8

nr 17 (429) |15­28.09.2023

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

Beatyfikacja rodziny Ulmów

Polonia semper fidelis ­ szczególna misja wierności

kobiet i dzieci uciekających przed wojną,

prawie 13 milionów spośród nich wrócilo

do kraju. W szczytowym momencie w Pol-

sce znalazlo schronienie okolo 3,5 miliona

uchodźców z Ukrainy, z czego okolo 30

proc. w polskich rodzinach. Inni przyję-

ci zostali w instytucjach państwowych,

samorządowych i kościelnych. Wszyst-

ko odbylo się bez tworzenia obozów dla

uchodźców. Ukraińcy otrzymali nie tylko

ABP STANISLAW GĄDECKI

pomoc humanitarną, ale także pewne

METROPOLITA POZNAŃSKI

prawa obywatelskie, umożliwiające im np.

PRZEWODNICZĄCY KONFERENCJI

korzystanie z publicznej slużby zdrowia,

EPISKOPATU POLSKI

wlączenie dzieci do polskiego systemu

Pomagaliśmy i pomagamy.

edukacji, korzystanie z pewnych świad-

Proporcjonalnie do wielkości

czeń socjalnych przyslugujących obywa-

populacji mamy w Polsce

telom czy podjęcie pracy. Proporcjonalnie

najwięcej uchodźców

do wielkości populacji mamy w Polsce naj-

w Europie. W polskich

więcej uchodźców w Europie.

rodzinach, dzięki wsparciu

Z tej tożsamości wynika również hi-

państwa i Kościola, znalazlo

storycznie utrwalona odpowiedzialność

w tym roku schronienie 3,5

za Kościól. Polonia semper fidelis ­ w tych

miliona uchodźców z Ukrainy.

slowach wyrażona jest nasza szczególna

misja wierności. Bylo to niegdyś haslo

Beatyfikacja polskiej rodziny Ulmów

także innych narodów. W takim nastawie-

ze wsi Markowa na poludniu Polski ma

że nienarodzonemu dziecku należą się

Józef i Wiktoria Ulmowie przejęli

niu Kościól w Polsce pragnie wziąć udzial

Józef i Wiktoria Ulmowie ukrywali Ży-

wymiar symboliczny. Jej czlonkowie zo-

się odpowiedzią, jaką uczony w Prawie

w nadchodzącym synodzie o synodalności,

dów pomimo wydanego przez Niemców

ludzka godność i wszelkie prawa z niej

otrzymal od Jezusa. Pytal on: ,,A kto jest

widząc w tym szansę na odnowę Kościola

stali rozstrzelani przez niemieckich żan-

15 października 1941 r. rozporządzenia,

wynikające.

moim bliźnim?" (Lk 10,29). Jezus opowiada

darmów 24 marca 1944 r. za ukrywanie

Beatyfikacja rodziny Ulmów przypomi-

w Europie przez przypomnienie i wyraże-

zgodnie z którym kara śmierci grozila nie

Żydów. W grudniu 1942 r. Ulmowie udzielili

na światu o potrzebie szacunku dla życia

przypowieść o milosiernym Samarytani-

tylko Żydom ,,opuszczającym wyznaczoną

nie wspólczesnym językiem tych warto-

schronienia żydowskiej rodzinie z Lańcuta:

