19

www.kuriergalicyjski.com * Kurier Galicyjski * 17­30 stycznia 2020 nr 1 (341)

Ksawerówka

List do redakcji

Oplatek sluchaczy

Katolickiego UTW 2020

Z początkiem budowy kolei Chryplin ­ Husiatyn, czyli w roku

1882, życie gospodarcze we wsiach i miasteczkach wzdluż tra-

sy ożywilo się znacznie. Wartość jednego morga ziemi wzrosla

od razu. Ziemianie parcelowali swe grunta i sprzedawali. Dzialki

te początkowo skupywali budujący kolej, a potem i mieszkańcy

z zachodnich terenów Galicji i miejscowa ludność. Tam na po-

lach pomiędzy Chryplinem, Hornikami a Tyśmienicą powstaje

najpierw osada, a później wieś solecka KSAWERÓWKA.

światowej ­ 27 marca 1944roku.

granatami. Zabudowania podpalano.

LEON ORZEL

Najpierw wojska niemieckie celo-

Ludzie w piwnicach lub jakiś schow-

tekst

wo zniszczyly kolej przed samym

kach dusili się od dymu.

ilustracje z archiwum autora

natarciem sowietów, utrudniając im

W ten okrutny sposób zginęlo 18

Dzialamy przy lwowskiej rzym-

­ powiedzial ks. abp Mieczyslaw

dzialania. W tym celu wykorzysta-

mieszkańców Ksawerówki, zaczy-

Pierwszą stacją kolejową na tych

skokatolickiej katedrze pod patro-

Mokrzycki, życząc zebranym zdro-

no specjalną ,,diabelską maszynę",

nając od póltorarocznej dziewczynki

terenach zostala Tyśmienica. Dwo-

natem metropolity lwowskiego abpa

wia, pokoju, radości, rozwoju, po-

wyrywająca  podklady  kolejowe.

po 74-letniego staruszka. Podczas

rzec zaczęto budować tam okolo

Mieczyslawa Mokrzyckiego.

wodzenia i blogoslawieństwa Bożej

Maszynę tę następnie odransporto-

ucieczki zastrzelono też dwóch nie-

roku 1888, od razu za mostem przez

2 stycznia br. odbylo się uroczy-

Dzieciny i Jego Matki Laskawej oraz

wano dalej od linii frontu ­ na stację

mieckich żolnierzy, którzy przypadko-

Strymbę i traktem na Kolomyję. Tra-

ste spotkanie czlonków Katolickiego

pomyślnego, spokojnego, szczęśli-

Bukaczowce kolo Chodorowa. Ale tu

wo nocowali w chatach na skraju wsi.

dycyjnie budowę stacji rozpoczynano

UTW, które zaszczycili swoją obec-

wego Nowego 2020 Roku.

dosięgly ją bomby sowieckie. Lotnik,

Zginąl również listonosz z Tlumacza,

od pompy wodnej, tak potrzebnej do

nością metropolita lwowski abp Mie-

Konsul generalna Eliza Dzwon-

który celnie je zrzucil i zniszczyl to

który w Ksawerówce pozostal z po-

ruchu parowozów. Obok tego dworca

czyslaw Mokrzycki z sekretarzem ks.

kiewicz też zlożyla świąteczne ży-

wodu godziny policyjnej. Jak się

Andrzejem Legowiczem, proboszcz

czenia czlonkom Uniwersytetu ży-

później okazalo zginęli też dwaj Ży-

katedry ks. Jan Nikiel z księżmi ka-

cząc m.in. zdrowia, dalszego rozwo-

dzi ze Stanislawowa, którzy ukrywali

tedry oraz konsul generalny RP we

ju KUTW, pomyślności i wszystkiego

się przez póltorej roku u jednego z

mieszkańców. Splonąl jednocześnie

kościól we wsi.

Przed świtem zacząl się ruch na

drodze ­ niemieckie wojsko jechalo

w kierunku Stanislawowa. Z tego po-

wodu bandyci zmuszeni byli szybko

zakończyć swoje ,,bohaterskie czyny"

i wycofać się w kierunku Podpieczar

wraz z furmankami, wyladowanymi

nagrabionym dobytkiem.

Ofiary z Ksawerówki pogrzeba-

Dworzec kolejowy w Tyśmienicy. Grafika z roku 1938

no w Stanislawowie na cmentarzu

przy ul. Sapieżyńskiej (ob. Nieza-

w okresie I wojny światowej wojsko

piekielne urządzenie dostal za swój

leżności). Tak bylo bezpieczniej. Na

rosyjskie prowadzilo kuchnie dla

wyczyn gwiazdę Bohatera Związku

pochówek wybrano miejsce w polu-

ubogich, gdzie zupę do misek nale-

Radzieckiego. W kwietniu tegoż

dniowej części cmentarza obok pol-

wala siostra Lenina, Maria.

roku Niemcy kontratakując zdobyli

Lwowie Eliza Dzwonkiewicz wraz z

najlepszego na nowy rok i dalsze

skich żolnierzy poleglych podczas I

Ale wróćmy do naszej Ksawerów-

ponownie Tlumacz. Ale okres ,,bez-

konsulem Rafalem Kocotem.

lata.

wojny światowej oraz świeżych mo-

ki. Kim byl ten Ksawery, który nadal

królewia" na tych ziemiach wykorzy-

Prezes KUTW Wladyslaw Ściń-

Już 10 lat organizujemy uroczy-

gil żolnierzy węgierskich. W latach

jej swoje imię ­ dziś nie wiadomo.

