4

Przegląd wydarzeń

29 października­14 listopada 2019 nr 20 (336) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Wręczenie nagród Instytutu Pamięci Narodowej

To Już 30 lat!

Semper Fidelis"

Jubileuszowy koncert

Instytut Pamięci Narodowej przyzna Nagrody ,,Semper Fidelis" po raz

chóru Echo" w katedrze

pierwszy. Wyróżnienie to będą corocznie otrzymywać osoby, instytucje

i organizacje spoleczne za szczególnie aktywny udzial w upamiętnianiu

W katedrze lacińskiej odbyl się

dziedzictwa Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej, których dzialalność

niezwykly koncert z okazji jubi-

publiczna pozostaje zbieżna z ustawowymi celami IPN.

leuszu chóru ,,Echo". Wydarze-

Gala wręczenia Nagród Instytutu

tem do ziemi ojców". Mialo to swoje

na Kresach Wschodnich organa

nie poprowadzil ksiądz Krzysz-

Pamięci Narodowej ,,Semper Fide-

uzasadnienie polityczne i propagan-

wladz komunistycznych wpisywaly

lis" odbyla się 22 października 2019

dowe, jednak nie odpowiadalo fak-

do dowodów osobistych jako miejsce

tof Szebla, wikariusz katedry.

w Sali Bialej Muzeum Palacu Króla

tycznej sytuacji, w jakiej znaleźli się

urodzenia ,,ZSRR". Po bolszewickim

Jana III w Wilanowie. Ks. Roman

przesiedlani. Przybywali oni najczę-

szale zniszczenia, niemieckich eg-

w to, co się śpiewa ­ to wszystkim

WOJCIECH JANKOWSKI

Dzwonkowski, Weronika Sebastia-

ściej na ziemie obce im i nieznane.

zekucjach, mordach dokonywanych

nam się udzielilo i jestem naprawdę

tekst i zdjęcie

nowicz, Stefan Adamski, ,,Wolanie z

W nowych miejscach i otoczeniu

przez  ukraińskich  nacjonalistów,

szczęśliwa, że moglam wziąć udzial

Wolynia" ­ pismo religijno-spoleczne

kultywowano pamięć o pozostawionej

sowieckiej likwidacji ludności wraz

Ksiądz Krzysztof przypomnial

w tym wydarzeniu.

redagowane przez ks. Józefa Kowa-

na Kresach ,,malej ojczyźnie". Często

z materialnym dziedzictwem wielu

na początku, że wedlug Soboru

Edward Kuc, dyrygent i kierownik

lowa oraz Związek Harcerstwa Pol-

spontanicznie rekonstruowano struk-

pokoleń, które swym trwaniem wy-

Watykańskiego II muzyka jest in-

artystyczny chóru ,,Echo" powiedzial,

skiego na Litwie to laureaci pierwszej

tury spoleczne i instytucje. Likwidacja

znaczaly wschodnią granicę laciń-

tegralną częścią liturgii, jubilat zaś,

że jubileusze chóru ,,Echo" zwykle do

edycji Nagrody Instytutu Pamięci Na-

opozycji po 1947 r. i adaptacja przez

skiej cywilizacji, byl to ­ wydawać się

chór ,,Echo" uczestniczyl w liturgii o

tej pory nie byly obchodzone, ale w

rodowej ,,Semper Fidelis". Przyznane

komunistów wzorców sowieckich,

może ­ drobny zabieg. Drobny, ale

godzinie 18:00 w katedrze. Koncert

tym roku wreszcie nastąpil ten mo-

dodatkowo wyróżnienie otrzymal

przekreślily szansę na obecność

jakże wymowny. Nie tylko upokarzal

nastąpil tuż po mszy świętej, i jak

ment, takie zaś wydarzenie moglo

Wieslaw Helak.

pamięci o Kresach w przestrzeni

ludzi, którzy zaznali pod sowieckim

zaznaczyl ksiądz, byl przedlużeniem

się odbyć tylko w katedrze. Dyrygent

Laureatów wylonila Kapitula, na

publicznej. Z ulic miast zniknęly

panowaniem terroru, więzień i lagrów

modlitwy niedzielnej.

podsumowal te wszystkie lata:

czele której stoi prezes Instytutu Pa-

szyldy mówiące o ich kresowych

­ znieważal ich jawnym, bezczelnym

Chór wykonal między innymi:

­ Trzydzieści lat to dużo pracy,

mięci Narodowej dr Jaroslaw Szarek.