każdego czlowieka i o konieczności nie-

nie, która stala się kanonem europejskiej

im dzielnicę", ale także wszystkim, którzy

ści, bez których Kościól i chrześcijaństwo,

Saulowi Goldmanowi z synami Baruchem,

kultury. Samarytanin jest czlowiekiem

ich ukrywali. Powodem, dla którego Ulmo-

zlomności w obronie wartości. Być może

a co za tym idzie, Polska i Europa nie by-

wolnym od strachu. Nie pyta, kim jest le-

Mechelem, Joachimem i Mojżeszem oraz

wie zdecydowali się zaryzykować życie,

w zsekularyzowanym świecie Zachodu

lyby sobą. Beatyfikacja Ulmów jest przy-

żący przy drodze czlowiek. Nie interesują

dwóm córkom i wnuczce Chaima Goldmana

fakt, że rodzice gotowi byli ryzykować

byla ich glęboka, tradycyjna wiara kato-

pomnieniem o niezbywalnej wartości mal-

go jego narodowość, religia, poglądy czy

z Markowej: Goldzie Grünfeld i Lei Didner,

nie tylko wlasne życie, ale także życie

licka. ,,Nie ma [wszak] większej milości,

żeństwa jako związku między mężczyzną

której towarzyszyla córka Reszla. Niem-

swoich dzieci, aby ratować ludzi innej

pozycja spoleczna. Przekracza wszystkie

jak oddać życie za przyjaciól swoich" ( J

i kobietą, rodziny otwartej na przyjęcie

cy dowiedzieli się o tym fakcie na skutek

narodowości i innej religii, może budzić

bariery, w ogóle ich nie zauważając. Pyta-

15,13). W czasie II wojny światowej w ak-

potomstwa, jako środowiska, w którym

donosu i zamordowali Józefa i Wiktorię

zdziwienie. Postawa ta jednak wyrasta

nie, kim jest czlowiek, którego życie jest

cję ukrywania Żydów zaangażowanych

przekazuje się wiarę i wartości. Jest tak-

zagrożone, jest tak pozbawione znaczenia,

Ulmów oraz ich dzieci: Stanislawa, Barba-

bylo ­ wedlug różnych szacunków ­ od

z zakorzenienia w chrześcijaństwie, które

że potwierdzeniem wartości życia od mo-

że Jezus nie podaje uczonemu w Prawie ani

rę, Wladyslawa, Franciszka, Antoniego,

wciąż jest charakterystyczne dla polskiej

300 tysięcy do miliona Polaków, z czego

mentu poczęcia i przypomnieniem o przy-

Marię, a także ukrywanych przez nich Ży-

kultury. Taką postawę przyjęli także inni

jednego szczególu, który pozwolilby mu

ponad tysiąc znanych z imienia i nazwiska

kazaniu milości bliźniego aż po gotowość

dów. W sumie siedemnaście osób, w tym

polscy święci: św. Maksymilian Kolbe, bl.

się domyślać, jaka jest jego tożsamość. Nie

zostalo zamordowanych podobnie jak ro-

oddania życia za przyjaciól. Beatyfikowani

rodzące się dziecko. Egzekucja byla czę-

Stefan kardynal Wyszyński, bl. ks. Je-

wiemy nawet, czy byl Żydem. Nie jest to

dzina Ulmów. Dzięki pomocy mieszkańców

byli ludźmi dobrze rozumiejącymi poslan-

ścią antyżydowskiej akcji ,,Reinhardt". Ak-

ważne, ponieważ każdy czlowiek zostal

Markowej wojnę przeżylo 21spośród 120

rzy Popieluszko, św. Jan Pawel II. Z tego

nictwo świeckich w Kościele i świecie.

cją w Markowej dowodzil porucznik Eilert

mieszkających tam Żydów.

pnia wyrosla także Solidarność, która

stworzony na obraz i podobieństwo Boże

Przypominają nam, co w życiu doczesnym

Dieken. Po wojnie pracowal jako policjant

doprowadzila do upadku komunistyczne-

i każdy nadaje się, aby zostać naszym

Beatyfikacja rodziny Ulmów jest o tyle

jest ważne i co trzeba czynić, aby osiągnąć

bliźnim.

w Esens. Zmarl w 1960 r. jako ,,szanowany

nietypowa, że po raz pierwszy w dziejach

go totalitaryzmu i zalamania się podzialu

życie wieczne.

W ostatnim czasie, po brutalnej agre-

obywatel", nie poniósl odpowiedzialności za

świata na dwa wrogie obozy. Stalo się to

Kościola wyniesione na oltarze zostanie

swoje zbrodnie. Jego starsza córka w 2013

,,wysilkiem ludzi, którzy nie uciekali się do

sji Rosji na Ukrainę, ta sama chrześcijań-

również nienarodzone dziecko. Wiktoria

Stanislaw Gądecki

r. pisala: ,,Na podstawie listów wiadomo mi,

Ulma byla bowiem w siódmym miesiącu

przemocy, zaś odmawiając konsekwentnie

ska wrażliwość Polaków zaowocowala

Tekst publikowany wspólnie z polskim

że podczas wojny pelnil slużbę w Lańcucie.

ciąży. Dziecko to, zgodnie z nauczaniem

ustąpienia przed potęgą sily, zawsze umie-

szczególnym otwarciem serc i domów na

miesięcznikiem ,,Wszystko co Najważniej-

Ku mojej radości wiem też, że wyświadczyl

li znaleźć skuteczne formy świadczenia

uchodźców wojennych z Ukrainy. Od po-

Kościola, przyjęlo chrzest krwi, który

sze" w projekcie historycznym z Instytu-

czątku tego konfliktu zbrojnego przybylo

ludziom wiele dobra. Zresztą niczego innego

o prawdzie" (św. Jan Pawel II, Centesimus

przynosi owoce chrztu, nie będąc sakra-

tem Pamięci Narodowej i Polską Fundacją

do Polski okolo 14,5 mln osób, glównie

bym się nie spodziewala".

mentem. Kościól w ten sposób podkreśla,

annus).

Narodową.

