15

nr 1 (389) | 18­31.01.2022

Wspomnienia

www.kuriergalicyjski.com

kaplanami greckokatolickimi.

bez zgody organów miejscowej

politykę partii i państwa do

Przy parafii w Stryju funkcjo-

wladzy".

religii. Należy przypuszczać,

W ogólnej charakterystyce

nowaly zakazane wówczas sto-

że nieustannie śledzi za mię-

na temat Kościola katolickiego

warzyszenia religijne. Na wy-

dzynarodow ymi  wydarze-

na Ukrainie z 29 listopada 1962

różnienie zaslugiwaly: Straż

niami, a szczególnie Watyka-

roku zapisano o nim bardzo

Honorowa Serca Pana Jezusa,

nu. W rozmowach zawsze nie

chlubną opinię: ,,Każdy ksiądz

Tercjarki oraz Żywy Różaniec.

omieszka opowiedzieć jeśli jest

zna kilka języków. Na przyklad

,,Wladza bala się tego Żywego

coś nowego (należy wiedzieć,

ksiądz Seweryn z wojewódz-

Różańca jak diabel wody świę-

że nie wszystko mówi, co wie).

twa lwowskiego swobodnie po-

conej, bo gdy mnie wzywali na

Znajomość języków pozwala

sluguje się ośmioma językami:

pogawędki, to zawsze się pytali,

mu sluchać tych wiadomości

oprócz laciny, greckiego i pol-

czy nie ma Żywego Różańca".

w radiu. W dzialaniach ostroż-

skiego, doskonale zna francu-

Ks. Augustyn dzielil się

ny, lamania prawa sowieckiego

ski, niemiecki, angielski, ukra-

również wspomnieniami ze

się nie dopuszcza. Kazania wy-

iński i rosyjski. Seweryn nie

spotkań z pelnomocnikami do

glasza regularnie, które dotyczą

jest wyjątkiem. Żaden inny kult

spraw religii. ,,W Szczercu pel-

jedynie wiary i Kościola".

nie posiada tak wszechstronnie

nomocnikiem do spraw reli-

Na krótko przed końcem ży-

wyksztalconych duchownych".

gii byl czlowiek starszy, przed

cia, schorowany i malo spraw-

O. RAFAL KIERNICKI (OD LEWEJ) I KS. JAN CIEŃSKI

O. Seweryn po zdjęciu z reje-

emeryturą. Krzyczal na mnie,

ny fizycznie zostal sprowadzo-

stracji państwowej w 1958 roku

bo musial, ale ponieważ do

ny do Lwowa. Zamieszkal u ks.

Skarżono się również na niero-

zezwoleniem moglem poje-

o. Rafala Kiernickiego OFM

emerytury mial blisko, to nie

Ignacego Chwiruta na Sobiesz-

zumienie kazań kaplana w sku-

chać do Szczerca. Najpierw raz

Conv rozpocząl również poslu-

chcial zadzierać z ludźmi. Kiedy

czyźnie, przy kościele św. An-

tek ,,niestarannej dykcji ka-

w roku, a potem częściej".

giwanie w katedrze lwowskiej.

po nim przyszedl mlody, to ta-

toniego. Tam, w domu sprawo-

znodziei". Widziano również

Jednak już w następnym roku

kie mu pogróżki z ust lecialy, że

wal mszę św. Zmarl 12 lutego

Praca kaplana w okresie

problem wyludniania się para-

otrzymal zakaz prowadzenia

aż ciarki po plecach chodzily".

1970 roku. Zachowane zdjęcia

komunistycznym zostala

fii poprzez zmianę wyznania.

duszpasterstwa w katedrze.

Wiadomo, że ks. Augustyn

ukazują, że cialo pierwotnie

Wszystkie  te  argumen-

Mimo to sporadycznie przyby-

Mednis w latach 80. dokonal

zostalo wystawione w kaplicy

zminimalizowana

ty przedstawiane przeciw ks.

wal do katedry z racji najwięk-

gruntownych remontów kościo-

kościola św. Antoniego, a na-

jedynie do szafowania

Mednisowi biograf duchow-

szych uroczystości. Zresztą

la w Stryju. Pod koniec lat 80.

stępnie w katedrze lwowskiej.

sakramentów św. takich

nego ks. Wolczański tak obalal:

z tym miastem byl związany

aktywnie zabiegal o zwrot ko-

Pogrzeb odbyl się 16 lutego,

jak: msza św., spowiedź,

,,Zwolennicy ks. Mickiewicza,

nieustannie od czasów powro-

ściolów na terenach iwanofran-

gromadząc rzesze wiernych ze

chrzest i malżeństwo.

wydalonego przez wladze so-

kiwskiego i lwowskiego obwodu.

