img
11
nr 12 (376) | 29.06­15.07.2021
Wydarzenia
www.kuriergalicyjski.com
Nie żyje prof. Jerzy Albrycht
Z żalem informujemy, że
naukowych, ale również o ży-
Towarzystwie, która opuścila
w wieku 97 lat, 2 czerwca
ciu rodzinnym i towarzyskim
Lwów i Kresy w wieku doro-
br. zmarl czlonek naszego
przybliżając sluchaczom uni-
slym, osobę znakomicie przed-
kalny klimat dawnego Lwowa,
wojenny i wojenny Lwów pa-
Towarzystwa prof. Jerzy
który choć już nie istnieje, wciąż
miętającą z wlasnych losów
Albrycht.
fascynuje i uwodzi.
i przeżyć. Żegnamy ostatniego
Profesor Jerzy Albrycht do To-
z ,,lwowskich matematyków",
HANNA DOBIAS-TELESIŃSKA
P
warzystwa Milośników Lwowa
wychowanka Lwowskiej Szko-
rofesor Jerzy Ludwik An-
i Kresów Poludniowo-Wschod-
ly Matematycznej. Żegnamy
drzej Albrycht urodzil się
nich wstąpil 16 marca 1989 r.
osobę, która miasto Lwów miala
we Lwowie 12 lutego 1924
Przez wiele lat, gdy mu zdrowie
do końca w swym sercu i w my-
r. Jest synem znanego lwow-
pozwalalo, czynnie bral udzial
ślach, osobę, która tego faktu nie
skiego rzeźbiarza Andrzeja
w organizowaniu Dni Lwowa
ukrywala i byla z tego duma.
Albrychta, wykladowcy rzeź-
i Kresów w Poznaniu, dzieląc
Msza św. w intencji pro-
by w Szkole Przemyslowej we
się swą ogromną wiedzą nt. na-
fesora  odprawiona  zosta-
Lwowie, autora rzeźby lotni-
ukowców pochodzących z Kre-
la 14.06.2021 r. o godz. 10:00
ków amerykańskich na Cmen-
Wladyslaw Orlicz, Wladyslaw
­ obowiązki profesorskie pel-
sów, dzialających na terenie Po-
w kościele parafialnym pw.
tarzu Orląt Lwowskich. Jerzy
Nikliborc, Stefan Banach, Bro-
nil aż do przejścia na emeryturę
znania i Wielkopolski. Prowadzil
św. Jana Kantego w Poznaniu
Albrycht przed wojną ukończyl
nislaw Knaste oraz z Andrzejem
w 1990 r.
sesje naukowe na temat ,,Udzial
przy ul. Grunwaldzkiej, a na-
dwie klasy w VIII gimnazjum
Alexewiczem.
Dorobek naukowy prof. Al-
lwowian w życiu naukowym
stępnie o godz. 11:30 odbyly się
i liceum przy ulicy Dwernic-
W 1945 r. po opuszczeniu
brychta jest imponujący. Opu-
i kulturalnym Wielkopolski".
uroczystości pogrzebowe na
kiego, a w czasie wojny ­ 9 kla-
Lwowa zamieszkal w Poznaniu,
blikowal 40 prac z różnych
Byl jednym z animatorów
cmentarzu Junikowskim. Pro-
sowieckiej dziesięciolatki.
do którego sprowadzil ze Lwo-
dzialów analizy matematycznej
życia żydowskiego w Pozna-
fesora żegnali przedstawiciele
Podczas okupacji niemieckiej
wa swoją matkę. Tu pracowal
­ ponad tysiąc recenzji dla za-
niu. Glęboko wierzący katolik
reprezentujący różne środo-
pracowal w slynnym instytucie
prof. Orlicz. Rozpocząl studia
granicznych pism. Pod jego kie-
nigdy nie kryl fascynacji kul-
wiska. W pogrzebie bral także
prof. Rudolfa Weigla, wynalaz-
na Wydziale Matematyczno-
runkiem napisano ponad trzysta
turą żydowską. Zbieral juda-
udzial reprezentant wojewody
cy szczepionki przeciwko tyfu-
-Przyrodniczym Uniwersytetu
prac magisterskich ­ wypro-
ika, stworzyl kolekcję menor.
