23

nr 22 (410) |29.11­12.12.2022

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

technik Adam Majewski strze-

Stratę poniosla kuzynka zmar-

lil dwukrotnie z rewolweru do

lej, której Kasa Chorych odmó-

wila w zwrocie kosztów. Poli-

zajętej w tejże fabryce 19-let-

cja ustalila tylko niektóre fakty

niej malarki Marii Talukównej,

dzialań zlodziei w tej branży,

raniąc ją ciężko w glowę. Jed-

lecz publiczność byla zszoko-

na kula przebila biednej ofierze

wana nawet tą dawką ponu-

szalu adoratora ucho i lewy po-

rych sensacji.

liczek, druga zaś lekko utkwila

Po Lwowie krążyly rów-

w czaszce. Kiedy Maria padla

nież niesamowite pogloski do-

na ziemie, Majewski sądząc, że

tyczące zlodziei cmentarnych,

jest już zabita, skierowal lufę

którzy zajmowali się profana-

w swoją skroń, poczem trzecim

cją grobów, wlamaniem do gro-

wystrzalem odebral sobie życie.

bowców w celu poszukiwania

Śmierć jego nastąpila natych-

zlotych rzeczy. W końcu policja

miast. Na miejsce strasznego

też zwrócila uwagę na maka-

wypadku niezwlocznie przybyl

bryczne wybryki owych zlo-

komisarz policji Karabanowski

dziei i w ogóle zainteresowala

z agentami. Wezwane pogoto-

się sytuacją kryminalną wokól

wie Towarzystwa Ratunkowego

cmentarzy lwowskich, zwlasz-

zajęlo się ciężko ranną panien-

cza cmentarza Lyczakowskie-

ką. Po ocuceniu jej z omdlenia

go. Ujawniono sensacyjne fakty,

i prowizorycznym opatrzeniu,

o których wcześniej tylko szep-

odwieziono Talukównę w sta-

tem mówiono wśród obywateli,

nie bardzo groźnym do szpitala

zaś teraz glośno opisala je pra-

powszechnego. Majewski ­ jak

sa. W 1933 roku ,,Wiek Nowy"

stwierdzono ­ cierpial od dluż-

lwowski" pisal, że i w jego utwo-

publiczność. Lecz kradzieże na

policji postanowil sprawdzić

opublikowal serię artykulów

szego czasu na zboczenie umy-

rach widać bylo zjawiska pew-

cmentarzach zawsze wzbudza-

prawdziwość owych poglosek

pod wymownymi tytulami np.

slowe. Czynu swego mial do-

nej  chorobliwości,  prawie

ly niezdrowe zainteresowanie,

i wdrożyl w tej sprawie docho-

,,Profanacja grobów na cmenta-

konać pod wplywem rozpaczy

wszyscy jego bohaterowie byli

zaś reportaże o takich czynach

dzenie. W rezultacie wyszly

rzu Lyczakowskim" oraz ,,Wizy-

z powodu beznadziejnej milości

ludźmi zależnymi od pewnych

znacznie podnosily naklady

na jaw po prostu niesamowi-

ta szakali cmentarnych w gro-

do Talukównej". ,,Wiek Nowy"

manii. Twórcze niepowodzenia

czasopism bulwarowych. Cho-

te historie, potwierdzone ze-

bowcach". Szeroka publiczność

przypuszczal, że ze strasz-

tylko dodawaly traumy chorej

dzi oczywiście nie o drobne

znaniami świadków i poszko-

dowiedziala się o szokujących

nym swym zamiarem nosil się

jego psychice. Zawsze nosil przy

kradzieże kwiatów lub świec

dowanych osób. ,,Wiek Nowy"

faktach, tak też o tym, że policja

od tygodnia. ,,Swoje oszczęd-

sobie rewolwer, a nawet grozil

z grobów. Podobnymi ,,zarob-

donosil o ujawnieniu afer nie-

na razie nie może znaleźć spraw-

ności, mianowicie 1017 koron

kolegom.

kami" trudnily się raczej kobie-

jakiego Teodora Roja, pracow-

ców. Oto relacja korespondenta

zdeponowanych na książeczce

Pewnego dnia postanowil

ty. Oto kilka przykladów.

nika jednego z zakladów po-

,,Wieku Nowego" z dnia 1 grud-

Kasy Oszczędności i parę koni

zabić Kornela Makuszyńskiego,

29 lipca 1901 roku ,,Slowo Pol-

grzebowych. Otóż ,,w sferach

nia 1933 roku. ,,Już po raz drugi

z wozem denat zapisal swo-

popularności którego bardzo za-

skie" pisalo: ,,Kradzieże kwiatów

karawaniarskich krążyly od

w stosunkowo krótkim czasie

jej siostrze zamieszkalej gdzieś

zdrościl. Otóż wybral się do ho-

na cmentarzu Lyczakowskim

dawna wieści o barbarzyń-

dokonano na cmentarzu Lycza-

w Rosji". Lekarzom w szpitalu

telu George'a w centrum miasta,

doprowadzają do rozpaczy tych,

skim wybryku, którego mial

kowskim strasznego odkrycia.