tu z lagrów. ,,W 1956 roku ­ pi-

Lwowa i okolic. Zostal pocho-

Zezwalano na

wieckie ze Stryja, wciąż usilo-

Jeszcze przed odnowieniem

sala we wspomnieniach Zofia

wany w grobowcu jezuitów

wali spowodować jego powrót,

struktur Kościola katolickiego

Sokolnicka-Izdebska ­ mieli-

na Cmentarzu Janowskim we

odprawianie

zapewne bojkotując ks. Medni-

na Ukrainie, ks. Mednis w 1990

śmy 26 sierpnia, w samo święto

Lwowie.

pogrzebów w miejscu

sa. Pomimo tych dzialań, kuria

roku zrezygnowal z admini-

kościelne Matki Boskiej Czę-

zameldowania. Na

Ks. Augustyn Mednis,

metropolitalna nie dyspono-

strowania w Szczercu, a prze-

stochowskiej, donioslą uro-

wyjazdy do chorego

opiekun parafii w Stryju

wala żadnymi tzw. rezerwami

niósl się do Chodorowa, a od

czystość 50-lecia kaplaństwa

lub na pogrzeb poza

i Szczercu

personalnymi, a sam ks. Med-

12 października 1991 roku zo-

naszego kanonika ks. Karola

parafię należalo

Po wyjeździe o. Seweryna ze

nis nadal chętnie kontynuowal

stal mianowany dziekanem na

Jastrzębskiego. Zjechalo kil-

uzyskać każdorazowe

Szczerca do Lwowa parafia na

poslugę w Stryju. Zresztą mimo

obszarze rejonów Drohobycz

ku księży z prowincji, m.in. o.

przeszlo dwa lata ponownie byla

zaistnialych trudności, dawal

i Stryj oraz w dniu 16 paździer-

Seweryn, jezuita ze Szczerca.

pozwolenie.

pozbawiona stalej opieki dusz-

realne dowody operatywno-

nika otrzymal potwierdzenie

Wyglosil okolicznościowe ka-

Wszelkiego rodzaju

pasterskiej. Dopiero 14 grudnia

ści, choć nie tyle w dziedzi-

nominacji na stanowisku pro-

zanie, podnosząc zaslugi jubila-

duszpasterstwo stanowe

1972 roku na podstawie nomi-

nie duszpasterstwa, ile na polu

boszcza parafii Chodorów, gdzie

ta, zwlaszcza wielkie nabożeń-

lub mlodzieżowe bylo

nacji z Rygi zostal mianowany

administracji".

pracowal do 31 sierpnia 1999

stwo do Milosierdzia Bożego.

zakazane.

proboszczem ks. Augustyn Me-

Sprawa ta niebawem miala

roku.

,,Gdyby nie Milosierdzie Boże ­

dnis (1932­2007), dotychczaso-

sama się rozwiązać. W świa-

powiedzial o. Seweryn ­ dawno

Ks. (bp) Jan Cieński i parafia

wy wice administrator w Sam-

dectwie danym przez ks. Me-

Jednak w tej sytuacji księ-

by nas tu nie bylo". Wspomnial

w Zloczowie

borze. Po przybyciu do Szczerca

dnisa, a zebranym i opubli-

ża wypracowali wlasny model:

jako jedną z zaslug ks. kanonika

ks. Mednis nabyl niewielki, sta-

kowanym przez ks. Andrzeja

w parafiach, gdzie nie bylo spe-

Przez caly okres komuni-

tę, że przed wojną byl katechetą,

ry dom w sąsiedztwie kościola,

Machowskiego, duchowny tak

cjalnie przygotowanych osób.

styczny w Zloczowie nieprze-

a ,,znacie ­ powiedzial ­ prze-

w którym zamieszkal. Tam byla

wspominal: ,,Na Ukrainę przy-

Za nauczanie dzieci religii byli

rwanie trwal hrabia ks. Jan

kleństwo: obyś cudze dzieci

nie tylko plebania, ale i pracow-

jechalem pracować najpierw

odpowiedzialni rodzice, któ-

Emmanuel Józef Andrzej Julian

uczyl".

nia krawiecka, gdzie ks. Med-

do Sambora. Bylem tam trzy

rzy otrzymywali najczęściej od

Cieński (1905­1992). Do Zloczo-

Ta autorka dodala we wspo-

nis szyl i haftowal nowe ornaty

lata. Następnie 18 lat pracowa-

wa na stanowisko wikariusza

księdza ręcznie spisany zeszyt

mnieniach wlasną opinię na

i kapy dla czynnych kościolów

lem w Szczercu. Kiedy zosta-

z pytaniami katechizmowymi.

zostal skierowany 1 lipca 1938

temat o. Seweryna w czasie jego

archidiecezji lwowskiej. Dzięki

lem aresztowany za dzialalność

Po nauczeniu się przez dziecko,

roku. Zatem przetrwal tu zawie-

duszpasterzowania: ,,Podczas

jego pracy wiele kościolów mo-

duszpasterską, nie otrzymalem

egzamin przed I komunią świę-

ruchę wojenną, komunizm oraz

oficjalnej nieobecności o. Ra-

glo nabyć nowe komplety pięk-

już w Szczercu zameldowa-

tą przyjmowal proboszcz. Taki

cieszyl się odrodzeniem Kościola

fala w katedrze zastępowal go o.

nych szat liturgicznych, uży-

nia i nie moglem tu pracować.

model byl wypracowany przez

po 1991 roku. Byl jedynym die-

Seweryn. Byl również po obozie

wanych sporadycznie do dziś.

