17

nr 12 (376) | 29.06­15.07.2021

Rozmowy Kuriera

www.kuriergalicyjski.com

Ta pielgrzymka dodala sily narodowi ukraińskiemu

Dużo rzeczy zmienilo

jego zdecydowanie przylożylo się do

tego, że ta pielgrzymka odbyla się, jest

się po pielgrzymce św.

sprawą bezsprzeczną. Jako przedsta-

Jan Pawla II. Nawet

wiciel naszego Kościola, często by-

taki element, że Ojciec

walem na różnych spotkaniach i na-

Święty oglosil świętymi

radach w MSZ czy biurze prezydenta

biskupów i kaplanów

i zawsze odczuwalem powagę tego

greckokatolickich,

wydarzenia. Podejście urzędników

do tej wizyty bylo bardzo poważne,

represjonowanych przez

nie bylo najmniejszych oznak lekce-

wladze sowieckie w latach

ważenia. Byla wielka nadzieja i ocze-

powojennych. Przelożylo

kiwania prezydenta Kuczmy i wladz

się to na wymiar życia

na pozytywny rezultat tej wizyty.

religijnego w różnych

Podejrzewam, że ta wizyta przyczy-

parafiach, w środowisku

nila się do późniejszej Pomarańczo-

studenckim. Dziś modlimy

wej rewolucji.

się do Jana Pawla II, jako

Czy na Ukrainie mialo miejsce

wielkiego orędownika

coś takiego, jak w Polsce po slo-

pojednania polsko-

wach: ,,Niech zstąpi Duch Twój

ukraińskiego i pojednania

i odmieni oblicze tej ziemi"?

Kościolów. Mam nadzieję,

sformulowania na różne tema-

Kościolów i obrządków, wspólnie

w przygotowaniach pielgrzymki,

Dużo rzeczy zmienilo się. Nawet

że Pan Bóg poblogoslawi

ty. Urządzamy dyskusje z naszymi

z funkcjonariuszami państwowymi:

ale dodawal nam wiele pozytywnej

taki element, że Ojciec Święty oglo-

studentami, a także ze studentami

Slużbą Bezpieczeństwa, MSZ, mili-

energii w czasie rozmów. Podpo-

sil świętymi biskupów i kaplanów

nam, abyśmy lepiej

wiadal jak rozmawiać z wiernymi,

innych uczelni, którzy do nas przy-

cją itd. Te rozmowy doprowadzily do

greckokatolickich, represjonowa-

zrozumieli jak wielką

którzy zostali zmanipulowani przez

jeżdżają. Takie dyskusje odbywają

tego, że do dziś mam wiele przyjaciól

nych przez wladze sowieckie w la-

postacią jest św. Jan Pawla

się praktycznie w ciągu calego roku

pośród duchowieństwa tych Kościo-

kręgi Patriarchatu Moskiewskie-

tach powojennych. Przelożylo się to

II w życiu Kościola i życiu

akademickiego. Podobnie dzieje się

lów, które przed pielgrzymką ze sobą

go i moskiewskie kręgi na Ukrainie.

na wymiar życia religijnego w róż-

świata.

i na innych uczelniach.

Przekazal informacje, w jaki sposób

w ogóle nie wspólpracowaly. Te przy-

nych parafiach, w środowisku stu-

przeciwstawiać się tym negatyw-

gotowania daly taki sygnal, że trze-

denckim. Nie powiem, że oczeki-

Papież Jan Pawel II, gdy byl

Z ks. BOGDANEM PRACHEM,

nym tendencjom ze strony Cerkwi

ba być razem i rozmawiać. Później

waliśmy więcej. Rozumieliśmy, jaka

w cerkwi greckokatolickiej

rektorem Ukraińskiego Uni-

przynosilo to skutki podczas wspól-

Moskiewskiej.

jest sytuacja i to, że ten okres komu-

w Polsce, powiedzial: ,,Slawa

wersytetu Katolickiego rozma-

nych nabożeństw, uroczystości, czy

nistyczny, który trwal ponad 70 lat

Isusu Chrystu". W jakim języku

Jak  wspominany  jest  św.

wial WOJCIECH JANKOWSKI.

to na szczeblu państwowym, czy re-

na centralnej i wschodniej Ukrainie

zwracal się do grekokatolickich

Jan Pawel II przez wiernych

ligijnym. Już znaliśmy się i mogliśmy

i ponad 40 na zachodniej odbil się

Jakie nastroje panowaly wów-

grekokatolików?

