29

nr 14 (378) | 30.07 ­30.08.2021

Z pamiętnika przewodnika

www.kuriergalicyjski.com

Święta Anna zaspokoi pragnienie fizyczne i duchowe

26 lipca w Gródku na

Podolu poświęcone

zostalo źródlo św. Anny

i kapliczka przy nim.

Wydawać by się moglo, że

jest to rzecz naturalna.

Takie bliźniacze kapliczki

nad źródelkami lub

oddzielnie stojące

spotyka się na każdym

kroku. Ale ten przypadek

jest wyjątkowy. Nawet

zewnętrznie kapliczka nie

ROMAN JUSZCZYSZYN, INICJATOR

jest podobna do innych

UPORZĄDKOWANIA ŹRÓDLA

i ma calkowicie oryginalną

modlitwie i zostala nagrodzona,

architekturę.

stając się matką Najświętszej

Maryi Panny.

TEKST I ZDJĘCIA

DMYTRO POLUCHOWYCZ

K

Kapliczka

apliczka zostala zbudo-

Pomysl ustawienia pamiąt-

wana dzięki inicjatywie

kowego znaku w miejscu znisz-

organizacji

,,Mlodzież

czonego kościola i budowy ka-

Polska Ziemi Gródeckiej".

pliczki zrodzil się w 2019 roku,

na calym Podolu. Do dziś ten

­ Pomysl uporządkowania

ale do prac przystąpiono do-

święty uważany jest za patro-

źródla św. Anny pojawil się jako

piero wiosną 2020. Kapliczka

na miasta. Początkowo obraz

dopelnienie inicjatywy usta-

miala być ukończona w tymże

umieszczono w kościele św.

nowienia znaku pamiątkowego

roku, pandemia COVID pokrzy-

Anny, następnie przeniesio-

w miejscu zrujnowanego ko-

żowala jednak te plany ­ nie

no do wybudowanego z fun-

ściola pw. św. Anny, stojącego

zebrano potrzebnych kosztów

dacji Zamoyskich kościola pw.

dawniej w sąsiedztwie ­ opo-

i nie ukończono budowy. Lu-

św. Stanislawa. Po zamknięciu

wiada prezes ,,Mlodzieży Pol-

dzie glównie pracowali jako

i zniszczeniu świątyni obraz

skiej" Roman Juszczyszyn.

wolontariusze, ale praca spe-

przechowali wierni. Dziś jest

cjalistów i materialy koszto-

chlubą i najważniejszą relikwią

Kościól pw. św. Anny

waly niemalo.

kościola pw. św. Stanislawa Bi-

Świątynia zniszczona przez

­ Ogólem wynioslo nas to

skupa i Męczennika.

komunistów miala interesującą

okolo 70 tys. hrywien ­ mówi

Z kościolem św. Anny zwią-

historię. Pierwotny drewniany

Roman Juszczyszyn. ­ Glówną

zana jest legenda, która może

część pieniędzy przekazali nasi

kościól powstal na przelomie

być typową dla większości

mieszkańcy, którzy obecnie

XV­XVI wieków, ale w 1582

świątyń podolskich, wznie-

roku spalili go Tatarzy. Odbu-

pracują w Polsce. Dolączyli też

sionych nad urwistymi brze-

miejscowi dobroczyńcy i zwy-

dowano go, lecz też nie na dlu-

gami wąwozów. Ze względu na

go i zostal zniszczony podczas

kli nieobojętni ludzie.

uksztaltowanie geograficzne

KOŚCIÓL ŚW. ANNY, LATA 30. XX W.

Projekt kapliczki opracowal

walk z Turkami.

Podola takich kościolów jest

się nie udawalo. Wówczas po-

wykluczam, że pochodzenie

artysta i rzeźbiarz Iwan Tlusty,

Po odejściu wojsk osmań-

wiele. Istnieje wiele wersji tej

proszono księdza z sąsiedniego

a obraz, przedstawiający św.

skich na Podolu niestety nie za-

tych wierzeń sięga glęboko do

legendy, ale przekazuję najbar-

kościola św. Anny. Gdy pomo-

Annę jest autorstwa siostry

panowal pokój. Początek XVIII

czasów pogańskich, bowiem

dziej dramatyczną:

dlil się nad źródlem, medalion

Tatiany Marii z zakonu Nie-

wieku ­ to nieprzerwany ciąg

teren zamczyska, gdzie stal ko-

Pewnego razu sploszone

sam przyplynąl mu do rąk. Gdy

buntów i powstań, gdy nie czas

pokalanej Oblubienicy Ducha

ściól, przed wiekami zajmowalo

konie poniosly powóz,

wydobyto go z wody, okazalo

na odbudowę świątyń. Wlaści-

Świętego. Luskowy dach wy-

grodzisko. Tu naprasza się ana-

się, że na medalionie jest przed-

wie nie mial kto odbudowywać,

konal blacharz z wioski Kli-

logia do dawnych miejsc kul-

którym podróżowaly

stawiona św. Anna.

bo ziemia opustoszala. Aby po-

nowe Antoni Ostrowski, kowal

tu ­ Zbruczańskiego Centrum

dzieci i malżonka

Od tej chwili woda w źródel-

prawić ten stan, Zamoyscy,

Kultowego. Po latach te źródla

z Gródka Oleksy Borysow-

Jana Zamoyskiego.

ku stala się leczniczą. Powiada-

ówcześni wlaściciele Gródka,

ski wykul oryginalny piękny

czczone byly jako święte już

Nieszczęsnym nie

ją, że pomaga kobietom bezplod-

przesiedlili na Podole Mazurów.

krzyż.

przez chrześcijan i są czczone

pozostawalo nic

nym w zajściu w ciążę. Nie ma tu

Wówczas Gródek stal się pol-

­ Chociaż budowie kapliczki

do dziś.

innego, jak gorąca

nic dziwnego, bowiem sama św.

ską enklawą, a nazwiska Ma-

patronowala parafia rzymsko-

O źródle też jest interesująca

Anna urodzila przyszlą Matkę

zur, Mazurkiewicz, Mazurenko

katolicka, to jednak świadomie

modlitwa do św. Anny.

legenda

Chrystusa dopiero po 20 latach

staly się najpopularniejsze na

unikaliśmy typowo katolickiej

Prośby dziatek zostaly

bezdzietnego malżeństwa.