Na powrót zostalem zameldo-

ks. Kazimierza Mączyńskiego

cezjalnym kaplanem z przytla-

karnym i zdrowie, a zwlaszcza

Po aresztowaniu w grud-

wany w 1974 roku w Stryju.

czającej liczby duchowieństwa

w Samborze i taki sposób kate-

nerwy, nie dopisywaly mu. Jego

niu 1973 roku przez NKWD

Sam nie wiem, jak udalo mi się

archidiecezji lwowskiej, który

chizacji prowadzil dawny sam-

kazania zupelnie nam nie od-

stryjskiego administratora ks.

tam zameldować. Może wladzy

borski wiceadministrator ks.

nieprzerwanie trwal na poste-

powiadaly i przenioslyśmy się

Bernarda Mickiewicza zro-

zależalo na tym, aby w Stry-

Augustyn Mednis.

runku w Zloczowie, dzięki czemu

na niedzielną sumę do kościo-

dzila się konieczność zabez-

ju nie bylo żadnej zawieruchy

Dzięki

pomocy

daw-

udalo się uratować tę świątynię

la św. Marii Magdaleny, gdzie

pieczenia potrzeb religijnych

religijnej? Chcieli, żeby jakiś

nej zakonnicy greckokato-

i wiarę ludności we wschodniej

proboszczem byl od roku 1955

również tamtej wspólnoty. Ks.

ksiądz tam byl. Kiedy zostalem

części województwa lwowskie-

lickiej ks. Augustyn mógl

ks. pralat Zygmunt Halunie-

Mednis podjąl się tego zada-

zameldowany, nie mialem już

w świeckim ubraniu odwie-

go. Innym kaplanem trwającym

wicz. Po pewnym czasie o. Se-

nia, które pelnil do 1990 roku.

żadnych ograniczeń i moglem

dzać chorych w szpitalu. Nie

nieprzerwanie od zakończenia

weryna również zwolniono".

,,Ale owa dorywcza posluga

odprawiać mszę św. w każ-

wojny przy katedrze lwowskiej

zważając na konsekwencje, na-

W r 1960 w sprawozdaniach

wywolala ze strony parafian

dy dzień. Po jakimś czasie za

wiązywal wspólpracę z tajnymi

byl franciszkanin o. Rafal Kier-

państwowych podano bardziej

stryjskich, przyzwyczajonych

nicki. Również od 1938 roku

szczególowe informacje na te-

do stalej obecności na miejscu

nieprzerwanie w Nowym Mie-

mat o. Seweryna i jego dzia-

duchownego, kilkakrotne pe-

ście pracowal kaplan diecezji

lalności w Szczercu: ,,Ksiądz

tycje do kurii metropolitalnej

przemyskiej Jan Szetela. Jednak

Seweryn L. W. 1906 roku uro-

w Rydze o przydzial osobnego

w 1990 roku wyjechal do Polski,

dzenia. Do marca 1960 ponad

duszpasterza.

zaś ks. Cieński pozostal na sta-

rok byl duszpasterzem ko-

Argumentowano, że doma-

nowisku proboszcza w Zloczo-

ściola katedralnego (rejestro-

ga się tego nie tylko ranga du-

wie do śmierci w 1992 roku.

wany osobiście Wilchowym

żej parafii, do której przynale-

Wszechstronna osobowość

N.A.) i jednocześnie probosz-

żą wierni z dwóch obwodów:

tego kaplana z hrabiowskiej ro-

czem kościola w Szczercu. Te-

iwanofrankiwskiego (dawnego

dziny wymaga szerszego opra-

raz ksiądz Seweryn proboszcz

stanislawowskiego) i lwow-

cowania. Wyjątkowości tej po-

tylko w Szczercu. Seweryn

skiego, ale nadto, w przy-

staci dodaje również fakt, że od

L.W. trzyma się blisko innych

padku  pogrzebu,  trudności

1967 roku byl jedynym tajnym

księży. Do wierzących odno-

z dotarciem do kaplana rezy-

biskupem na terenie ówczesnej

si się surowo i sucho. Stara się

dującego w Szczercu ­ wsku-

tzw. Ukrainy Sowieckiej. Jed-

nie pokazywać swojej aktyw-

tek czego obrzędowi przewod-

nak na ten temat już w następ-

ności w dzialaniach na ko-

TRUMNA ZE ZWLOKAMI O. LUDWIKA SEWERYNA SJ W KAPLICY

niczą duchowni prawoslawni".

nym opracowaniu.

rzyść Kościola. Doskonale zna

KOŚCIOLA ŚW. ANTONIEGO WE LWOWIE. LUTY 1970 R.