20

nr 16 (404) | 30.08.­15.09.2022

Wspomnienia

www.kuriergalicyjski.com

Zmiany polityczne po 1991 roku i ich wplyw na sytuację religijną

w archidiecezji lwowskiej

Nominacja dotychczasowego administratora apostolskiego

w Lubaczowie biskupa Mariana Jaworskiego na metropolitę

archidiecezji lwowskiej (cz. 5)

Starania o zwrot domu

Mówiąc o zadaniach, jakie

na stale w Lubaczowie, a do

arcybiskupów lwowskich

stawial przed sobą pierwszy

Lwowa przyjeżdżal na uroczy-

w powojennej historii

stości i poświęcenia kościolów.

Zakup nowego domu nie spo-

Lwowa arcybiskup Marian

W tym czasie najbliżsi wspól-

wodowal jednak zaniechania

Jaworski, należy zauważyć,

pracownicy arcybiskupa szu-

starań o odzyskanie dawnego

że widzial wśród nich ,,troskę

kali we Lwowie odpowiedniego

domu arcybiskupów lwowskich,

o zabezpieczenie ponad

domu, który po zakupie można

w którym od 1972 roku mie-

sześćsetletniego dziedzictwa

bylo zaadaptować na mieszka-

ścil się instytut jakości i miar

blogoslawionego Jakuba

nie arcybiskupa i potrzeby kurii

,,Systema". Mimo, iż sam nigdy

Strzemię ­ arcybiskupa

metropolitalnej. Pierwsze real-

tam nie zamieszkal, arcybiskup

halicko-lwowskiego". Do tego

ne możliwości zakupu takiego

doskonale rozumial, że ten dom

zadania niesienia Ewangelii

domu pojawily się na początku

jest niezbędny dla archidie-

wszystkim potrzebującym,

1994 roku i wówczas pod datą

cezji lwowskiej jako godziwe

wyrażonego w pierwszym

22 lutego 1994 roku arcybiskup

miejsce zamieszkania przy-

liście pasterskim, arcybiskup

w ,,kalendarzu" zapisal: ,,niedo-

szlych rządców archidiecezji.

Jaworski dodal również

szla wizja mieszkania". Byla to

Widzial w nim również miejsce

konieczność budowania

reakcja po spotkaniu z urzęd-

zamieszkania kaplanów oraz

PRZEKAZANIE DOMU ARCYBISKUPÓW LWOWSKICH, 5.05.2004 R.

zgody i jedności pomiędzy

nikami lwowskimi w sprawie

rozmieszczenia poszczególnych

poszczególnymi wyznaniami

który by glęboko przeniknąl

mieszkania dla arcybiskupa.

Pelczarskiej, Marii Skierskiej

agend kurialnych.

chrześcijańskimi. O potrzebie

wszystkie Kościoly i byśmy na

Później byly oględziny lwow-

i Janiny Sosabowskiej, któ-

W literaturze przedmiotu

tej jedności mówil w czasie

tej drodze ­ wszyscy chrześci-

skich domów z zamiarem ich

re wyrazily swe zaproszenie

oraz w inwentarzu dom ten byl

przemówienia w katedrze

janie stali się wiarygodnymi

kupna na mieszkanie.

w czasie odwiedzin biskupa

określany jako ,,Palac arcybi-

lwowskiej 19 maja 1993

świadkami Chrystusa Pana".

Dopiero w 1995 roku, po wie-

Jaworskiego w Lubaczowie 25

skupów lwowskich", jednak ar-

roku w pierwszą rocznicę

lu nieudanych próbach udalo

maja 1990 roku, o czym zacho-

cybiskup Marian Jaworski byl

Warunki bytowe

nawiązania stosunków

się zakupić maly dom piętrowy

wal się stosowny zapis w ,,Ka-

zdecydowanym przeciwnikiem

arcybiskupa Mariana

dyplomatycznych pomiędzy

z niewielkim ogrodem przy ul.

lendarzu czynności", prowa-

tego określenia ,twierdząc, że

Jaworskiego we Lwowie

Stolicą Apostolską a Ukrainą

Samczuka 14 a, gdzie w skrom-

dzonym wlasnoręcznie przez

Kościól na Ukrainie musi być

i mianowania nuncjusza

nych warunkach arcybiskup Ja-

przyszlego metropolitę lwow-

podobny do swoich wiernych,

Jednak mimo wielu zmian

apostolskiego w Kijowie abpa

worski mieszkal do 2008 roku.

skiego. Choć same mieszka-

którzy w większości wywodzą

spolecznych,

politycznych

Antonio Franco.

W domu przy ul. Samczuka obok

i religijnych, oprócz tzw. reszt-

ly w trudnych warunkach, to

się z biednych rodzin. Zatem

dwóch pokoi metropolity roz-

jednak ich dom przy ul. Snop-

i rządca ,,biednego Kościola" nie

ki Izraela jak określal wów-

mieszczono prywatną kapli-

kowskiej 12 stal się pierwszą

może mieszkać w palacu. Z tej

czas tutejszych rzymskoka-

MARIAN SKOWYRA

cę arcybiskupa, jednopokojowe

rezydencją arcybiskupa lwow-

tolików abp Marian Jaworski,

też racji, szanując wolę zmar-

W  obecności  nuncjusza

mieszkanie sekretarza i kanc-

skiego i kurią metropolitalną.

w 1991 roku nowego metro-

lego hierarchy, w opracowaniu

i zaproszonych gości tak mówil:

lerza kurii ks. Mariana Buczka

polity Lwowa nikt nie oczeki-

Pod datą 17 maja 1991 roku ar-

zostala przyjęta nazwa ,,Dom

,,Dziedzictwo to, razem z inny-

oraz mieszkanie dla dwóch sióstr

cybiskup zapisal następujące

wal, a wręcz żywiono wobec

arcybiskupów lwowskich".

mi Kościolami chrześcijański-

józefitek, pracujących w sekre-

zdanie: ,,Mieszkanie tymczaso-

niego wrogie ustosunkowanie.

