20

nr 8 (396) | 29.04. ­ 16.05.2022

Zapiski wojenne

www.kuriergalicyjski.com

Wojna

czekać w kolejce do jedzenia,

bo wszyscy się w kuchni nie

mieszczą, kiedy trzeba czekać

(część 4)

na pójście do toalety lub pod

prysznic ­ na pewno tworzy to

jakieś napięcie.

Kamieniec jest dla mnie jak

Klondike. Samo miasto posiada

Już w hotelu widzę, że lado-

TEKST I ZDJĘCIA

wiele zabytków historii i archi-

warkę do telefonu zostawilem

DMYTRO ANTONIUK

tektury, a jego okolice ­ jeszcze

w plecaku, który oddalem żonie.

Marzec 2022.

więcej. To wlaśnie do sąsied-

Na stacji benzynowej odpo-

Droga do Polski i z powrotem:

nich zamków zacząlem podró-

wiedniej nie ma. Pracownicz-

niespodziewane spotkania

żować na wlasną rękę, a każda

ka hotelu udostępnia mi swoją.

Nadal piszę o tym, co się ze

z tych podróży, kiedy jeszcze

Mieć przy sobie nieczynny te-

mną wydarzylo przed kwiet-

nie jeździlem swoim wygod-

lefon to obecnie prawie śmierć.

niem. Będzie kilka odcinków.

nym autem, lecz zatloczonymi

Zasypiam z nadzieją, że do

Wyjeżdżając z Kijowa kieru-

busami i pociągami, na zawsze

Lwowa dojadę minibusem, któ-

jemy się na poludnie autostradą

zapisala się w mojej pamięci

rych zawsze bylo tu wiele.

obuchowską. Jedziemy do ma-

wspanialymi wspomnieniami.

Rano okazuje się, że busów

lej, ale jak zawsze malowniczej

Postanawiam, że muszę coś

prawie nie ma ­ problem z pa-

wioski, aby odebrać przyja-

pokazać rodzicom, a jednocze-

liwem. Cóż, idę na szosę, żeby

ciólkę mojego polskiego kolegi.

śnie zaktualizować zdjęcia i in-

zlapać okazję. Na stacji benzy-

Chlopaki w punkcie kontrol-

formacje o zabytkach do mojej

nowej zatrzymal się pusty au-

nym są bardzo dokladni i su-

książki ,,Polskie zamki i rezy-

tobus z ukraińskimi tablica-

rowo pytają, do kogo jedziemy.

dencje na Ukrainie", którą przed

mi rejestracyjnymi. Kierowca

Kiedy slyszą nazwisko, uśmie-

inwazją  moskwy  zacząlem

mówi mi jednak, że nie wolno

chają się, mówiąc ,,są tacy"

przygotowywać do przedruku .

im zabierać nikogo na Ukra-

i życzą milego dnia. We wsi jest

Nasza pierwsza ,,rodzinna

inie. Chlopaki na punkcie kon-

cicho, choć po drugiej stronie

wycieczka" to wyjazd do ma-

trolnym po drugiej stronie dro-

Dniepru slyszeliśmy odlegle

lowniczej Bakoty. To stara wieś

gi zapewniają, że marszrutka

wybuchy i widzieliśmy kilka

nad brzegiem Dniestru zalana

jeszcze jeździ. I tuż kolo mnie

gdy będzie pelny, a jest w nim

Koledzy dobrze się przygoto-

samolotów. Po herbacie i pysz-

przez powódź w latach osiem-

zatrzymuje się samochód z nu-

tylko kilka osób: ,,Niewielu

wali. Okazuje się, że jest jeszcze

nych domowych ciastach u ro-

dziesiątych. Komuniści zbudo-

merami obwodu kijowskiego.

chce jechać na wschód. ,,Do-

dwóch nieznanych mi polskich

dziców dziewczyny zabieramy

wali poniżej elektrownie wod-

,,Zabierzesz mnie do Lwowa?"

brze ­ myślę, ­ zostaję we Lwo-

dziennikarzy, P. i P., którzy my-

ją ze sobą.

ne i nie przewidzieli zniszczenia

,,Siadaj." Mężczyzna o imieniu

wie, aż znajdę jakiś odpowiedni

ślą o udaniu się dalej na wschód.

