8
Kurier kulturalny
30 sierpnia16 września 2019 nr 1516 (331332) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Festiwal Dziedzictwo Kresów 2019
Na przelomie lipca i sierpnia w różnych miejscowościach Ziemi Lubaczowskiej i Pod-
karpacia odbywala się kolejna edycja Festiwalu Dziedzictwa Kresów. W ramach fe-
stiwalu mialy miejsce wydarzenia kulturowe i artystyczne. Jak uważają organizatorzy
imprezy, pamięć o dawnych Kresach trzeba kultywować i pielęgnować, aby nie uszla
w zapomnienie. Celem festiwalu jest m.in. integracja środowisk kresowych oraz prze-
kazanie tradycji kresowych mlodzieży. Organizatorem wydarzenia już tradycyjnie jest
Gmina Lubaczów i Samorząd Województwa Podkarpackiego.
powstają filmy, książki, a o miastecz-
lecz aby dzięki odczytom, prelek-
ANNA GORDIJEWSKA
kach mówi się mniej. My chcemy
cjom przywolywać również wielkie
tekst
sięgnąć do malych miejscowości.
postacie. Na początku chcielibyśmy
WLODZIMIERZ GORDIJEWSKI
Chodzi nam o to, żeby pokazać
przypomnieć dwie z nich. Pierwsza,
zdjęcia
perspektywę zupelnie zapomnianą,
to Tymon Terlecki, wielki znawca i
obraz tych szczególnych miejsc. W
teoretyk teatru, urodzony w Prze-
W ramach przedsięwzięcia od-
tym roku przywolaliśmy do pamięci
myślu, pisarz, który większość
bylo się m.in. Ogólnopolskie Spo-
Niemirów i Horyniec- Zdrój. Co lączy
swojego życia spędzil we Lwowie,
tkanie Środowisk Kresowych, Pik-
te dwie miejscowości? Te miejsca,
a potem na emigracji w Anglii. Dru-
nik ,,Retro", Potańcówka ,,Dawnych
zwlaszcza w okresie międzywojen-
gą znakomitą postacią jest rodowi-
zabaw czar" i III Forum Polacy na
nym, byly znane jako uzdrowiska,
ta wilnianka prof. Irena Slawińska,
Wschodzie. Uczczono 135 lat linii
które rozwijaly się bardzo prężnie.
szczególnie ważna dla mnie, ponie-
kolejowej ,,Jaroslaw-Sokal". Mialo
Opowieść o nich uzupelnila wystawa,
waż jestem uczniem pani profesor.
miejsce spotkanie z Anną Smólką,
prezentująca nigdzie nie publikowane
Jest to osoba niezmiernie ciekawa,
Agnieszką Rybak i Tomaszem Kubą
widokówki z tych uzdrowisk. Niestety,
absolwentka Uniwersytetu Stefana
Kozlowskim. Uczestnicy wyruszali w
wspólczesność jest inna i Niemirów
Batorego, krytyk teatru, jedna z
rajd rowerowy, poznawali ,,Dziedzic-
wygląda już zupelnie inaczej.
największych, obok Stefanii Skwar-
two polskiego harcerstwa" i historię
czyńskiej, uczonej, która zajmowala
kresowych miasteczek. Dla dzieci
W ramach Festiwalu
Rozmowa z dyr. Centrum Kulturalnego w Przemyślu Janu-
się teatrem.
przygotowano warsztaty kulinarne
Dziedzictwo Kresów jest też
szem Czarskim
,,Strudle, bajgle, piszingery". Odbyl się
projekt teatralny.
Na zakończenie festiwa-
Tak, w ramach festiwalu mamy
również plener malarski z Lwowskim
Slowackim, to musimy pamiętać
dziedzictwo, bez którego nie można
lu odbyla się wielka plene-
projekt teatralny. W tym roku prezen-
Towarzystwem Przyjaciól Sztuk Pięk-
skąd oni wyrastają.
mówić o wspólczesnym teatrze pol-
rowa impreza z konkursem
towaly się zespoly z Wilna, Przemy-
nych. W tegorocznej edycji wystąpily
skim. I to w każdym aspekcie, nie
kulinarnym. Czy cieszyl się
Czym jest festiwal?