korzeniach. ,,Mistrza fryzjerskiego

klamstwem, ale mial też unicestwić

,,Modlitwę za Polskę" Józefa Siero-

ponad 2 000 tysiące prób. W latach

Zastępcami przewodniczącego są:

ze Lwowa" zastąpil niedookreślony

świat, z którego owi Polacy pochodzi-

slawskiego, ,,Przylecieli sokolowie"

90. dawaliśmy ponad 60 koncertów

dyrektor Biura Upamiętniania Walk i

,,Fryzjer", a kawiarnię ,,Lwowianka"

li. Tym jednym posunięciem powie-

Męczeństwa IPN Adam Siwek oraz

przemianowano na ,,Warszawiankę".

dziano wprost, że on już nie istnieje

dyrektor Biura Edukacji Narodowej

Urodzonym na Kresach, w dowo-

­ i że nigdy nie istnial ­ pisze prezes

Adam Hlebowicz. Czlonkowie Ka-

dach, jako miejsce urodzenia wpi-

IPN w artykule ,,Kresy są wszędzie",

pituly: Ewa Siemaszko ­ badaczka

sywano ,,ZSRR". Ludziom, którym

opublikowanym na lamach ,,Biulety-

ludobójstwa na Kresach, Maciej Woj-

odebrano mieszkania, ziemię i groby,

nu IPN" (nr 1­2/2019).

ciechowski ­ reżyser, scenarzysta i

chciano zabrać również pamięć o ich

Oto jeszcze jeden z gwaltów ­

producent, twórca filmów o Kresach,

,,malej ojczyźnie". Wszelkie formy

podkreśla ­ jakich dokonal czerwo-

Dariusz Piotr Bonislawski ­ prezes

jej kultywowania zostaly zabronione

ny totalitaryzm, wyrywając z naszej

Stowarzyszenia ,,Wspólnota Polska",

albo ograniczone do wyrwanych z

kulturowej pamięci obszar o szcze-

Boguslaw Nizieński ­ prawnik, sę-

kontekstu znaczeń. O Polakach na

gólnym znaczeniu, bo przez wieki

dzia, dzialacz spoleczny sercem i du-

Kresach, a zwlaszcza ich wojennych

stanowiący rdzeń Rzeczypospolitej

chem związany z Kresami, dr Leon

i powojennych losach mówiono pu-

nie tylko jako miejsce na mapie,

Popek ­ opiekun polskich miejsc pa-

bliczne tylko tyle, na ile zezwalaly

ale też jako przestrzeń ksztaltującą

mięci na Wolyniu, pelniący obowiązki

cenzorskie zapisy.

naszą tożsamość i wspóltworzącą

zastępcy dyrektora Biura Upamięt-

Paradoksalnie nieobecności Kre-

polskość swym szczególnym cha-

niania Walk i Męczeństwa IPN, Ma-

sów w dyskursie publicznym towarzy-

rakterem i duchem. Na Kresach

Aleksandra Moniuszki. W utworze

rocznie, to naprawdę gigantyczna

,,Orlątko", jako solistka wystąpila

praca. Teraz jakby zapotrzebowanie

Barbara Czyżewska przy akompa-

na muzykę chóralną jest mniejsze,

niamencie Wiktorii Zielińskiej-Kuc,

ale repertuar mamy na tyle atrakcyj-

natomiast ,,Hymn do św. Franciszka",

ny, że zaproszenia wciąż są i ciągle

,,Wierne Madonny", ,,Moja gitara" oraz

gdzieś wyjeżdżamy.

,,Legiony" byly wykonane w towarzy-

Nawiązal również do samych

stwie orkiestry kameralnej Lwowskiej

początków chóru, gdy rozpadal się

Akademii Muzycznej im. Lysenki pod

Związek Sowiecki:

batutą Artura Mykytki. Po wymienio-

­ Chór ,,Echo" powstal jako dwu-

nych utworach, repertuar zbliżyl się

nastka osób ze środowiska inteligen-

do kanonu muzyki poważnej. Za-

cji lwowskiej w 1886 roku. Później byl

brzmialy kompozycje Césara Franc-

rok 1939, wkroczenie wojsk sowiec-

ka, Ludwika van Beethovena, Jana

kich i... chór ,,Echo" przestal istnieć.

