Wspomnienia

13

nr 21 (361) 17­30 listopada 2020

www.kuriergalicyjski.com

W Stryju pamiętają

przypadkach reakcja byla podob-

Kościola dzialające w podziemiu

wiści. Po czwarte: przebaczenie,

na ­ Jeśli kiedykolwiek, któryś z

w sowieckich czasach ­ biskupa

które jest źródlem jedności. Po

o zniszczonym cmentarzu

tych księży będzie potrzebowal ja-

Jana Olszańskiego ­ uwielbiane-

piąte: radość, która jest motorem

kiejkolwiek pomocy, to ja jestem

go przez wyznawców wszystkich

życia jako owoc dzialania Ducha

do dyspozycji! ­ podekscytowa-

religii Kamieńca Podolskiego,

Bożego. Tak tworzy się cud mo-

WOJCIECH JANKOWSKI

­ Wielkim wydarzeniem bylo

nym glosem deklarowal kolega,

czy proboszcza Wladyslawa Wa-

ralny ­ polegający na tym, że we

to, że modliliśmy się w dwóch

wspólnocie osób doświadcza się

którego poglądy po kilkuminuto-

nagsa, który nie tylko odzyskal

Biskup Edward Kawa poświę-

językach i w dwóch obrządkach.

Boga.

wych, zdawaloby się jedynie kur-

w Gródku caly majątek Kościola

cil pomnik w miejscu przecho-

Jest to element, który lączy i uczy

Biskup Jan każdego dnia byl

tuazyjnych rozmowach, ulegly

katolickiego zagrabiony niegdyś

wywania szczątków ze starego

przyjaźni ­ ocenial zdarzenie bp

przemianie.

hojny dla spotykanych na swej

przez ZSRR, ale odbudowal

cmentarza. Miejsce wiecznego

Kawa.

Każdy gość biskupa obdaro-

drodze.

wspólnotę chrześcijan.

spoczynku w czasach sowiec-

Na szczątki pochowanych na

wywany byl natychmiast chle-

Dom w Kozlówku byl tylko

Znalazl się w kręgu osób

kich bylo zamienione w park.

zniszczonym cmentarzu natrafio-

bem, czasem posmarowanym

jedną z licznych naturalnych reak-

często wyświęcanych potajem-

Obecni pomodlili się za po-

no w 2009 roku, gdy budowano

maslem i dżemem z darów. Lub

cji Jana na ludzką biedę. Idąc ulicą

nie przez prymasa Wyszyńskie-

chowanych na zniszczonym w

fundamenty pod cerkiew. Wladze

ciasteczkami, które odbyly dlugą

sięgal do kieszeni, aby wysuplać

go, zaprzyjaźnionych z Janem

latach 60. cmentarzu.

komunistyczne zniszczyly cmen-

i trudną podróż od zagranicznego

często naprawdę ostatni grosz dla

Pawlem II. Jego mistrzem stal

darczyńcy do Kamieńca Podol-

kobiety z dzieckiem proszącej

się również metropolita lwowski

skiego, aby biskup Jan mial swój

o wsparcie. Czasem wspomagal

kardynal Marian Jaworski. To

chleb dla nieustannie nawiedza-

odwiedzających go znajomych, o

byla wzajemna zależność. Czer-

jących Go gości.

których wiedzial, że borykają się

pal z tamtych formacji, ale niósl

Biskup Niemiec nie kończyl

z nielatwą codziennością. Wspie-

też swój wlasny dar oparty na

na tym przyjęcia. Zapraszal do

cierpieniu promieniującym silą.

ral misjonarzy pracujących nie

katedry ze strzelistym, poturec-

Jako rektor Wyższego Semi-

tylko na Wschodzie.

kim minaretem, zwieńczonym

narium Duchownego w Gródku

Wracając z Bawarii po bada-

wizerunkiem Matki Bożej. Za-

Podolskim spelnial się naukowo.

