16

nr 24 (364) | 29.12.2020 r.­14.01.2021

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

Dawna kaplica rzymskokatolickiego

seminarium duchownego  (cz. 2)

Na ścianie zachodniej

świętych po lewej stronie obra-

przekazania kaplanowi prawa

zu. Św. Jan Vianney (178­1859)

sprawowania mszy świętej.

znajdują się trzy obrazy.

byl znany z tego, że przez ponad

Kompozycja

ze

sce-

Uklad okien i drzwi, które

trzydzieści lat spowiadal tlu-

ną Bierzmowania sklada się

prowadzą do kościola,

my ludzi, przebywając każde-

z trzech postaci zajmujących

zmusil Rosena umieścić

go dnia po kilkanaście godzin

prawie calą przestrzeń obrazu.

obrazy i towarzyszące

w konfesjonale. Rosen poka-

Po lewej stronie Rosen umieścil

im inskrypcje

zal moment, w którym święty

monumentalną postać siwo-

zmęczony gorliwą pracą prawie

brodego arcybiskupa w bialej

niesymetrycznie odnośnie

traci przytomność, jest na kra-

kapie podszytej od spodu czer-

siebie, wypelniając resztę

wędzi wyczerpania swoich sil

woną materią. Na glowie do-

ściany ornamentem

fizycznych. Wygląda na starego,

stojnika infula, w lewej ręce

roślinnym.

wychudlego czlowieka, który

srebrny pastoral. Wyraz twarzy

w każdej chwili może zemdleć.

poważny, nawet surowy. Prawą

Wlaśnie w tym moment pod-

wyciągniętą przed siebie ręką

TEKST I ZDJĘCIA

trzymuje jego pod rękę, pomaga

blogoslawi klęczącego u jego

JURIJ SMIRNOW

P

mu, napelnia otuchą jego patron

stóp mlodzieńca. Dookola glo-

ierwszy obraz znajduje się

św. Jan Chrzciciel, ubrany w tu-

wy arcybiskupa zloty nimb. Jak

INSKRYPCJA

obok oltarza i przedstawia

nikę jasno szafirowego koloru.

i w scenie Pokuty ze św. Janem

sakrament chrztu. Cen-

Na dole pod obrazem znajduje się

Vianney, postać arcybisku-

tralną część malowidla zajmuje

napis zlożony z sześciu werse-

pa można bez trudu zidenty-

stylizowana lódź, w której stoi

tów, z wielkim zloconym inicja-

fikować. Jest to blogoslawio-

święty biskup w haftowanych

lem ,,D" z blękitnym ptaszkiem.

ny Jakub Strzemię, arcybiskup

kremowo-bialych szatach z pa-

Obraz razem z napisem i styli-

halicki, patron Archidiecezji

storalem w lewej ręce i infulą na

zowanym ornamentem flanko-

Lwowskiej, szeroko znany we

glowie. Za nim klęczy mlody

wano na calej wysokości ściany

Lwowie z licznych obrazów

ministrant wsparty na trzyma-

dwoma zlotymi pasami dekora-

w kościolach i obrazków z mo-

nym w rękach zloconym krzyżu

cyjnymi, zdobionymi ulistnioną

dlitwą o jego rychlą kanoniza-

procesyjnym. Postać biskupa

wicią kobaltową. Pasy te u góry

cję. Klęczący mlodzieniec jest

z wyrazem natchnienia na twa-

zwieńczone są stylizowanymi

ubrany w szeroką i dlugą tu-

rzy jest niezwykle uroczysta,

kapitelami, tworząc wrażenie

nikę ze zlocistej materii. On

skupiona, pelna dostojeństwa

pilastrów.