Sebastiana Bacha ­ solistką byla So-

Po 50 latach znów wyszedl na scenę,

lomija Horodecka z Lwowskiej Opery

jeszcze nie jako chór, lecz garstka

Narodowej.

ludzi, którzy myśląc, jak chór wskrze-

Koncert zostal przyjęty entuzja-

sić, wynajęli ciężarówkę i zaśpiewali z

stycznie przez zebraną w katedrze

ciężarówki. System jeszcze nie upadl,

publiczność. Na zakończenie glos

a oni śpiewali w języku nietypowym

rzena Kruk ­ dyrektor Archiwum IPN.

szyla ich silna mitologizacja. Dopiero

ziszczalo się marzenie o wielkości ­

zabrala nowa konsul generalna we

dla Lwowa tego okresu. Dlatego za-

Patronat nad nagrodą objąl Marsza-

pod koniec lat osiemdziesiątych XX

nie tej pojmowanej w kategoriach mi-

Lwowie, Eliza Dzwonkiewicz. Bylo

chęcam wszystkich, by mieli odwagę

lek Senatu Stanislaw Karczewski.

wieku, w obliczu erozji komunistycz-

litarnego podboju, choć i ten czynnik

to pierwsze publiczne wystąpienie

przyznać się do tego kim są.

Z uplywem lat odchodzi ostatnie

nej dyktatury, wladze zgodzily się na

mial swoją wagę ­ lecz stanowiącej

nowej konsul, która pogratulowala

Artur Mykytka, profesor Lwow-

pokolenie tych, którzy pamiętają

powstanie pierwszych towarzystw

zaproszenie do uczestnictwa w krę-

chórowi jubileuszu i podziękowala za

skiej Akademii Muzycznej imienia Ly-

świat Kresów Wschodnich Rzeczy-

i organizacji zrzeszających dawnych

gu kulturowym oferującym wolność

jego pracę.

senki i kierownik orkiestry, z sympatią

pospolitej; z roku na rok zaciera

mieszkańców ziem polożonych na

i możliwość korzystania z bogatej

­ Jestem ciągle jeszcze pelna

mówil o latach wspólpracy z Edwar-

się indywidualna pamięć o polskim

wschód od linii Bugu. Próbowano

spuścizny cywilizacyjnej, czego jed-

emocji i wzruszeń ­ powiedziala

dem Kucem:

Lwowie, Stanislawowie czy Wilnie.

nadgonić stracony czas.

nym z wielu przykladów jest unia

Kurierowi Galicyjskiemu konsul Eli-

­ Jest to efekt naszej starej przy-

Pamięć, którą nota bene w cza-

Dziś Kresy są znów istotną czę-

lubelska.

za Dzwonkiewicz. ­ Tydzień temu

jaźni z chórem, z panem Edwardem

sach komunistycznego zaklamania

ścią polskiej świadomości narodowej,

Czy dzisiaj zrozumiemy siebie

w czasie mszy świętej, bo wlaśnie

Kucem i z katedrą. Mamy tu w ciągu

skazano na nieistnienie. Masowe

jednak pamięć o nich wydaje się być

bez dziedzictwa, które ksztaltowalo

wtedy przyjechalam do Lwowa,

roku dwa, trzy występy.

przesiedlenia obywateli II Rzecz-

rozpięta pomiędzy mitem utraconej

nas przez wieki, bez pamięci o miej-

uslyszalam w ogloszeniach, że za

Koncert odbyl się 28 paździer-

pospolitej, zmuszonych do opusz-

Arkadii a traumą wojennych blizn:

scach leżących daleko od obecnej

tydzień odbędzie się koncert chóru

nika przy wsparciu Senatu Rze-

czenia ojcowizny i osiedlenia się na

zsylki do lagrów, mordu katyńskiego

granicy Rzeczypospolitej? (...) Jest

,,Echo". I dziś uczestniczylam w tym

czypospolitej Polskiej za pośred-

terenach w większości przypadków

i rzezi wolyńskiej. Kontekst senty-

oczywiste, że odcinając się od kreso-

pięknym i wzruszającym koncercie!

nictwem Fundacji Pomoc Polakom

należących przed wojną do państwa

mentalny nieuchronnie zderza się z

wej sukcesji, okaleczamy się drama-

Jego repertuar przypomnial nam o

na Wschodzie. Mieszkańcy Lwowa

niemieckiego, przez prawie pól wie-

doświadczeniem tragedii.

tycznie i zubożamy ­ podsumowuje

tym, co najważniejsze. Utwory wy-

z pewnością oczekują na więcej ta-

ku określano mianem ,,repatriacji",

W czasach PRL milionom Pola-

prezes IPN.

konane z wielkim uczuciem i z wiarą

kich koncertów.

semantycznie tożsamym z ,,powro-

ków wygnanych z wlasnych domów

źródlo: ipn.gov.pl