img
20
nr 13­14 (425­426) |31.07.­14.o8.2023
Rozmowy Kuriera
www.kuriergalicyjski.com
Hotel Angielski i jego goście
Rozmowa ANNY
GORDIJEWSKIEJ
z ANNĄ KOZLOWSKĄ-
RYŚ, autorką publikacji
o tematyce lwowskiej
i kresowej, m.in. książki
,,Lwów na slodko i...
pólwytrawnie", ,,Slodko-
gorzka czekolada ­
Höflingerowie", ,,Sekrety
kresowych kuferków".
WINCENTY POL, PORTRET Z L.
O dawnych hotelach lwowskich
60. XIX W.
pisano i dużo i malo. Wydaje się,
że najczęściej o slynnym Hotelu
George, zwlaszcza czasów mię-
dzywojennych. Czy i Ty pisząc
o Lwowie, poświęcilaś im nieco
miejsca?
I tak, i nie ­ tylko jeśli jakaś cukier-
nia lub restauracja, o której pisalam,
znajdowala się w hotelu, jak np. cu-
kiernia Kazimierza Sotschka w Ho-
telu Francuskim czy w tymże hotelu
restauracja prowadzona przez Jana
HOTEL ANGIELSKI Z WIDOCZNĄ REKLAMĄ I WITRYNAMI ATELIER JÓZEFA EDERA
Nowakowskiego, lub też opisując
przedsięwzięcia restauracyjno-ho-
r. zatrzymal się w nim general Józef
pod godlem Arcyksięcia Karola ­ pana
Zacznę może od ,,gościa" niecodzien-
telowe Zehngutów. Wspominalam
Dwernicki, gorąco i owacyjnie witany
nego. Otóż, byl nim... pomnik hetma-
S. Manczyńskiego. Niestety, nie uda-
HELENA MODRZEJEWSKA W L.
też m.in. Hotel Krakowski, w którym
przez mieszkańców Lwowa.
na Stanislawa Jablonowskiego. Stal
lo mi się jeszcze ustalić jego imienia.
70. XIX W.
znany przemyslowiec i radny miasta,
Popularny hotel byl dogodnie usy-
on onegdaj na jednym z dziedzińców
Obiady serwowano w cenie od 1 zlr do
wlaściciel fabryki cukrów i czekolad
tuowany w pobliżu Rynku, poczty
bylego kolegium jezuitów a później-
3 zlr ­ niedrogo. Można bylo też dzień
Tadeusz Höflinger zamówil wesele
(mieszczącej się w kamienicy Hau-
szego Sądu Krajowego. Byl to pomnik
wcześniej zażyczyć sobie przygoto-
dla jednej z córek ­ Ireny, wydając
snera, na rogu ul. Kopernika) oraz te-
wzniesiony przez mieszkańców Lwo-
wanie potraw sutszych a tym samym
za Tadeusza Konopackiego. Myślę, że
atru hr. Skarbka. Hotel posiadal 100
i droższych .
wa jako dowód wdzięczności za oca-
monografia dawnych lwowskich ho-
umeblowanych pokojów, które przy-
lenie miasta i calego województwa
W latach 70. XIX w. w Hotelu Angiel-
teli bylaby ciekawą pozycją na rynku
nosily dobry dochód, bowiem hotel
przez zwycięstwo nad Tatarami pod
skim prowadzil restaurację z kuch-
księgarskim, a zwlaszcza gdyby zna-
należal do najporządniejszych w mie-
Baworowem, Zloczowem i Lwowem.
nią francuską wraz z handlem win L.
lazly się w niej również ciekawostki
ście i tym samym chętnie i licznie od-
Przy restaurowaniu zabudowań są-
H. Malecki. Serwowano śniadania,
o niektórych gościach hotelowych.
wiedzanych. Hotel należal do miasta
dowych posąg ­ być może autorstwa
obiady i kolacje, wykwintne przy-
Ciekawym też byloby porównanie nie
i byl dzierżawiony a na dzierżawę
Sebastiana Fesingera ­ zostal strąco-
smaki a z win burgundzkie, szam-
tylko standardów hoteli ale i cen. Czy
oglaszano co kilka lat licytację, choć
ny i leżal na podwórzu w poniewierce,
pańskie, hiszpańskie i węgierskie
każdy z tych pierwszorzędnych byl
początkowo kontrakt dzierżawny
następnie zaś przeniesiono go na po-
oraz wzmacniające ,,Hinome" ­ czyż-
tak drogi, jak sugerowal satyryczny
byl po prostu odnawiany, jak suge-
dwórze Hotelu Angielskiego. Leżalby
by chininowe?! To tutaj stolowal się
,,Przewodnik po Lwowie": Kto z obcych
rowal Jan Lam ,,tajnie", bez informo-
tam pewnie w zapomnieniu i niszczal,
Kazimierz Chlędowski jako prakty-
u nas we Lwowie stanie, ­ Niech najmie
wania publicznie potencjalnych in-
gdyby nie Hipolit Stupnicki, redaktor
kant w Namiestnictwie. Wspominal,
,,numer" albo mieszkanie. (...) ­ A gdyś
nych dzierżawców, którzy być może
,,Przyjaciela Domowego", który na-
że pobierając pensję w wysokości 46
już goly (rzecz to nie nowa), ­ Co prę-
wplacaliby do kasy miejskiej większe
guldenów za obiady w Hotelu Angiel-
tknąl się na niego przypadkiem. Stup-
MAGIK MELLINI, PORTRET
dzej, bracie, zmykaj ze Lwowa.
sumki. To byl zresztą spory kompleks
nicki zająl się restauracją pomnika,
skim placil 12 guldenów miesięcznie.