wiernych?

wspólnie stanąć do modlitwy. Bylo to

negatywnie na pojęciu wiary, Boga,

czas wśród wiernych Kośco-

Praktycznie wszystkie przemówie-

bardzo pozytywne. Następne kroki

Tu na Ukrainie można zaobserwo-

potrzeby wiary i na strukturach re-

la  greckokatolickiego?  Czy

nia Jana Pawla II na Ukrainie byly

byly coraz latwiejsze, coraz pewniej-

wać, że odprawiane są nabożeństwa

ligijnych. Rozumieliśmy, że jest to

oczekiwano tej pielgrzymki

wyglaszane w języku ukraińskim,

sze w naszych stosunkach.

do św. Jana Pawla II. Postać Jana Paw-

dlugotrwaly i ciężki proces przy-

tak, jak oczekiwali jej rzymscy

oprócz tych, które byly podczas

la II bardzo wiele przyczynila się do

wracania tej wiary. Jedno, co muszę

katolicy?

Są relacje z tego okresu, że Cer-

mszy rzymskokatolickiej. Większość

duchowego odrodzenia na Ukrainie.

stwierdzić z wielkim przekonaniem,

kiew Moskiewskiego Patriar-

W czasie, gdy odbywala się wizyta

rozmów też toczyla się w języku

Odczuwamy to stale. Ja, jako rektor

że pielgrzymka Ojca świętego sty-

chatu niemalże agresywnie

św. Jana Pawla II na Ukrainę, pelni-

uniwersytetu greckokatolickiego we

ukraińskim.

mulowala te późniejsze przemiany.

podchodzila do tej pielgrzymki.

lem funkcję rektora wyższego semi-

Lwowie od wielu lat, mam wiele spo-

W naszym Kościele zaowocowalo

Czy dla Ukraińców bylo to waż-

narium greckokatolickiego we Lwo-

tkań ze studentami, z pracownikami

To byl taki jedyny moment, że nie

to wielką ilością powolań. Bylem

ne, że papież mówi w ich języku

wie. Z ramienia Synodu Biskupów

naszego uniwersytetu, z inteligencja

udalo się wówczas nawiązać kontak-

rektorem seminarium duchownego

i to w kraju, który przez lata byl

greckokatolickich odpowiadalem za

z różnych regionów Ukrainy, która

tu z hierarchami Cerkwi Moskiew-

jeszcze przez kilka lat po pielgrzym-

poddawany rusyfikacji?

tę wizytę. O ile pamiętam, a bylem

odwiedza naszą placówkę, potwier-

skiego Patriarchatu. Byli jednak hie-

ce i mieliśmy znaczny wzrost liczby

w sercu tych wydarzeń i w sercu ży-

dzam, że św. Jan Pawel II jest ciągle

Ta postawa św. Jana Pawla II byla

rarchowie tej cerkwi, jak bp Zoria czy

studentów i późniejszych święceń.

cia Kościola, wtedy wszyscy bardzo,

bardzo pozytywnie odbierana przez

bp Drabynko, którzy później przeszli

w centrum naszej uwagi. Uwagi nie

Podobnie Kościól rzymskokatolic-

a bardzo oczekiwali ­ i rzymscy ka-

tylko w wymiarze politycznym, ale

wiernych obu Kościolów. Byly pew-

do Cerkwi Kijowskiej. Byli to biskupi

ki odczuwal wzrost powolań. Na-

tolicy, i grekokatolicy ­ tej wizyty

ne pogloski i manipulacje, że Jan Pa-

bardzo otwarci na dialog. Pamiętam

szczególnie religijnym. Mamy semi-

wet przelożylo się to na powolania

na Ukrainie. Dlaczego? Po pierwsze

wel II przyjedzie tu polonizować i la-

naria, na których analizujemy jego

spotkanie z bp. Drabynką w Rzy-

w Cerkwi Prawoslawnej, bo ten duch

­ św. Jan Pawel II bardzo wiele po-

tynizować. Ale nic takiego nie bylo.

