27

nr 5 (393) | 17­30.03. 2022

Z przedwojennej prasy

www.kuriergalicyjski.com

Humor

nowego wydawnictwa Gazety

gdy polskie nazwisko podobne

niedzielnej, a liczba platnych jej

jest choć trochę do brzmienia

żydowski

odbiorców urosla do 22 tysięcy!

niemieckiego.

Chwala za to Panu Bogu,

Jeszcze z większą dla nas

a kochanym Czytelnikom ser-

krzywdą odbywają się spisy

Opowiadania rajzenderów

deczne podziękowanie.

ludności w Rosyi. Mimo to, na

Zarówno ta wielka liczba Czy-

podstawie rządowych wyka-

W pociągu jadącym z Brodów do Zdol-

telników, jak liczne ich listy z ży-

zów, liczą Polacy w Królestwie

bunowa siedzi trzech żydowskich rajzende-

czeniamiipodziękowaniem,donas

polskiem 7 milionów glów.

rów, ludzi, jak wiadomo, już ex titulo swo-

pisane są dowodem, żeśmy się

W innych częściach zabranych

jego fachu umiejących bezczelnie klamać.

wzajemnie zrozumieli. Gazeta na-

i na Litwie jest ich 3 i pól mi-

Jeden z nich opowiada, że niedawno byl

sza jedynie dobro ludu ma na oku,

liona tak, że w calem państwie

na koncercie pewnego pianisty, który nogami

dlatego też lud tak chętnie ją czy-

rosyjskiem przebywa Polaków

gral rapsodię Liszta, a potem na bis nagniotka-

CZYTELNIA TOWARZYSTWA SZKOLY LUDOWEJ

ta, a już z upragnieniem oczekuje,

z górą 10 milionów.

mi swoich palców odegral sonatę Beethovena.

kiedy wraz z Gazetą nadejdzie ten

W Stanach Zjednoczonych

ludu siostrzyczki. Rzecz pro-

Związek ma na celu zwalczanie

­ To jeszcze nic! ­ powiada drugi. ­ Ze-

malutki dodatek ­ ,,Nauka Wiary".

pólnocnej Ameryki liczą Pola-

sta, że grano kawalki pobożne,

grzesznego bardzo zwyczaju

szlego roku bylem na koncercie we Lwowie.

Cieszy nas to bardzo i do dalszej za-

ków na póltora miliona, w Bra-

a zajmujące.

pojedynków i obronę czci ludz-

Otóż waltornista tak ludząco oddal na trąbce

W Rosochaczu, staraniem

chęca pracy.

zylii okolo 100 tysięcy, w in-

kiej przez obywatelskie sądy.

sygnal, jaki się wydaje zwykle na polowaniu,

Brak soli daje się czuć w Na-

nych krajach 50 tysięcy.

wlościan miejscowych, Rusi-

gdy zwierz legnie na ziemi, że pewien pies,

A teraz coś lekkiego na popra-

Razem więc wszystkich Po-

nów odbylo się nabożeństwo

waryi, Maliszkowicach, Hodo-

przypadkowo będący na sali, rzucil się z glo-

wienie nastroju: Wesoly kącik.

laków jest przeszlo 19 milionów,

żalobne za spokój duszy śp. Ste-

wicach, Glinnej, Pustomytach

śnym szczekaniem na jakiegoś pana, który,

a uwzględniając przyrost lud-

fana Komornickiego, powstań-

i Leśniowicach. Nie do wia-

jak się później okazalo, nazywa się Wolf!

Oczywiste

ności od chwili spisów i nie-

ca z roku 1863 i dzierżawcy

ry chyba, iż nieraz potrzeba po

­ To wszystko fraszki ­ wola na to trzeci

­ Wyobrazicie sobie, że ma-

dokladność obliczeń, możemy

Rosochacza. Śp. Komornicki

sól do Szczerca a nawet Lwowa

­ w porównaniu do tego, co ja widzialem! By-

jąc sześć lat spadlem we Lwowie

bez przesady przyjąć, iż jest nas

byl wielkim przyjacielem miej-

wędrować! Co na to Wydzial

lem na koncercie w Kopenhadze, podczas któ-

przy robocie z trzeciego piętra

okolo 20 milionów.

scowego ludu i lud ten, opiera-

krajowy?

rego sloń mial odegrać na fortepianie slynne

Ofiarą zawodu swojego padl

na ziemię

Czy tedy jesteśmy rzeczywi-

jący się tam podszeptom pod-

rondo Rubinsteina, lecz niestety nie mógl...

