21

nr 2 (414) |31.01.­13.02.2023

Wspomnienia

www.kuriergalicyjski.com

Domy zakonne sióstr, które

arcybiskupów  archidiecezji

Pierwsze projekty zostaly wy-

jako obywatelki Ukrainy

lwowskiej zostaly przekazane

konane przez arch. Zbigniewa

starają się o ich zwrot

w 2001 roku. Sam arcybiskup

Otto z Krakowa, następne przez

Brak rozmów z wladzami,

wraz z kanclerzem i siostrami

mgr inż. arch. Sergieja Jurczen-

które nie odpowiadają na listy.

mieszkal przez szereg lat jako

kę z Kijowa. Ostatecznie w 1998

Domy sióstr rzymskokatolic-

roku dokonano rozbiórki drew-

lokator u różnych ludzi, gdzie

kich przekazuje się siostrom

w skromnych warunkach zo-

nianego kościola pw. Matki

greckokatolickim lub innym

stala zorganizowana pierwsza

Bożej Nieustającej Pomocy na

wyznaniom.

kuria metropolitalna. Część kurii

Zboiskach, przenosząc niektóre

mieścila się w ,,skarbcu" katedry

jej elementy do budowy prowi-

Plebanie czyli mieszkania

lwowskiej. Po kilku latach uda-

zorycznej kaplicy. Jeszcze tego

dla duszpasterzy i sale

lo się wykupić niewielki domek

samego roku przystąpiono do

katechetyczne

budowy murowanego kościo-

prywatny w pobliżu centrum

Sytuacja jest tragiczna po-

miasta, gdzie mógl zamieszkać

la wedlug projektu Oleksandra

nieważ plebanii prawie wca-

arcybiskup i gdzie rozlokowano

Matwijewa ze Lwowa. Odpo-

le nie oddano, są male wyjąt-

wiednie zezwolenie na budow-

kurię.

ki. Duchowieństwo mieszka

nictwo świątyni uzyskano 29

Dom arcybiskupów

w warunkach naprawdę trud-

kwietnia 1998 roku.

lwowskich jest

nych. Brak też salek na katechi-

Wiele kościolów we Lwowie

zację dzieci i doroslych ­ odby-

przekazano  grekokatolikom,

pierwszym i do dziś

wa się ona w kościele, a w lecie

prawoslawnym,  protestan-

jedynym (sic!) obiektem,

często na dworze. Wielu księ-

tom, a nawet sektom. Lacinni-

który przekazano na

ży mieszka nad zakrystią, na

cy byli zmuszeni do modlitwy

wlasność Kościolowi

strychu lub nawet w zakrystii.

po domach prywatnych lub

rzymskokatolickiemu

Czasem u ludzi, ale za to trzeba

budowania nowych świątyń.

we Lwowie.

placić i to drogo. Wladze uni-

W granicach obecnego Lwowa

kają tego tematu, tlumacząc,

przystąpiono do budownic-

że jest to trudny problem, bo

Z ogromnym trudem zabie-

twa nowego kościola pw. Bo-

mieszkają tam ludzie".

gano także o zwrot świątyń

żego Milosierdzia w Rzęsnej

W tej sytuacji od decyzji ar-

parafialnych. We wszystkich

Polskiej. Warto nadmienić, że

cybiskupa zależaly losy i for-

obwodach archidiecezji lwow-

w Rzęsnej dawny kościól prze-

ma przyjęcia Kościola rzym-

skiej napotykano po 1991 roku

kazano grekokatolikom, po-

skokatolickiego przez wladze

liczne trudności z odzyskiwa-

dobnie postąpiono z dwoma po-

DAWNY KOŚCIÓL KLARYSEK WE LWOWIE

i wiernych na Ukrainie. Jednak

niem kościelnej nieruchomo-

bliskimi świątyniami.

w pierwszych latach ta forma

ści. Z tej też racji material zostal

Zboiskach zostal przekazany

oddana w stanie daleko posunię-

W tej sytuacji zakupiono na

ze strony wladz państwowych

przedstawiony z podzialem na

kościolowi Chrześcijan Bapty-

tej ruiny. Ekspertyzy Instytutu

kaplicę mszalną stary domek

przybrala specyficznie wrogi

poszczególne obwody, począw-

stów ­ Betania.