powszechnym udalo się urato-

gdzie zamieszkal Makuszyński

którzy drogie mogily przyozda-

się dopuścić jeszcze przed dwa

Okazuje się, że w ostatnich cza-

wać Marię Talukówną, ofiarę

i nerwowo czekal na niego na

biają kwieciem i zielenią. Jeden

laty karawaniarz Teodor Rój.

sach zorganizowala się szajka

szalonego ,,ukończonego tech-

ulicy. Tymczasem obok okazal

jedyny strażnik miejski nie może

Wedlug krążących wersji, Rój

hien i szakali cmentarnych, któ-

nika", lecz blizny na twarzy zo-

się Leon Bohosiewicz, dzier-

sobie dać rady z bezecnikami,

w czasie przewożenia zmarlego

ra dopuszcza się profanacji gro-

staly jej na cale życie.

żawca hotelu George'a i szale-

dybiącymi na wlasność grobów

przed dwu laty profesora G. mial

bów i narusza spokój zmarlych

Szalony czyn Adama Ma-

niec natychmiast zmienil swój

nawet. A choć wierzyć się nie

mu uciąć kawalek ciala, który

w celach grabieży, a w szczegól-

jewskiego nie byl jednak spra-

zamiar, poszedl za Bohosiewi-

chce, faktem jest stwierdzonym

następnie poslal swej narze-

ności w poszukiwaniu zlotego

wą wyjątkową. Na przyklad,

czem i kilka chwil później od-

niestety dowodnie, że nie tylko

czonej w pakiecie jako prezent

uzębienia, względnie pierścion-

w tymże ,,Wieku Nowym"

dal do niego kilka strzalów. O tej

proste rzezimieszki uprawia-

na św. Mikolaja (rzeczywiście,

ków na palcach. W ubieglym

w lipcu 1906 roku znajduje-

niesamowitej historii pisala cala

ją sport okradania nieboszczy-

wybryk prawdziwego waria-

tygodniu zarząd cmentarza Ly-

my następne zawiadomienie:

lwowska prasa. Dokladny re-

ków. Przychwycono np. świeżo

ta, lecz lekarze orzekli, że byl

czakowskiego stwierdzil, że nie-

,,Umyslowo chorego Michala

portaż umieścil i krakowski ty-

pewnego mlodzieńca, a nieba-

on calkiem zdrową osobą!). Po-

znana szajka hien cmentarnych

Nowickiego z Rawy Ruskiej,

godnik ,,Nowości ilustrowane".

wem pewną panienkę ­ oboje

nadto Rój z kolegami obrabowal

dokonala otwarcia kilkunastu

oskarżonego o zbrodnie mor-

Wedlug autora reportażu, Lwów

z zacnych rodzin ­ na gorącym

zwloki z sygnetu... Aczkolwiek

grobów i po rozbiciu, względnie

derstwa, oddala wczoraj poli-

stal się po raz kolejny ,,widownią

uczynku zrywania kwiatów

fakt ucięcia kawalka ciala nie

wywierceniu otworów w trum-

cja na polecenie tutejszego sądu

zbrodniczego czynu, spelnione-

z mogil. U mlodzieńca znalazlo

zostal calkowicie stwierdzo-

nach, powyjmowala szczęki nie-

krajowego karnego do Zakladu

go przez niepoczytalną jednost-

się w zanadrzu czterdzieści kilka

ny, gdyż świadkowie zeznali

boszczyków. O tym strasznym

dla obląkanych w Kulparkowie".

kę, poetę szaleńca. ,,Mlody literat

róż, niewiele mniej u panienki.

jedynie, że Rój chwalil się tym

odkryciu zawiadomiono policję,

Takich wariatów ­ morder-

Jan Huskowski dal na ulicy kilka

Ze względu na rodziny, z których

,,wyczynem", to jednak wyszly

która wdrożyla dochodzenie".

ców i kryminalistów bylo w Za-

strzalów i zranil ciężko dzier-

pochodzą ci mlodzi ludzie, komi-

na jaw inne fakty, świadczące

Dalej gazeta donosila, że nie-

kladzie kulparkowskim calkiem

żawcę hotelu George'a Leona Bo-

sariat policji zalatwil sprawę po

o nieslychanym zdemoralizo-

stety policja nie wpadla na ślad

sporo. W czerwcu 1913 roku

hosiewicza. Sprawca zamachu

ojcowsku, surowym upomnie-

waniu i braku uczuć ludzkich

upiornych szakali. Za kilka dni

dolączyl do nich również poeta

przyznal się z calą otwartością,

niem i grzywną na rzecz ubogich

wśród niektórych funkcjona-

zlodzieje zjawili się na cmen-

­ szaleniec niejaki Jan Huskow-

że chcial zamordować Bohosie-

miasta. ,,Minęlo ponad trzydzie-

riuszy tego zakladu pogrzebo-

tarzu po raz kolejny i dokonali

ski. Ów mlody czlowiek uważal

wicza. Na śledztwie wyszlo

ści lat, zaś nic nie zmienilo się na

wego. Teodor Rój i Bazyli Po-

nowej ,,nieslychanej profanacji".