podniósl glowę i wyciągnąl ją

i rozumienia wykonywanego

Trzeci obraz po stronie za-

w stronę blogoslawiącej dloni

obrzędu ­ chrztu tlumu ludzi,

chodniej kaplicy przedstawia

arcybiskupa. Za jego plecami

pozyskania dla Chrystusa cale-

sakrament Malżeństwa. Jest

stoi krępy, ciemnowlosy męż-

go narodu, calego kraju dawnych

on prostokątny, wyciągnięty

czyzna ­ świadek z pochyloną

pogan. Drewniana lódź z dziob-

w górę, otoczony wąską zlotą

glową i poważnym wyrazem

nicą, mającą nasadę w ksztal-

ramą. Centralną postacią jest

twarzy. Ubrany jest w ultra-

cie stylizowanej glowy smoka,

figura biskupa, który udziela

marynowy żupan i srebrzysty

mogla mieć równie staroslo-

sakramentu malżeństwa pa-

plaszcz przelożony przez lewe

wiańskie jak i skandynawskie

rze królewskiej. O godności

ramie. Prawą dloń świadek po-

pochodzenie. Do burty lodzi

duchownego świadczą infu-

lożyl na ramię bierzmowanego

przymocowano wielką tarczę

la, pastoral, ciemnoszafiro-

chlopca. Obydwa obrazy ota-

zdobioną ornamentem. Na dru-

wy ornat ozdobiony na piersi

czają szerokie ramy roślinne-

gim planie w wodzie za lodzią

medalionem ze stylizowanym

go ornamentu. Inskrypcja do

artysta namalowal tlum przyj-

orlem. Prawą podniesioną do

sceny Bierzmowanie sklada się

mujących chrzest pólnagich lu-

góry ręką biskup blogoslawi

z pięciu wersetów i zaczyna się

dzi. Calość ujęto w zlotą wąską

parę mlodych, która jest usy-

zlotym inicjalem ,,C" wielkości

ramę. Poniżej ramy umiesz-

tuowana o stopień niżej du-

trzech wersetów. Tekst odno-

czono czterowersowy napis

chownego. Po lewej stronie od

szący się do obrazu Kaplaństwo

z wielkim zlotym inicjalem ,,Q"

niego stoi król-rycerz wsparty

znajduje się poniżej i sklada

z namalowaną w środku papugą.

na mieczu. Zlota korona zdo-

się również z pięciu wersetów

Obraz umieszczono na tle fanta-

bi jego glowę. W wyciągnię-

z inicjalem ,,J", ozdobionym brą-

zyjnego, niezwykle bogatego we

tej prawej ręce trzyma on rękę

zowym ptaszkiem. Usytuowa-

wzory i barwy roślinnego or-

królowej, która stoi wyprosto-

nie obrazów i napisów w dość

namentu. Na myśl przychodzą

wana, z zamkniętymi oczyma.

wąskim wolnym pasie ściany

FRESK SAKRAMENT MALŻEŃSTWA

karty iluminowanych średnio-

Królowa jest ubrana w blado-

między boazerią i balkonem

wiecznych rękopisów, powięk-

różową suknię i dlugi obszer-

szlakiem ornamentu roślinne-

stronie lewej na wysokim tabo-

wymagalo wizualnego roz-

szone do znacznych rozmia-

ny blękitny plaszcz, spadający

go. Tak obrazy, jak i napisy są

recie siedzi arcybiskup ubrany

szerzenia przestrzeni. Dlatego

rów i ,,rzucone" na ścianę. Napis

faldami na posadzkę. Tlo obra-

ujęte w szerokie ramy orna-

w szaty liturgiczne i udzielający

Rosen umieścil roślinny orna-

w języku lacińskim zostal wy-

zu iście królewskie ­ zlote ścia-

mentu roślinnego. Wić roślinna

święceń mlodzieńcowi, który

ment również na stropie bal-

konany ,,osobliwą archaizującą

ny i ciemnoczerwony dywan

pokrywa plaszczyznę nad na-

klęczy przed nim. Bogate szaty

konu, wciągając w ogólną kom-

czcionką ­ zmodernizowanym

pokrywający  dwustopniowe

pisami i obrazami.

