20

nr 24 (364) | 29.12.2020 r.­14.01.2021

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

Estetyka iluzji bytu

o ujawnienie kodów

tworzenia ­ już się nie uda. Po-

dostępu

zostaje ,,wczuć się w nastrój

jedynie do przedsionka

miejscowego cmentarza" i szu-

(rozważania tlumacza)

raju

kać żywych idei ,,w cmentar-

Poszukiwanie Boga w poezji

nym katalogu".

Kazimierza Burnata ciasno prze-

Szczególnie poruszające są

W warunkach

plata się z tematem doczesności,

poezje-monologi, poświęcone

intelektualnej degradacji

poszukiwaniami wiecznego ży-

Mamie. To swoiste wyznanie,

nieprzeciętny ukraiński

tęsknota za czymś bezpowrot-

cia i przezwyciężenia śmierci.

czytelnik, zainteresowany

nie nieosiągalnym:

Obraz nieuniknionego ­ śmier-

poezją, balansuje między

ci, cmentarza ­ często się poja-

Mamo

wia. ,,Przez śmierć do milości",

nieodpartą rymowaną

nie umiem milczeć

,,w kleszczach narodzin i śmier-

poezją i ojczystym

ci", ,,śmierć umarla", ,,snuje się

nie umiem kochać ani

werlibrem, którego

babie lato lżej umierać", ,,setka

zapominać

aktywny rozwój zostal

blisko/ potem już tylko toast / ze

tragicznie przerwany

śmiercią", ,,szatan / wyprowa-

Poeta podświadomie od-

w uroczysku Sandarmoch

dzony z równowagi / przyslal

czuwa obecność najdroższego

i stopniowo odnowiony na

śmierć". Koniec nie istnieje ­ jest

czlowieka, rozmawia z nią jak

tylko przejście do innej formy,

kiedyś:

przelomie lat 80­90.

innych substancji materialnych,

chodzisz wciąż po ziemi

wyższych wymiarów:

SWITLANA BRESLAWSKA

O

nie tkwisz w niej

ostatecznie i tak

statnio obserwujemy fa-

jak Twoi synowie

cialo do zwrotu

natyczne kultywowanie

pozwól się dotknąć

tak zwanej narracyjnej

nieprzemijalna dusza

nie udawaj że Cię nie ma

poezji, lecz wątpliwe czy moż-

też nie jest

na mówić o ksztaltowaniu się

twoją wlasnością

Synowskie uczucia

nowego nurtu, ponieważ tek-

z latami tylko

sty takiego rodzaju są swoistą

Szczególną glębią charak-

symbiozą tradycji rymowania

narastają, poglębiają

teryzują się poezje wspomnie-

z krótką prozą.

się oczekiwaniem

nia. Dzieciństwo, wśród auten-

Ukraińskiej literaturze bra-

spotkania w innych

tycznej przyrody rodzinnej wsi,

kuje zaglębiania w rodzajo-

wymiarach. ,,Mamo

mentalna osobliwość miesz-

wej wielostronności światowej

gdziekolwiek jesteś /

kańców Zachodniej Galicji (zie-

kultury, rzetelnego opanowa-

przyjdę", ,,jestem coraz

mie nad Dunajcem), odrysowa-

nia modernizmu, awangardy-

ne przez autora z niewymowną

zmu oraz czerpania z glębo-

bliżej".

БУРНАТ КАЗІМЕЖ. ІЛЮЗІЯ ВІЧНОСТІ / ПЕР. З ПОЛ.

nostalgią, przeżyciem za tam-

kiego źródla form i obrazowej

С. БРЕСЛАВСЬКОЇ. ­ ІВАНО-ФРАНКІВСЬК: МІСТО НВ,

Za pewnością doroslego, do-

tym, co pogrążyly mętne wody

percepcji świata. Poziom po-

2018. 120 С.