niach ufundowanych przez przy-

praszal do katedry, jak się za-

Nigdy jednak nie zapomnial o

jaciól wydal od ręki kilkaset za-

prasza gości do najważniejsze-

tym, że przede wszystkim jest

oszczędzonych euro na podręcz-

tarz w latach 60. Na miejscu po-

Tego dnia jesień pokazala swe

wstal park i pamięć o cmentarzu

życzliwe oblicze. Dopisala pogo-

powoli odchodzila w przeszlość.

da ­ dzień byl pogodny. Duchow-

Tatiana Bojko, inicjatorka wy-

ni greckokatoliccy odśpiewali

darzenia, przypomniala, że cmen-

panachidę. Ks. bp Edward Kawa

tarz miejski byl czynny z pew-

pomodlil się i poświęcil pomnik.

nością do 1939 roku, ponieważ

Powstal on z inicjatywy Polaków

Kornel Makuszyński pochowal tu

mieszkających w Stryju. Koordy-

Dar biskupa Jana Niemca, dom w Kozlówku ­ maly Chyrów

kaplanem. Nie zaniedbywal ani

niki dla studentów Seminarium w

go pomieszczenia w domu, aby

modlitwy ani nauki. Zalożyl i byl

Gródku Podolskim. Kiedy okaza-

podzielić się tym co najlepsze ­

redaktorem naczelnym ,,Studia

lo się, że nie ma już w kieszeni

świętym Chlebem, który biskup

nawet centa, westchnąl: Mieliśmy

Catholica Podoliae", pisma, które

Jan umilowal bez miary.

swoją matkę. W 1960 na miejscu

natorem wydarzenia byla Tatiana

i nie mamy... i znowu jesteśmy

gromadzi bardzo dobre teksty na-

Temu Chlebowi pozostal wier-

cmentarza stal już jedynie park:

Bojko, zaslużona dzialaczka spo-

szczęśliwi! ­ To bylo charaktery-

tury zarówno religijnej, filozoficz-

ny do końca.

­ Pozostala jedynie niezago-

leczna.

nej, spolecznej jak i historycznej.

styczne dla biskupa Jana ­ praw-

Kiedy na kilka dni przed

jona rana, bo starsze pokolenie

Biskup pomocniczy Edward

Dużo pisal, przeprowadzal

dziwą wartość dla Niego mialo

śmiercią biskupa Jana, pytalem

pamiętalo, że tu byl cmentarz.

Kawa pozytywne wyrazil się

badania historyczne, wspomagal

tylko to, co wyplywalo z ducha.

telefonicznie o stan Jego zdrowia

Pani Tatiana podkreślila, że waż-

o tym, że inicjatywa wyszla od

piszących prace naukowe.

księdza Romana Twaroga, pro-

ne jest to, że potomkowie mieszkań-

Polaków ze Stryja:

Biskup Jan od chleba

W roku 2011 podczas wizyty

boszcza katedry w Kamieńcu Po-

ców miasta będą mogli przyjechać

­ Jest to wielki znak, że ludzie

w rodzinnych stronach, spotkal

Specyficzna aura otaczala Go

dolskim, ten mówil, że jest bardzo

w to miejsce i zapalić znicze.

pamiętają o tych szczątkach i że

się z księdzem Piotrem Gnatem,

nieustannie i wplywala na Jego

źle, że biskup traci przytomność,

Projekt zostal zrealizowany

zatroszczyli się. Bo żeby czegoś

który poszukiwal lokum dla mlo-

otoczenie. Odwiedzający bisku-

ale odzyskując ją, pyta o losy

przez Fundację Wolność i Demo-

takiego dokonać na Ukrainie, to

dzieży. Biskup Jan natychmiast

pa byli traktowani tak, jakby byli

wyroku Sądu Konstytucyjnego

kracja. Prace remontowo-konser-

trzeba przejść wiele instancji i

podarowal na ten cel swój rodzin-

najważniejszymi gośćmi w jego

i zgodności z ustawą zasadniczą

watorskie dofinansowano ze środ-

otrzymać dużo pozwoleń.