Odpowiednie pisma o zwrot

mi na tych terenach przeżylo

tariacie kurii i kuchni. Znaj-

we u bpa Rafala Kiernickiego".

W tych okolicznościach świa-

domu arcybiskupów lwow-

także swoją drogę krzyżową

dowal się tam również nieduży

Przez pewien czas mieszkal

dectwem jego wielkiej pokory

skich arcybiskup Marian Ja-

w ostatnim pólwieczu. Wy-

pokój gościnny. Przy ulicy Sam-

też u wikariusza katedralne-

byl fakt, że w odróżnieniu od

worski kierowal od początku

starczy podkreślić, że struk-

czuka 14 a arcybiskup Marian

hierarchów innych wyznań,

go ks. Ludwika Kamilewskiego

swych rządów we Lwowie. Tak,

tury diecezjalne rzymskoka-

Jaworski zamieszkal 11 grudnia

nie podjąl otwartej walki, a je-

przy ul. Tatarbunarskiej 19. Naj-

w 1992 roku kuria metropo-

tolickiego Kościola na czele

1995 roku, umieszczając w tym

dynie pokornie przyjmowal to,

dlużej mieszkal w domu Sióstr

litalna we Lwowie na liczne

z ich biskupami zostaly fak-

dniu stosowną notatkę w ,,Ka-

Franciszkanek Rodziny Maryi

co ofiarowal mu los.

petycje o zwrot domu arcybi-

tycznie zniesione. Wierni, choć

lendarzu czynności": ,,Wejście

przy ul. Kwitki Osnowianenki,

Ponieważ  wladze  pań-

skupów lwowskich otrzymala

w zmniejszonej liczbie zostali

do domu". Tutaj przyjmowal naj-

gdzie na niewielkiej powierzch-

stwowe nie oddaly Kościolowi

jedną zdawkową odpowiedź od

pozbawieni dostatecznej opie-

ważniejszych gości i dygnita-

ni mieścila się rezydencja arcy-

dawnego domu arcybiskupów

wladz miasta Lwowa z 11 lute-

ki duszpasterskiej. Kościoly ­

rzy. Tutaj również spożywal ko-

lwowskich, byl zmuszony szu-

biskupa i dom zakonny sióstr.

go 1992 roku: ,,Lwowska Rada

zabytki architektury sakralnej

lację Ojciec Święty Jan Pawel II

kać mieszkania.

Z powodu braku mieszkania

powiadamia, że sprawa o zwrot

­ bogactwo kultury tych ziem,

w trakcie swojej wizyty apostol-

we Lwowie arcybiskup przez

Pierwszą propozycję miesz-

lwowskiej archidiecezji kom-

zamienione na magazyny zo-

skiej na Ukrainie w 2001 roku.

pierwsze lata mieszkal jednak

kania otrzymal od dr Ireny

pleksu budynków znajdują-

staly poddane często bezpow-

cych się przy ul. Radzieckiej

rotnemu zniszczeniu. Na sku-

30/32, tj. Palacu arcybiskupów

tek tego, trzeba rozpoczynać

lwowskich, seminarium du-

prawie wszystko od nowa. Stalo

chownego oraz kościola Mat-

się to możliwe dzięki nowemu

ki Bożej Gromniczej jest ana-

prawu religijnemu, dekretem

lizowana i będzie rozpatrzona

prezydenckim i nawiązaniu

w najbliższym czasie". Ta od-

stosunków dyplomatycznych

powiedź zostala nadana mimo

pomiędzy Stolicą Apostolską

wcześniejszego pozytywnego

a państwem Ukrainy, reakty-

zaopiniowania prośby o zwrot

wowaniu hierarchii. Następ-

kompleksu przez ówczesne-

stwem minionego okresu jest

go wicewojewodę lwowskiego

również wiele szkód ducho-

Mykoly Horynia.

wych jak: różnorodne uprze-

W 1992 roku stosowne pisma

dzenia na skutek indoktryna-

w sprawie zwrotu domu arcybi-

cji, propagandy i zamierzonej

skupiego we Lwowie arcybiskup

dezinformacji. Te przeszkody

Marian Jaworski ponownie, 1

trzeba też przezwyciężyć na

sierpnia 1992 roku, skierowal

drodze dialogu, otwarcia, tole-

do mera Lwowa Wasyla Szpi-

rancji, a nade wszystko wza-

cera, 14 sierpnia 1992 roku do

jemnego zaufania pomiędzy

prezydenta Ukrainy Leonida

Kościolami chrześcijańskimi

Krawczuka, a 18 grudnia 1992

­ tak, aby Kościoly nasze staly

roku do pierwszego zastępcy

się narzędziami zgody i pokoju

lwowskiej rady wojewódzkiej.

wśród ludzi żyjących na tych

Osobne pisma do poszcze-

ziemiach. Potrzeba także praw-

gólnych instancji państwo-

dziwego ducha ekumenizmu,

wych kierowali też świeccy

PAPIEŻ JAN PAWEL II PRZED DOMEM ARCYBISKUPÓW LWOWSKICH