W latach 1960. bylo to na-

tych terenach.

stylistyki ­ opowiada pan Ro-

wysluchane i powóz na

Tę historię niejednokrotnie

turalne źródlo pośród skal,

Podczas wojen z Turkami

man. ­ Gródek jest miastecz-

moment zatrzymal się

wspominal w swoim kazaniu

skąd wodę czerpano wiadra-

zniszczony zostal również za-

kiem wielonarodowościowym

nad samym urwiskiem.

mi. Ze względów sanitarnych

biskup podolski Leon Dubraw-

mek w Gródku ­ dawniej jeden

i  ,,sprywatyzować"  źródlo,

Tego momentu

ski, który dokonal poświęcenia

zostalo przykryte betonową

z najpotężniejszych na Podo-

które wszyscy czczą, nie mie-

wystarczylo, aby

kapliczki i źródla. Podkreślal,

plytą z kolowrotkiem i dziś

lu. Zamoyscy nie odbudowy-

liśmy prawa. Dlatego powsta-

że ta woda już wielokrotnie po-

bardziej przypomina zwyklą

wali już fortecy, nie bylo takiej

la  wspólna,  ekumeniczna

wyskoczyć z powozu.

magala kobietom i nadal będzie

studnię.

potrzeby. Resztki fragmentów

kapliczka.

W miejscu cudownego

Historia wydarzyla się w po-

pomagala. Ale biskup podkre-

murowanych (sam zamek byl

W poświęceniu kaplicz-

ocalenia swojej rodziny

ślal, że bez glębokiej wiary nie

lowie XIX wieku, gdy źródelko

drewniano-ziemny) rozebra-

ki oprócz biskupa Leona Du-

Zamoyski nakazal

należy oczekiwać cudu ­ sama

mialo dość ksztalt niewielkiego

no i budulec wykorzystano do

brawskiego i księży Wiktora

wybudować kościól.

woda, bez wiary i modlitwy

jeziorka. Po wodę przychodzili

wzniesienia kościola pw. św.

Lutkowskiego i Andrzeja Sie-

może jedynie ugasić pragnie-

tu mieszkańcy z calej okolicy.

Anny. Świątynię konsekrowa-

dleckiego uczestniczyli o. Zi-

nie. Zaznaczal, że wizyty do

Ta opowieść dokladnie po-

Gródek byl w tym czasie wie-

no w 1732 roku.

nowij Malaniuk z Cerkwi Grec-

wróżek i uzdrawiaczy mogą

wtarza się w historii powsta-

lonarodowym  miasteczkiem

Pod koniec XVIII wieku

kokatolickiej i o. Pawlo Gliński

początkowo pomóc, ale mogą

z liczną spolecznością żydow-

nia kościola pw. Nawiedzenia

wladze carskie pod pretekstem

z Cerkwi Prawoslawnej.

też mieć groźne następstwa. Je-

św. Elżbiety przez Najświętszą

ską. Srebrny medalion blysz-

rozbudowy umocnień Kamień-

Podczas ceremonii poświę-

dynie Kościól i kaplan, powo-

Maryję Pannę w Kitajgrodzie

czący na dnie jako pierwsza za-

ca Podolskiego zlikwidowali

cenia obecni zapamiętali Ry-

lany przez Boga, jest obdarzony

kolo Kamieńca Podolskiego.

uważyla Żydówka. Kobieta od

klasztor franciszkanów, zakon-

cerzy św. Jana Pawla II w ich

mocą:

razu pojęla, że mąż może dobrze

ników zaś wypędzono z miasta.

czarnych haftowanych żóltym

O kapliczce

­ Czlowiek, który napraw-

sprzedać go w swoim sklepie.

Znaleźli wówczas przytulek

kolorem pelerynach, którzy do-

dę wierzy w Boga, nie będzie

Spróbowala zaczerpnąć go wia-

Niecale sto metrów od miej-

w Gródku. W miasteczku od

dali splendoru uroczystości.

pokladal nadziei w zabobo-

drem. Ale medalion, jak rybka,

sca, gdzie stala świątynia i kil-

1737 roku istnial już klasztor

W ten sposób w Gródku Po-

nach i wróżkach ­ podkreślal

odplynąl pod przeciwny brzeg.

kadziesiąt metrów od dawnego

franciszkański. Wraz z wy-

dolskim pojawilo się jeszcze

biskup. Jako przyklad stawial

Kobieta spróbowala znów ­ i nic

zamczyska wyplywa wielkie

gnańcami z Kamieńca przybyl

jedno miejsce, dokąd można

św. Annę, która w swoim życiu

z tego. Próbowaly zaczerpnąć go

naturalne źródlo, czczone od

do Gródka cudowny obraz św.

przyjść i zaspokoić pragnienie

polegala wylącznie na Bogu i na

i chrześcijanki ­ ale również im

dawna jako uzdrawiające. Nie

Antoniego z Padwy, czczony

fizyczne i duchowe.