10

nr 9 (373) | 18­31.05.2021

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

w Żytomierzu Irena Perszko oraz dziecięcy

w Żytomierzu, odśpiewanie hymnu i pieśni

Przegląd prasy

zespól ,, Kwiaty"; prezes Studenckiego Klu-

patriotycznych ­ tak polska spoleczność

bu Polskiego Walentyna Jusupowa wraz

miasta obchodzila 2 maja swoje święto.

z córką; Olga Myczkowska ­ prezes Roma-

W uroczystościach wzięli udzial m.in.

polskiej

nowskiego Polskiego kulturalno-oświato-

redaktor programu ,,Wschód" TVP Polonia

wego stowarzyszenia wraz z uczennicami

Grażyna Orlowska-Sondej, prezesi orga-

gimnazjum romanowskiego oraz dyrekto-

nizacji polskich, nauczyciele, uczniowie

rem Domu Kultury w Romanowie; prezes

i mieszkańcy.

na Ukrainie

Stowarzyszenia Polonia Zwiagielszczyzny

Obchody Dnia Polonii i Polaków za Gra-

i nauczycielka języka polskiego w szko-

nicą oraz Dnia Flagi RP, rozpoczęla msza

le w Suslach Julia Wowk; zespól z Polski

święta dziękczynna w intencji Ojczyzny

Piotr Polok Band oraz prezes Fundacji In

w kościele pw. św. Waclawa w Żytomie-

Blessed Art , ikonograf i wolontariusz Hu-

rzu. Liturgię celebrowal ks. kanonik Wik-

bert Kampa.

tor Makowski.

Koncert zostal zorganizowany przez

Goście i mlodzież zlożyli bialo-czerwo-

Polskie Stowarzyszenie Kulturalno-Oświa-

ne kwiaty i zapalili znicze przed pomnikiem

towe im. Juliana Lublińskiego w Nowogro-

,,pierwszych" sowietów w latach 1939­

św. Jana Pawla II przy katedrze św. Zofii,

ludności polskiej i polskiego dziedzictwa

OPRACOWAL

dzie Wolyńskim.

1941, tom II" ­ pod takim tytulem Po-

tablicy Jaroslawa Dąbrowskiego - polskie-

kulturowego. Zbiór dokumentów, Prze-

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

ludniowo-Wschodni Instytut Naukowy

go dzialacza niepodleglościowego, urodzo-

myśl 2020. W 2019 r. dzięki dofinansowa-

WIKTORIA SZEWCZENKO

Polskie święta majowe

w Przemyślu opublikowal nową pracę

nego w Żytomierzu, Józefa Kraszewskiego

niu przez Fundację Lanckorońskich ukazal

WALENTYNA JUSUPOWA,

w Krzemieńcu

naukową pod redakcja dra Stanislawa

- polskiego pisarza, historyka, dzialacza

się pierwszy tom tej publikacji.

SLOWOPOLSKIE.ORG

Maj jest szczególnym miesiącem w hi-

Stępnia.

spolecznego i politycznego, pierwszego

Książka zostala opublikowana w 80.

W Instytucie Polskim

storii Polski. W pierwszych dniach obcho-

To projekt badawczy i wydawniczy.

dyrektora artystycznego Polskiego Teatru

rocznicę wywózek ludności polskiej, ukra-

w Lucku odbylo się spotkanie

dzone są trzy ważne święta: Święto Pracy,

Polegal na zebraniu w archiwach ukraiń-

w Żytomierzu i opiekuna gimnazjum, przed

ińskiej i żydowskiej z Wolynia w gląb

z tlumaczem utworów

Dzień Flagi RP i Dzień Polaków i Polonii za

skich kopii 200 dokumentów ukazujących

tablicą Ignacego Jana Paderewskiego na

ZSRR.

Gabrieli Zapolskiej

granicą oraz święto Konstytucji 3 maja.

losy ludności polskiej po wlączeniu bylych

murze Szkoly Muzycznej nr 5, który ściśle

SERGIJ POROWCZUK

Tegoroczne obchody z powodu pandemii

W ramach projektu ,,Tlumaczenie od

wschodnich województw II RP w sklad

związany z Żytomierzem.

