11

nr 10 (374) | 31.05­14.06.2021

Wolna Trybuna

www.kuriergalicyjski.com

Internet jest dla nas, nie my dla niego

Mieszkając poza Polską, do

to bzdury! I gdyby to tylko ,,zwyczajne",

z ,,serwowanych" nam w tymże internecie

gmatwających oczywiste, relatywizują-

przemyśleć samodzielnie, a nie korzystać

tego jeszcze w ukraińskim,

internetowe bzdury byly! Niestety, to nie

cych wartości. Wszystko to pisane ,,zgod-

bzdur można bardzo latwo zdemaskować.

z przygotowanej przez ,,eksperta" ,,kalki"?

prowincjonalnym mieście,

są jedynie ,,prywatne" wpisy i komentarze

Malo kto jest jednocześnie ekspertem

nie z zapotrzebowaniem" jakiejś grupy,

Stąd potrzebne i myślenie, i zdrowy rozsą-

codziennie dziękuję Bogu

,,na portalach" spoleczności interneto-

z wirusologii, medycynie, historii, między-

partii, frakcji, osoby. Wszystko to ,,hula"

dek i rozwaga.

za internet. To on pozwala

wych. Falsyfikacją rzeczywistości coraz

narodowego prawa, dyplomacji itd. Jednak

po internecie. Znowuż (jedynie na mar-

W ciągu kilkunastu

mi pozostawać w domu,

częściej zajmują się cieszące się dotąd

fachowa informacja, którą wlaśnie dzięki

ginesie problemu) zaznaczam ­ to choro-

lat Internet stal

a jednocześnie dzialać w calej

opinia ,,poważnych źródel" gazety i dzien-

,,rozwadze" i ,,zdrowemu rozsądkowi" da

ba nie tylko polskiemu dziennikarstwu

Ukrainie, Polsce, Europie,

nikarze. W jakiś dziwny sposób ulegla za-

się od steku bzdur i manipulacji odróżnić

wlaściwa.

się potężnym

w Ameryce, rozmawiać

tarciu, zniknęla granica dzieląca ,,prasę"

jest w internecie dostępna. Przykladowo,

Od dawna mieszkam poza Polską i je-

orężem. Oczywiście

z dalekimi Przyjaciólmi,

od tzw. ,,żóltej prasy". Tym samym, o ile

jest do wyboru: sensacyjny tekst o coro-

stem stęskniony wiadomości z kraju. Inte-

we wszystkich

,,spotkać się" z rodziną. To on

niegdyś przeczytanie w gazecie o tym, że

navirusie na popularnym portalu interne-

resuje mnie także ,,polski punkt widzenia"

,,internetowych

jest moim ,,oknem na świat".

urodzila się owca z ludzką glową jedno-

towym i trudny, pelen fachowych termi-

na (nie tylko polskie) problemy. Jakieś

wojnach" nie tyle on

Dobrodziejstwa postępu.

znacznie wyznaczalo pozycję publikującej

nów artykul w szanowanym przez lekarzy

osiem lat temu, kiedy to upolitycznienie

sam wojuje, co daje

podobne ,,sensacje" gazety, o tyle dzisiaj

czasopiśmie medycznym. Jeden przeczy

gazet i ­ eufemistycznie powiedzmy ­ nie-

możliwość wojowania

gazeta drukująca ostrzeżenia przed szcze-

drugiemu ­ który wybierzecie?

rzetelność ich tekstów staly sie dla mnie

ARTUR DESKA

pionkami (w których Bill Gates umieścil

Podobnych sytuacji jest więcej ­ np.

,,niestrawne", na profilu w pewnej inter-

swojemu ,,nadzieniu".

,,chipy" dzięki którym będzie mógl nas

Gdy wspominam swoje pierwsze lata

moja ukochana historia. Niestety, bardzo

netowej sieci spolecznościowej zamieści-

Począwszy od portali

kontrolować), cieszy się mianem ,,poważ-

często jest ona używana instrumentalnie,

po przyjeździe do Ukrainy i to, jakim byl

lem apel z prośbą by zarekomendowano

spoleczeństw

nego" źródla informacji ­ ale to na margi-

,,modyfikowana" i ,,przykrawana" tak, by

ówczesny internet ­ telefoniczne kartki,

mi internetowe wydanie rzetelnej gazety.

internetowych, przez

nesie tylko.

przeszlością usprawiedliwić wspólcze-

,,internetowe numery" telefonów, kompu-

Takiej w której nie mieszano by informa-

internetowe wydania

terowe kluby, nieprzespane ,,internetowe

sność. Jest używana także by straszyć,

cji z komentarzem, która by nie starala

Straszną choroba

gazet, na dostępie

szantażować, obrzydzać. Co ciekawe ­ po-

noce" ­ odnoszę wrażenie, że wspominam

się zlego nazywać dobrym, szlachetnego

,,toczącą" internetowe

dobne histeryczne (bo jednoznacznie nie

jakąś inną, kamienną epokę, a może nawet

podlym. No dobrze, takiej która to nieczę-

do filmów i audycji

historyczne!) harce odbywają się wlaśnie

,,erę dinozaurów". Owszem, dwadzieścia

sto robi!