wielkopolskiego, który w jego
sowi plamistemu. Instytut byl
Poznańskiego, które ukończyl
mowal 21 doktorów, patronowal
Czytal Stary Testament po he-
imieniu zlożyl wieniec. Mowy
,,przechowalnią" polskiej inte-
w 1949 r., a w 1959 r. obronil
6 habilitacjom. Byl kierowni-
brajsku, uczyl się też języka
pogrzebowe wyglosili: przed-
ligencji, która w pierwszej ko-
pracę doktorską z ,,Teorii prze-
kiem i organizatorem licznych
aramejskiego.
stawiciel Politechniki Poznań-
lejności byla zagrożona aresz-
strzeni Marcinkiewicza-Orli-
pracowni, laboratoriów i sekcji
W 2017 roku prof. Albrycht
skiej, przewodnicząca Gminy
towaniami i wywózką. Tam
cza i pewne jej zastosowanie",
matematycznych. Przez wiele
zostal odznaczony Krzyżem Ofi-
Żydowskiej w Poznaniu Alicja
Jerzy Albrycht zostal przyjęty
której promotorem byl prof.
lat byl przewodniczącym i se-
cerskim Orderu Odrodzenia Pol-
Kobus oraz Igor Megger ­ wice-
do grupy dra medycyny Hen-
Orlicz, w Instytucie Matema-
kretarzem licznych towarzystw,
ski nadanym przez prezydenta
prezes poznańskiego Oddzia-
ryka Mosinga, który umoż-
tycznym Polskiej Akademii
seminariów i kólek matema-
RP Andrzeja Dudę za wybitne
lu TML i KPW. Przemawiający
liwil mu dalsze ksztalcenie
Nauk. Od 1946 do 1972 r. prof.
tycznych. W wielu odczytach
osiągnięcia badawcze w dziedzi-
podkreślali dorobek naukowy
i pomógl przetrwać bezpiecz-
Albrycht pracowal i awansowal
i sesjach naukowych przedsta-
nie matematyki oraz dzialalność
profesora, jego glęboką wiarę,
nie okupację niemiecką. Jerzy
w Katedrze Matematyki, którą
wial sylwetki lwowskich na-
na rzecz popularyzacji i rozwoju
a także zaangażowanie w dzia-
Albrycht zetknąl się tu w tym
kierowal nieprzerwanie prof.
ukowców takich jak Banach,
nauki w Polsce i na świecie.
lania Gminy Żydowskiej i na-
okresie z takimi wybitnymi
Wladyslaw Orlicz. W 1984 r.
Weigel, Orlicz, Nikliborc. Nie-
Wraz ze śmiercią profe-
szego Towarzystwa.
profesorami ze slynnej Lwow-
otrzymal nominację na profe-
slychanie barwnie opowiadal
sora Jerzego Albrychta traci-
Profesor zostal pochowany
skiej Szkoly Matematycznej jak
sora Politechniki Poznańskiej
nie tylko o ich osiągnięciach
my ostatnią osobę w naszym
w grobie swojej matki Malwiny.
Niech żyje Galicyjska Republika Rad!
Takie hasla z pewnością
rząd Galicyjskiej Socjalistycznej
w lipcu 1920 roku widnialy na
Republiki Rad (GSRR). Jego prze-
ulicach Tarnopola, Zloczowa
wodniczącym byl ukraiński ko-
czy Buczacza. Obecnie malo
munista Wolodymyr Zatonskyj,
kto o tym wie i prawie się
byly minister Ukraińskiej SRR,
nie mówi i nie pisze, że na
a w tym czasie szef polityczny
szablach Budionnego w 1920
14 armii. W sklad Galrewkomu
roku przyniesiono do Galicji
wchodzili ponadto Mychajlo Ba-
Republikę Rad ­ Galrewkom.