­ I nie zabiliście się?

ście malym narodem?

żegaczy, we wdzięcznej ma go

lekarz miejski Trembowli dr.

­ A to dlaczego?

­ Nie, moi kochani!

zawsze pamięci

Aleksander Jastrzębski, który

­ Bo sloń, zbliżywszy się do forte-

Smutny wypadek. Trzyna-

Smutne są losy tych, kto nie

pielęgnując chorego na tyfus

pianu, nagle gwaltownie się rozplakal

Nieporozumienie

ma umiaru (w niczym). Koniec

stoletni syn gospodarza z Ho-

wlościanina, sam się nabawil

i chwiejnym krokiem opuścil podium...

Na lawie oskarżonych zasia-

takich dzialań może być tylko

rodnicy, Roman Luć, znalazl-

tej straszliwej choroby i umarl.

­ Co mu się takiego stalo?

jeden. Oto przyklad: Do czego

Ludojad w Dniestrze. Pod-

da chlop potężnej sily.

szy się na zamarzniętym lekko

­ Biedne zwierzę rozpoznalo w klawi-

prowadzi wódka.

Sędzia do oskarżonego: ,,Ko-

Dniestrze począl tonąć... Wi-

czas polowu ryb pod Niźnio-

szach kly swojej nieboszczki matki...

goż więc obieracie dla swej

W Maszkowicach, w sta-

dząc to z brzegu nieszczęśliwa

wem wylowiono, pomiędzy in-

W drugiej klasie

obrony?"

rosądeckiem, najbogatszym we

matka chlopaka pospieszyla

nemi, olbrzymią rybę mierzącą

Oskarżony: ,,Kto! ja? Nie

wsi i w okolicy zarazem gospo-

mu na ratunek, ale i ona nieste-

blisko 4 metry dlugości. Chlo-

W pociągu jadącym z Przemyśla do

potrzebuję niczyjej obrony --

darzem byl Stanislaw Gromala.

ty znikla pod lodem.

pi na ten widok ulękli się nie

Lwowa siedzą w wagonie drugiej klasy pan

Zaniedbanie  obowiązków

niech no tu który przyjdzie

Wszystko szlo mu jak po maśle,

malo i z okrzykiem ,,ludojad"!

Mardochaj i pan Kohen. Ten pierwszy pali

rodzicielskich stalo się przy-

toteż zepsuty powodzeniem za-

porzucili sieć na brzegu, wsku-

cygaro, co nie podoba się drugiemu.

Mądry sluga

cząl żyć (jak mawial) ,,po pańsku"

czyną nieszczęścia we wsi Po-

tek czego większa część polowu

­ Panie Mardochaj ­ powiada pan Kohen

­ Janie ­ mówi Pan do slugi

i dzień w dzień zasiadal do kie-

gorzanach w limanowskiem.

wraz z owym ,,ludojadem" do-

­ ja pana usilnie proszę, aby pan przestal pa-

­ co do licha robisz, przynio-

liszka. Wreszcie stal się z niego

Kilkoletni Franuś, syn gospo-

stala się na wolność. Tymcza-

lić to swoje śmierdzące cygaro...

sleś mi buty wcale nie należące

pijak niepoprawny, potem utra-

darza Jana Wąsowicza, na jar-

sem byl to okazaly jesiotr, ryba

­ Dlaczego mam przestać, przecież to

do jednej pary? Jeden z cholewą

cyusz, jeszcze potem żebrak,

mark jadąc sobie swobodnie

rzadka w naszych wodach, któ-

nie jest wagon dla niepalących?

a drugi bez cholewy; ­ czy ócz

a wreszcie i zlodziej! Kradl tak

w Skrzydlinie, nie dopilnowa-

ra na tarlo podchodzi szczegól-

­ Ale ja pana proszę, aby pan przestal...

nie masz?

nalogowo, iż od 27 do 65 roku ży-

ny też przez matkę, wybiegl na

niej do Dniestru.

­ A ja nie przestanę.

