13
nr 9 (373) | 1831.05.2021
Rozmowy Kuriera
www.kuriergalicyjski.com
W tym roku obchodzimy 20-le-
i bronią. Kompanie dragonów
cie wizyty św. Jana Pawla II na
Grodzickiego i Wejhera oraz
Ukrainę.
,,polską" odprowadzono w kie-
runku Czehrynia (gdzie część
Osobiście bylem na tym spotka-
polskich i niemieckich żolnierzy
niu razem z ojcami dominikanami
oraz ich rodzin poniosla śmierć
o. Zygmuntem Kozarem (imieniem
na skutek ataków Kozaków
którego nazwano centralny plac
i czerni, a część zostala zatrzy-
w Fastowie), o. Wlodzimierzem.
mana w niewoli), kompanię dra-
Otwieramy w tym roku Aleję Karo-
gonów Marcina Czarnieckiego
la Wojtyly w Dniprze. Organizowa-
do Woronikówki, a kompanię
liśmy w cyasie pandemii maraton
dragonów Stanislawa Koniec-
czytania poezji Karola Wojtyly.
polskiego do Krylowa nad Dnie-
Wierzymy, że św. Jan Pawel zawsze
prem. W późniejszym okresie, po
będzie nas prowadzić, kierować
radzie w Perejaslawiu w 1654
i pomagać w naszej ważnej pracy.
roku, Kudak byl obsadzony przez
Z tego co zauważylem dzialal-
Kozaków. Twierdza zostala osta-
ność Ośrodka im. Karola Woj-
tecznie zburzona przez Rosję na
tyly nie zamyka się na Pola-
skutek upokarzających dla niej
kach i osobach pochodzenia
ustaleń traktatu pruckiego mię-
polskiego?
dzy Rosją a Turcją z 1711 roku.
Eksploatowany w latach
Jesteśmy otwarci na komunikację
19441994 w bezpośrednim
i wspólpracę z organizacjami mniej-
Znajdujemy się daleko od Polski,
sąsiedztwie twierdzy kamie-
szości narodowych. Teatr Europej-
ale ciągle ją odczuwamy, a w róż-
niolom (obecnie jezioro) dopro-
skiej Dramaturgii ,,Dzwon" pokazal
nych naszych przedsięwzięciach
wadzil do zniszczenia większej
w Muzeum Pamięci Narodu Żydow-
mamy wsparcie przede wszyst-
części pozostalości fortyfikacji.
skiego i Holokaustu (Centrum Mino-
kim Konsulatu Generalnego RP
Do czasów obecnych zachowaly
ra) spektakl dla nauczycieli historii
w Charkowie.
się fragmenty dwóch bastionów,
z calej Ukrainy, oparty na fragmen-
A co teraz się dzieje w miejscu
lączącego je walu ziemnego oraz
tach dzienników Janusza Korczaka
twierdzy Kudak?
walu pólnocno-zachodniego,
,,Sam na sam z Bogiem".
ponadto widoczne są ślady jed-
Z okazji Międzynarodowego Dnia
Zostala tam odslonięta tablica pa-
nego z pólbastionów pierwszej
Pamięci Ofiar Holokaustu w Centrum
miątkowa. Każdej wiosny sprzą-
twierdzy. Znajduje się tam rów-
Kultury Izraela zaprezentowaliśmy
tamy to miejsce. Prowadzimy
nież, wzniesiony w 1910 roku
spektakl ,,Dzień gniewu". Jest to sztu-
otwarte lekcje historii i geogra-
na polecenie rosyjskich wladz,
ka Romana Brandstaettera (1906
fii Polski na terenie bylej Twierdzy
pomnik upamiętniający rebe-
1987), który urodzil się w Polsce
Kudak (nad Dnieprem poniżej uj-
TABLICA JULIUSZA SLOWACKIEGO
lię kozacką z 1648 roku oraz
w rodzinie żydowskich intelektuali-
ścia Samary). Zapalamy tam zni-
oblegającymi Szumiejkę no-
,,wieczny sojusz rosyjsko-ukra-
stów. Spektakl rozgrywa się w klasz-
cze i odmawiamy modlitwę za Po-
wsparciu Fundacji ,,Pomoc Polakom
wym dowódcą Maksymem Ne-
iński" (napis na pomniku zawie-
torze, do którego hitlerowcy wlamują
laków, którzy pozostali w tej ziemi.
na Wschodzie".
storenką. Szturmy jednak byly
ra nieprawdziwe informacje).
się w poszukiwaniu Żydów ukrywa-
Również 15 maja, podczas obchodów
Dziękuję za rozmowę.
odpierane z ciężkimi stratami
Ponadto wspólcześnie wznie-
nych przez duchownych katolickich.
