12

nr 13­14 (425­426) |31.07.­14.o8.2023

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

Marian Tracz: Broniliśmy Ukrainy, aby inni mogli żyć w pokoju

Rozmowa

z MARIANEM TRACZEM,

Polakiem z Sambora

walczącym w obronie

Ukrainy Zostal ranny pod

Donieckiem. Dlaczego

zdecydowal się bronić

Ukrainy, jak wyglądalo

życie w okopach i jakie

ma plany na przyszlość,

opowiedzial KARINIE

WYSOCZAŃSKIEJ.

Dzień dobry Panie Marianie.

Jak Pan się czuje?

Dzień dobry. Trochę już lepiej niż bylo

do rehabilitacji. Czekam teraz na pro-

W jakich okolicznościach zo-

Zobaczyli, zabrali mnie stamtąd i mó-

leczenie do Lwowa. Ciężka to droga,

takiej potrzeby, bo wkrótce pojechalem

tezowanie. Najgorsze ­ to oczekiwa-

stal Pan ranny?

na leczenie do Lwowa.

ale trzeba ją jakoś przemierzyć.

wili, że bylo to nierealne, aby wydo-

nie. Każdy tu czeka na protezę, żeby

To bylo w Doniecku. Nasza 71 bry-

stać się stamtąd. Odpowiadalem, że

móc stanąć na nogi.

W Pana żylach plynie również

Pan przyjeżdżal też do domu?

wszystko bylo realne, bo bardzo tego

gada i 95 brygada, mieliśmy wziąć

polska krew...

Jak wyglądalo Pana życie przed

chcialem. Nie każdy może wyjść z ta-

Bylem jeden raz, na Wielkanoc. Ale bylo

cztery pozycje. Każda pozycja miala

24 lutego zeszlego roku?

kich sytuacji, bo często jesteśmy silni

Tak, tato byl Polakiem. Mam też dwie

ciężko, bo przyjechalem o kulach, kiedy

pól na pól kilometra, takie kwadra-

zdjęto mi szwy, więc bardzo bolalo. Bez

siostrzyczki. Starsza też chodzi do ko-

ty. Zdobyliśmy dwie. Z wrogiej stro-

tylko fizycznie, a tu trzeba być jesz-

Pracowalem, zarabialem na życie.

ściola, ale zostala ochrzczona w cerkwi,

leków trudno bylo ten ból wytrzymać.

ny nadlecial dron i zrzucil na mojego

cze silnym duchem i pomóc sobie.

Trzeba bylo matce pomagać, siostrom.

a ja i moja mlodsza siostra w kościele.

Ale trzeba też do tego się przyzwyczajać,

przyjaciela petardę, taką podobną do

Kiedy trzeba bylo iść do wojska ­ po-

Skąd Pan czerpal nadzieję

Żyję na Ukrainie, ale jestem Polakiem.

bo to już na cale życie. Czy będzie bolalo,

baterii, urwala mu nogę. Pobieglem

szedlem. Nie wiedzialem, co mnie tam

w tych trudnych chwilach?

czy nie, trzeba uczyć się z tym żyć.

zalożyć mu stazę taktyczną. Dron

czeka. W wieku 18 lat chcialem slu-

Wiara również pomagala Panu

przelecial nade mną i rzucil petardę

Zawsze bylem silny duchem. Nie lu-

żyć, ale zostalem ze slużby wojskowej

na froncie?

Jakie ma Pan plany na przyszlość?

też na mnie. Leżeliśmy we dwójkę

bię się poddawać. Trzeba iść do końca,

zwolniony. Chcialem zobaczyć co to

Tak. Mialem ze sobą dużo obrazków.

Jeśli będzie taka możliwość, chcial-

i czekaliśmy na pomoc. Zostalo nas

cokolwiek by się dzialo.

jest, doświadczyć tego. Teraz wiem, co

Mialem różaniec, w kamizelce mialem

bym podjąć pracę A w przyszlości

tylko trzech na miejscu, reszta wy-

to jest slużba wojskowa i co jest woj-

Jest Pan teraz na rehabilitacji.

chcialbym też znaleźć jakąś dziew-

jeszcze jeden obrazek Matki Bożej, no-

wozila jeńców. Nie mogli oni w trzech

na... to są różne rzeczy. Z wojny nie

Jak przebiega proces powrotu

czynę, mieć dzieci i żyć jak wszyscy.

silem go w kurteczce. Bliscy też modlili

zabrać nas dwóch rannych. Byliśmy

wszyscy wracają. Ale nigdy wcze-

Pana do zdrowia?

Wcześniej nie bylo na to czasu, zawsze

się za mnie. Dowiedzieli się, że zostalem

oddaleni o pól kilometra do naszych

śniej nie zastanawialiśmy się nad

bylo dużo pracy. A teraz, po tym co się

ranny po trzech dniach, gdy trafilem do

pozycji. Zabrali kolegę, ponieważ jego

Psychicznie już jestem gotowy, by

tym. Każdy walczy za Ukrainę. Trze-

szpitala w Dnieprze. Wówczas nic nie

wydarzylo, pragnę spokojnego życia.

stan byl cięższy, a mnie zostawili.

stawać na nogi. Kiedy przyjechalem

ba bylo wlożyć jakiś trud i każdy swój

mialem ze sobą, nie bylo też do kogo się

Mówili, że przyjdą po mnie. Zacząl

tutaj, bylo ciężko, wszystko bardzo

trud wlożyl. Walczyliśmy o przyszlość

I wlaśnie tego Panu życzę. Dzię-

zwrócić. Kiedy przyjechali wolonta-

bolalo. Kiedy się straci jakąś część

się mocny ostrzal. Bylo dużo krzy-

dzieci. Broniliśmy Ukrainy, aby inni

kuję Panu za rozmowę, ale też

ciala, ból pozostaje. Trzeba to jednak

riusze i zobaczyli, że nie mam komór-

ków, strzelali zewsząd. Zdecydowa-

mogli żyć w pokoju.