Na to sluga: ­ Dyć wlaśnie

cia przesiedzial z malemi prze-

pole i utonąl w pobliskiej glę-

­ Zobaczymy...

i mnie już to dziwilo, ale co naj-

rwami za kratkami. Wypusz-

bokiej sadzawce. Stąd sprawa

Wielkie znaczenie w tam-

Wchodzi akurat konduktor. Pan Kohen

dziwniejsza, że w szafie akurat

czony temi dniami z więzienia

sądowa, a co gorsza odpowie-

tych latach miala organiza-

powiada do niego:

cja oświatowa Towarzystwo

taka druga jest para.

starzec, jąl się w najbliższej wsi

dzialność niedbalych rodziców

­ Panie konduktorze, ten pasażer pali wy-

Szkoly Ludowej. Pod jej opieką

Tylmanowy znowu kradzieży

przed Bogiem.

jątkowo śmierdzące cygaro, a w dodatku nie

W sądzie:

Świętokradztwo  usilowal

szerzyla się akcja organiza-

i to gąski Wojciecha Chlebika.

ma nawet biletu drugiej klasy, tylko trzeciej.

cji Czytelni Ludowych. O tym

Sędzia  do  oskarżonego:

Spowodowalo to ponowne uwię-

popelnić w kościele w Glinnej

Konduktor sprawdzil bilet i energicznie

w Zalożona tu niedawno czy-

,,Z kimżeś rabowal?"

zienie Gromali i skazanie go na 3

Nawaryi wlościanin tamecz-

wyprosil pana Mardochaja z przedzialu

telnia polska rozwija się dobrze.

Oskarżony: ,,Sam, panie Sę-

miesiące areszt.

ny Petro Klyma. Na ohydnego

i wagonu. Pan Kohen odetchnąl.

Pocieszającą jest rzeczą, że

dzio, teraz na nikogo spuścić się

zbrodniarza rzucili się oburzeni

Na dworcu glównym we Lwowie pan

inteligencya interesuje się lo-

nie można".

A dalej przejdziemy do aktu-

nasi ludzie i byliby go zabili nie-

Kohen wysiada i widzi, że przy jego wago-

sem czytelni, wspiera mate-

alności z terenów woj. Lwow-

zawodnie, gdyby nie wdanie się

nie stoi już pan Mardochaj.

skiego. Przeglądniemy: Nowiny.

ryalnie, a odczytami podnosi

Reklama od zawsze byla

ks. proboszcza i żandameryi.

­ Panie Kohen ­ powiada niefortunny

Ze stacyi Rzęsna Ruska

ducha patryotycznego. Odczy-

dźwignią handlu. W prasie ka-

W Żubrzy, pod Lwowem,

palacz cygara ­ ja panu daruję to, że pan mi

ty wyglosili pp. sędzia Zającz-

tolickiej również reklamowano

i Kozielnikach zawiązano Kól-

przez Kozice, Żorniska, Dąbro-

zabronil palić cygaro, a nawet daruję panu

kowski: ,,O Kościuszce", panna

swoje wyroby:

ka rolnicze. W pierwszej z tych

wice, Wiszeńkę, Krechów aż

to, że kazal mnie pan wyrzucić z wagonu. Po-

Simonowiczówna: ,,O Maryi

miejscowości stanąl na czele

do Glińska zbudowaną będzie

wiedz mi pan tylko, skąd pan wiedzial, że ja

Miód-patoka

Konopnickiej", Dr. Kuźmier-

Kólka gorliwy ks. Kochański,

nowa kolejka przeważnie dla

mam bilet trzeciej klasy, a nie drugiej?

czyk: ,,O higienie" i drugi ,,O po-

naturalny pod gwarancją,

w Kozielnikach zaś gospodarz

celów lasowych.

­ Jak to, skąd wiedzialem? Przecież z kie-

Budowa nowego kościo-

wstaniu w r. 1863", prezes Mo-

czysty pszczelny, kuracyjny

Sojan. Powstaly też tam i stra-

szeni pańskiej kamizelki wystawal brązowy,

la. P. Wladyslaw Michalowski,

czydlowski: ,,O Unii lubelskiej".

i deserowy, z wlasnej pasieki --

że ogniowe wlościańskie, roz-

a nie zielony bilet; ja mialem taki sam...

Że w sfery mieszczańskie

w blaszankach 5-kilowych po 6

szerzono wreszcie czytelnie.

wlaściciel Jazlowca, w czort-

Ostatni wagon

wstępuje nowa świadomość na-

koron.