arcybiskupa skladają się ze zlo-

pozycję i ten architektoniczny

pseudogotykiem".

podwyższenie, na którym roz-

Obraz po prawej stronie

tej dalmatyki i ornatu również

szczegól. Wnioslo to znaczną

Sakrament Pokuty Rosen

grywa się scena. Tuż pod obra-

przestawia scenę sakramentu

koloru zlota. Na ornat nalożono

asymetrię w usytuowanie ob-

przedstawil sceną spowiedzi

zem krótki dwuwersowy napis

Kaplaństwa, obok ­ Bierzmo-

paliusz. Na glowie dostojnika

razów, napisów i ornamentu nie

przy konfesjonale. Na tle kon-

z wielkim blękitno-zlotym ini-

wania. Formalnie obydwa ob-

biala infula. Nogi arcybiskupa

tylko po poludniowej ścianie,

fesjonalu stoi kaplan ubrany

cjalem ,,C".

razy lączą nie tylko jednakowe

spoczywają na poduszce. Obli-

lecz i odnośnie polichromii na

w sutannę, bialą komże i krótką

Część ściany poludniowej

wymiary, malowane ramy, lecz

cze jego pogodne, nawet zadu-

trzech innych stronach kapli-

stulę. Poznajemy w nim św. Jana

(dluga 6,5 metra) pod balkonem

i uklad scen. Obydwie przed-

mane. Patrzy wprost przed sie-

cy. Tak skomplikowany uklad

Marię Vianneya z Ars, patrona

(chórem muzycznym) wypel-

stawiono w zamkniętym po-

bie na klęczącego mlodzieńca

architektonicznych form, nie-

proboszczów. Twarz świętego

niają w calości dwa wielkie

mieszczeniu. W tle ­ fragment

­ diakona. Ostatni jest odziany

korzystny dla rozmieszczenia

i jego szaty pozwalają bez tru-

prostokątne obrazy, inskryp-

kolumnady  lub  krużganka.

w obszerną albę i atlasowy bla-

obrazów, pozwolil jednak arty-

du zidentyfikować go z postacią

cje do nich i ornament roślinny.

Konstrukcję architektoniczną

doróżowy ornat. Przyjmujący

ście uniknąć monotonii, skom-

tegoż świętego z ,,Ukrzyżowa-

Rosen ulożyl calość malarskiej

namalowano srebrną farbą, pola

święcenia ma pochyloną glo-

ponować calość wystroju arty-

nia" w Katedrze Ormiańskiej.

kompozycji  ściany  asyme-

między kolumnami ­ zlotą. Po-

wę i poważny wraz twarzy. Jest

stycznego kaplicy niezwykle

Po stronie prawej konfesjonalu

trycznie ­ dwa obrazy figu-

stacie umieszczono na zlotym

to najważniejsze wydarzenie

gustownie i oryginalnie. Moż-

artysta umieścil dwie posta-

ralne znajdują się obok siebie

tle, na dwustopniowym pod-

w jego życiu. Arcybiskup lewą

na stwierdzić, że pod względem

formalnym postawione przed

cie ­ jeden mężczyzna spowia-

po prawej stronie i rozdzielone

wyższeniu okrytym dywanem.

ręką trzyma zloty kielich z wi-

Rosenem zadanie bylo nawet

da się, drugi modląc się czeka na

są tylko szlakiem ornamentu

Ten wątek lączy obydwa malo-

nem i wodą oraz patenę z leżą-

trudniejsze niż przy ozdobieniu

swoją kolej. Ciemne kolory szat

roślinnego. Dwie inskrypcje

widla ze sceną Malżeństwa.

cą na niej hostią, które z drugiej

Katedry Ormiańskiej.

spowiadających się wyraźnie

skomponowano razem po lewej

W scenie Kaplaństwo Ro-

strony dotyka palcami wy-

(cdn.)

kontrastują z postaciami dwóch

stronie i rozdzielono również

sen umieścil dwie postacie. Po

święcany. Jest to rytualny gest