śla i Lwowa. Polskie Studio Teatralne
zespoly folklorystyczne z Ukrainy,
Festiwal jest spowodowany ak-
tylko repertuaru, ale także sztuki
zainteresowaniem?
w Wilnie, którego kierownikiem jest
Tak, na zakończenie festiwalu na
Litwy i Bialorusi oraz Warszawskie
tywnością różnych poziomów samo-
aktorskiej. Taki jest cel i takie jest
niezastąpiona Lilia Kiejzik, zapropo-
bloniach pod Lubaczowem odbyly się
Combo Taneczne. Odbyl się koncert z
rządów. Wlączyl się do tego bardzo
zalożenie festiwalu.
nowalo monodram ,,Ziuk! Wspomnie-
koncerty, targi i jarmarki, które cieszą
okazji 80. rocznicy urodzin Czeslawa
aktywnie samorząd woj. podkarpac-
Jak wyglądala tegorocz-
nie o Marszalku" Alwidy Antoniny
się wielką popularnością. Wśród nich
Niemena w wykonaniu solistów i grup
kiego. Coraz większy jest udzial Mini-
na edycja?
Bajor w wykonaniu Edwarda Kiej-
zorganizowany przez nas konkurs
mlodzieżowych. Na zakończenie na
sterstwa Kultury i Dziedzictwa Insty-
Jest to aktywność glównie samo-
zika. Teatr Fredreum z Przemyśla
kulinarny, poprzez który chcemy ,,od-
bloniach Kresowej Osady w Baszni
tut ,,Polonika". Treścią tego festiwalu
rządu. Centrum Kulturalne w Prze-
przedstawil spektakl ,,Babcia winna"
kurzyć" zapomniane receptury wla-
Dolnej przedstawiono rekonstrukcję
jest mnóstwo różnych dzialań. Otóż,
myślu jest częścią samorządu woje-
Wiktora Budzyńskiego. Fredreum
śnie z tych ziem, które po części są
Bitwy pod Zadwórzem. Wielkim zain-
w ramach festiwalu dzieją się takie
wódzkiego. W ramach tego festiwalu
to leciwy teatr z ponad stuletnią
ziemiami kresowymi.
teresowaniem podczas Finalu Festi-
rzeczy jak m.in. rozpoczęcie restau-
realizujemy kilka elementów, takich
tradycją. Jest czymś szczególnym
walu Dziedzictwa Kresów cieszyly się
racji różnych pomników, wyjeżdżają
jak inauguracyjny koncert poświęcony
Odkurzyć, trafnie to Pan
myślę, że przywolaniem czasu
konkursy kulinarne ,,Kresowe Jadlo"
grupy, żeby porządkować cmentarze,
Stanislawowi Moniuszce z okazji dwu-
określil!
Odkurzyć, no tak (śmieje się).
przeszlego. Zespól pojawil się z jed-
i ,,Niejedno oblicze Podkarpackiego
odnawiać zapomniane miejsca. Ale
setnej rocznicy urodzin kompozytora.
Najpierw potrawy byly przygoto-
noaktówką Wiktora Budzyńskiego,
Proziaka".
także przedstawia się różne treści w
Ten koncert odbyl się w miejscu szcze-
wane i można je bylo degustować.
Podczas tego festiwalu uczest-
W wyniku konkursu wybierane są
niczylam w projekcie teatralnym w
najsmaczniejsze i najciekawsze
Przemyślu. Centrum Kulturalne w
potrawy, a potem są publikowane
Przemyślu jest wspólorganizatorem
przepisy tych dań. Chcemy aby byly
przedsięwzięcia. O wypowiedź po-
utrwalone i obecne w jadlospisach.
prosilam dyrektora przemyskiego
Poszukiwanie dobrej i szczególnej
CK Janusza Czarskiego.
receptury ma wymiar, powiedzialbym,
gospodarczy dziedzictwa kresowe-
Panie Dyrektorze, od ilu
go. W konkursie, który organizujemy,
lat jest organizowany Festi-
biorą udzial także kola gospodyń
wal Dziedzictwo Kresów?
wiejskich. Uważam, że jest to feno-
Festiwal jest projektem, który
men, który odradza się i aktywizuje.
rozpocząl się kilkanaście lat temu.