(i nie tylko)

kończąc ­ niemal

na emocjonalnym polu, rzadko lub incy-

lat temu entuzjaści postępu przewidywa-

No i nic z tego! Moi Przyjaciele nie po-

dziennikarstwo

w każdym domu mamy

dentalnie ocierają się o wiedzę, cieszą się

li, że internet zrewolucjonizuje nasz świat

trafili pomóc! Co ważne ­ mam przyjaciól

i publicystykę jest ich

dostęp do powodzi

niebywalą popularnością. Wymienię tylko

­ no i zrewolucjonizowal! Internet i to

różnych, od ,,prawa" do ,,lewa" (prawda,

skrajne uzależnienie

informacji, ocen

kilka ,,z najbliższego podwórka": Ukraińcy

wszystko co się dookola jego sieci ,,kręci"

bez skrajnych wariantów). Tak więc, ci

od skrajnie

i opinii praktycznie

i Wolyń, Polacy i holokaust, Niemcy i nazi-

stalo się tak potrzebne, tak nieodlączne

moi ,,różni" przyjaciele, wyznawcy prze-

spolaryzowanej

ści. Przy opisywaniu, omawianiu tych te-

od naszych dzialań, że trudno sobie wy-

różnych idei, stronnicy i przeciwnicy par-

o wszystkim. Informacji

sceny politycznej.

obrazić możliwość życia bez niego. Swoją

matów w internetowych tekstach (także

tii wszelakich nie potrafili znaleźć żadne-

często sprzecznych,

drogą ciekawe jakim będzie ten nasz świat

tych gazetowych) zazwyczaj tylko okru-

go ,,tytulu" (o dziennikach mowa), który

Więcej! Różnica

sensacyjnych,

za kolejnych lat dwadzieścia! To jednak

chy wiedzy, za to ,,ocean" emocji, a raczej

z czystym sumieniem mogliby nazwać

pomiędzy politykiem

apokaliptycznych

,,luźne myśli" tylko.

prowokowanie (slowem, stylem, formą,

obiektywnym. Co znamienne i co o ich

i dziennikarzem

czasami. Od pandemii,

Póki co korzystam z dobrodziejstw

argumentacją) tych emocji u czytelników.

uczciwości (i mądrości) świadczy ­ nie

(publicystą, ekspertem,

poprzez lądowanie

postępu ­ od wielu lat każdy dzień zaczy-

Jasne ­ nie zawsze tak, ale bardzo często ­

usilowali mi oni wcisnąć sztandarowych

komentatorem) jest

na Marsie, ,,czarne"

nam od internetowej ,,prasówki'. Pobieżnie

wlaśnie tak.

tytulów swoich politycznych opcji.

coraz mniej zauważalna,

przeglądam internetową prasę ­ od prawa

Pozostalo mi więc jedno, bardziej

komety i asteroidy,

Nie chcę by moje

do lewa ­ ,,zatrzymując się" dlużej na in-

jak niedoskonale rozwiązanie. Czytam

a w związku z tym, że

na wszelakich

,,materialy do

teresujących mnie artykulach. Czytam,

wszystko! ,,Od prawa do lewa"! Konserwa-

w dzisiejszej polityce

dyskryminacjach

myślę, zloszczę się i cieszę.

tystów, liberalów, zielonych, bialo-czer-

przemyśleń" odebrano

coraz mniejszą wagę

i wykluczeniach

Podejrzewam, że nie tylko ja tak swój

wonych, czarnych (!), czerwonych, bialych

jako krytykę rozwoju

przywiązuje się do

kończąc. Jeśli do

dzień zaczynam. Zapewne nie tylko ja chcę

(!), tych co ,,za" i tych co ,,przeciw". Jasne,

i zmian. Cieszy mnie

metod, a coraz większą

latwości dostępu do

wiedzieć co się w Polsce i w świecie dzie-

omijam niektóre, już w naglówku trącące

ten caly postęp. To, że

do osiągnięcia celów

je i chcę rozumieć dlaczego tak się dzieje

brednią bądź manipulacją teksty, jednak

takiej informacji

dzisiaj jest dla mnie

wlaśnie. Także ­ chcę umieć przewidzieć,

czytam wiele. Cóż, to prawda ­ codzienne

(za wszelką cenę),

dodać jej wybiórczą lub

dostępne coś, co lat

co, gdzie, kiedy i jak się będzie dzialo

przeglądanie kilkunastu dzienników (nie

to i dziennikarstwo

niską wiarygodność

dwadzieścia temu

(przepraszam ­ trochę to zagmatwane, ale

tylko polskich) zajmuje czas, wymaga cier-

podobne zaczyna

(a czasami oczywistą

to wlaśnie tak!). Internet daje taką możli-

pliwości, angażuje uwagę. Niestety samo

bylo niewyobrażalne.