Ukrzachidprojektrestauracja we

przy ul. Brzuchowickiej 119a,

charakter do rządcy, jak i sa-

szy od Lwowa, w którym przez

Wobec zaistnialej sytuacji

Lwowie wykazaly konieczność

gdzie z czasem zaplanowano

mego Kościola, aby z uplywem

wszystkie te lata pozostawala

rozpoczęto sprawowanie nabo-

wymiany 90% struktury świą-

budownictwo świątyni. Rów-

lat przyjąć formę bardziej po-

niezmiennie negatywna sy-

żeństw przy wejściu do kościo-

tyni. Niezbędny prowizorycz-

nież i tam miala miejsce nie-

zytywną, a w niektórych miej-

tuacja, gdy chodzi o zwrot Ko-

la, przed zamkniętymi na dużą

ny remont przeprowadzil nowy

przewidziana sytuacja, kiedy

scowościach wręcz przyjazną,

ściolowi jego wlasności.

klódkę drzwiami. Pierwsza

proboszcz ks. Andrzej Jagielka CR

to w niedzielę 3 marca 1996

co zostanie przedstawione na

We Lwowie nie zwrócono

msza św. zostala odprawiona 8

wraz z ks. Markiem Strzeżyń-

roku ok. godz. 16:00 pod ko-

podstawie opracowania starań

żadnego kościola, który przed

marca 1992 roku przez ks. Jó-

skim CR z Medenic. Wzniesiono

niec nabożeństwa do kaplicy

II wojną światową należal do

o odzyskanie kościolów, pleba-

zefa Legowicza z Mościsk. Pro-

wówczas m.in. chór muzycz-

weszla grupa mężczyzn z de-

Kościola lacińskiego. Po wielu

nii i klasztorów zakonnych.

boszczem tej wspólnoty zostal

ny; wymurowano nowe scho-

putowanym lwowskiej miej-

trudnościach przekazano je-

Przykladem takiej negatyw-

mianowany ks. Andrzej Jagiel-

dy przed kościolem; wprawiono

skiej rady Igorem Danylukiem.

dynie drewnianą, zniszczoną

nej postawy może być fakt, że

ka CR, poslugujący od 23 listo-

nowe okna, naprawiono dach

Po zakończeniu nabożeństwa

kaplicę pw. Matki Bożej Nie-

od pierwszych dni pobytu we

pada 1990 roku w Medenicach

oraz wieżyczkę na sygnaturkę

,,zaczęli wymagać od księdza

ustającej Pomocy na Zboiskach,

Lwowie arcybiskup Marian Ja-

i Mikolajowie. Od tego czasu

i ogrodzono teren kościelny".

i zebranych ludzi, aby zabie-

które w rzeczywistości przed II

worski zabiegal o erygowanie

zaczęto sprawować regularnie

Uroczystego aktu poświę-

rali się z pomieszczenia; że oni

wojną światową znajdowaly się

wlasnego seminarium duchow-

msze św. przed tym kościolem.

cenia tego kościola dokonal 19

wspólnoty rzymskokatolików

poza granicami miasta.

nego. Wladze Lwowa negując

Uchwalę  o  ostatecznym

grudnia 1992 roku arcybiskup

nie uznają i nie potrzebują". Da-

Po pismach wielokrotnie

lej deputowany wymagal po-

prawo zwrotu dawnej wlasności

zwrocie świątyni podjęto 31

Marian Jaworski w obecności

kierowanych do Komitetu Wy-

kazania dokumentów na dom.

kościelnej, nie zgodzily się na

lipca 1992 roku, a klucze od od-

biskupa Rafala Kiernickiego,

konawczego Rady Deputowa-

Pismo o zajściach w Rzęsnej

przekazanie dawnego gmachu

zyskanej świątyni parafianie

przybylych kaplanów i licznie

nych rejonu szewczenkowskie-

arcybiskup Jaworski skierowal

wyższego seminarium duchow-

otrzymali 18 września 1992

zgromadzonych wiernych. Me-

do prezydenta Ukrainy oraz

go we Lwowie podjęto jeszcze

nego we Lwowie, mieszczące-

roku, po okolo roku nabożeństw

tropolita w homilii zaznaczyl:

nuncjusza Apostolskiego na

w 1990 roku uchwalę o prze-

go się przy dawnej ul. Czarnec-

przy  drzwiach  kościelnych.