świadczonego mężczyzny za-

postępu.

znania może być podjęty tylko

wsze chowa się zalękniony,

w konsensusie z estetyczno-

poetyckich  obrazów  często  poezję nostalgicznych wspo-

Na brzuchu wzgórza

chlopczyk, który pragnie udo-

-filozoficznym wzbogaceniem

nie poddają się tradycyjno-lo-  mnień i filozoficzną.

figlarne cienie

wodnić sobie i światu swoją

indywidualnym.  Odrzucając

gicznemu postrzeganiu. Este-

Wiersz ,,Alegoria" jest swo-

rosnącą silę i twardość ducha.

lawinę rymowanej gumy do

tyka hermetyzmu wymaga od  istą interpretacją w posta-

tańczą bez umiaru

Jednak świat wewnętrzny zo-

żucia, możemy skonstatować,

czytelnika skupienia na sen-  ci ptaka-orla; losu ojczyzny,

staje takim samym kruchym

To jeden z opisowych wzor-

że na razie twórczość naszych

sach, a nie na emocjonalnym  wrogów, których ,,pochlonę-

ców przyrody, która bierze górę

i wrażliwym, i serce, co ,,sta-

pisarzy mieści się w rodzajo-

napelnieniu.

lo morze". To jeden z niewielu

nad wszystkim, czego pozbywa

lo się grobem dla milości", tak

wych wymogach neorealizmu

Ciekawa w planie pozna-  utworów, gdzie zawoalowanie

się czlowiek w poszukiwaniach

samo boli. Kazimierz Burnat nie

i postmodernizmu, z oddziel-

nia polskiej poetyckiej trady-  deklaruje się pozycja poety jako

poddaje się wylewowi uczuć.

dóbr cywilizacji.

nymi ­ jeśli nie przypadkowy-

cji hermetyzmu jest twórczość  patrioty. W ogóle, autor ­ ko-

Tylko póltonami, pólaluzja-

mi ­ przejawami symbolizmu

Kazimierza Burnata, znanego  smopolita, osoba o demokra-

Poprzerastane drzewa

mi, slownymi pociągnięciami

i egzystencji.

na Ukrainie dzięki poetyc-  tycznych poglądach i zasadach,

na kawalku obcej ziemi

gdzieniegdzie zarysowuje roz-

Brakuje glębszego poznania

kim zbiorom: Odwrócić czas  którego męczy brak podstaw

czarowywanie utraconą mi-

twórczości zagranicznych po-

na lewą stronę, tlumaczenie J.  braterstwa i czlowieczeństwa.

niczyjej

lością (,,twoja dluga niepamięć

etów, europejskiego doświad-

Zawhorodnyj (Kijów: Zadruha,

Najbardziej  otwiera  się

stara chata bez prądu

/ moje oczekiwanie"), milości,

czenia tworzenia poetyckiego

2008) i Iluzja wieczności, tlu-  świat wewnętrzny Kazimierza

wśród nieuleczalnych

która wywoluje tylko daremne

tekstu, który bazuje na stop-

maczenie S. Breslawskiej (Iwa-  Burnata w poezji filozoficzne-

krzaków

oczekiwania.

niowym i ciąglym rozwoju,

no-Frankiwsk:  Misto-NW,  go ukierunkowania ,,między

skupiska ziól

Nie można twierdzić, że po-

uformowanym konstruktyw-

2018). Oba zbiory zawierają  myślą i pragnieniem, rozumem

ezja Kazimierza Burnata ­ to

nym przejściem od tradycji

utwory z różnych książek au-  i podświadomością". Pewna de-

Swoista opisowa deklara-

poezja smutku czy upadku.

do obiektywnych innowacji

tora, wydanych w ciągu wielu  klaratywność pomaga autorowi

Przecież sam hermetyzm, jako

tywność, wlaściwa poezji Ka-

i twórczego eksperymentu.

lat, a najbardziej pelne poję-  przez rozwój myśli przenikać

forma percepcji świata i odtwo-

zimierza Burnata, przypomina

Szczególnie malo poznanym,

cie o twórczości polskiego po-  w ,,wewnętrzną ciemną istotę".

