2
nr 25, 29 grudnia 2020
Numer specjalny
www.kuriergalicyjski.com
12 września pierwszy dzień obrony
Bilans dzialań
istniejącej już obrony prze-
wojennych w Malopolsce
ciwlotniczej i przeciwgazowej
powolano Straż Bezpieczeń-
Wschodniej w pierwszej
stwa, którą dowodzil gen. dyw.
dekadzie września
w st. spocz. Wladyslaw Jędrze-
1939 r. byl dla Wojska
jewski i Komitet Obywatel-
Polskiego zdecydowanie
ski Obrony Lwowa z rektorem
niekorzystny: Wehrmacht
Uniwersytetu Jana Kazimierza
od wieczora 9 września
prof. Romanem Longchamps
de Berrer na czele. Gen. bryg.
do poludnia następnego
Wladyslaw Langner, dowódca
w kilku miejscach dnia
OK VI, 7 września wydal roz-
sforsowal San i zdobyl
kaz przygotowania linii obro-
przyczólki do dalszych
ny na dalekim przedpolu miasta
dzialań zaczepnych
w oparciu o rzekę Wereszycę,
na jego wschodnim
zadanie to powierzyl plk. Bo-
leslawowi Fijalkowskiemu.
brzegu. Wojsko Polskie
Z uwagi na dalsze pogarszanie
nie dysponowalo
polożenia i konieczność upo-
możliwościami
rządkowania tylów, 9 września
zatrzymania
gen. Langner polecil dowódcy
Wehrmachtu, obrona Sanu
6 grupy kompanii asystencyj-
nie zostala przygotowana,
nych w Janowie utworzyć za-
a Armia ,,Malopolska"
porę na linii: Żólkiew, Janów,
Wereszyca, Gródek Jagielloń-
tylko fragmentarycznie
ski, Komarno i dalej wzdluż
obsadzila jego wschodni
Dniestru. Dowódca OK nr VI
brzeg.
podporządkowal sobie Cen-
trum Szkolne Straży Granicznej
PONOWNY POCHÓWEK ŻOLNIERZY POLSKICH ZE ZGRUPOWANIA GEN. SOSNKOWSKIEGO, KTÓRZY
w Rawie Ruskiej, które przy-
PROF. DR HAB.
POLEGLI IDĄC NA ODSIECZ LWOWA WE WRZEŚNIU 1939 ROKU. MOŚCISKA 2015
gotowywalo zaporę od Belżca
WOJCIECH WLODARKIEWICZ
D
wyznaczyl plk. Ferdinanda
przez Rawę Ruską do Magie-
od 12 do 22 września do bitwy
przez jej wojska Sanu, stwo-
o tego dowódca 3 Bryga-
Schörnera, dowódcę 98 psg.
pod Lwowem, która sklada-
rzyly groźbę opanowania przez
rowa. Gen. Langner 9 września
dy Górskiej podjąl blęd-
Zadaniem grupy pościgowej
przeciwnika nieprzygotowa-
powolal Dowództwo Obrony
la się z: bezpośredniej obrony
ną decyzję wycofania jej
bylo jak najszybsze uderze-
nego do obrony miasta. Po wy-
Obszaru Lwowa z gen. dyw. Ru-
stolicy Malopolski Wschod-
pod Stary Sambor, która od-
nie na Lwów i zniszczenie na-
jeździe na front zmobilizowa-
dolfem Prichem na czele i sze-
niej, dzialań zaczepnych 10
slonila Sambor i ulatwila 1 DG
potkanych na trasie przejazdu
Brygady Kawalerii i grupy
nych oddzialów lwowskiego
fem sztabu pplk. dypl. Kazimie-
dzialania w kierunku Lwowa.
pododdzialów i grup Wojska
,,Żólkiew" pod Zboiskami na
garnizonu, pozostalo w nim je-
rzem Bieńkowskim.
Na niską skuteczność dzialań
Polskiego. W czasie realiza-
dynie Dowództwo Okręgu Kor-
Jak już wspomniano, 10
jego pólnocnych przedpolach
WP niekorzystny wplyw wy-
cji rozkazu grupa pościgowa
pusu nr VI, ośrodki zapasowe
września przed pólnocą prze-
oraz odsieczy Lwowa silami
warl brak sprawnej lączności
rozproszyla zaskoczone, nie-
i nieliczne pododdzialy nieli-
bywający we Lwowie gen.
trzech dywizji piechoty, prze-
między dowódcami dywizji
wielkie pododdzialy polskiej
broni Kazimierz Sosnkowski
bijających się spod Przemy-
niowe. Lotnictwo przeciwnika
a sztabem Armii ,,Malopolska"
piechoty, maszerujące w kie-
otrzymal rozkaz marsz. Edwar-
śla, dowodzonych przez gen.
od pierwszego dnia wojny bom-
oraz jej brak z Armią ,,Kraków"
runku Lwowa, stoczyla kilka
Sosnkowskiego.