za Pana odwagę i walkę o wol-

ki ani żadnych rzeczy, przywieźli to,

wytrzymać i wstawać na protezę.

lem się nie czekać i sam zacząlem się

ną Ukrainę. Niech Pan jak naj-

Na jakich kierunkach Pan

Tutaj każdy ma swego rehabilitanta.

czego potrzebowalem. Pamiętalem nu-

czolgać do naszych pozycji. Przeczol-

szybciej wraca do zdrowia.

walczyl?

mer telefonu mamy, więc zadzwonilem

galem się 400 metrów i zrozumialem,

Ćwiczymy każdego dnia. Mamy si-

A nam wszystkim życzę tak

lownię z różnymi trenażerami. Więc

do niej. Później przyjeżdżali również

że dalej nie dam rady. Stracilem dużo

Bachmut i Donieck na wschodzie

bardzo oczekiwanego zwycię-

krwi. Mialem żóltą bombę dymną.

ćwiczymy również tam, żeby prę-

wolontariusze z Sambora. Rodzina też

Ukrainy. Utrzymywalem też pozycje

stwa dobra nad zlem.

chciala przyjechać do mnie, ale nie bylo

Rzucilem ją, żeby zobaczyli że żyję.

dzej się odnowić. Pojadę jeszcze na

w kilku mniejszych miejscowościach.

Las krótkich drzew

już nie zaskakuje, ludzie przy-

zwyczaili się do wojny. Chociaż

do śmierci pewnie nie. W Ku-

W wiosce, gdzieś za Iziumem,

piańsku też nie brakuje rumo-

transporterów opancerzonych,

nie bylo już nikogo. Nie

ostrzelanych cywilnych samo-

wisk. Czasem w ciągu dlugiego

bylo też ani jednego calego

chodów i autobusów jedziemy

bloku jest wyrwa, po czym znów

domu. Podziurawione dachy

z pomocą humanitarną w kie-

wyrasta jego reszta. Może jak

i ściany straszyly po obydwu

runku Lymanu. Dziurawe drogi

w końcu skończy się to wszyst-

stronach drogi. W pustych

ko, doczeka się plomby. Tutaj też

w zrujnowanych miejscowo-

okiennicach gdzieniegdzie

ściach nie pomagają w szybkiej

wyraźnie slychać wojnę. Co ja-

ostatkiem sil trzymaly

jeździe. Ale trzeba cisnąć, bo ar-

kiś czas tępe wybuchy, czasem

się kawalki potluczonych

blisko, innym razem jeszcze bli-

tylerię slychać raz bliżej, raz da-

szyb. Niektóre budynki

lej. Najbardziej niebezpiecznie

żej. Tydzień później na centrum

byly już tylko bezksztaltną

jest na nieosloniętych drogach,

miasta spada ciężkie S-300.

kupą gruzu. W tej ciszy

gdzieś pośród kompletnych ruin

Wojna to też wysadzone mo-

zlowrogo czuwaly tylko

wiosek. Leje po pociskach na

sty. Często po to, aby utrudnić

miny, aby zabić tych, którzy

okolicznych polach też przypo-

przybycie ruskiego miru. Przez

zrobili to pierwsi. Drzewa

minają o cienkiej linii pomiędzy

to trzeba kluczyć samochodem,

byly tam nienaturalnie

życiem a śmiercią.

poziom zrujnowania miast jest

Pustka okien, wypalone miesz-

szukać objazdu. Tutaj, niestety,

niskie. Takie lasy skoszone

mniej więcej na tym samym po-

kania, podziurawione i zawa-

aktualizacja map wujka Google

W Lymanie rzeczywistość

gradem pocisków byly też

podobna jest do tej w Iziumie.

ziomie. Jakieś pięć kilometrów

lone ściany bloków, resztki da-

nie dziala.

w wielu innych miejscach na

We  wschodniej  Ukrainie

dalej dudni glucho artyleria.

chów. Ludzi nie ma na ulicach,

Widoki i odglosy wojny zo-

Wschodzie Ukrainy.

samochodów też niewiele. Cza-

stają w czlowieku już na za-

sem mignie jakieś stare, ledwo

wsze. Czy to ostrzal, czy też

trzymające się kupy żiguli. Stąd

syreny alarmowe w Kijowie

TEKST I ZDJĘCIA

do ruskich pozycji jest tylko

czy Charkowie i wielu innych

MAREK TUTAK

W

parę kilometrów.

okaleczonych miastach Ukra-

Aby wjechać do Kupiańska

iny. Pewnie to zostanie też

Donbasie samochody

w obwodzie charkowskim, po-

w rudowlosej Natalii, podobnie

nie zatrzymują się na

trzebna jest wojskowa przepust-

poboczu. Staje się po

jak historie, których doświad-

prostu na drodze. Niektóre pola

ka. Miasto jest otoczone nie-

czyla podczas rosyjskiej oku-

wysokimi wzgórzami. Swoim

minowe są oznaczone tablica-

pacji w Swatowym. Również ta

zielonym otoczeniem sprawia

mi. W większości miejsc nie

o dzieciach, które wyjeżdżając

przyjazne wrażenie. Ale to po-

wiadomo jednak, co kryje się

na szkolną wycieczkę, nie wró-

zory, trwa przymusowa ewaku-

poza asfaltem. Mijając spalone

cily już do swoich ukraińskich

i porozrywane wraki czolgów,

acja mieszkańców. Tutaj też nic

rodziców.