SLOWOPOLSKIE.ORG

mialy skromniejszy charakter, ale byly nie

kuchni" realizowanego przez Edukacyjno-

ZSRR.

Na Cmentarzu Polskim delegacja

Zainteresowanie szachami

mniej uroczyste.

-Naukowe Laboratorium Ukraińsko-Pol-

Zakres chronologiczny zebranych do-

uczcila rodziców Ignacego Jana Paderew-

w Polsce

W Krzemieńcu 5 maja gościliśmy kon-

skiego Przekladu w Instytucie Polskim,

kumentów obejmowal okres od wkrocze-

skiego i uczestnika powstania stycznio-

Zainteresowanie szachami w Polsce

sula generalnego RP w Lucku Slawomira

dzialającym przy Wolyńskim Uniwersy-

nia Armii Czerwonej na wschodnie tereny

wego Jana Paderewskiego, zlożono hold

wzroslo ostatnio dzięki sukcesom mlo-

Misiaka, który oddal hold Tadeuszowi

tecie Narodowym imienia Lesi Ukrainki

Polski (IX. 1939 r.) do wybuchu wojny nie-

insurgentom.

dego arcymistrza Jana Krzysztofa Dudy.

Czackiemu, skladając kwiaty pod jego

odbylo się spotkanie z tlumaczem Alek-

miecko-radzieckiej (VI. 1941 r.). Szczególną

Czlonkowie Związku Polaków w 190.

Uplasowal się na dobre w światowej czo-

pomnikiem stojącym dumnie przed obwo-

sandrem Waszczukiem.

uwagę zwrócono przede wszystkim na

rocznicę ustanowienia polskich barw na-

lówce, zapraszany jest na największe

dową akademią humanistyczno-pedago-

28 kwietnia przedstawiciel wolyńskiej

wydarzenia na obszarze bylego woje-

rodowych rozwinęli flagę polską przed

turnieje szachowe, niedawno ogral najlep-

giczną im. Tarasa Szewczenki. Przy oka-

szkoly przekladu podzielil się ze studen-

wództwa wolyńskiego, gdzie wladze ra-

pomnikiem św. Jana Pawla II i odśpiewali

szego szachistę naszego globu ­ Magnusa

zji warto wspomnieć, że Tadeusz Czacki

tami swoimi rozważaniami na temat tego,

dzieckie w szczególny sposób przystąpily

hymn Polski. Kolory bialy i czerwony ofi-

Carlsena. Przerwal w ten sposób trwającą

(1765­1813) to polski dzialacz oświatowy,

że polska literatura staje się coraz bliższa

do niszczenia polskości, wywózek ludności

cjalnie uregulowala uchwala autorstwa

ponad dwa lata passę 125 partii bez pora-

pedagog, bibliofil, wspóltwórca Konstytu-

ukraińskiemu czytelnikowi. Jedną z przy-

w gląb ZSRR oraz niszczenia polskiej kul-

posla Walentego Zwierkowskiego, przyję-

żek fenomenalnego Norwega, uważane-

cji 3 maja wraz z Hugo Kollątajem (1750­

czyn zainteresowania nią na Wolyniu jest,

tury i sztuki.

ta przez Sejm Królestwa Polskiego 7 lutego

go za jednego z najlepszych szachistów

1812) ­ pisarzem politycznym i history-

jego zdaniem bliskość regionu do Polski.