Z 1879 R.
zabudowań z wozownią i stajniami.
zlecającpracowni kamieniarskiej
Podejrzewam, że pewnie już
Czy wiadomo coś o gościach
Pawla Eutelego. Odnowiony w 1859
walach, od strony zachodniej i od
Z pewnością i restauracja Ho-
masz zebrane jakieś ciekawe
Hotelu Angielskiego?
r. pomnik ustawiono na dawnych
tego czasu nosily one nazwę Walów
telu Angielskiego musiala być
historyjki? Zgadlam? Z którym
Hetmańskich.
prowadzona na odpowiednim
z hoteli są związane?
poziomie?
A hotelowi goście ,,z krwi i ko-
Historyjek uzbieralo się już nie malo.
ści"? Przyjezdni?
Udalo się ustalić nazwiska niektórych
Może dzisiaj przyjrzymy się nieist-
z restauratorów Hotelu Angielskiego,
niejącemu już Hotelowi Angielskie-
Przyjętym bylo w XIX w., że co-
ciągle jednak poszukuję dalszych in-
mu? O tym hotelu najczęściej pisze się
dzienna prasa miejscowa zamiesz-
formacji. I tak, w listopadzie 1855 r.
w kontekście istniejącego w podwórzu
czala krótkie informacje o tym, kto ze
dzierżawcami hotelu zostali panowie
od 1861 r. atelier fotograficznego Józe-
znaczniejszych gości i w którym ho-
Szęgierski i Dietrich, którzy w miesiąc
fa Edera, zwlaszcza że zachowala się
telu zamieszkal. Oczywiście nie są to
później obwieścili w ,,Gazecie Lwow-
stara fotografia budynku z widocz-
informacje szczególowe, jednak w po-
skiej",Hotel Angielski otwartym zo-
nymi witrynami ze zdjęciami mistrza
wiązaniu ze wspomnieniami z epoki
stanie w zupelności jako dom zajezdny
oraz sporych rozmiarów reklamą na
można ustalić choć część gości. I tak
z restauracyą dnia 1 stycznia 1856. Jó-
froncie. Eder prowadzil w tym miejscu
wiadomo, że z końcem listopada 1859
zef Szęgierski przyjechal ze Stanisla-
pracownię do rozbiórki budynku pod
r. Wincenty Pol, którego plany osie-
wowa. Co prawda początkowo reno-
koniec lat 80. XIX w.
dlenia się pod Tyśmienicą, nieopodal
wacja wnętrz trwać miala do wiosny
Wiadomo, że Hotel ,,d'Angleterre"
Podpieczar hr. Miączyńskich, spelzly
1856 r., jednak prace zakończyly się
­ ,,Angielski" rozpocząl swoją dzia-
na niczym, przyjechawszy do Lwowa,
szybciej i już 30 grudnia 1855 r. hotel
lalność w 1840 r. w dwupiętrowym
zatrzymal się w Hotelu Angielskim.
otworzyl swoje podwoje. Liczono na
budynku na rogu ulic Pojezuic-
Zażądal pokoju odpowiedniego na
dobrą frekwencję gości, tym bardziej
kiej (obecnie ul. Hnatiuka) i Walów
dluższy pobyt. Zamieszkal w ,,nume-
że już w Stanislawowie p. Szęgier-
Niższych (obecnie: aleja Swobody),
rze 56". Niezwlocznie rzucil się w wir
ski ­ z zawodu cukiernik - cieszyl się
w miejscu poprzedniego istniejącego
pracy literackiej ­ glównie pracowal
znakomitą opinią a we Lwowie od razu
pod koniec XVIII w. pod nazwą ,,Pod
nad swoim najdluższym dzielem epic-
zaczęto zamawiać u niego organizację
Rzymskim Cesarzem", należącego do
kim ,,Pacholę hetmańskie", ale i nad
uroczystych kolacji podczas bali cha-
przybylego z Wielkopolski Johan-
dokończeniem innych swoich dziel.
rytatywnych. Szęgierski oferowal
na Preschla. Po jego śmierci budynek
Dopóki mych pism nie zbiorę i nie
,,wyborną kuchnię przy umiarkowa-
przejęlo wojsko, urządzając w nim
skończę, nie mogę wyjechać ze Lwo-
nej cenie". W 1857 r. Szęgierski za-
siedzibę Komendantury Wojskowej.
wa ­ pisal w grudniu do Klementyny
trudnil doświadczonego kuchmistrza,
W 1840 r. nowym wlaścicielem zostal
Miączyńskiej. Gościem hotelu byl do
poprzednio będącego na uslugach Jego
Feliks Lang, który przebudowal gmach
maja roku następnego. Wiadomo, że 26
c.k. Wysokości Arcyksięcia Karola
przywracając mu funkcję hotelową.
maja 1860 r. przyjechal do Lubienia,
Ferdynanda a później prowadzące-
Po pożarze ratusza w 1848 r. przez
by poddać się tam kuracji, bowiem
go kuchnie pierwszorzędnych hoteli
pewien czas korzystal z budynku ma-
pólroczna praca ujemnie wplynęla
POMNIK HETMANA STANISLAWA JABLONOWSKIEGO ­ ULOTKA
wiedeńskich: Hotelu Wandla i Hotelu
gistrat lwowski. We wrześniu 1848
na jego zdrowie. Wyjazd przyspieszyl
WYDANA PRZEZ H. STUPNICKIEGO