Wydarzenia

nr 21 (361) 17­30 listopada 2020

4

www.kuriergalicyjski.com

17. Światelko Pamięci

Dzień Zaduszny na Cmentarzu

Janowskim we Lwowie

dla Cmentarza Lyczakowskiego

EUGENIUSZ SALO

archidiecezji lwowskiej Edward

Kawa poświęcil również na-

10 lat, z rodzicami tu chodzilam,

Tu znaleźli miejsce wiecz-

W Dniu Zadusznym, 2 listo-

grobek obrońcy Lwowa z 1918

ANNA GORDIJEWSKA

świeczki paliliśmy. Przychodzi-

nego spoczynku przedstawicie-

pada Polacy ze Lwowa tra-

roku Edwarda Lachsa. Zmarly

W dniu Wszystkich Świętych

my tu pomagać, żeby bylo ladnie,

le czterech pokoleń Polaków,

dycyjnie zgromadzili się na

w 1936 roku zostal pochowany

odbyla się 17. edycja akcji

jak Pan Bóg przykazal. Przecież

którzy walczyli o niepodleglość

Cmentarzu Janowskim, aby

na tej nekropolii. Po wojnie grób

,,Światelko Pamięci dla Cmen-

to obrońcy nasi, nasze dzieci.

Polski: powstańcy Kościusz-

pomodlić się i zapalić znicze

zlikwidowano. Dzięki Towarzy-

tarza Lyczakowskiego" orga-

Przed kaplicą na Cmentarzu

ki, żolnierze armii Napoleona,

na grobach rodzin i bliskich.

stwu Milośników Dziedzictwa

nizowana przez Konsulat Ge-

Obrońców Lwowa zostala odpra-

uczestnicy powstań listopado-

W tym roku dzięki Alicji

Kultury  Polskiej  ZABYTEK

neralny RP we Lwowie. Bylo

wiona uroczysta Msza św., której

wego i styczniowego oraz naj-

Brzan-Kloś z katowickiego

miejsce pochówku odnaleziono

skromniej niż w ubieglych

w tym roku przewodniczyl bi-

mlodsi ­ Orlęta.

oddzialu Stowarzyszenia

i postawiono na nim betonowy

latach, ze względu na ograni-

skup pomocniczy Edward Kawa.

Wspólnota Polska, Konsu-

pomnik.

Największą kwaterą wojskową

czenia, związane w pandemią.

Po nabożeństwie przedstawiciele

latowi Generalnemu RP we

­ Edward Lachs byl ranny w

na lyczakowskiej nekropolii

W tym roku na najstarszej

środowisk polskich ze Lwowa

Lwowie oraz dziennikarzom

okresie walk o niepodleglość, a w

jest Cmentarz Orląt Lwow-

lwowskiej nekropolii zaplonę-

oraz ziemi lwowskiej i stanisla-

TVP Rzeszów ponad trzy

latach 1919­1920 slużyl w stop-

skich. Spoczywa tu blisko 3 tys.

lo ponad 20 tysięcy zniczy.

wowskiej zlożyli kwiaty na Gro-

tysiące zniczy zaplonęlo na

niu majora na zapleczu gospodar-

obrońców Lwowa poleglych

bie Nieznanego Żolnierza oraz

wielu zapomnianych grobach

czym Wojska Polskiego. Później,

w walkach podczas konfliktu

na grobach żolnierzy Ukraińskiej

Od godzin porannych na Ly-

tej lwowskiej nekropolii.

w okresie międzywojennym, jako

polsko-ukraińskiego w latach

Armii Galicyjskiej.

czakowie przedstawiciele polskich

1918­19 oraz w wojnie polsko-

Szczególnie pięknie i wzru-

organizacji, mlodzież lwowska

bolszewickiej z 1920 r.

szająco wyglądają, kiedy zapada

oraz harcerze rozpalali biale i czer-

zmierzch i tysiące plonących bia-

wone znicze nie tylko na mogilach

Najwyższym punktem Cmen-

tarza Lyczakowskiego jest Wzgó-

rze Powstańców Styczniowych.

Po upadku powstania nastąpily

represje. Wiele osób znalazlo

schronienie w Galicji, w zaborze

austriackim. Na Górce Powstań-

czej spoczywa 230 uczestników

zrywu

niepodleglościowego.

­ Dzięki polskiemu konsulato-

podpulkownik kierowal dostar-

Centralne miejsce kwatery zaj-

wi, ludziom dobrej woli i aniolom

czaniem żywności z pól, które

muje pomnik chorążego Ziemi

czuwającym nad nami, udalo się

znajdują się w Zadwórzu ­ po-

Litewskiej Szymona Wizunasa.

nam przyjechać do Lwowa. To jest

wiedzial Zbigniew Pakosz z To-

Swoje miejsce spoczynku znalazl

już druga tura zniczy, bo pierwsza

warzystwa ZABYTEK.

tu również Benedykt Dybowski

przyjechala wcześniej. Razem w

Od kilkunastu lat upiększe-

­ światowej slawy zoolog, slyn-

tym roku przywieźliśmy na Kre-

niem Cmentarza Janowskiego

ny badacz flory i fauny i Bajka-

sy okolo czterech tysięcy zniczy.

zajmuje się Towarzystwo Mi-

lych i czerwonych lampek tworzą

lu oraz Gustaw Fiszer ­ wybitny

wybitnych Polaków, ale również

Oprócz Cmentarza Janowskiego

lośników Dziedzictwa Kultury

wyjątkową atmosferę refleksji i

polski aktor dramatyczny. Na

na opuszczonych grobach.

