img
8
Przegląd wydarzeń
29 października­14 listopada 2019 nr 20 (336) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Studenci z Polski sprzątają polski
Konkurs Recytatorski
im. Zbigniewa Herberta
cmentarz w Ostrogu na Wolyniu
w szkole św. Marii Magdaleny
Dziesięcioosobowa grupa studentów ze Studium Europy Wschodniej
W szkole im. św. Marii Magdaleny odbyl się kon-
UW wraz z plk. Tadeuszem Krząstkiem sprzątają stary cmentarz polski
kurs recytatorski i prac plastycznych poświęcony
w Ostrogu w obwodzie rówieńskim. Przez dziesięć dni uczestnicy wy-
Zbigniewowi Herbertowi. Byl stres, emocje, ale
prawy będą porządkować zarośniętą nekropolię, wycinając ogromne
i radość przy rozdawaniu dyplomów i nagród.
krzewy i drzewa. Na cmentarzu znajduje się pomnik żolnierzy 14 Pulku
W jury zasiedli: konsul Malgorza-
ALBERT IWAŃSKI
Piechoty Wojska Polskiego poleglych w 1920 roku.
ta Siekierzyńska, redaktor naczelna
tekst
czasopisma ,,Nasze drogi" Teresa
EUGENIUSZ SALO
ki i krzyże jest zaslugą mlodych chlo-
czypospolitej ­ podsumowal plk.
EUGENIUSZ SALO
Dutkiewicz, lwowski plastyk, prof.
zdjęcia
paków, którzy spolecznie pracują tu w
Tadeusz Krząstek.
Lwowskiego Uniwersytetu Leśnego
Zarośnięty stary polski cmentarz
trudnych warunkach. Gdy byliśmy w
W tym roku, oprócz polskich stu-
Piotr Staruch i Wojciech Jankowski,
Do konkursu stanęlo 18 osób w
znajdujący się na obrzeżach Ostroga
grudniu, ludzie z sąsiednich domów
dentów, przyjechala mlodzież innych
nasz redakcyjny kolega. W starszej
grupie mlodszej i pięć w grupie star-
odnalazl w 2015 roku plk Tadeusz
zapraszali nas na herbatę. Patrzyli
narodowości studiująca w Polsce.
grupie nagrodę I otrzymaly Anastazja
szej, od 13 do 14 lat. Najwięcej bylo
Krząstek, wykladowca Studium Eu-
z ogromnym uznaniem jak ci mlodzi
­ Mamy tu prawdziwą wieżę Ba-
Moran i Julia Wieliczko ze szkoly nr
uczestników ze szkoly-gospodarza,
ropy Wschodniej UW. Do tego czasu
ludzie z siekierami, gdy jeszcze ciem-
bel.dziewczyny z Azerbejdżanu
10 im. św. Marii Magdaleny. Dziew-
ale reprezentowane byly również
cmentarz byl calkowicie zapomniany.
no, idą pracować na cmentarz. Obraz
i Ukrainy, chlopcy z Armenii i Rosji
częta przyznaly, że poezja Herberta
szkola nr 24 im. Marii Konopnickiej we
­ Gdy przyjechalem tu w 2015
jak z filmów Hitchcocka: ogromne
oraz oczywiście Polacy. Są to wolon-
roku i zacząlem szukać tego cmenta-
haldy ściętych drzew, śnieg, ciemne
tariusze, którzy odpowiedzieli na nasz
rza, byla to gęstwina wysokich drzew
chmury, przez które przebija się księ-
apel ­ powiedzial opiekun grupy.
i bardzo ciernistych krzaków. Absolut-
życ ­ wspominal wykladowca SEWu.
­ Pierwszy raz przyjechaliśmy z
plk. Tadeuszem Krząstkiem w 2017
roku. Wtedy warunki pogodowe byly
gorsze. Rozbiliśmy obóz i postawili-
śmy krzyż na znak naszej obecności.