wyznawać zasady.

niewiarygodność)

wość. Można czytać prasę z calego świata

przeczytanie tego wszystkiego wcale nie

Gazety z calego świata

i jeszcze ,,doprawić" to

­ od Warszawy, Londynu, New Yorku po

jest końcem trudów! Po przeczytaniu trze-

na ekranie domowego

Problem ­ prasa już dawno stala się re-

Tokio. W ciągu kilku chwil, nie wychodząc

ba to wszystko jeszcze ,,opracować", czyli

brakiem krytycyzmu

komputera, zamówienia

alną ,,czwartą wladzą" i jako taka nie ,,stoi

z domu, można się dowiedzieć co, kto,

przesiać przez ,,sito" zdrowego rozsądku,

przy odbiorze ­

internetowe (herbatki)

obok" i nie komentuje, a jest wspóltwórcą

gdzie i kiedy. Do tego, jeśli się poświęci

odrzucić niedorzeczne, skonfrontować tak

powstaje falszywy

z Chin, lekarstwa

i niebywale ważnym elementem politycz-

chwil kilka, można przeczytać opinie i ko-

z wlasną wiedzą, jak i z innymi informa-

obraz ­ odpowiednio

nego życia. Schlebia jednym politykom

mentarze wyjaśniające dlaczego tak jest

cjami, przemyśleć. Jeśli chce się wiedzieć

z Kijowa, książki

reakcje na to co się

i zaspokaja jedne oczekiwania spoleczne,

wlaśnie. Proste, przyjemne, korzystne.

­ inaczej się nie da! Ja wiem ­ piszę o spra-

z Warszawy! Wszystko

w nim dzieje też raczej

atakuje i krytykuje drugich i drugie. Nie-

Wiarygodna informacja, rzetelne komen-

wach niby oczywistych, tyle, że w tym

to bez wychodzenia

będą nietrafne.

kiedy także ­ realizuje polityczne zlecenia.

tarze. Przynajmniej teoretycznie.

zdaniu kluczowym jest slowo ,,niby"...

z przytulnego domku

Przy czym ­ już pisalem ­ ważne jest osią-

Otóż i ,,dotarliśmy" do moich ulubio-

Niestety, nie wiem

­ super!

gnięcie celu, a nie to jakie do niego wiodą

Krytycyzm, zdrowy rozsądek, my-

nych ­ ,,zdrowy rozsądek" i ,,myślenie"

czy to mój rozum

środki. Dlatego w dzisiejszym dziennikar-

ślenie ­ to ostatnia linia obrony przed za-

­ do których używania niestrudzenie za-

stwie tworzenie bądź pomijanie faktów,

lewem falszywych informacji. To także

Nie pamiętam kiedy wysylalem list ­

chęcam i namawiam (praktycznie zawsze

się starzeje w taki

tendencyjność komentarzy i opinii, nierze-

ostatnia i najważniejsza linia obrony na-

korzystam z internetu i wysylam wiado-

i wszędzie). Jeśli, czytając prasę, chcemy

paskudny sposób, czy to

telność, manipulacje, ,,chwyty" erystycz-

szej wolności. To prawda, że ,,zbudować"

mości. Docierają natychmiast, a nie jak list

zobaczyć chociaż zbliżony do prawdzi-

dziennikarstwo staje

ne, najzwyklejsze lgarstwa wreszcie ­ to

taką ,,linię" nie jest latwo, jednak każdy

­ po kilku, kilkunastu dniach. Przez inter-

wego ,,obraz" to bez nich - ,,ani rusz"! Tak

się tak ,,nowoczesne",

są wszystko dozwolone chwyty!

zbudować ją może. Po pierwsze, trzeba

net rozmawiam z siostrą i ze schorowaną

się bowiem rzeczy mają, że docierająca

lecz z nawalu

Oczywiście nie sposób pominąć pyta-

zwrócić uwagę na to, by to nie emocje

i niemlodą już mamą ­ nie muszę ,,zama-

do nas informacja jest dla potrzeb jej ,,do-

tekstów ozdobionych

nia o ,,kasę". Cóż ­ część ,,wielkiej kasy"

