
cej bym wiedzial. Teraz mam ochotę
dzie się spektakl kabaretu w czasie
Generalnego RP we Lwowie. Pro-
nawet tam pojechać! I to dzięki wa-
naszego pobytu we Lwowie. Dzięki
simy o nadsylanie prac ­ opowia-
temu, że jest teraz polączenie lotni-
szej gazecie.
dań, utworów dziennikarskich (np.
cze z Krakowa, znacznie latwiejsza
wywiadów, reportaży) oraz filmów
krewnych, opisy miejsc walk, opisy
licyjskiego": www.kuriergalicyjski.com
A. G.: Czyli może Pan na-
jest podróż i nie trzeba stać, jak kie-
(do 5 minut) ­ dotyczących obrony
upamiętnień walk.
Przewidywanedwie pierwsze
wet nie kupować przewod-
dyś, caly dzień na granicy. Cieszymy
b. poludniowowschodnich woje-
Konkurs rozpocząl się 10 lipca
nagrody, za utwór dziennikarski lub
nika po Kresach, wystarczy
się bardzo, że jesteśmy we Lwowie.
wództw Rzeczpospolitej Polskiej,
2019 r. i będzie trwać do 1 listopada
literacki oraz za film. Nagrodą jest ta-
wziąć Kurier ze sobą i wy-
a zwlaszcza Lwowa, przed Armią
2019 r. Prace prosimy nadsylać na:
blet oraz publikacja nadeslanej pracy
ruszyć w podróż do Stani-
A. G.: Slawomir Gowin,
Niemiecką (Wehrmachtem) i Armią
adresbiuro@fundacjalelewela.pl oraz
(możliwa jest publikacja wybranych
slawowa!
dziennikarz, autor tekstów do
M. G.: Będziemy prenumero-
Czerwoną we wrześniu 1939 r. Pra-
kuriergalicyjski@wp.pl lub osobiście
prac jeszcze przed przyznaniem na-
kabaretu ,,Czwarta rano" na
wać gazetę!
ca (w języku polskim) powinna opi-
do osób wskazanych przez organi-
gród). Oprócz tego przyznane będą
stale mieszka w Warszawie.
Z. G.: To, że każdy numer ga-
sywać tamte wydarzenia lub poka-
zatorów. Szczególy podane będą na
inne nagrody i wyróżnienia. Szcze-
Panowie ­ w Nowym Jorku
zety jest dostępny w internecie jest
zywać ich dzisiejszy wygląd, może
stronach internetowych Fundacji Le-
gólowy regulamin konkursu dostępny
i Krakowie. Jesteśmy zaś w
wspaniale, bo można być na co dzień
zawierać relacje żyjących świadków
lewela (http://fundacjalelewela.pl/ oraz
jest na stronie: http://kresy1939.pl/
redakcji Kuriera Galicyjskie-
z Kurierem Galicyjskim!
walk z września 1939 roku lub ich
http://kresy1939.pl/) oraz ,,Kuriera Ga-
go. Lwów nas polączyl!
oraz: www.kuriergalicyjski.com