26

nr 19 (383) | 15­28.10. 2021

Z przedwojennej prasy

www.kuriergalicyjski.com

We lwowskich parafiach

,,Lwowskie Wiadomości

Jednym z naczelnych hasel

wolnomularstwa w dziedzinie

Parafialne" ukazujące się

nauczania jest dążenie do t.zw.

co niedzieli, a redagowane

ujednostajnienia szkolnictwa.

przez ks. Ignacego

,,Ujednostajnienie szkolnictwa

Chwiruta i wydawane

pisze autor jest dopelnieniem

w drukarni Towarzystwa

i udoskonaleniem szkolnictwa

,,Biblioteka religijna" przy

laickiego, prowadzi bowiem do

ul. Zygmuntowskiej 4 we

calkowitego jego zeświecczenia,

do zmonopolizowania szkolnic-

Lwowie, zamieszczaly

twa przez państwo". Z tej zasa-

materialy nie tylko o treści

dy wyplywa zupelne zniesienie

religijnej, ale również

szkolnictwa prywatnego. Wal-

informacje i ciekawostki

ka z duchowieństwem, z religią

dla różnorodnych

i praktykami religijnymi jest

SYMBOL WOLNOMULARSTWA

czytelników. Przejrzyjmy

obowiązkiem nauczyciela ule-

zostaly te same. Podkreślić nale-

gającego wplywom masońskim.

treści ,,niereligijne" dwóch

ży, że istnieje w Polsce Najwyż-

W tej walce z Kościolem maso-

numerów z początku

PIORUNOCHRON W DZIALANIU

sza Rada trzydziestego trzeciego

nerja posluguje się w różnych

października 1936 roku.

Marques-Riviere, byly ma-

stopnia, której siedziba znajduje

krajach niektórymi Związkami

Ponieważ wszakże wynalazek

son, a po nawróceniu czynny

się w Warszawie.

ten przypada wspólcześnie z po-

nauczycielskimi t.zw. Ligą Na-

dzialacz katolicki we Francji.

Liczba wolnomularzy w Pol-

myslem Franklina, który już w r.

uczania, Ligą Praw Czlowieka,

OPRACOWAL

Z francuskiego przelożyla dr

sce jest ograniczona i nie prze-

1750 wskazal możebność spro-

związkami  wolnomyślicieli,

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

Danuta Drużbacka.

kracza ośmiu do dziewięciu-

wadzania piorunów z chmur,

racjonalistów. W masach ro-

Pierwszy w Europie

Autor, doskonale zaznajo-

set. Zwracam uwagę na to, że

trudno więc rozstrzygnąć, czy

botniczych tę robotę masońską

wynalazca piorunochronu

miony z literaturą masońską

wolnomularze polscy należą

wynalazek Diwisza byl od po-

mają wykonywać organizacje

Malo kto wie, że wspól-

i ze sposobami dzialania wolno-

wszyscy do wyższej burżuazji,

myslu Franklina zupelnie nie-

socjalistyczne, a nawet i komu-

cześnie lub nieco wcześniej,

mularstwa w różnych krajach,

do sfer urzędniczych i wojsko-

zależny. Diwisz zajmowal się też

nistyczne. Aby przeciwdzia-

a w każdym razie niezależnie

w szeregu wydanych już prac

wych. W 1932 r. wielkim mi-

i innymi badaniami nad elek-

lać zdrowemu ruchowi harcer-

od Franklina w Ameryce, który

ostrzega spoleczeństwa chrze-

strzem Wielkiej Loży Narodo-

trycznością; stosowal ją do le-

skiemu, socjaliści mają zakladać

uchodzi za wynalazcę pioru-

ścijańskie przed wielkim nie-

wej Polskiej byl dr. Mieczyslaw

czenia chorób, a zwlaszcza reu-

t.zw. ,,czerwone harcerstwo".

nochronu, pomysl i jego prak-

bezpieczeństwem, jakim grozi

Wolfke, profesor Politechniki;

matyzmu, oraz badal wplyw jej

Gdy się czyta wskazania

tyczne zastosowanie zrodzil się

poszczególnym narodom i pań-

wielkim sekretarzem Z. Sko-

na rozwój roślin. Tymi badania-

masońskie w dziedzinie oświa-

w glowie kaplana katolickiego

stwom przenikanie w nie zasad

kowski, urzędnik państwowy;

mi wyprzedzil on o przeszlo sto

towej i szkolnej oraz metody, ja-

Prokopa Diwisza. Ksiądz Pro-

masońskich. W przedmowie do

wielkim skarbnikiem M. Bar-

lat najnowsze doświadczenia

kimi się posluguje na tym tere-

kop Diwisz, od którego śmierci

swej ostatniej pracy ,,Wolnomu-

toszkiewicz, naczelnik wy-

z falami elektycznymi, których

nie wolnomularstwo, trudno się

uplywa obecnie 170 lat, uro-

larstwo a szkola", p. Marques-Ri-

dzialu w elektrowni miejskiej".

wplyw na organizm i rośliny

oprzeć wrażeniu, że to wszyst-

dzil się w r. 1696. Ksztalcil się

viere podaje trochę wiadomości

Dotykając w swej pracy spe-

zaczynają nowocześni fizycy

ko jest i w Polsce naśladowane

w gimnazjum jezuickim w Zna-

o wolnomularstwie polskim:

cjalnie stosunków szkolnych

coraz więcej stwierdzać.

przez pewne organy Związku

imie, w Czechach, a następnie

,,Wypada mi poświęcić slów

i sprawy wychowania mlo-

Nauczycielstwa Polskiego, so-

wstąpil do zakonu premonstra-

parę wolnomularstwu w Polsce.