ny dom w Kozlówku niedaleko

życiu. Pamiętam jedną z takich

w sprawie zakazu aborcji.

ków Ministerstwa Kultury i Dzie-

Przy pomniku zagościl duch

Strzyżowa.

niezapowiedzianych wizyt w Ka-

Do końca dni biskupa Jana,

dzictwa Narodowego Rzeczypo-

pojednania. Modlili się obok sie-

Postawil warunek: dom nie

mieńcu Podolskim, kiedy towa-

wartość życia byla jak święty

spolitej Polskiej pochodzących z

bie duchowni obrządków katolic-

może przynosić korzyści finan-

rzysząca mi dyrektor jednego z

Chleb. Chleb zaś jak świętość ży-

Funduszu promocji kultury.

kich greckiego i rzymskiego:

sowych! Jeszcze w tym samym

szacownych muzeów polskich, po

cia.

roku powolano fundację ,,Troska"

wyjściu od biskupa Jana nie mogla

Jakże trafne są slowa pieśni

­ dzialającą na rzecz wszechstron-

opanować euforii i slów podziwu.

Horacego ,,Nom omnis moriar" w

Poszukuję kontaktu z rodziną ojca

nego rozwoju dzieci i mlodzieży.

A rozmowa byla normalna, natu-

odniesieniu do życia biskupa Jana.

i jego przodkami

ralna, pozornie banalna. ­ Nigdy

Tak powstal maly zaklad wzoro-

Tak wiele jego dziel trwa i będzie

nie zapomnę Jego wzroku! ­ mó-

wany nieco na tym ogromnym

trwalo nadal, zwyciężając to co

jaki dzialal niegdyś w Chyrowie.

wila dyrektor, która w ciągu kil-

zabiera śmierć ciala.

rodziną Ojca i teraz bardzo chcę

Jestem emerytowaną dzienni-

Zasadą wychowawczą funda-

ku minut ulegla fascynacji oso-

Ekscelencjo, Biskupie Janie,

dowiedzieć się czegoś o Nim i

karką Polskiego Radia i tygodni-

cji w Kozlówku jest metoda cudu

bowością biskupa.

to byl dla mnie wielki honor, móc

jego przodkach. Ojciec urodzil się

ka ,,Antena". Urodzilam się we

moralnego. Na nią sklada się pięć

Innym  razem  towarzyszyl

spotykać się z Tobą, rozmawiać

w Winnicy w 1916 roku, jako syn

Lwowie w 1942 r. Wtedy zabito

wartości. Po pierwsze: prawda.

mi kolega z Krakowa, który z

i poprzez Ciebie spotykać z Two-

Kazimierza i Marii z Madeyskich.

mojego Ojca Pawla Komarnic-

Mówienie prawdy jest gwarancją

niewiadomych przyczyn nie da-

im przyjacielem ­ Chrystusem

Ukończyl, tak jak i moja Matka,

kiego, który przebywal w gminie

wolności. Po drugie: bezintere-

rzyl księży nadmierną sympatią.

Milosiernym.

Akademię Rolniczą w Dubla-

Hluboczek.

sowna slużba, która uczy hojno-

Najpierw odwiedziliśmy biskupa

My wszyscy, którym bylo

nach, kolo Lwowa.

Moja Babcia, nauczycielka,

ści i przeciwstawia się postawie

Jana w Kamieńcu, a potem jego

dane stanąć na Twojej drodze,

Ewa Komarnicka-

dr Irena Porębska, z Mamą, Ro-

egoistycznej. Po trzecie: milość,

przyjaciela, księdza Bronia Ba-

będziemy o Tobie pamiętać, ale

Kapuścinska

maną i ze mną wyjechaly. Nie

która jest zaprzeczeniem niena-

ranowskiego we Lwowie. W obu

i Ty o nas nie zapominaj.

tel.: +48 791 530 047

mialam nigdy żadnego kontaktu z