trafily one na polskie cmentarze

Polskiej ZABYTEK. ­ Zabez-

zadumy.

cmentarzu, poza tą kwaterą roz-

Polscy dyplomaci we Lwo-

w Samborze, Stryju, Drohobyczu

pieczyliśmy miejsca i zamonto-

Cmentarz Lyczakowski jest

proszonych jest jeszcze ponad

wie przeszli alejami cmenta-

i Boryslawiu ­ powiedziala Ali-

waliśmy tabliczki z nazwiskami

jednym z najstarszych cmentarzy

400 pochówków uczestników

rza, aby zlożyć kwiaty i zapalić

cja Brzan-Kloś, czlonek zarządu

pochowanych tutaj powstańców

w Europie. Jego historia sięga

powstania styczniowego.

znicze na grobach zaslużonych

katowickiego oddzialu Stowarzy-

styczniowych. W tym roku uda-

1786 roku. Nekropolia zajmuje

Kwatera Powstańców Listopa-

osób, które tworzyly historię

szenia Wspólnota Polska.

lo się odnowić okolo pięćdziesiąt

powierzchnię ponad 40 hektarów,

dowych. Spoczywa tu pod żeliw-

miasta.

Tradycyjnie przy grobie świę-

inskrypcji grobów i grobowców.

spoczywa tu blisko 300 tys. osób.

nymi krzyżami 48 powstańców.

W powojennych czasach so-

tego arcybiskupa Józefa Bilczew-

Dzięki wsparciu Fundacji Wol-

Cmentarze Lyczakowski i Orląt

Dlatego też miejsce to nazwano

wieckich najstarszy z lwowskich

skiego zostala odprawiona uro-

ność i Demokracja kontynuujemy

Lwowskich polożone są na pa-

Kwaterą  Żelaznej  Kompanii.

cmentarzy niszczal. Miejscowi

czysta Msza święta, której prze-

odnawianie kwatery lotników.

górkach, podobnie jak Lwów.

Mogily blisko 150 innych uczest-

Polacy przychodzili tu od zawsze,

Wśród nich ­ wielu wybitnych

ników tego zrywu są rozsiane po

ratowali nekropolię od dewasta-

przedstawicieli polskiej literatury,

calym cmentarzu. W centrum

cji jak mogli. Integralną częścią

świata nauki, sztuki, polityki.

kwatery umieszczono sarkofag,

nekropolii jest Cmentarz Orląt

wodniczyl biskup pomocniczy

Odlewamy groby i odnawiamy

archidiecezji lwowskiej Edward

krzyże. W tym roku udalo nam

Kawa. W nabożeństwie wzięli

się odlać dwanaście grobów, z

udzial także konsul generalny RP

nich osiem jest nowych. Planuje-

we Lwowie Eliza Dzwonkiewicz

my ustawić tam metalowe krzyże

i konsul Rafal Kocot.

i śmigla, jak przed wojną ­ po-

Po  nabożeństwie  kaplani

wiedzial Zbigniew Pakosz.

oraz wierni przeszli w procesji

Cmentarz Janowski zostal

alejkami cmentarza, modląc się

zalożony w 1883 roku. Jest

w intencji spoczywających tu-

Swoje miejsce spoczynku zna-

na którym wyryty jest cytat z po-

Lwowskich, uważany za najpięk-

mniej okazaly niż Cmentarz

taj zmarlych. Przedstawiciele

leźli tu m.in: Maria

ematu Wergiliusza: ,,Niech z kości

niejszy cmentarz wojskowy na

Lyczakowski, ale na jego

Konsulatu Generalnego RP we

Konopnicka, Gabriela Zapol-

naszych powstanie mściciel".

świecie. Pani Halina Rumińska,

terenie również znajdziemy

Lwowie oraz żolnierze polskiej

ska, Karol Szajnocha, Sewe-

Obecnie na Cmentarzu Ly-

czlonkini Towarzystwa Opieki

groby znanych rodzin i osób.

grupy zadaniowej stacjonujący

ryn Goszczyński, Wladyslaw

czakowskim grzebane są osoby

nad Grobami Wojskowymi ze

Częścią cmentarza jest kwate-

na poligonie w Jaworowie zlo-

Belza, Artur Grottger, Stefan

zaslużone dla miasta.

wzruszeniem wspomina:

ra obrońców Lwowa i Kresów

żyli wiązanki kwiatów i zapalili

Banach, Konstanty Ordon.

Nekropolia skrywa w cieniu

­ Okropnie bylo. Wszyst-

Wschodnich z lat 1918­1920.

znicze przy kwaterze Obrońców

Nekropolia skrywa w cieniu

swych drzew znacznie więcej po-

ko w gruzach bylo, wszystko

Obok kwatery są pochowani

Lwowa i Kresów Wschodnich z

swych drzew znacznie więcej

staci znanych i zaslużonych Po-

zniszczone. Tylko te krzyże byly

lotnicy, którzy zginęli w okre-

lat 1918­1920.

postaci znanych i zaslużonych

laków o których winni jesteśmy

i zniszczone katakumby. Ja by-

sie międzywojennym w kata-

Tego dnia na Cmentarzu Ja-

Polaków.

pamiętać.

lam jeszcze mala, może mialam

strofach lotniczych.

nowskim biskup pomocniczy