33

nr 13­14 (425­426) |31.07.­14.o8.2023

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

(1837­1861), którego nazywano

tympanonu i ścian. Kaplica be-

że na Cmentarzu Lyczakow-

,,polskim Aleksandrem Duma-

nedyktynek ormiańskich stala

skim nic się nie zmienilo na

sem". Podobnych przykladów

z wyrwanymi drzwiami, zde-

lepsze, zaś dewastacja, nisz-

bylo znacznie więcej. Mialy

wastowanym oltarzem i zawa-

czenie zabytkowych pomni-

również miejsce wlamania do

lonym dachem.

ków i dzialania wandalów nadal

grobowców i ograbienie zwlok

Tak tragiczna sytuacja wo-

mają miejsce.

z kosztowności. Lecz o podob-

kól Cmentarza Lyczakowskiego

Takim i podobnym barba-

nych wydarzeniach prasa ra-

budzila niepokój i sprzeciw in-

rzyńskim dzialaniom polożo-

dziecka nie pisala i dlatego

teligencji lwowskiej. Już w 1976

no kres dopiero po ogloszeniu

ustalić listę podobnych przy-

roku grupa znanych lwowskich

w 1990 roku terenu Cmentarza

padków  jest  praktycznie

historyków i dzialaczy kultu-

Lyczakowskiego  rezerwatem

niemożliwe.

ry, skupionych w Ukraińskim

historyczno-kulturalnym i or-

W latach 70­80. wśród bo-

Towarzystwie Ochrony Zabyt-

ganizacji Muzeum-Rezerwatu

gatszych lwowian i urzędni-

ków Historii i Kultury, zwróci-

,,Cmentarz Lyczakowski", zaś

ków radzieckich zjawila się

la się do wladz miejskich z po-

w 1998 roku wpisaniem tere-

,,moda" na wlasne grobowce

wodu postępującego niszczenia

nu cmentarza na listę zabyt-

rodzinne. Rzadko kto budowal

cmentarza. W odezwie pod-

ków światowego dziedzictwa

nowe, większość zajmowala

kreślono, że cmentarz ,,znajdu-

kulturalnego UNESKO. Wlaśnie

stare polskie grobowce, zbija-

je się w zaniedbanym stanie,

od tego czasu rozpoczęto syste-

jąc napisy, a nawet wyrzuca-

cenne, zabytkowe pomniki nie

matyczne porządkowanie te-

jąc szczątki dawno zmarlych

są konserwowane i niszcze-

renu cmentarza, odnowienie

wlaścicieli. Najbardziej skan-

ją. Na cmentarzu brak ochro-

i fachową konserwację cennych

dalicznym przykladem byla

ny, są przypadki kradzieży

nagrobków i pomników na gro-

,,adaptacja" grobowca księż-

cennych dziel sztuki. Niektó-

bach znanych i zaslużonych

nej Wandy Czartoryskiej, czy

re z tych pomników są prze-

osób. Od 2008 roku do tych prac

też księdza Stanislawa Soko-

noszone z jednych grobów na

dolączyli polscy fachowcy, zaś

lowskiego. Na Cmentarzu Ly-

inne lub w ogóle wywożone ze

wspólne  polsko-ukraińskie

czakowskim znajdują się 23

Lwowa. W stanie grożącym za-

projekty konserwatorskie są fi-

kaplicy  rodzinne,  niestety

waleniem znajduje się kaplica

nansowane przez polskie Mini-

wszystkie zostaly obrabowa-

Dunin-Borkowskich". Jednak

sterstwo Kultury i Dziedzictwa

ne i wewnątrz zdewastowane,

praktycznych dzialań, a nawet

Narodowego. Niezwykle im-

większość z nich stala otwo-

reakcji ze strony wladz nie bylo

ponująco wygląda na przyklad

rem. Najstarsza z nich ­ kaplica

żadnych, również jak na podob-

ambitny projekt warszawskiego

hr. Dunin-Borkowskich, zbu-

ną odezwę z czerwca 1980 roku.

Instytutu ,,Polonika" dotyczący

RADZIECKIE STUDENTKI NA GROBIE ORDONA

dowana w 1812 roku w stylu

Milicja lwowska przyznala,

konserwacji wszystkich 23 ka-

klasycystycznym, pod koniec

że są przyklady kradzieży po-

konkretnie nie zrobiono. Wy-

Kolejny  apel  Towarzystwa

plic na terenie cmentarza. W la-

lat 80. zostala przez nieznane

mników i proponowala zbudo-

czuwalo się wyraźny brak za-

Ochrony Zabytków Historii

tach 2018­2022 odnowiono już

osoby podpalona. Zawalil się

wać ogrodzenie dookola cale-

interesowania ze strony wladz

i Kultury z marca 1988 roku

trzy zabytkowe kaplice, miano-

dach z wieżyczką na sygnatur-

go cmentarza oraz wprowadzić

miejskich i obojętność ze stro-

zostal skierowany do wicepre-

wicie Krzyżanowskich, Dunin-

kę, zaś z czasem również część

oświetlenie terenu. Jednak nic

ny ministerstwa w Kijowie.

miera URSR. Z apelu wynika,

-Borkowskich i Barczewskich.