ran (zastępca przewodniczącego),
M. Lewyckyj, K. Lytwynowycz
i I. Nemolowskyj. Po wkrocze-
KRZYSZTOF SZYMAŃSKI
N
niu 22 lipca 1920 r. oddzialów
Armii Czerwonej na teren Galicji
a początku lipca 1920
Wschodniej Galrewkom prze-
roku lwowska prasa za-
niósl swą siedzibę do Tarnopola.
mieścila krótką notatkę
1 sierpnia 1920 r. wydal dekret
o następującej treści:
WOLODYMYR ZATONSKYJ
,,O ustanowieniu wladzy so-
Wschodnio-galicyjski so-
wieckiej w Galicji".
językami urzędowymi będą pol-
wiecki(!) rząd w Kijowie(??)
Galrewkom cieszyl się jak na
ski, ukraiński oraz jidysz. Nie
,,Prikarpatskaja Ruś" do-
te czasy znaczną niezależnością.
trudno byloby się domyślić z am-
wiaduje się z Kijowa, że zjeż-
Jego czlonkowie nie uważali go za
bitnych oświadczeń Galrewko-
dżają tam czlonkowie ,,wschod-
filię ukraińskiego, polskiego czy
mu, że dwa najważniejsze obsza-
nio-galicyjskiego sowieckiego
TEREN, OBJĘTY ADMINISTRACJĄ GSRR
rosyjskiego ruchu komunistycz-
ry wschodniej Galicji ­ miasto
rządu" (!!). Przybyli mianowicie
nego, lecz za prekursora zupel-
Lwów i zaglębie naftowe Bory-
Komarowem Galrewkom opuścil
polskich i żydowskich miesz-
do Kijowa galicyjscy komuni-
nie odrębnej republiki sowiec-
slawia i Drohobycza ­ nie pozo-
Tarnopol, zaś 21 września GSRR
kańców wschodniej Galicji. Nie
ści: Rybak, Baran i Lewicki.
kiej ­ Galicyjskiej SRR. Ponieważ
staną poza jego kontrolą.
przestala istnieć. Dzialalność Ko-
nawiązaly do niej również ra-
Naznaczono im kwaterę w domu
przetrwal od 8 lipca do 21 wrze-
Galicyjska Republika Radziec-
mitetu byla kontynuowana przez
dzieckie instytucje, powolane
pod l. 41 na Kreszczatyku.
śnia 1920 roku, mial czas zorga-
ka okazala się jedynie interesują-
utworzone jesienią 1920 Biuro
jesienią 1939 r., po ponownym
Galicyjski Komitet Rewolu-
nizować swoje sprawy. Udalo mu
cym eksperymentem na wiejskiej
Galicyjskie przy KP(b)U, które za-
zajęciu tego obszaru przez Czer-
cyjny ­ ,,Galrewkom" ­ prokla-
się ustanowić nową strukturę
prowincji. Po kilku tygodniach
kończylo dzialalność po zawarciu
woną Armię. Nie pozostawi-
mowany zostal przez niewielką
administracyjną, nowy system
GSRR rozpadla się w wyniku
traktatu pokojowego pomiędzy
la także wyraźnego śladu we
grupę komunistów w lipcu 1920
sprawiedliwości i edukacji oraz
ofensywnych dzialań polskiej 6
Polską a Rosją i Ukrainą Sowiecką
wspomnieniach komunistycz-
r. i okazal się jedynie epizodem
nową milicję. Zapoczątkowa-
Armii i jej ukraińskich sojuszni-
w Rydze w marcu 1921 roku.
nych dzialaczy, a jedynie nie-
w dziejach tych terenów. Jej po-
no galicyjską Armię Czerwoną.
ków, dowodzonych przez Symo-
Istnienie GSRR nie wywar-
wielkie wzmianki w literaturze
wstanie oglosil 15 lipca 1920
Wprowadzono sowiecką walutę.
na Petlurę i Mychajla Omeliano-
lo większego wplywu na po-
historycznej powstającej w cza-
w Kijowie Galicyjski Komitet
Ustalono, że równorzędnymi
wicza-Pawlenkę. Po bitwie pod
lityczne poglądy ukraińskich,
sach ZSRR.
Rewolucyjny, który stanowil