Pracowaliśmy fizycznie prawie dwa
tygodnie ­ powiedzial uczestnik pierw-
szego obozu Rafal Szkopek, student
Studium Europy Wschodniej UW.
­ Przywracamy pamięć o Po-
lakach, którzy mieszkali tutaj i tutaj
zostali pochowani. Jest to poważny
jest trudna do recytowania i w odbio-
Lwowie, szkola im. Królowej Jadwigi
i dlugoterminowy projekt, w który
rze. Julia Wieliczko pracuje w Radiu
w Mościskach, Polonijny Uniwersytet
chcialbym się zaangażować. Dzięki
Lwów, ale pomimo wszystko miala
Jaworowa. Przyjechaly nawet dwie
temu mogę być tutaj już po raz drugi.
tremę, ponieważ w radiu nie widzi się
uczennice z dalekiej Odessy, ze
Po co siedzieć w domu, jeżeli można
odbiorców: ­ Kiedy jesteś w radiu,
Szkoly Sobotnio-Niedzielnej przy od-
zrobić coś pożytecznego. Choć jest to
Tadeusz Krząstek
nikt ciebie nie widzi, a tu jest scena, tu
dziale Związku Polaków im. Adama
ciężka praca, to schodząc z cmenta-
ludzie, tu jest o wiele trudniej!
Mickiewicza. Dzieci i mlodzież recy-
nie nie bylo widać, że tutajjakieś
W listopadzie 2018 roku studen-
rza po zakończonym roboczym dniu,
Kamila Sosnowska ze Lwowa
towaly dwa wiersze, jeden Zbigniewa
pomniki, krzyże, zwalone tablice.
ci przyjechali do Ostroga ponownie.
odczuwam satysfakcję ­ powiedzial
otrzymala II nagrodę w grupie mlod-
Herberta i drugi dowolny. Odbyl się
Wyglądalo to jak potężny las. Kiedy
­ Bylo chlodno i deszczowo. Zbudo-
Karol Toczyński ze Studium Europy
szej. Dla niej poezja znanego lwo-
również konkurs prac plastycznych
powiedzialem miejscowemu księdzu,
waliśmy tutaj namiot z flagami Polski
Wschodniej UW.
wianina też jest trudna:
inspirowany poezją Herberta.
że idę szukać polskiego cmentarza i
i Ukrainy. Każdy obóz nosi nazwę
­ Przyjechaliśmy tutaj posprzą-
pomnika bohaterów wojny 1920 roku,
,,Bialy Orzel". Teraz jest obóz numer
tać polskie groby żolnierzy poleglych
powiedzial mi, że na pewno nic nie
trzy ­ dodal pulkownik.
w 1920 roku. Jest to bardzo ważne
znajdę, bo nikt nie wie gdzie on jest.
Polski cmentarz parafialny zo-
dla nas wszystkich, aby posprzątać
Szukalem caly dzień. Dotarlem tutaj
stal zniszczony na początku lat 70.
tutaj, wyciąć ten las, bo przez wie-
30 sierpnia 2015 roku okolo godz.
XX wieku. Część plyt i nagrobków
le lat wszystko zaroslo. Jest pelno
22:00. Bylo ciemno. Byla piekielna
poprzewracano, a część wywieziono
drzew, które trzeba wyciąć ­ dodal
burza. Ulewny deszcz zlapal mnie
na budowę fundamentów dla chlewni
Kornel Bielski, student SEWu.
w polu. Tutaj, gdzie teraz stoi krzyż,
byla bardzo wąska polna ścieżka.
Wszedlem w gęstwinę drzew i w
blysku aparatu (bo co kilka metrów
robilem zdjęcia) ujrzalem pierwszy
pomnik i zrozumialem, że jestem na
cmentarzu. Trochę dalej zobaczylem
­ Musialam zrozumieć ten wiersz,
Szkola im. św. Marii Magdaleny
metalowy duży krzyż, który okazal się
poczuć go. Musialam sama siebie
organizuje konkurs recytatorski już
zniszczonym pomnikiem żolnierzy
przekonać do tego, co autor napisal.
od trzynastu lat. Wiera Szerszniowa,
14 Pulku Piechoty Wojska Polskiego
Musialam sama poczuć się autorem,
wicedyrektor szkoly, zaznaczyla,
poleglych w 1920 roku ­ opowiedzial
czyli Herbertem.
ważne jest to, że Zbigniew Herbert
plk. Tadeusz Krząstek.