Przed konkursami organizujemy spo-
Narodzil się w samorządzie Ziemi
tkanie, które nazywamy seminarium.
Lubaczowskiej, a glównym sprawcą
Uczestniczącym w nim staramy się
tego przedsięwzięcia jest wójt gmi-
opowiedzieć o kontekście, w którym
ny Lubaczów. Na początku glównie
te potrawy powstawaly kulturowym,
kreowano jadlo, później impreza za-
Aktorzy Polskiego Teatru Ludowego we Lwowie z Anną Seniuk
obyczajowym i historycznym. Semi-
częla rozrastać się w nowe projekty.
narium jest bardzo popularne i coraz
postaci wystaw, odczytów, spektakli
gólnym, w cerkwi na pograniczu w Ra-
urodzonego w Stanislawowie twórcy
Nazwa tego festiwalu ma sięgać
więcej osób bierze w nim udzial. Na-
teatralnych, prezentowania potraw,
drużu, która niedawno zostala wpisa-
fenomenu ,,Lwowskiej Fali". Przyje-
do różnych rejestrów, treści czyli
wiązaliśmy kontakt z kilkoma szkola-
które są też dziedzictwem kultury.
na na listę światowego dziedzictwa
chal również nasz ulubiony Polski
tego, co nazywamy dziedzictwem
mi gastronomicznymi na terenie Pod-
I to wszystko tworzy treść i zakres
UNESCO. W tym roku wystąpili Bo-
Teatr Ludowy ze Lwowa ze sztuką
Kresów. Bez identyfikacji tego dzie-
karpacia i w następnym edycjach za-
festiwalu.
guslaw Morka, Agnieszka Kozlowska
Pierre Chesnot a ,,Czarujący lajdak".
dzictwa niemożliwe jest określenie
prosimy mlodzież ze szkól do wzięcia
i Artur Janda. Artystom akompaniowala
To przedstawienie zaszczycila swoją
tożsamości wspólczesnej Polski, a
Dzisiaj jesteśmy świadka-
udzialu w tym konkursie. Chcemy za-
Orkiestra Kameralna Alla Vienna pod
obecnością znana polska aktorka te-
także Polaków. Ważne jest też, aby
mi części tego festiwalu, tej,
chęcić przyszlych kucharzy, aby już
dyrekcją prof. Adama Manijaka.
atralna i filmowa Anna Seniuk. Mamy
pojęcie Kresy nasi sąsiedzi Ukra-
którą aktywnie buduje prze-
w trakcie edukacji sięgali po, mimo
Natomiast w malej miejscowości
nadzieję, że projekt teatralny będzie
ińcy czy Bialorusini nie traktowali
myskie Centrum Kulturalne.
iż zapomniane, ale ustabilizowane
Tak, w ramach festiwalu odbyl
Cieszanów odbyl się kolejny frag-
trwal. Mamy plany na przyszlość.
jako ekspansji Polski. Ten projekt
i sprawdzone, przepisy potraw trady-
się dzień teatralny. Nie muszę wy-
ment projektu, który realizujemy pod
kulturowy ma zbudować, wzmocnić
Czy mogę prosić o uchy-
cyjnej kuchni kresowej.
jaśniać, że tradycja wlaśnie kreso-
nazwą ,,Historia miasteczek kreso-
czy przywrócić to, na czym buduje-
lenie rąbka tajemnicy?
wego teatru, w tym takich miast jak
wych". Miasta kresowe są bardziej
Chcemy, by w tej części teatral-
my wspólczesność czy przyszlość.
Dziękuje serdecznie za
Lwow i Wilno, jest wspaniala. Jest to
opisywane i objęte pewną refleksją,
nej pojawialy się nie tylko teatry,
Jeśli mówimy o Mickiewiczu czy
rozmowę.