25
nr 5 (393) | 1730.03. 2022
Okruchy historii
www.kuriergalicyjski.com
wykladali spore sumy, aby zo-
stać ,,chevalier". Pan Wialow
zdolal ,,rozkręcić" na kasę wielu
wysokich urzędników i gwiazd
show-biznesu. Zebral okolo pól
tysiąca ,,nagrodzonych". Na
tym projekt zostal zamknię-
ty z blahych powodów za tę
samą sumę można bylo kupić
sobie inną urzędniczą odznakę:
order ,,Za zaslugi" czy gwiazdę
,,Bohatera Ukrainy".
Operacje karne
Pacyfikacji powstania listo-
padowego (1830-1831) w Rosji
poświęcono dwa odznaczenia.
Pierwsze z nich, zauważmy,
PSEUDOORDER ŚW. STANISLAWA MYKOLY AZAROWA
calkowicie podpada pod sza-
brownictwo. Rosjanie wykradli
ideę orderu ,,Virtuti Militari",
ustanowionego przez ostatnie-
go króla Rzeczypospolitej Sta-
nislawa Augusta Poniatow-
skiego 22 czerwca 1792 roku
w okazji zwycięstwa w bitwie
z Rosjanami pod Zieleńcami.
Po upadku powstania car
Mikoląj I 31 grudnia 1831 roku
OBRAZ ,,NOWY KAWALER", MAL. PAWLO FEDOTOW
ustanowil pamiątkową od-
znakę ,,Polskie odznaczenie
innymi z okazji 100 rocznicy
,,Za wojskowy honor" (krzyż
powstania Lejb gwardii wo-
Virtuti Militari z 1831 roku),
lyńskiego pulku (1906 r.)
która swoim ksztaltem i or-
Wraz z kradzieżą krzy-
namentyką powtarzala polski
ża Virtuti Militari car Mikolaj
MEDAL ,,ZA UŚMIERZENIE POLSKIEGO BUNTU", JASNY MOSIĄDZ
krzyż. Odznaka miala 5 stopni
I ustanowil srebrny medal ,,Za
i dekorowano nim każdego, kto
zdobycie szturmem Warsza-
do 1867 roku w samym tylko
że jako pierwsza zwolnila sto-
mialby jakikolwiek stosunek do
wy". Jak widać z nazwy, prze-
Sankt Petersburgu wybito 368
licę Armia Krajowa. Stalinowi
dzialań wojennych przeciwko
znaczony byl dla uczestników
133 jasnych i 231 221 ciemnych
nie w smak bylo, żeby stolica
powstaniu. Aby poniżyć Pola-
zajęcia Warszawy przez wojska
medali. Wielka ilość tych me-
zostala wyzwolona przez sa-
ków w rozkazie wskazywano,
carskie 2526 sierpnia 1831
dali bita byla przez prywatnych
mych Polaków. W tym przy-
że ,,Polską odznakę ,,Za woj-
roku. Noszono go na ciemno-
rzemieślników. Dlatego znane
padku sowieci musieliby li-
ZRUSYFIKOWANY KRZYŻ ,,VIRTUTI
skowy honor" I stopnia należy
-blękitnej szarfie z czarnymi
są liczne wersje tych odzna-
czyć się z legalnym polskim
MILITARI" NA PAMIĄTKOWYM
nosić na szyi PONIŻEJ (pod-
brzegami taśmie krzyża Vir-
czeń, różniących się drobnymi
rządem, a nie z przywieziony-
ODZNACZENIU 100. ROCZNICY
kreślenie autora) innych od-
tuti Militari.
detalami, jakością wykonania
mi ze wschodu marionetkami.
LEJB GWARDII WOLYŃSKIEGO
znaczeń, gwiazdę też nosić NI-
Tym tragicznym wydarze-
i rozmiarami.
Powstrzymując natarcie przed
PULKU (1906 R.