dzieży, autor stwierdza, że już

cjalistyczne Tow. Uniwersyte-

Temat wolnomularstwa

tensów i w r. 1726 zostal księ-

Wedlug urzędowych roczników,

od stu lat zwraca wolnomular-

tów Robotniczych i t.p.

od początku zaprzątal

dzem. Zajmowal się on gorli-

wydanych w siedzibie Mię-

stwo wszystkie swe wysilki

Rozmaitości z calej Polski

wie naukami przyrodniczymi.

dzynarodowego Stowarzysze-

w kierunku mlodzieży. Spra-

umysly zarówno

W r. 1736 zostal proboszczem

nia Wolnomularzy w Genewie,

W środkowej Ameryce żyje

wozdania Konwentów wolno-

wiernych, jak

pod Znaimiem. i oddal się tam

istnieje Wielka Loża Narodowa

maly ptaszek, Derby Guan, któ-

mularskich pelne są tej troski.

i niewierzących. Obrósl

z zamilowaniem rozwijającej

Polska, zalożona w 1767 r., znie-

Wielki Wschód Francuski, ma-

ry ma glos, podobny do ryku

on wieloma legendami

się wtedy nauce o elektryczno-

siona w 1882 r. a wskrzeszona

krowy.

jący ogromny wplyw i na wol-

i pomówieniami...

ści. Ks. Diwisz zbudowal ma-

w 1921 r. Jak mnie objaśniono,

Zapalki,  nazywane  po-

nomularstwo polskie, powiada

i wlaściwie tak jest

szynę elektryczną wlasnego

wszechnie ,,szwedzkimi", zo-

ostatnio sklada się ona z trzyna-

w swym sprawozdaniu z kon-

pomyslu, którą nazwal ,,electri-

stu lóż, do których dodać należy

staly wynalezione nie przez

wentu w 1925 r.: ,,Uwaga nasza

do dziś.

cum". Doświadczeniami swymi

drugich trzynaście, pracują-

i wzrok nasz winny zawsze być

Szweda, ale przez Niemca Ka-

Wolnomularstwo a szkola

zyskal rozglos, który wywo-

cych w zależności od wolnomu-

emmerera sto lat temu. Drzewo

zwrócone na mlodzież... Pozwa-

lal korespondencję jego z wielu

Nakladem ,,Księgarni Ka-

larstwa niemieckiego, trzyna-

topolowe do wyrobu drewie-

lam sobie przypomnieć wam,

uczonymi, a zwlaszcza ze zna-

tolickiej" w Katowicach uka-

nek do zapalek, wyrabianych

ście pierwszych jest obrządku

bracia, że dwa lata temu z tego

komitym matematykiem Eule-

zala się niedawno broszura pt.

szkockiego. Zapewne, że wol-

w różnych krajach sprowadza-

samego miejsca zwracalem wam

,,Wolnomularstwo a szkola".

ne bywa przeważnie z Polski.

rem. W r. 1750 wykonywal Di-

nomularstwo niemieckie prze-

uwagę na konieczność wytęże-

W  Międzyhorcach,  pow.

wisz doświadczenia w Wiedniu

Autorem broszury jest znany

szlo glęboką przemianę, nie-

nia naszej dzialalności w kie-

badacz wolnomularstwa Jean

mniej zasady jego kierownictwa

Stanislawów zabobonna lud-

wobec  cesarza  Franciszka

runku wychowania mlodzieży..."

ność miala zamiar poodwracać

i Marii Teresy.

zwloki wszystkich zmarlych na

W tym czasie powziąl on po-

cmentarzu twarzą na dól, jak to

mysl urządzenia piorunochro-

bylo tam dawniej w zwyczaju

nu, co wylożyl w osobnej roz-

chować, mniemając, że obecnie

prawie, a dnia 15 czerwca 1754 r.

praktykowane ukladanie zmar-

ustawil w pobliżu swego miesz-

lych twarzą do góry jest przy-

kania pierwszy piorunochron,

czyną licznych pożarów, jakie

który nazwal ,,machiną meteo-

ostatnio nawiedzily tę wieś.

rologiczną". Byl to pręt zaostrzo-

Policja' zamiar ten udaremnila,

ny, posiadający 12 bocznych

sprawę zaś skierowala do sądu.

rozgalęzień. W r. 1755 podal Di-

Mamy w Polsce już 157

wisz prośbę do cesarza, by dla

adwokatów-kobiet.

dobra swych poddanych pole-

Lotnicy polscy, kapitan Ja-

cil ustawić ,,machinę meteoro-

nusz i porucznik Brenk, o któ-

logiczną" w różnych miejscach

rych pisaliśmy w związku z za-

państwa. Miala ona wszak-

wodami balonowymi, wrócili

że wielu przeciwników, którzy

już z Rosji do Polski, witani ser-

przypisywali jej wplyw szko-

decznie przez spoleczeństwo.

dliwy, a o których ksiądz Marci,

Pierwszy z nich odznaczony

ówczesny nadworny matema-

zostal zlotym krzyżem zaslugi,

tyk, wyrazil się: ,,Blasphemant,

drugi zaś srebrnym.

quae ignorant" (zlorzeczą temu,

W Rzeszowie przy poglębie-

czego nie rozumieją).

niu koryta rzeki odkopano na

Przyrząd Diwisza byl to nie-

glębokości 2 do 4 metrów licz-

wątpliwie pierwszy w Euro-

ne fajki gliniane i porcelanowe,

pie wzniesiony piorunochron.

SKLAD WĘGLA PRZY UL. ŻELAZNEJ W WARSZAWIE