Czlonkowie obu Kólek zglosi-

kowskiem, gromadzi już ma-

rodowa, świadczą o tem przed-

Miód  z  pola  wyborny

li się do Zarządu glównego po

terjaly pod budowę kościola,

Pan Joel jedzie ze Lwowa do Brzeżan.

stawienia przez kolo amatorów

w  praktycznych  gąsiorach

koniczynę czerwoną i oświad-

którego koszta obliczono na 40

Wbiega na peron dworca Podzamcze i wi-

urządzone. Odegrano ,,Karpaccy

4-litrowych po 5 koron 70 hal.

czyli gotowość zaprowadzenia

tysięcy koron. Zacny p. Micha-

dzi gotowy już do podróży pociąg. Rozglą-

Górale" i ,,Dzwonek św. Jadwigi".

wysyla z powolaniem się na to

pól doświadczalnych.

lowski wzniesie też plebanię

da się jednak niespokojnie po wagonach

,,Sokoly" wlościańskie mno-

Pomyślny rozwój czytelni

ogloszenie caly rok oplatnie do

i zabezpieczyl już na wieczne

i wreszcie zaczepia konduktora:

powinien miejscowych ręko-

każdej poczty -- wszystko za

żą się gęsto w Galicyi wschod-

czasy utrzymanie dla księdza.

­ Ta panie konduktorze, ta który wagon jest

dzielników zachęcić do wspól-

zaliczką.

niej. Takie dzielne drużyny

W imieniu przyszlych parafian

tak we w ogóle najbardziej niebezpieczny?

nej lączności. W jedności tylko

Pasieka ADAMA GÓRSKIE-

powstaly wlaśnie w Tarnawi-

hojnemu fundatorowi staropol-

Konduktor zamyśla się, a po chwili

sila! Natomiast wszelkie rozdra-

GO, Denysów.

cy Polnej i Jeziorzanach, gdzie

skie: Bóg zaplać!

odpowiada:

Czytelnia w Zagórzu Kąkol-

bianie i dzielenie sil jest począt-

wlościanie nasi przystąpili do

­ Mnie się wydaje, że wagon ostatni.

Sklad przyborów kościelnych

nickim sklada serdeczne po-

kiem upadku w każdej sprawie.

nich gromadnie. Da Bóg pano-

Ostatni wagon najczęściej wypada z szyn,

Czytelnik

WINCENTEGO KUCZABIŃ-

wać w nich będzie duch zdro-

dziękowanie akademickiemu

a także może na niego najechać inny po-

SKIEGO, Lwów, Kopernika 2.

wy i poczciwszy, aniżeli w ,,Si-

Kolu Towarzystwa szkoly ludo-

ciąg albo parowóz, jak to się zdarzylo

Dla każdej gazety ważny jest

Poleca ornaty, chorągwie,

czach" ruskich, rodzących się

wej we Lwowie za trudy podjęte

niedawno kolo Sambora, a zlodzieje też

kontakt z czytelnikami. Dla

obrazy do chorągwi, feretrony

pod haslem nienawiści.

okolo oświecenia i uświado-

najczęściej grasują w ostatnim wagonie,

Siostrom

Milosierdzia

naszego pisma jest to obecnie

i figury do noszenia. ­ 14 stacyi

mienia ludu polskiego.

bo z niego najlatwiej można wyskoczyć...

Związek dla obrony czci po-

również priorytet. Tak pisa-

drogi krzyżowej do kościolów

w Moszczanach dziękują za na-

­ Co pan nie powie?! ­ wola przerażony

la o tym Gazeta Niedzielna: Do

i kaplic z ramami i bez.

szem pośrednictwem wlościa-

wstal temi dniami we Lwowie.

pan Joel. ­ Tyle nieszczęścia na jeden wa-

naszych Czytelników!

nie bardzo uradowani jaselkami

Na czele tego Związku (czyli:

gon? To dlaczego go nie odczepią?!

Niebywala to rzecz u nas:

Zostala zachowana orygi-

i teatrem, które dla nich urzą-

ligi) stanąl sędziwy, a przeza-

JANUSZ WASYLKOWSKI,

ledwie pierwszy mija kwartal

nalna pisownia.

dzily zacne te i dbale o dobro

cny Jerzy książę Czartoryski.

OBYŚ ŻYL W CIEKAWYCH CZASACH