ŻEJ niż inne gwiazdy...".
niom w Warszawie poświęco-
Oprócz powyższych od-
samą Warszawą, sowieci uto-
Stopień odznaki zależal nie
ny byl też medal ,,Za uśmierze-
znaczeń należy wspomnieć
pili we krwi niechętny Mo-
od zaslug, a od posady. I stopień
nie polskiego powstania", które
ale lojalnych dla Petersburga
ustanowiony w 1945 roku so-
skwie rząd rękoma Niemców.
nadawano dowódcom i szefom
ustanowil car 1 stycznia 1865
kolaborantów i duchowień-
wiecki medal ,,Za wyzwole-
Wobec tego z pewnym zastrze-
sztabu (ogólem 14 osób). Naj-
roku. Byla dwóch rodzajów
stwa. Wśród tych ostatnich
nie Warszawy". Wedlug stanu
żeniem medal ,,Za wyzwolenie
niższą odznakę V stopnia
z jasnego i ciemnego mosiądzu.
byli przeważnie kaplani Ro-
na 1 stycznia 1995 roku tym
Warszawy" możemy uznać za
nadawano szeregowym, leka-
Jasnym medalem dekorowa-
syjskiej cerkwi prawoslawnej,
odznaczeniem udekorowano
odznaczenie za operację karną.
rzom wojskowym i cyrulikom
no wojskowych od genera-
potężnego instrumentu walki
701 700 osób. Nie poddaję tu
Tu stawiam kropkę. Taka jest
(100 tys. nagrodzonych).
lów po szeregowych i kozaków.
z powstańcami.
wątpliwości bohaterstwa żol-
nauka falerystyka. Wydawać
Zrusyfikowany krzyż Vir-
Ciemny natomiast przeznaczo-
Medal ,,Za zdlawienie pol-
nierzy radzieckich wyzwa-
by się moglo o kawalku meta-
tuti Militari kilkakrotnie
ny byl dla cywilnych urzęd-
skiego powstania" byl najbar-
lających stolicę polskie z rąk
lu, czasami żlobionym, czasami
nadawano różnym zgrupo-
ników, pracujących na tere-
dziej masowym odznaczeniem
faszystowskich okupantów.
pokrytym kolorową emalią. Ale
waniom wojskowym. Między
nach objętych powstaniem,
Imperium Rosyjskiego. Od 1865
Jednak należaloby wspomnieć,
ile za nim się kryje wydarzeń!
Na Dworcu Zachodnim
Kącik liryczny
Sloneczko nasze, rozchmurz
pyska,
Już prawie pólnoc, ogromny tlum,
Bo nie do twarzy ci
a jeszcze pociągi ze wschodu zjeżdżają.
w chmurzyskach,
Wezwanie
Toboly, torby i zmęczony wzrok,
Dowcipnym blyśnij zlotym
na peron jak rozbitkowie na ląd
okiem,
Bo świat bez ciebie ciemnym
pierwsze niepewne stawiają kroki.
I slowo nagle się rwie, sploszony ptak.
mrokiem.
Plynie przez glob Ukraina
I mowy naszej potok się miesza
placzem ginących swych dzieci,
z bliskim ukraińskim strumieniem
Wszak mamy bardzo ciężkie
przeplywa podziemnym tunelem
chwile,
krwią niezlomnych obrońców,
Ty je swym blaskiem roznieć
w dymach ginących miastami.
rozchodzi się w noc z turkotem walizek,
z ruchomych drzwi szklanym lśnieniem.
mile.
Oporem, wiarą i ciąglą nadzieją,
Stolico z trudem wznosząca swój lad
Wszak tyle żmudy jest dokola,
że wszystek świat można zmienić,
otocz tych losem znękanych
Więc świeć, sloneczko każdy
przyjaznym ramieniem,
wola.
wolność wielkiego narodu ocalić.
bo ty jak nikt inny wszak dobrze znasz
co zdrada, pożoga i co przerażenie.
Dzień każdy dźwiga trud niemaly,
Nie czekaj! Odlóż swe sprawy!
Pośpiesz modlitwą, sercem, czynami.
Bo ty jak nikt inny wszak dobrze znasz
Czasy coraz cięższe nastaly,
Zrób jeszcze teraz to, co możesz.
co glód strzaly i co spustoszenie.
A ty, sloneczko, szczyt humoru,
Więc zaświeć, dodaj nam wigoru.
MARIUSZ OLBROMSKI
Bo każdy czlowiek to świat!
Wszak coraz bliżej nam
A możesz go przecież ocalić!
ku wiośnie
Odpowiedź teraz i najgodniej
I myślą o niej serce rośnie,
na chwili tej wielkie wezwanie!
Więc ty, sloneczko, dodaj ducha,
Promieniem swym troski
I jednak wierzę jak Slowacki,
rozdmuchaj.
że sily ducha nic nie zlamie!
MARIUSZ OLBROMSKI
STANISLAWA NOWOSAD
