18

nr 24 (364) | 29.12.2020 r.­14.01.2021

Opinie

www.kuriergalicyjski.com

Dokąd zmierzamy?

Od pewnego czasu zadaję

wiele nowych skutecznych

farmaceutyków i szczepio-

sobie pytanie: jak to jest

nek. Ludność korzystala z tych

możliwe, że funkcjonują

osiągnięć w miarę dostępno-

miasta mające obecnie

ści i nadal wzrastala liczbowo

ogromną liczbę ludności

na calym świecie w ogromnym

jak np. Tokio, które ma 37,5

tempie , bo aż 45 milionów na

mln mieszkańców, Delhi

rok. Szczęśliwie , po roku 1970

28,5 mln, Szanghaj 25,5

etap ten stopniowo dobiegal

końca .

mln? Jak to będzie dalej

ze wzrostem ludności

świata? Warto zastanowić

Etap doktryny wojen

się jak to się stalo, że liczba

ograniczonych i oddalenia

ludzi na świecie wzrasta

groźby glodu światowego

w sposób nieokielzany?

(1970­2000)

Po pewnym czasie im-

peria zla stracily swe zna-

czenie, a groźba straszliwej

BOHDAN LYP

Z

wojny atomowej przeraża do

alączony wykres pokazu-

dziś możliwością rewanżu

je, że po 1000 roku przez

w wyniku którego obie strony

osiem stuleci liczba lud-

mogą zniknąć z powierzch-

ności wzrastala powoli i okolo

ni globu. Wymyślono więc

roku 1820 osiągnęla 1 miliard.

doktrynę wojen ograniczo-

Dla dalszych rozważań okres

nych czyli prowadzenia wo-

ten można nazwać etapem wyj-

jen w określonych granicach

ściowym albo zerowym. Gdyby

przestrzennych.

w tym tempie liczba ludzi wzra-

Na tym etapie ludności

stala nadal, to przez następnych

przybywalo 80 milionów na

7 wieków osiągnęlaby 2 miliar-

rok. Ekonomiści stwierdzili,

dy okolo 2500 roku. Patrząc na

że przyrost przybral tak wiel-

przedlużenie linii wykresu (li-

kie rozmiary, że światu grozi

nia przerywana po roku 1820)

wtedy Stephenson zbudowal

wodociągi i kanalizację. Nastą-

na masowe prześladowanie

klęska glodu, gdyż rolnictwo

13 km toru kolei, po której po-

można przypuszczać, że bylby

pil rozkwit nauk medycznych,

i mordowanie ludzi. Rezultatem

w Azji i Afryce nie jest w stanie

jechal parowóz z wagonami,

to rozwój umiarkowany i spo-

zastosowano promienie Roen-

takich poczynań byla II wojna

produkować więcej z powo-

kojny. Jednak jak widać na tym

a także w tym czasie dokona-

tgena, rad, narkozę, penicylinę

światowa, w wyniku której na-

du zbyt slabych umiejętności,

wykresie, stalo się coś inne-

no odkrycia elektromagne-

i szczepionki przeciw cholerze,

braku odpowiednich materia-

stąpila polaryzacja sil militar-

go, bo w okresie 1820­1930, tj.

tyzmu. W następnych latach

tyfusowi plamistemu, blonicy,

lów siewnych, wyposażenia

nych i powstanie imperiów zla.

w ciągu 110 lat nastąpil gwal-

pojawily się nowości i wyna-

krztuścowi i tężcowi. W tym

w sprzęt itp. Międzynarodo-

Świat zostal

towny przyrost nazwany przez

lazki, które zaczęly ksztalto-

czasie z pracy w ochronie zdro-

wa akcja, zorganizowana pod

przedzielony żelazną

naukowców EKSPLOZJĄ DE-

wać stosunki gospodarcze, a te

wia  uczyniono  poslannic-

auspicjami krajów o zaawan-

MOGRAFICZNĄ. Co bylo jego

wplywaly na warunki byto-

two, podobnie jak z szerzenia

sowanej gospodarce po latach

kurtyną, zastosowano

przyczyną ? Dlaczego zamiast

wania ludzi. Czlowiek od pra-

oświaty, szkolnictwa i likwi-

pozwolila oddalić groźbę glodu

system ,,Gulagów"

lagodnego wzrostu, nastąpila

wieków obdarzony niespoty-

dacji analfabetyzmu. Oczywi-

i uczynić niektóre kraje wy-

(Rosja), rewolucję

tak zasadnicza zmiana przebie-

kaną w świecie istot żywych

ście nie sposób tu wymienić

sokowydajnym producentem

kulturalną (Chiny) oraz

gu krzywej?

umiejętnością abstrakcyjnego

wszystkie zdobycze tego eta-

(np. Indie, Bangladesz, Indone-

niezwykle okrutne

myślenia, teraz nabral odwagi

pu. W stosunku do etapu ,,ze-

zja itd.). W rezultacie pomyśl-

wojny lokalne w Korei,

i coraz częściej staral się real-

rowego", radykalnie zmienily

ne warunki wzrostu liczby

Etap ,,zero" (1000­1820)

nie zmieniać na lepsze otacza-

się warunki życia i ochrony

ludności świata nadal utrzy-

w Wietnamie, itp.,

Byly to czasy gdy środowi-

jące go warunki życia. Niespo-

zdrowia oraz uwarunkowania

maly się, a rozwój cywilizacji

a także powstaly

sko przyrodnicze bylo niemal

dziewanie jak z rogu obfitości

ustrojowe, czyniące jednostkę

wraz z postępem technicznym

lokalne reżimy ucisku

idealnie czyste, tj. takie, o któ-

zaczęly sypać się wynalazki,

ludzką najważniejszym pod-

w następnych latach dopro-

spolecznego w wielu

rym marzy wspólczesny czlo-

odkrycia, nowości i udoskona-

miotem systemu prawnego.