Konkurs im. Zbigniewa Herberta
byl lwowianinem. A konkurs i zna-
W następnym roku pulkownik
odbywa się rokrocznie w szkole nr 10
jomość jego poezji rozwija dzieci
przyjechal z 5 pulkiem Ulanów Za-
im. św. Marii Magdaleny we Lwowie.
zarówno pod względem znajomości
slawskich z Ostrolęki. ­ Po raz pierw-
Jest wspierany przez Fundację Po-
języka i kultury polskiej, jak i wycho-
szy stanąl tu żolnierz w mundurze z
moc Polakom na Wschodzie.
wawczym.
repliką sztandaru bojowego z 1939
Studenci obok pomnika WP 1920
roku. Oddaliśmy im hold w ogromnym
W Horpiniu i Firlejówce odrestaurowano
gąszczu lasu ­ zaznaczyl Krząstek.
i miejscowego stadionu. ­ Naszym
­ Przyjechaliśmy z Warszawy ze
Trzeci rok plk. Tadeusz Krzą-
zadaniem jest wycięcie calego drze-
studentami z Polski, Ukrainy, Armenii
zbiorowe mogily żolnierzy Wojska Polskiego
stek przyjeżdża z piętnastoosobową
wostanu i potężnych krzaków. Ko-
i sprzątamy stary polski cmentarz w
poleglych w walkach z bolszewikami
grupą studentów Studium Europy
lejna ekipa powinna podnieść plyty
Ostrogu ­ powiedzial Aleksiej z Ro-
Wschodniej UW na ponad dziesięć
i podjąć decyzję jak je ustawić ­ za-
sji.
inteligencji stanislawowskiej oraz
Fundacja Wolność i Demo-
dni, aby porządkować ten cmentarz.
znaczyl.
­ Wycinamy drzewa, wynosimy
przeprowadzono remont generalny
kracja, wydawca portalu Kresy24.
Czasem jest cieplej, czasem desz-
­ Jako oficer mam moralne zo-
śmieci, porządkujemy nagrobki. To
pomieszczeń sanitarnych w Domu
pl, zakończyla 14 października br.
czowo, a czasami nawet pada śnieg.
bowiązanie, żeby dbać o pamięć
jest bardzo ważne dla stosunków
Ogrodnika na cmentarzu Orląt.
prace remontowo-konserwatorskie
­ Gdy przyjechaliśmy tu pierw-
przodków, którzy polegli w boju.
polsko-ukraińskich ­ dodal Khalid
Prace zostaly dofinansowane ze
zbiorowych mogil żolnierzy Wojska
szy raz w grudniu 2017 roku, byl
Będąc tutaj, zajmuję się nie tylko
Voskanyan z Armenii.
środków Ministra Kultury i Dziedzic-
Polskiego w Horpiniu oraz Firlejów-
mróz i śnieg. Wycięliśmy dużą część
historią zamku, monastyru czy aka-
Oprócz sprzątania cmentarza
twa Narodowego pochodzących z
ce, poleglych w walkach z bolsze-
lasu. Byly to bardzo grube drzewa, bo
demii w Ostrogu, ale również tym
studenci zwiedzili miejscowy kościól
Funduszu Promocji Kultury.
wikami. Staraniem WiD odrestau-
widać pnie, które jeszcze pozostaly.
miejscem, które bardzo mocno jest
rzymskokatolicki, monastyr, synago-
źródlo:kresy24.pl
rowano także pomnik poświęcony
To, że widzimy tutaj nagrobki, pomni-
wpisane w historię i tradycję Rze-
gę, akademię i drukarnię ostrogską.
pomordowanej w Czarnym Lesie