wypowiedzi, badamy jego ciekawe

mie. Naturalnie, nie bral on udzialu

rozprzestrzenil się na wszystkich

dróżowal w pielgrzymki po calym

Wszyscy byli świadomi, że podczas

wierzących. A jeżeli chodzi o rozwój

świecie. Te zgromadzenia tysięcz-

swoich pielgrzymek po różnych

struktur Kościola, o wzrost zaufania

nych rzeszy wiernych w różnych

krajach papież staral się rozmawiać

do Kościola to bardzo silnie to się

państwach zmienialy oblicze ziemi

z wiernymi w ich języku, żeby wszy-

rozwinęlo po tej pielgrzymce i trwa

tych państw ­ jak to się stalo w Pol-

scy go rozumieli. Na Ukrainie papie-

do dziś.

sce. Tu, na Ukrainie oczekiwano, że

żowi udalo się to bardzo dobrze, pra-

Czy można zaryzykować stwier-

jak przyjedzie Jan Pawel II, a byly to

widlowo rozstawial akcenty. Nawet

dzenie, że wówczas rozpocząl się

na Ukrainie czasy kryzysu politycz-

w prywatnych czy oficjalnych roz-

proces, który zaowocowal tomo-

nego, doda to sily narodowi ukraiń-

mowach z prezydentem czy innymi

sem i powstaniem Prawoslawnej

skiemu, by zmienić coś w sytuacji

gośćmi zawsze staral się rozmawiać

Cerkwi Ukrainy?

politycznej. Ludzie chcieli pozbyć się

po ukraińsku.

bardzo nielubianego wówczas prezy-

Nie chcę wyciągać tu aż tak daleko

Ksiądz nadmienil, że Leonid

denta, Leonida Kuczmy. To o aspekcie

idących wniosków, ale z pewnością

Kuczma byl niechcianym pre-

politycznym.

Duch Święty dziala w różny sposób.

zydentem, ale czytalem, że jego

Jeżeli chodzi o aspekt religijny ­ to

Modlitwa Jana Pawla II też dzia-

osobiste zaangażowanie do-

byly bardzo wysokie oczekiwania,

la na swój sposób. Papież byl wiel-

prowadzilo do tego, że ta piel-

że nareszcie skończą się te animozje

kim orędownikiem i zwolennikiem

grzymka odbyla się pomimo

i kontrowersje w stosunkach różnych

jedności Kościola i tego, aby Kościól

silnych nacisków ze wschodu.

Kościolów w walce o dusze, że piel-

mówil jednym glosem ­ aby te pluca

grzymka będzie sprzyjala w sensie

Prezydentura Kuczny będzie jeszcze

wschodnie i zachodnie oddychaly

pojednawczym. Tak się też i stalo. Ja

oceniana przez historyków, ekono-

jednym oddechem. Ojciec święty Jan

mogę potwierdzić, że po wizycie i po

mistów i polityków. Pamiętajmy, że

Pawel II czuwa swoim wstawien-

pielgrzymce Ojca świętego dużo rze-

przelom XX i XXI wieków jest w calej

nictwem nad tym. Powiem, że zbli-

czy zmienilo się pozytywnie, szcze-

Europie takim okresem pojednaw-

żenia są i to coraz bardziej widoczne.

gólnie w życiu religijnym Ukraińców.

czym. Ukraina byla w tym czasie

Modlimy się do Jana Pawla II, jako

poza granicami tych procesów. Ro-

wielkiego orędownika pojednania

Jakie Ksiądz Rektor móglby po-

sja mocno naciskala ­ jak i teraz ­

polsko-ukraińskiego i pojednania

dać przyklady?

żeby Ukraina nie wchodzila w żadne

Kościolów. Mam nadzieję, że Pan

Z takich najbardziej prozaicznych

struktury europejskie, żeby pozosta-

Bóg poblogoslawi nam, abyśmy le-

względów ­ to, że musieliśmy wspól-

la odcięta od kultury europejskiej.

piej zrozumieli jak wielką postacią

nie zasiadać i omawiać wiele spraw

Kuczma nie dawal rady przeciwsta-

jest św. Jan Pawel II w życiu Kościola

z pielgrzymką związanych, aby się

wiać się tym naciskom. Chociaż, jak

i życiu świata.

do niej dobrze przygotować, a musie-

przypuszczam, osobiście nie mial

Bóg zaplać Księdzu za wywiad.

li tam być przedstawiciele różnych

zlej woli. To, co pan powiedzial, że