Droga na zachód wiedzie

kilkudziesięciu pięknych wio-

Wlad pochodzi z Bialej Cerkwi,

transport".

Mają samochód. Wojtek pyta,

przez Bialą Cerkiew. Po pustym

sek. Okolice ze względu na wodę

skąd wczoraj przybylem. Sytu-

Jak zwykle, kiedy tu je-

czy mogą mnie zabrać i maja

Kijowie, gdzie na ulicach wi-

i strome skaliste wzgórza są tak

acja standardowa: odwiózl ro-

stem, idę najpierw do kościola

sprawa jest szybko rozwiązana.

dzieliśmy tylko kilka samo-

malownicze, że w czasie pokoju

dzinę do granicy (,,są już u sio-

św. Elżbiety. Utkwil mi w pa-

W ukochanym Lwowie spędzi-

chodów, tutaj tętni życie: ludzie

zawsze jeździly tu liczne auto-

stry w Hiszpanii") i wrócil do

mięci wraz z wronami, które

lem tylko kilka godzin.

chodzą na bazar, jeżdżą trolej-

busy turystyczne. Po raz pierw-

Lwowa, gdzie zdecydowal się

wylecialy z jego iglic i dziura-

Jedziemy komfortowo aż do

busami, światla uliczne dzia-

szy jestem tu prawie sam na sam

na wolontariat. ,,Mamy kilka

wych wież, gdy na początku

Kamieńca, bo mogę zapewnić

lają i na stacjach benzynowych

z tym pięknem. Wraz z żoną

takich samochodów. Jedziemy

lat osiemdziesiątych jechalem

im nocleg u znajomych. Kole-

są wszystkie rodzaje paliw! Im-

schodzimy ścieżką do ruin ja-

nocą, zabierając uchodźców na

z mamą przez Lwów na waka-

dzy nigdy nie byli w tym nie-

ponujący kontrast. I to pomimo

skiniowego klasztoru z czasów

granicę". Widzę, że jest bardzo

cje do Karpat. To moje pierwsze

zwyklym mieście. Mówię, że

tego, że Biala Cerkiew również

Rusi Kijowskiej, pijemy wodę

zmęczony. Proponuję wymia-

lwowskie wspomnienie.

im zazdroszczę i obiecuję, że

ucierpiala wskutek rakiet mo-

z dwóch źródel, cieszymy się

nę za kierownicą, ale odmawia.

Za każdym razem uderza

jutro zrobię im malą wycieczkę.

skali i są ofiary.

slońcem odbijającym się w sze-

We Lwowie, już kolo dwor-

mnie krucyfiks nad glównym

Jeszcze przed zachodem slońca

Mamy plan: jedziemy dwoma

rokiej tafli wody i śpiewem pta-

ca daję mu pieniądze, lecz nie

portalem i biel wnętrza świą-

jestem już ,,w domu" i rodzina

samochodami do Chmielnickie-

ków. Ale w pelni jakoś nie mogę

przyjmuje. ,,Chyba żartujesz?

tyni. Mam szczęście, że tuż

wita mnie pysznym barszczem.

go, gdzie moja żona spotka mnie

cieszyć się tym wszystkim.

Zabiorę cię jeszcze do nas na

obok kupuję w końcu soczewki,

Marzec 2022.

autem i odwiezie do Kamień-

Wciąż dręczy mnie sumienie, że

śniadanie, jeśli jesteś glodny"

których nie mialem czasu zna-

Podole: wycieczki z bliskimi

ca. Ale pod Winnicą okazuje się,

nie jestem teraz w wojsku, że lu-

Żegnamy się serdecznie i udaję

leżć w Kijowie. Wszystko tutaj

Caly następny tydzień je-

że dziewczyna, którą odebra-

dzie w tej chwili giną pod bom-

się na dworzec.

jest otwarte! Kawiarnie, apte-

stem z rodziną w Kamieńcu.

liśmy ze wsi pod Kijowem, nie

bami lub glodują. Uspokajam

Morze ludzi. Olbrzymie ko-

ki, kantory, banki, sklepy spo-

Mamy w starej chruszczowce

potrafi prowadzić samochodu

siebie, że wszyscy potrzebuje-

lejki do kas. Nie ma mowy, aby

żywcze. Nie ma w sprzedaży

male dwupokojowe mieszkanie

i nikt oprócz mnie nie może je-

my relaksu, żeby oderwać się

nawet próbować kupić bilet

jedynie alkoholu (za kilka dni

z malą kuchnią. Jest nas pię-

chać dalej drugim samochodem.