wadzily do bardzo korzyst-

miejscach na świecie.

wiek. Jednak w tym idealnym

lenia, z których twórcy zaczęli

Ten etap to niekwestionowa-

nej sytuacji dla szerokich mas

Równocześnie te

środowisku życie bylo bardzo

czerpać konkretne korzyści, na

ny rozkwit umiejętności ludz-

ludności.

ośrodki imperialne

ciężkie, a przeciwności bar-

co pozwalal system ustrojowy.

kich, który nastąpil tak szybko,

dzo liczne. W dzisiejszych cza-

Zaczęlo się od energetyki. Za-

że stworzyl niezwykle dogod-

zaprzęgly wiedzę

Etap masowego dostępu

sach tak banalne przypadlości

stosowanie pary, elektrycz-

ne warunki do wzrostu liczby

naukową do rozwoju

do osiągnięć cywilizacji

jak przepuklina, czy zapalenie

ności, ropy naftowej i gazu

ludności na dotychczas nie-

technik zaglady takich

(1995­2020)

wyrostka robaczkowego, wte-

świetlnego uruchomilo szereg

spotykaną miarę. O ile w etapie

jak: broń chemiczna,

dy najczęściej kończyly się

nowych możliwości technicz-

,,zerowym" co roku przybywa-

W  wyniku  powodzenia

broń bakteriologiczna,

śmiercią. Choroby, a zwlaszcza

nych. Przyczynilo się to do roz-

lo mniej niż 1 milion ludności

osiągniętego w poprzednim

broń jądrowa, a nawet

epidemie, glód i wojny zbiera-

woju metalurgii, mechanizacji

świata, to w etapie eksplozji

etapie doszlo do bardzo ko-

ly obfite żniwo, przez co prze-

tkactwa, zastosowania syntezy

demograficznej, w nowych wa-

rzystnej sytuacji, w której, jak

i technika kosmiczna,

żywalność ludzi ówczesnych

chemicznej i szeregu nowych

runkach dla bytowania ludzi,

symbolicznie określa się, wielu

szykując ją do użytku

wynosila zaledwie okolo 28 lat.

dziedzin.

przybywalo aż 9 milionów na

ludzi wychodzących ze stanu

w przygotowywanej

Okolo roku 1820 przeżywal-

Lista wynalazków dokona-

rok!

biedy moglo zamieniać rowery

światowej wojnie

ność zaczęla zrastać na obsza-

nych na tym etapie jest bardzo

na motocykle i samochody. Lu-

totalnej.

rze Europy, a potem także USA

dluga, a znajdują się na niej: sa-

dzie masowo zaczęli korzystać

Etap imperiów zla i rozwoju

i osiągnęla 33 lata.

mochód, samolot, traktor, ma-

z energii elektrycznej, która

techniki zaglady (1930­1970)

szyny tkackie, drukarskie, te-

Nastąpil bardzo silny rozwój

dotarla do najdalszych zakąt-

lefon i radio, fotografia i kino,

W tym okresie powsta-

nauki w slużbie militaryzmu,

ków, a to pozwolilo na korzy-

Etap eksplozji

dynamit, karabin maszyno-

ly ośrodki dążące do stwo-

obficie zasilanej środkami fi-

stanie z telewizji kolorowej,

demograficznej (1820­1930)

wy, czolg, lódź podwodna, gazy

telefonii komórkowej, interne-

rzenia  państw  stosujących

nansowymi, kosztem poziomu

Jak wspomniano okolo 1820

bojowe i wiele innych. W tym

eliminacje ludności nie spel-

życia ludności wlasnej i obcej.

tu, pralek, lodówek, klimatyza-

roku ludność świata osiągnę-

czasie udoskonalono nasien-

niającej narzuconych jej kryte-

Wtedy powstalo wiele zdoby-

cji pomieszczeń i zaopatrzenia

la 1 miliard i mniej więcej od

nictwo i przechowalnictwo,

riów. Jedni lansowali kryteria

czy cywilizacji jak: technika

w zdrową wodę. Dla przykladu,

tego czasu zaczęly się poja-

wprowadzono nowe gatunki

rasistowskie (hitleryzm) inni

jądrowa, rakietowa, lotnic-

jak podano niżej, liczba abona-

wiać istotne nowości technicz-

rośli oleistych, unowocześnio-

ideologiczne (stalinizm i mao-

two odrzutowe, uklady scalone

mentów telefonii komórkowych

ne i medyczne. Już wtedy zna-

no weterynarię i hodowlę, co

izm), a byli też wyznawcy wyż-

i maszyny cyfrowe, masowa

wzrastala w ogromnym tempie,

no szczepionkę przeciw ospie

przysporzylo żywności. Za-

szości innych cech. Doszlo do

telewizja, detergenty, pestycy-

obejmując caly glob i dając tani

powszechnej,  której  epide-

dbano o higienę zarówno oso-

powstania olbrzymich tworów

dy, a w medycynie: antybioty-

dostęp do niej prawie wszyst-

mie niszczyly ludzkość. Także

bistą, jak i komunalną, budując

państwowych nastawionych

ki, przeszczepy nerek, USG oraz

kim ludziom. Podróże lotnicze