W przyszlości planowane jest objęcie

1831 roku.

w historii. Ale bez większego ryzyka moż-

kiem, pochodzącym z Dederkal Wielkich

W dodatku na Wolyńskim Uniwersytecie

badaniami również trzech wschodnich

Świąteczny koncert zatytulowany

na przypuszczać, że Jan Krzysztof Duda,

w rejonie krzemienieckim. Obaj panowie

Narodowym imienia Lesi Ukrainki coraz

województw dawnej Rzeczpospolitej:

,,Lączy nas Ojczyzna ­ Polska" odbyl się

niespelna 23-latek, tę największą karierę

zalożyli liceum krzemienieckie zwane

prężniej rozwija się polonistyka, co może

lwowskiego, stanislawowskiego i tarno-

z udzialem zespolów Koroliski, Dzwonecz-

ma dopiero przed sobą.

Atenami Wolyńskimi. Tradycje tej uczelni

zaowocować nowymi tlumaczami oraz

polskiego. Badania bylego województwa

ki, uczniów Polskiej Szkoly Sobotnio-Nie-

kontynuuje dziś akademia pedagogiczna

przekladami polskiej literatury na język

wolyńskiego ze stolicą w Lucku w odnie-

dzielnej im. Ignacego Jana Paderewskiego,

DZIENNIK KIJOWSKI

w Krzemieńcu.

ukraiński.

sieniu do wspominanego okresu są dopiero

Teatru Lalek ModernPOl, duetu Stokrotka

Świąteczny koncert

Konsul generalny RP spotkal się

Aleksander Waszczuk podzielil się ze

w stadium początkowym. Znacznie więcej

oraz solistów Anity Cyporenko i Natalii

w Nowogradzie Wolyńskim

z rektorem akademii Afanasijem Loma-

studentami wspomnieniami o swoich la-

wiemy o losach tamtejszej ludności pol-

Zubarewej, które zaprezentowaly pieśni

2 maja obchodziliśmy wspaniale świę-

kowyczem i z merem miasta Andrijem

tach studenckich i o pracy nauczycielskiej.

skiej w okresie późniejszym, czyli w cza-

patriotyczne.

to ­ Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej

Szczególną uwagę zwrócil na jakość wy-

Smagliukiem. Rozmowy dotyczyly roz-

sach okupacji niemieckiej, kiedy to doszlo

Mlodzież z Polskiej Szkoly Sobotnio-

oraz Dzień Polonii i Polaków za Granicą.

ksztalcenia i ogromne możliwości, które

wijania wspólpracy między Konsulatem

do masowych represji w stosunku do Po-

-Niedzielnej im. I. J. Paderewskiego, dzia-

Polska flaga nie tylko w Kraju, ale

ma wspólczesna mlodzież. Powiedzial

Generalnym RP w Lucku, akademią pe-

laków ze strony Ukraińskiej Powstańczej

lającej przy ŻOZPU ręcznie przygotowala

wszędzie tam, gdzie żyją Polacy poza gra-

także, że milość do literatury pięknej oraz

dagogiczną i towarzystwem odrodzenia

Armii.

świąteczne kartki z życzeniami. Autorzy

nicami Ojczyzny, jest symbolem, który

kultury polskiej im. Juliusza Slowackiego

zapoznanie się ze zbiorami Wolyńskiego

Okres okupacji ziem wschodnich

najlepszych prac otrzymają nagrody.

lączy i jednoczy wszystkich rodaków, sta-

Muzeum Krajoznawczego zainspirowaly

w Krzemieńcu. Następnie konsul z dele-

Rzeczpospolitej od września 1939 r. aż do

Serdeczne życzenia i gratulacje z okazji

nowiąc widoczny obraz naszej przynależ-

go do przetlumaczenia na język ukraiński

gacją zwiedzil najstarszą część dawnego

ataku Niemiec na ZSRR 22 czerwca 1941 r.