od niekończącego się naplywu

do Kamieńca. Zwlaszcza, że

i ten zakaz zostanie zniesiony).

cioro: mój tata i jego żona, moja

Cóż, muszę jechać na granicę,

wiadomości z telefonów, z te-

godziny odjazdów są bardzo

Postanawiam udać się do mojej

żona i jej mama, nasza kotka

gdzie będą czekać polscy znajo-

lewizora w mieszkaniu, z radia

niedogodne. Na placu przed

redakcji Kuriera Galicyjskiego,

i miniaturowy pies moich ro-

mi, którzy sobie z tym poradzą.

w samochodzie. Rzeczywiście

dworcem ­ obóz namiotowy

gdzie zawsze znajduję, jeśli nie

dziców. Piesek jest bardzo glo-

Tak więc, w Chmielnickim moja

ta podróż bardzo nam pomaga

wolontariuszy: gotują w dużym

nocleg, to na pewno herbatę i coś

śny i szczeka, gdy slyszy kogoś

żona i ojciec, którzy przyjechali

psychicznie. Rodzice są zado-

kotle barszcz, rozdają żywność,

do herbaty. Mój dobry przyja-

na klatce schodowej. Moja żona

po mnie, są bardzo zaskoczeni, że

woleni, więc udalo mi się zrobić

wodę, lekarstwa. Są specjalne

ciel, a teraz redaktor naczelny

i ja mamy oddzielny pokój. Ló-

oddaję im swój plecak z nowymi

przynajmniej coś dobrego.

stoiska informacyjne. Na jed-

Wojtek, wita mnie serdecznie.,

żek wystarczylo dla wszyst-

Następnym razem decydu-

rzeczami z domu i żegnam się na

nym z nich powiedziano mi, że

Obok wiecznych paczek ga-

kich. Tlocznie i zarazem przy-

ję się na spacer do Paniowiec,

kilka dni.

jeżdżą minibusy do Chmielnic-

zet widzę skladane lóżko, leży

tulnie. Ale im dlużej mieszka

gdzie nad kanionem Smotry-

Już  prawie  zmierzcha,

kiego. Wlaśnie taki znalazlem.

na nim kamizelka kuloodporna

się w takim ścisku, kiedy trzeba

a przed nami dobre trzysta ki-

cza znajdują się ruiny zamku

Kierowca mówi, że odjedzie,

z napisem ,,prasa", obok helm.

Potockich z XVI wieku. Okolo

lometrów. Siedzący obok mnie

dziesięciu kilometrów w jedną

starszy pan, któremu w Kijo-

stronę. Świeci slońce, ale wie-

wie dalem kamizelkę kulood-

je silny wiatr i myślę, że nie

porną, może teraz trochę się

chcialbym wracać w takich

wyluzować i odlożyć ją na tyl-

warunkach. Proszę żonę, żeby

ne siedzenie. Na niego i starszą

zabrala mnie w Paniowcach

panią już czekają w Pultusku

samochodem.

i musimy zdążyć na noc przed

Teren ten jest również pięk-

godziną policyjną. Im dalej na

ny ze względu na jego uksztal-

zachód, tym mniej kontroli

towanie. Przed I wojną świato-

na punktach kontrolnych. Na

wą wladze carskie rozpoczęly

niektórych wcale nie ma lu-

budowę dużego mostu lukowe-

dzi. Wreszcie jesteśmy w Ra-

go. Zbudowano wysokie pylo-

wie Ruskiej. Prawie nie ma tu

ny nad rzeką i zaczęto lączyć

światel.  Dojeżdżamy  okolo

je lukami, ale wojna to prze-

22:00, już w godzinie policyj-

rwala i budowa mostu zosta-

nej, ale nie zatrzymują nas, wi-

la zarzucona. Stoi tak do dziś.

dząc, że spieszymy do granicy.

Pod mostem znajdują się typo-

Żegnam się z moim polskim

we podolskie chaty z ogrodze-

przyjacielem, który uprzejmie

niem z miejscowego piaskowca.

zaplacil za mój hotel. Do zoba-

Uwielbiam je.

czenia wkrótce!