Dnia Europy na budynku Uniwersy-
wśród Kozaków sięgając aż 4
siono tam tablicę zawierającą
To dzielo zrealizowano przy wsparciu
tetu Alfreda Nobla przy ulicy Juliusza
Twierdza Kudak.
tys. żolnierzy. Grodzicki jed-
krótką informację o twierdzy,
Konsulatu Generalnego RP w Carko-
Slowackiego z inicjatywy Polaków
Oblężenie w 1648 roku
nak na wieść o porażce wojsk
a także przedstawiającą jej ry-
wie ówszego Konsula Generalnego
Dnipra odslonięto tablicę pamiątko-
Podczas powstania Chmiel-
koronnych pod Pilawcami oraz
sunek oraz kamienie upamięt-
Grzegorza Seroczyńskiego.
wą, która jest poświęcona 210. rocz-
nickiego dowodzona przez
ze względu na to, że nadchodzi-
niające powstanie kozackie.
Z kolei w obchodach 200-lecia uro-
nicy urodzin wybitnego polskiego
Krzysztofa Grodzickiego obro-
la zima i nie mógl się już spo-
Ruiny są obecnie zabytkiem.
dzin Oskara Kolberga, które odby-
poety. Projekt finansowany ze środ-
na Kudaka odpierala przez pięć
dziewać odsieczy, skapitulowal
ly się w Narodowym Teatrze Mu-
ków Kancelarii Prezesa Rady Mi-
miesięcy kozackie oblężenie na
2 października 1648 roku. Za-
zyczno-Dramatycznym im. Tarasa
nistrów w ramach zadania publicz-
źródlo: https://wid.org.pl/lekcja-
tyle skutecznie, że Chmielnic-
lodze zagwarantowano opusz-
Szewczenki uczestniczyl nasz Zespól
nego dotyczącego pomocy Polonii
-historii-i-geografii-polski-w-
ki musial zastąpić dowodzącego
czenie twierdzy ze sztandarami
Folklorystyczny ,,Źródlo".
i Polakom za granicą 2020 roku przy
-twierdzy-kudak
Czy odrodzi się świątynia?
W miejscowości
Dźwinogród kolo
Buczacza stoi niewielki,
ale bardzo ladny
kościólek pw. Ducha
Św. i św. Jozafata
biskupa i męczennika.
W odróżnieniu od
większości opuszczonych
świątyń na terenach
obw. tarnopolskiego
nie wyróżnia on się
poważnym wiekiem.
Wzniesiono kościól
dopiero w 1934 roku.
Natomiast wpada
w oko modernistyczna
i interesująca architektura
takie świątynie stawiano
jedynie w okresie
międzywojennym.
umieścili w nim magazyn na-
po oddaniu kościola odbylo się
i zawroty glowy. Przed dwu-
Zdjęcie do artykulu zosta-
wozów sztucznych. Po uzyska-
w nim nawet kilka nabożeństw.
dziestu laty rozpoczęto remont:
lo zrobione w 2018 r., ale, jak się
TEKST I ZDJĘCIE
niu przez Ukrainę niepodleglości
Ale jego mury przesiąknięte
ustawiono rusztowania i kon-
okazuje, do dziś nic tam się nie
DMYTRO POLUCHOWYCZ
świątynię przekazano nielicznej
związkami chemicznymi ne-
strukcję do odnowienia stropu.
zmienilo. Jedynie, co zrobiono, to
Po II wojnie światowej kościól
wspólnocie wiernych katoli-
gatywnie wplywaly na ludzi
Jednak z powodu braku fundu-
wywieziono śmieci, które zalega-
zostal zamknięty i komuniści
ków. Jak twierdzą miejscowi,
i wielu odczuwalo duszności
szy prace stanęly.
ly na terenie otaczającym kościól.