staly sformowane przed pól rokiem

ski przywital wspanialych gości i po-

ste spotkania bożonarodzeniowe

80. z cmentarza zrobiono ,,memo-

Czy należal do rodu Potockich, czy

oddzialy UPA.

dziękowal za przybycie.

ze śpewaniem polskich kolęd, któ-

rialny skwer".

też może byl pierwszym osiedleń-

Po pierwszych próbach bojów-

Spotkanie  poprzedzila  Msza

re prowadzi ks. pralat Jan Nikiel,

Po wojnie organizator likwidacji

cem na tym terenie? A może byl kup-

ka z sąsiedniej wsi ukraińskiej pod

święta, którą odprawil ks. Jan Nikiel.

akompaniując nam na akordeonie.

Ksawerówki pod zmienionym nazwi-

cem, który skorzystal na gwaltownym

przywództwem niejakiego Salygi

Po zakończeniu Mszy św. czlonkowie

Wspólne kolędowanie i dzielenie

Uniwersytetu zebrali się w sali św. Jó-

się radością, że Pan Jezus się naro-

zefa Bilczewskiego. Rozpoczęliśmy

dzil jest też wyrazem naszej przyna-

spotkanie od modlitwy, którą rozpo-

leżności do narodu polskiego i sluży

cząl metropolita lwowski abp Mieczy-

podtrzymywaniu polskich tradycji.

slaw Mokrzycki a następnie poświęcil

Chwile spotkania na dlugo pozosta-

oplatki. Wszyscy mogli podzielić się

ną w naszej pamięci.

oplatkiem z metropolitą lwowskim,

Serdecznie dziękuję konsul ge-

księdzem proboszczem, konsulami

neralnej Elizie Dzwonkiewicz za do-

i ze sobą nawzajem, skladając wza-

finansowanie spotkania. Dziękuję ks.

jemne życzenia. Odbyla się szczera

proboszczowi za pomoc, dobre serce,

rozmowa, podczas której na pytania

za wspólne kolędowanie.

odpowiadali ks. abp metropolita i kon-

Nieliczne pozostalości Ksawerówki: betonowa piwnica, tzw. ,,mazurska". Takie piwnice i

sul generalna.

WLADYSLAW ŚCIŃSKI

murowane fundamenty domów slużyly po wojnie jako material budowlany. W piwnicach

Milosierdzie Boże ­ to milo-

prezes

po wojnie mieszkali ,,basarabowie" ­ nastolatkowie z poludniowych terenów Ukrainy.

sierdzie obejmujące każdego z nas

Fotografia z roku 2019

wzroście cen tych dzialek? Tak jak

(rozpoznanego przez mieszkańców)

skiem zostal repatriowany na Ziemie

POLSKI ZeSPÓL PIeŚNI I TAŃCA

dziś mamy w powiecie Rohatyńskim

zdecydowala się na pelną zagladę

Odzyskane i prowadzil w Prudniku

LWOWIACy"

dwie wsie Bachmanki. Nazwę swoją

polskiej wsi. Nocą Ksawerówka zo-

zaklad fotograficzny. Przypadkowo

wzięly obie od sprytnego kupca Żyda

stala okrążona i po sygnale rakietą,

zostal tam rozpoznany przez ,,ludzi

ZAPRASZA do Studium Tańców Polskich,

Bachmana, który dorobil się na popy-

przepuszczono na wieś atak. Nie-

ze Wschodu". Dalszy jego los jest

cie na tereny pod osiedlenie się.

liczna polska samoobrona nie mo-

mi nieznany.

zalożonego przy PZPiT ,,LWOWIACY"

Ze starej księgi statystyki pań-

gla przeciwstawić się napastnikom.

W latach 70. XX wieku teren Ksa-

dzieci i mlodzież w grupach wiekowych 5­8 lat,

stwowej z roku 1931 możemy wyczy-

Pomocy z zewnątrz wioska też nie

werówki zostal poddany melioracji, a

8­12 lat, 12­15 lat oraz do starszej grupy zespolu

Próby zespolu odbywają się w szkole nr 10 we wtorki i czwartki, w

tać, że ,,wieś Ksawerówka jest wsią

otrzymala. Mieszkańcom Ksawerów-

zaczynając od lat 1990 roku na miej-

godzinach od 18:00 do 21:00. Zgloszenia przyjmujemy podczas prób

solecką w gminie Tyśmienica. Jest

ki do ratunku pozostala ucieczka lub

scu bylej wioski rozpoczęla się inten-

zespolu lub na telefon: 0-677-982-315 bądź: 233-05-70, a także udzie-

tu parafia, 40 zagród, 160 mieszkań-

chowanie się po piwnicach i rowach,

sywna zabudowa. Jedyną pamiątką

lamy fachowych rad w dziedzinie polskiego tańca i strojów ludowych.

ców, wylącznie Polaków".

co bylo nie mniej ryzykowne. Polskie

po dawnej wsi jest niewielki metalowy

Spokojne  życie  Ksawerówki

domy grabiono, a mieszkańców zabi-

krzyż, który jakaś ,,dobra ręka" ustawi-

prezes LMDMSO Stanislaw Durys,

skończylo się pod koniec II wojny

jano strzalem z karabinu lub ręcznymi

la w pobliżu potoku Studzieńca.

kierownik artystyczny PZPiT ,,Lwowiacy"