bardowalo miasto, do którego
da Śmiglego-Rydza objęcia do-
gen. bryg. Antoniego Szyllin-
potyczek, po czym dotarla do
docierali liczni uciekinierzy
wództwa tworzonego od pod-
Polski plan operacyjny ,,Za-
ga. Trudności te powiększyly
Lubienia Wielkiego, polożo-
z zachodniej Polski. Z uwagi na
staw Frontu Poludniowego
chód", przygotowywany na
się 10 września 1939 r. po de-
nego na zwężeniu terenowym
zbliżanie się frontu, pod koniec
w skladzie armii ,,Kraków"
wypadek agresji Niemiec na RP,
cyzji gen. dyw. Kazimierza Fa-
pomiędzy stawami: ,,Mimo sil-
i ,,Karpaty" oraz oddzialów
nie przewidywal lądowej obro-
pierwszego tygodnia wrze-
brycego wycofania sztabu ar-
nej obrony szpica [grupy pości-
sformowanych w Malopolsce
ny Lwowa. Jednak sukcesy nie-
śnia rozpoczęto we Lwowie
mii ,,Malopolska" do Lwowa.
gowej] wjechala aż do środka
mieckiej 14 Armii i osiągnięcie
przygotowania obronne. Obok
Wschodniej z zadaniem utrzy-
Sytuacji nie poprawilo utwo-
miejscowości, a kompanie za
mania linii Sanu oraz obrony
rzenie Frontu Poludniowego
nią natychmiast się spieszy-
Lwowa.
w skladzie armii ,,Kraków" i ar-
ly i z marszu zaatakowaly dość
W tym czasie bezpośrednią
mii ,,Karpaty" oraz oddzialów,
szeroko rozstawionego wroga,
obronę Lwowa przygotowywal
sformowanych w Malopolsce
obchodząc go z lewej i z prawej.
plk Fijalkowski, szefem szta-
Wschodniej.
Przez szerokie na sześć me-
bu obrony mianowano pplk.
Polożenie Wojska Polskie-
trów rowy z wodą, brodząc glę-
dypl. Kazimierza Ryzińskiego,
go w województwie lwowskim
boko po piersi, 7 kompania 99
szefa ewakuowanego z War-
uleglo dalszemu pogorszeniu 11
pulku zajmuje park, broniony
szawy Wojskowego Instytutu
września, gdy 2 Dywizja Pan-
przez wroga. Po póltoragodzin-
Naukowo-Oświatowego. Po-
cerna Wehrmachtu utworzyla
nej, silnej walce, polska obrona
czątkowo pplk Ryziński dys-
przedmoście pod Jaroslawiem
w przesmyku między jeziorami
ponowal niewielkimi sila-
i rozpoczęla budowę mostu,
się zalamala, droga znowu byla
mi do realizacji powierzonego
zakończoną rano następnego
wolna. [...] Droga się poprawi-
zadania: w Ośrodku Zapaso-
dnia. 4 Dywizja Lekka przeszla
la, jest brukowana. A teraz już
wym 5 Dywizji Piechoty we
na drugi brzeg Sanu, 2 DG zaję-
przedmieście Zimna Woda. Do
Lwowie bylo 6500 żolnierzy,
la Birczę, slowacka 3 DP Bali-
granicy miasta jest stąd jesz-
w tym 200 oficerów, jednak
gród i Bukowska, a 57 DP Weh-
cze 5 kilometrów. Potem poja-
brakowalo dla nich uzbrojenia,
rmachtu osiągnęla granicę RP
wiają się wieże: wielkie morze
a nawet umundurowania. Do
pod Przelęczą Lupkowską. Bi-
domów! Dotarli do stolicy Ga-
dzialań bojowych można bylo
twa o zatrzymanie Wehrmach-
licji! O godzinie 15:00 pierwsze
jedynie użyć: batalionu Obro-
tu na Sanie od 9 do 11 września
niemieckie pojazdy zaturko-
ny Narodowej Lwów I, dwóch
1939 r. zostala przegrana przez
taly, wjeżdżając do zachodnie-
batalionów wartowniczych:
Wojsko Polskie, co wynikalo
go Lwowa" (A. Buchner, Kie-
nr 61 i nr 62, 3 kompanii asy-
z przewagi Wehrmachtu oraz
runek Lwów 1939: dzialania
stencyjnej, trzech baterii ar-
blędów w zakresie dowodzenia
operacyjne 1. Dywizji Górskiej
tylerii z Ośrodka Zapasowego
po stronie polskiej.
w wojnie przeciw Polsce: relacja
Artylerii Lekkiej nr VI, dwóch
Zmotoryzowany
oddzial
uczestnika walk, Gdańsk 2016,
batalionów marszowych pie-
pościgowy 1 Dywizji Górskiej
s. 9496). W tym czasie rozkazy
choty 19 i 26 pulków piechoty,
11 września opanowal Dobro-
14 Armii Wehrmachtu pozosta-
kompanii saperów KOP ,,Czort-
mil, Chyrów i Sambor, leżący
wily Malopolskę Wschodnią na
ków" oraz pododdzialów obrony
w odleglości 75 km od Lwowa.
drugim planie dzialań wojen-
przeciwlotniczej.
Dowódca 1 DG gen. mjr Ludwig
nych, a jej sily glówne uderzy-
Pplk Ryziński sprawnie
Kübler rano 12 września wy-
ly na Lubelszczyznę. Realizacja
przygotowal wstępny plan
dal rozkaz sformowania nowej
niemieckiego planu przecięcia
obrony, co bylo trudne z uwagi
MARSZALEK EDWARD RYDZ-ŚMIGLY (OD PRAWEJ) PODCZAS
grupy pościgowej z obu do-
polskich polączeń z Rumu-
na znaczny obszar miasta, nie-
ROZMOWY Z GENERALEM KAZIMIERZEM SOSNKOWSKIM. ZDJĘCIE
tychczasowych. Jej dowódcą
nią i Węgrami doprowadzila
wielkie sily WP oraz warunki
Z SIERPNIA 1939 ROKU