Polscy motocykliści wspierają uchodźców wewnętrznych na Ukrainie

W tej chwili na Ukrainie

pomóc troszkę dzieciom, któ-

re przybyly ze strefy wojny. To

zarejestrowano prawie

taka bardzo szybko zorgani-

pięć milionów uchodźców

zowana akcja z podarunkami

wewnętrznych. Tylko

i żeby troszkę dzieci powozić.

we Lwowie osiadlo

Żeby nie czuly wojny, która ich

ponad 150 tysięcy osób,

dotknęla, lecz jakąś normal-

które podczas dzialań

ną codzienność. Zawsze, kiedy

przyjeżdżam na Ukrainę mam

wojennych stracily dach

satysfakcje, że komuś pomogę.

nad glową lub uciekly

Iwona Romaniak, prezes Fun-

z terenów okupowanych

dacji Bratnia Dusza zaznaczyla:

przez najeźdźców z Rosji.

Wspaniala akcja jak

co roku. Troszeczkę

TEKST I ZDJĘCIA

KONSTANTY CZAWAGA

spóźniony Dzień

W

Dziecka dla dzieci

bylym

akademiku

z Ukrainy. Jesteśmy

na Nowym Lwowie,

tutaj z przyjaciólmi

który wladze miasta

IWONA ROMANIAK

z Polski. Przyjechali

przekazaly dla uchodźców ze

chlopcy na motorach,

wschodu kraju, mieszka obec-

że się o nie dba, że się o nich

nie 340 osób. Są to przeważnie

pamięta. To radość, to nie jest

żeby podarować dzieciom

kobiety i dzieci. To wlaśnie do

tak jak każdego dnia. Moto-

radość. Żeby przez

cykliści, którzy przyjecha-

najmlodszych przyjechali mo-

chwilkę zapomnialy

li z Polski, pogadali z dzieć-

tocykliści z Polski. Po przy-

o wojnie. Przywieźliśmy

witaniu zabrali dzieciaków na

mi, zabawili ich. Może któreś

slodycze, zabawki,

przejażdżkę motocyklami. Ra-

z dzieci też będzie chcialo zo-

wodę mineralną i wiele

stać takim bajkerem.

dości nie bylo granic.

uśmiechu, dobroci,

Dzieci uchodźców otrzy-

Natalia Sklarowa, uchodź-

maly też wiele różnych pre-

czyni z Mariupola, jest inwalidą.

wiele pięknych rzeczy,

­ W tym akademiku we Lwo-

zentów z Polski. Akcja zostala

przybory szkolne.

wie przy ulicy Tarnopolskiej

zorganizowana przez Klub Mo-

Mamy nadzieję, że będą

8 wraz ze mną i moim mężem

tocyklistów Riders of IPA LE

uszczęśliwione. Byliśmy

MC Poland Mother Chapter oraz

mieszkają jeszcze mój syn, jego

Administratorką akademi-

340 osób. Mialo ich być 420.

tydzień temu, jesteśmy

żona i dwoje dzieci ­ wyjaśni-

ka dla uchodźców jest Daria

Nie mają dokąd wrócić, ponie-

Fundację Bratnia Dusza.

teraz, będziemy znowu za

­  Przyjechaliśmy  tutaj

la. ­ Dziękujemy za pomoc, za

Korszunkowa, która po lutym

waż toczą się tam walki lub są

wsparcie. Chcielibyśmy, żeby

2022 roku uciekla z Charko-

to terytoria okupowane. Wiele

z Klubu Motocyklistów Ri-

tydzień.

takich wydarzeń bylo więcej.

wa, opowiedziala o swoich

z nich nie ma już tam domów.

ders of IPA LE MC Poland

Mother Chapter ­ powiedzial

Dzieci są szczęśliwe, bardzo tego

podopiecznych:

Jak ocenia akcję?

Za wieloletnią pracę na

dziennikarzowi ,,Kuriera Ga-

potrzebują.

­  Mieszkają  tu  oso-

­ Jest bardzo dobrze ­

rzecz drugiego czlowieka oraz

licyjskiego" Grzegorz Dudek.

Jej wnuk Mark Jurczenko

by wewnętrznie przesiedlone

stwierdzila Daria Korszun-

szeroką dzialalność humani-

­ Większość czlonków klu-

dodal:

z różnych regionów wschodniej

kowa. ­ Dzieci są zachwyco-

tarną w kraju i poza granicami

­ Bylo świetnie, napraw-

Ukrainy: Charkowa, Lugańska,

ne, dorośli są zachwyceni. To

bu jest z Tarnowa. Zorgani-

Iwona Romaniak zostala od-

zowaliśmy razem z Fundacją

dę świetnie. Po raz pierwszy

Doniecka, Chersonia i obwodu

ogromne wsparcie dla nas, dla

znaczona Brązowym Krzyżem

wsiadlem na taki motocykl.

mikolajowskiego. Mamy tu już

dzieci, bo czują, że nie są same,

Bratnia Dusza taką akcje, żeby

Zaslugi.