się za wybitnego literata, jed-

również na jaw, że Huskowski

lepsze w cmentarnych stosun-

turaj przesluchani przez policję

Okazalo się, że kilka grobow-

nak opinia publiczna i krytyka

nosil się z zamiarem zamordo-

kach i obyczajach. W listopa-

przyznali, że zwloki profesora

ców bylo poprzednio otwarte

nie byla do niego przychylną.

wania znanego literata Maku-

dzie 1933 roku w ,,Wieku No-

G. obdarli z marynarki przed

przez robotników cmentarnych

Udalo mu się opublikować kilka

szyńskiego". Zbrodnia, dokona-

wym" czytamy: ,,Kradzież świec

zalutowaniem trumny, a nad-

m.in. grobowce rodzinne Szczu-

powieści, jeden z jego utworów

na w przystępie szalu, polożyla

na cmentarzu. Wczoraj zostala

to Rój zdjąl z palca zmarlego

dlowskich, Millerów, Minnic-

wystawiono nawet na scenie

kres ,,jego karierze literackiej

aresztowana Helena Szewczuk

sygnet, który sprzedal za 27

kich, Humlów. Autor artykulu

teatru miejskiego. Tymczasem

i jego męce daremnego zmaga-

(Potockiego 16) w chwili, gdy

zlotych pewnemu jubilerowi".

przypuszczal, że ,,zbrodniarze

Huskowski marzyl o slawie li-

nia się z wlasnymi nieziszczo-

usilowala skraść świece, pozo-

W ciągu śledztwa stwierdzo-

rekrutują się z elementów znają-

terackiej co najmniej na miarę

nymi aspiracjami". Wedlug po-

stawione w Dzień Zaduszny na

no, że Rój i Poturaj wkladając do

cych dobrze zwyczaje cmentar-

Kornela Makuszyńskiego. Mlo-

stanowienia sądu karnego Jana

grobach cmentarza Janowskie-

trumny zwloki pewnego szew-

ne i slużbę pogrzebową i zapew-

dy poeta nie mial stalych zarob-

Huskowskiego na dluższy czas

go. Podczas rewizji znaleziono

ca z ul. Potockiego 40, skradli

ne poczynili wprzód wywiady,

ków i zmuszony byl dorabiać

umieszczono w Zakladzie dla

u przytrzymanej 8 kg świec. Na

z marynarki nieboszczyka 35

które grobowce będą otwarte...

jako kurier w hotelu ,,Imperial",

Umyslowo Chorych w Kulpar-

cmentarzu Lyczakowskim ujęto

zlotych. Ponadto owi ,,boha-

Sprofanowanie grobowców na

lecz i tam nie zatrzymal się na

kowie. Dalszy jego los nie jest

Wiktora Mossa z Zimnej Wody

terowie" po pogrzebie Pauliny

cmentarzu Lyczakowskim wy-

dlugo. Bez powodzenia próbowal

znany, lecz imię jego już nigdy

na gorącym uczynku kradzie-

Kuszyńskiej, którą pochowa-

wolalo nieslychane oburze-

szczęścia w teatrze wędrow-

więcej nie ukazalo się na lamach

ży kwiatów i świec z różnych

la kosztem 120 zlotych jej ku-

nie przeciwko barbarzyńskim

nym. ,,Nowości ilustrowane"

literatury polskiej.

grobów".

zynka, biedna slużąca, wysta-

sprawcom naruszenia spokoju

pisaly, że w życiu codziennym

Morderstwa i inne wybryki

Po mieście krążyly również

wili poświadczenie pokrycia

zmarlych". Zawiadomiona po-

,,zdradzaly go wielkie zdener-

lwowskich wariatów są jednak

ponure rewelacje o zakulisowej

kosztów pogrzebu na imię swe-

licja wznowila na nowo docho-

wowanie i pewna amoralność

nieporównywalne z czynami

dzialalności pracowników nie-

go kolegi, niejakiego Faljewi-

dzenie. Niestety, znów nie uda-

umyslowa, jednak koledzy jego

zawodowych zlodziei. Takich

których zakladów pogrzebo-

cza. Na podstawie falszywego

lo się znaleźć sprawców lub ich

kladli to na karb literackiej de-

typów we Lwowie również

wych i cmentarzy lwowskich.

zaświadczenia Kasa Chorych

pomocników i informatorów. Jak

kadencji...". Nikt nie myślal, że

nie brakowalo. Wprawdzie nie

Przekazywano  niesamowi-

wyplacila Faljewiczowi 55 zlo-

pisala prasa, wysilki policji ,,nie

tak naprawdę byl on dotknięty

każda ich awantura lub na-

te wieści o panujących wśród

tych, jako zwrot kosztów po-

zostaly uwieńczone pomyślnym

chorobą umyslową, cierpiąc na

pad bandycki mialy charak-

nich obyczajach. W sierp-

grzebu Kuszyńskiej. Pienią-

skutkiem".

manię prześladowczą. ,,Kurier

ter sensacyjny i intrygowaly

niu 1933 roku V komisariat

dze koledzy wspólnie przepili.