świąt zlożyli: ks. kanonik Wiktor Makow-

ności narodowej. W tym dniu w szczególny

liceum, a przede wszystkim salę Hugo Kol-

utworów Gabrieli Zapolskiej.

byl to czas represji wymierzonych w lud-

ski, Oleksandr Palamarczuk z Żytomier-

sposób pamiętamy o tym, jak ważna jest

Ojciec Gabrieli Zapolskiej byl mar-

lątaja i multimedialne centrum nauczania

ność polską. Objęly one swoim zasięgiem

skiej Obwodowej Rady, prezes Wiktoria

dla nas flaga narodowa.

szalkiem szlachty powiatu luckiego. Nie

języka polskiego, które powstalo ze środ-

zarówno polityków i wojskowych, księży,

Laskowska-Szczur. Slowa podziękowania

3 maja obchodziliśmy kolejne wielkie

wiadomo dokladnie, gdzie pisarka się

ków finansowych akademii przy wsparciu

ziemian jak również uciekinierów spod

skierowala Grażyna Orlowska-Sondej

święto narodowe ­ Dzień Konstytucji Trze-

Konsulatu RP w Lucku.

urodzila ­ w Kiwercach czy Podhajcach.

okupacji niemieckiej oraz zwyklą ludność

i prezes Asocjacji Polskiej Mlodzieży na

ciego Maja. W tym roku z jeszcze większą

Ale, jak twierdzą badacze jej twórczości,

Dwa dni wcześniej, 3 maja, w kościele

cywilną. Tysiące osób aresztowano bądź

Żytomierszczyźnie Maria Piwowarska.

dumą obchodzimy to święto. W 2020 roku

protoplastami bohaterów jej utworów byli

pw. św. Stanislawa odbyla się uroczysta

zeslano na Sybir w trakcie czterech wywó-

Koncert byl okazją ogloszenia wyni-

rząd Rzeczypospolitej Polskiej przyjąl

msza św. za Ojczyznę, celebrowana przez

mieszkańcy Wolynia.

zek (10 lutego 1940; 13­14 kwietnia1940;

ków dyktanda z Języka Polskiego ,,Mistrz

uchwalę w sprawie ustanowienia roku

W 2013 r. w wolyńskim almanachu

księdza Lukasza Grochlę. W nabożeństwie

maj ­ lipiec 1940; maj ­ czerwiec 1941).

Ortografii Polskiej" i VI Konkursu Histo-

2021 Rokiem Konstytucji Trzeciego Maja,

,,Świtiaź" ukazal się dramat Gabrieli Za-

uczestniczyli parafianie, a także przedsta-

W 1941 r. NKWD wymordowalo kilka ty-

rycznego. Zwycięzcy otrzymali dyplomy

ponieważ wlaśnie w tym roku mija dwieście

polskiej ,,Na pierwszy bal" przetlumaczo-

wiciele Konsulatu RP ­ Aleksandra Olejnik

sięcy więźniów przetrzymywanych w wię-

i nagrody.

trzydzieści lat od ustanowienia tej ważnej

i Piotr Urbanowicz. Po mszy, w polskiej

ny na język ukraiński przez Aleksandra

zieniach wolyńskich i galicyjskich. Wśród

Święto Polonii i Polaków za Granicą

dla wszystkich Ustawy Rządowej ­ pierw-

Waszczuka. W 2016 r. w luckim wydaw-

szkole przy TOKP, odbylo się spotkanie

dokumentów, które uzyskano z archiwów

jest obchodzone na calym świecie. Szacu-

szej w dziejach Europy, drugiej w świecie

nictwie ,,Teren" ujrzal światlo dzienne

z konsulami, które prowadzil prezes Ma-

ukraińskich istotne są nie tylko akta są-

je się, że poza granicami Polski żyje okolo

nowoczesnej konstytucji.

rian Kania. Udzial w nim wzięli także na-

zbiór opowiadań i dramatów ,,Menażeria

dowe represjonowanych Polaków, ale

20 milionów osób narodowości polskiej.