,,Przyjechalem tutaj zobaczyć,

Ukrainie. Dzięki wsparciu kar-

kazaniu drewnianej świątyni

kiego. W tym celu arcybiskup

,,W niedzielę 20 września odpra-

jak to wygląda. Zobaczylem,

dynala Mariana Jaworskiego

na rzecz Kościola rzymskoka-

postanowil przenieść kleryków

wiono mszę św. jeszcze na ze-

no tak po prostu powiedz-

udalo się wyremontować stary

tolickiego. Dla potwierdzenia

z Rygi na Lotwie, gdzie prze-

wnątrz ­ wspominal ks. Andrzej

my szczerze, prawie calkowitą

budynek i urządzić w nim ka-

powyższej uchwaly odeslano

bywali alumni z tych terenów

Jagielka CR ­ przed otwartymi

ruinę".

plicę, gdyż wladze przez sze-

pisma do Kijowa, a następnie do

w okresie komunistycznym, do

drzwiami świątyni, której wnę-

W tej sytuacji wiadomo

reg lat odmawialy zezwolenia

Moskwy. We wszystkich in-

Lublina, gdyż tam od 1983 roku

trze przedstawialo jedną wielką

bylo, że w tej dzielnicy Lwo-

na budowę kościola. Mówiono,

stancjach jednoglośnie uchwa-

istnialo seminarium archidie-

ruinę". Andrzej Betlej z Krakowa

wa niezbędne będzie podję-

że w Rzęsnej nie ma Polaków,

lano, aby przekazać ten obiekt

cezji z siedzibą w Lubaczowie.

oszacowal, że świątynia ,,zostala

cie budowy nowej świątyni.

a kilku lacińskich katolików

zarejestrowanej już wcześniej

Ponadto arcybiskup Marian

może jeździć na nabożeństwa

,,dwudziestce". W kwietniu

Jaworski dobudowal tam jeden

do katedry. ,,W ciasnym po-

1990 roku Komitet Wykonaw-

budynek dla kleryków z archi-

mieszczeniu kaplicy nierzadko

czy we Lwowie oznajmil wier-

diecezji lwowskiej. Wladze za-

podczas mszy św. trzeszczaly

nym, że świątynię jednoglośnie

rzucaly metropolicie, że ksztalci

ściany i odrywaly się kawalki

zwrócono. Kościola z odprawia-

księży w Polsce i jednocześnie

tynku z sufitu. W zimie wier-

niem nabożeństw. W ostatnich

nie oddawaly seminarium we

ni bali się, aby wiatr nie zerwal

latach okresu komunistyczne-

Lwowie. Dopiero w 1995 roku

dachu".

go świątynia byla wlasnością

dzięki zabiegom arcybisku-

Budownictwo nowego ko-

wydawnictwa  ,,Sojuzdruk",

pa Mariana Jaworskiego udalo

ściola parafialnego w Rzę-

dyrektor zaś informowal, że

się zakupić dawne sanatorium

snej rozpoczęto po wielu sta-

nie otrzymal pomieszczenia

,,Elektron" w Brzuchowicach

raniach dopiero w 2001 roku,

zastępczego i nie ma dokąd

pod Lwowem, gdzie rozloko-

a 5 lipca 2003 roku odbylo się

przenieść rzeczy. Pertrakta-

walo się Wyższe Seminarium

poświęcenie kamienia wę-

cje ciągnęly się kilka miesięcy.

Duchowne, o czym szerzej zo-

gielnego przez kard. Mariana

Wladze obwodowe 18 listopa-

stanie przedstawione w na-

Jaworskiego. Calość sfinalizo-

da 1990 roku oświadczyly po-

stępnych opracowaniach.

wano 3 września 2005, kiedy

nadto, że pomimo wszystkich

Dla normalnej dzialalności

to metropolita lwowski kardy-

zatwierdzonych już dokumen-

kurii metropolitalnej pilną po-

nal Marian Jaworski dokonal

tów, ,,żadnego kościola Polakom

trzebą bylo odzyskanie dawne-

konsekracji pierwszego wy-

nie oddadzą". W pierwszych

go domu arcybiskupów lwow-

budowanego po zakończeniu II

miesiącach 1992 roku oświad-

skich, który zostal przekazany

wojny światowej kościola la-

czono nawet, że kościól Matki

Kościolowi dopiero w 2004 roku.

cińskiego we Lwowie.

Bożej Nieustającej Pomocy na

Pierwsze cztery pokoje domu

PRZEBUDOWANY KOŚCIÓL CHRYSTUSA KRÓLA