(w pierwszym rzędzie) kierowaly naszymi

wiać" rozmów i placić horrendalnych pie-

stawców" (i innych) najczęściej tak zmody-

,,pięknymi",

jest w rękach polityków. Urzędowe prenu-

myślami i dzialaniami.

niędzy. Utrzymuję kontakt z przyjaciólmi

fikowana", że bezwarunkowa w nią wiara

meraty, urzędowe i nieurzędowe reklamy,

Uwaga dla ,,czytających inaczej". Spra-

z Holandii i Kanady ­ wystarczy ,,kliknąć"

jest równa brakowi rozwagi. Przecież fal-

wytluszczonymi

konferencje przeróżne, granty wszelakie,

wa nie w tym by wyrzec się np. milości czy

i już rozmawiamy. Siedząc wygodnie

szywe wyobrażenie świata nie może być

naglówkami coraz

programy, wyklady, tytuly, stanowiska,

sympatii, lecz w tym by nie dać się powo-

w moim Drohobyczu czytam sobie ,,Wy-

podstawą do slusznych decyzji.

trudniej mi jest ,,czystą"

nagrody i odznaczenia ­ wszystko to

dować krzykliwym naglówkom, emocjo-

borczą", ,,Niezależną", ,,Więź", ,,New York

Konkretnie? Ot, chociażby jakiekol-

informację ,,wyluskać",

(w większym lub mniejszym stopniu) po-

nalnym, a nie logicznym wezwaniom, by

Teamsa" i ,,Europejską Prawdę". Wszystko

wiek wybory! Wybieramy, glosujemy,

coraz rzadziej mogę

wiązane jest z politykami i polityką.

nie stać się ofiarą politycznych i reklamo-

to i wiele, wiele jeszcze jest świetne, po-

obdarzamy wladzą, dajemy dostęp do

przemyślany i uczciwy

Dlatego ci, którzy chcą do tych ,,kiesze-

wych technologii. One, wraz z internetem,

trzebne, wspaniale! Trzeba korzystać! Tyl-

pieniędzy. Kto chce mnie przekonywać,

ni" sięgnąć muszą tej ,,kasy" szafarzom

,,wchodzą" do naszego domu. Wchodzą ­

ko... By się nie dać zdominować, uzależnić,

że dziennikarze, eksperci, prognostycy

komentarz przeczytać.

slużyć, muszą sie wykazać, muszą być

to prawda, ale to MY decydujemy co z nich

oszukać, zmanipulować, zastraszyć ­ nie

piszący swoje ,,przedwyborcze" teksty,

Znowu ­ zapewne

,,pożyteczni". No i są ­ niestety. Dlatego ­

z nami zostaje. Więcej, czemu pozwalamy

wolno stać się tego internetu częścią! To

realizujący audycje i programy, udziela-

nie tylko ja podobne

jeśli to komuś z ,,wielkich i ważnych" wy-

się ,,prowadzić". Po drugie ­ wiedza.

on jest dla nas, a nie my dla niego! To my

jący wywiadów nie mają wplywu na na-

odnoszę wrażenie.

godne ­ wielu z piszących jest gotowych

To nawet zabawne, ale internet, tak

wybieramy, my decydujemy, my oceniamy

sze decyzje jak glosujemy? Dwa pytania.

samo jak stwarza niebezpieczeństwa, tak

­ tak dlugo jak potrafimy być krytyczni,

nas przekonywać, że biale tak naprawdę

Pierwsze ­ czy oni WSZYSCY są rzetel-

O tym, że nie każda (znaleziona w in-

jest czarnym (odwrotnie też oczywiście).

daje na nie antidotum. Rzecz w tym, że jeśli

samodzielnie myśleć i korzystać ze zdro-

ni, uczciwi, kompetentni i obiektywni?

ternecie) informacja jest prawdziwa chy-

nie odnosić się do informacji tylko biernie,

wego rozsądku. Tym którzy z tego zrezy-

Stąd bierze się ,,powódź" tekstów ­ arty-

Drugie ­ jeśli decyzja o wyborze ma być

ba nie muszę nikogo przekonywać. Ba!

ale i aktywnie ­ samemu w internecie szu-

gnują ­ pozostaje Bill Gates, szczepionki

kulów, komentarzy, opinii, ekspertyz, pro-

rzeczywiście naszą to może dobrze by

Znaczna część internetowych informacji

kać, porównywać, segregować ­ to wiele

i jego ,,chipy"...

gnoz ­ znieksztalcających rzeczywistość,

bylo, by wszystko to co do niej prowadzi