malownicze plótno, na którym

rzenia świata, nie przewiduje

a zatem nie zawsze pozytywnie

ety można zaczerpnąć wlaśnie

z ,,Iluzji wieczności" ­ wiersze  każdy czlowiek ma

upadku czy depresji. To poezja

czytelnik wśród stopniowego

postrzeganym przez ukraiń-

które byly wybrane osobiście  wlasny los

konstatacji, przeświadczenia,

upadku dostrzega ,,bezdomne

skich czytelników jest herme-

glębokiej interpretacji istoty

ślimaki", które w przerdzewia-

tyzm jako nurt modernizmu,

przez autora. Konstruktyw-  ból którym nie może się

lej wędzarni kursują ,,punktami

przyrody, rzeczy i pojęć. Poeta

którego elementy byly w ukra-

ne tworzenie tekstu, glębo-

podzielić

odniesienia / ziemia ­ niebo".

buduje każdy wers w sposób

ińskiej poezji lat 20. i w pewnej

kie zanurzenie w istotę rzeczy

i życia, charakteryzuje autora  i szczęście którym się

Smutek za tym, co już nigdy nie

przemyślany, rzetelnie dobie-

mierze twórczość Mykoly Wo-

jako poetę z filozoficznym po-  dzieli

wróci, wlewa się do kolorów,

rając każde slowo i starannie

robjowa, Oleha Lyszehy, Emmy

dejściem do literatury. Pod-  niedostępną duszę

dźwięków, nawet zapachów,

budując językowe konstrukcje.

Andijewskoj, Jurija Tarnaw-

kreślając swój zachwyt poezją  wrażliwe serce

pozwala czytelnikowi pojąć

Autor nie grzeszy nadmiarem

skiego. Nas interesuje herme-

piękno umierania:

slów, bo odczuwa bezmier-

tyzm europejski, wlaściwy,

bengalskiego pisarza R. Tago-

ną wagę każdego zapisanego

Liryczny bohater ma wla-

wśród innych, liryce Paula Ce-

rego, Kazimierz Burnat czer-

zanioslo się rozpogodzilo

slowa. Prostota, lakoniczność

pie z jego utworów tylko me-  sne kontakty z Bogiem, które-

lana i skierowany na ,,maksy-

pobrzeże pachnie

i, jednocześnie zlożoność ob-

taforyczność przekazywanego  go istnienie uznaje dzięki my-

malne ujawnienie symbolicz-

razów i metafor, sprzyjają es-

ludzkiego bytu, wzoruje się na  ślom o Nim. Uświadamiając, że

nych możliwości poetyckiego

dawnym potem rolnika

tetycznej doskonalości nawet

europejskiej tradycji Cypriana  wszystko w tym świecie jest

slowa, co powinno zakarbować

pole przygnębione

krótkiego poetyckiego tekstu.

K. Norwida, Tadeusza Różewi-  uszeregowane wyższym Rozu-

w sobie i przekazać czytelni-

moja mala ojczyzna

Uznajemy poezję ,,Iluzji wiecz-

cza, Tadeusza Peipera, Wisla-  mem, Poeta potępia wlasny ro-

kowi bardziej szerokie kon-

jalowa

ności"  Kazimierza  Burnata

wy Szymborskiej..., czym po-  zum ,,za brak kompetencji":

teksty światów zewnętrznych

jestem świadkiem agonii

jako zmyslowo-intelektualną,

i wewnętrznych nawet wtedy,

twierdza swoją wielostronność

uskarżam się na Pana

hermetyczno-egzystencjalną,

kiedy oddzielne slowo podaje

i różnokierunkowość.

Tematycznie poezję, zebra-  za uniemożliwianie

I żal, bo ,,ożywić pastwiska

harmonijnie wpisaną w wy-

się poza zwyklymi logiczny-

sąsieki stodól / odnaleźć za-

mowny szereg polskojęzycz-

mi związkami i cechami rze-

ną w książce ,,Iluzja wieczności"  dojścia

tracone bruzdy / utrzmielone

nych przedstawicieli europej-

czywistości". Wieloznaczność

można podzielić na: poezję oby-

pelni poznania

miedze", czyli ,,wskrzesić istotę

skiej literatury.

tlumaczeń, utajone znaczenie

watelskiegosamouświadomienia,