W tych trudnych czasach, kiedy pan-

ludzka" również w jego przekladzie.

uczyciele skierowani do Krzemieńca przez

również uchwaly, instrukcje, wskazówki,

Polska mniejszość narodowa na Żyto-

demia sparaliżowala caly świat, pragnie-

Podczas spotkania studenci mogli

ORPEG. Rozmawiano o różnych formach

dyrektywy centralnych wladz sowiec-

mierszczyźnie stanowi znaczny procent

my calym sercem się zjednoczyć i chociaż

zapoznać się w przekladami Aleksandra

propagowania kultury polskiej w ramach

kich dotyczące postępowań z osobami

ludności, co wynika z historycznej sytuacji

nie możemy tego zrobić w sposób natu-

dzialalności edukacyjnej szkoly języka

Waszczuka i porozmawiać z tlumaczem

zakwalifikowanymi jako niebezpieczne dla

geopolitycznej i geograficznej. Mimo wie-

ralny, zaprosiliśmy wszystkich zaintere-

o warsztacie jego pracy. Pan Aleksander

polskiego. Konsulowie, którzy byli u nas

nowego reżimu, czyli bylych polskich woj-

lu kilometrów, które dzielą obwód żyto-

sowanych na nasz rodzinny, wiosenny

przygotowal także zadania dla przyszlych

po raz pierwszy, wyrazili swoje uznanie

skowych, funkcjonariuszy państwowych

mierski od Polski, mimo represji carskich

koncert pod tytulem ,,POLSKA TO MY". Do

dla warunków edukacji dzieci i mlodzieży

tlumaczy. Każdy spróbowal opracować

i osadników. W ramach zrealizowanego

i sowieckich wobec Polaków na Ukrainie

udzialu w koncercie zglosili się nasi part-

przeklad pojedynczych zdań i w trakcie dys-

w salach naszej szkoly.

projektu, poprzez udostępnienie szerokie-

Polacy nie tylko nie zapomnieli o swoich

nerzy i przyjaciele z Polski i Ukrainy.

kusji znaleźć najlepszą wersję tlumaczenia.

mu gronu odbiorców zebranych dokumen-

korzeniach, ale pielęgnowali swój język

BOŻENA PAJĄK

Życzenia zlożyli m.in.: sekretarz mia-

tów, ukazać politykę wladz sowieckich,

ojczysty, tradycje i kulturę polską.

NATALIA CIOLYK

TERESA SZEFLER

sta Nowogrodu Wolyńskiego Oksana

jako zmierzającą do zatarcia wszelkich

Projekt jest objęty wsparciem Kance-

MONITOR-PRESS.COM

MONITOR-PRESS.COM

Gwozdenko; redaktor naczelny Polskiego

śladów polskości na zajętych terenach po-

larii Prezesa Rady Ministrów w ramach

Losy polskiej ludności

Żytomierscy Polacy dolączyli

Centrum Medialnego ,,Jagiellonia" w Ży-

przez niszczenie polskich zabytków kultu-

konkursu Polonia i Polacy za Granicą

do światowych obchodów

podczas ,,pierwszych

tomierzu Wlodzimierz Iszczuk z rodziną;

ry i prób czyszczenia Wolynia z ludności

2021. Organizatorami uroczystości są: Ży-

Dnia Polonii i Polaków

sowietów" w latach 1939­41

prezes PSKO im. J. Lublińskiego ­ Wiktoria

polskiej przez organizację wywózek, roz-

tomierski Obwodowy Związek Polaków na

za granicą

ukazaly się pod redakcją

Szewczenko z córka Walerią i nauczyciel-

poczętą w lutym 1940 r.

Ukrainie oraz Centrum Informacyjno-Edu-

Stanislawa Stępnia

ką Tatianą Walentiuk; uczniowie i nauczy-

Msza święta, koncert, rozwinięcie

Glównym efektem projektu bylo wy-

kacyjne KUL.

ciele Szkoly Sztuk Pięknych Nowogrodu

,,Ludność polska na Wolyniu i w Ga-

dużej flagi polskiej, zlożenie kwiatów

danie drugiego tomu edycji źródlowej pt.

WIKTORIA LASKOWSKA

Wolyńskiego; dyrektor Domu Polskiego

licji Wschodniej podczas okupacji przez

i zniczy w miejscach pamięci Polaków

Wolyń za ,,pierwszych sowietów". Losy

SLOWOPOLSKIE.ORG