Historia męczeństwa Ulmów powinna być znana na calym świecie

uosabiających najwyższe

polskie wladze i instytucje państwowe nie

Niemiecka nazistowska okupacja, Ho-

których transportowano również Żydów z in-

idealy czlowieczeństwa.

ustają w staraniach, aby godnie upamiętnić

lokaust oraz masowe zbrodnie na Polakach

nych krajów podbitych przez III Rzeszę. Nad-

to ogromnie ważny i wciąż bolesny wątek

to Polska slynęla od wieków jako państwo

tamtych cichych, często anonimowych bo-

tolerancyjne, kraj, w którym kultura i sto-

haterów ­ szczególnie tych, którzy swoją

dziejów mojej Ojczyzny. Los rodziny Ulmów

Pożólkla, mocno zużyta Biblia, otwarta

ofiarność i odwagę przyplacili życiem.

sunki spoleczne ksztaltowane byly przez

na przypowieści o milosiernym Samaryta-

podzielilo wielu moich rodaków. Co roku 24

Jako Polacy jesteśmy dumni, że 10

ninie, z tytulem tego fragmentu zaznaczo-

marca obchodzimy święto państwowe ­ Na-

wartości chrześcijańskie. Niemieckie wladze

września 2023 roku rodzina Ulmów, na-

rodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących

okupacyjne spodziewaly się więc oporu wo-

nym czerwoną linią i odręcznym dopiskiem:

Żydów pod okupacją niemiecką.

bec swoich zbrodniczych dzialań. Stąd też

szych rodaków, zostanie uroczyście wlą-

TAK! ­ wlaśnie ten eksponat mam przed

zagrozily śmiercią każdemu, kto na naszych

czona w poczet blogoslawionych Kościola

Przed wybuchem II wojny światowej

oczami, ilekroć wracam myślami do Mu-

Katolickiego. Znaczenie tego wydarzenia

ziemiach choćby tylko próbowal udzielić ja-

zeum Polaków Ratujących Żydów podczas

w Polsce żyla bardzo liczna spoleczność

wykracza poza wymiar religijny. Będzie to

kiejkolwiek pomocy ukrywającemu się Żydo-

II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów we

żydowska, jedna z największych w histo-

również hold dla bohaterów uosabiających

rii tego narodu. Żydzi przez wieki chętnie

wi. Jednak mimo tak surowej sankcji tysiące

wsi Markowa na poludniu Polski.

najwyższe idealy czlowieczeństwa. Histo-

osiedlali się w naszym kraju, który sami na-

polskich Żydów otrzymalo wsparcie pozwa-

Wspomniany egzemplarz Pisma Świę-

ANDRZEJ DUDA

lające ocalić życie. Pomagano im w ucieczce

ria ich męczeństwa ­ wstrząsająca, a zara-

zwali wszystko mówiącym slowem Polin,

tego należal do malżeństwa Józefa i Wik-

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ

zem budująca jako niezwykle świadectwo

tlumaczonym jako ,,tutaj odpoczniesz". Cie-

z getta, udostępniano ukryte miejsca pobytu,

torii Ulmów. Byli polskimi rolnikami, któ-

POLSKIEJ

milości bliźniego ­ powinna być znana na

dostarczano żywność, pieniądze, falszywe

rzy w swoim domu udzielili schronienia

szyli się w Polsce pokojem i możliwościami

Jako Polacy jesteśmy dumni,

calym świecie. Niech przemienia ludzkie

ośmiorgu wspólobywatelom pochodzenia

rozwoju, a nasza stolica ­ Warszawa ­ pod

dokumenty.

że 10 września 2023 roku

serca, niech będzie wzorem otwartości i so-

koniec lat 30. XX wieku byla drugim naj-

Historycy wciąż odtwarzają przebieg

żydowskiego: Saulowi Goldmanowi z jego

rodzina Ulmów, naszych

lidarności wobec drugiego czlowieka.

dramatycznych wydarzeń tamtych lat.

większym w świecie skupiskiem ludności

czterema synami, Goldzie Grünfeld oraz

rodaków, zostanie wlączona

Dotąd już ponad siedem tysięcy Polaków,

żydowskiej, zaraz po Nowym Jorku.

Lei Didner z malą córką. Tuż przed świ-

w poczet blogoslawionych

Andrzej Duda

Niemiecki plan calkowitej zaglady Żydów

w tym Wiktoria i Józef Ulmowie, zostalo uho-

tem 24 marca 1944 roku do gospodarstwa

Kościola Katolickiego.

Tekst publikowany wspólnie z polskim

norowanych tytulem Sprawiedliwego wśród

w Markowej wtargnęli niemieccy żandar-

­ porażający swoim nieludzkim, mechanicz-

Znaczenie tego wydarzenia

miesięcznikiem ,,Wszystko co Najważniej-

nym, nieledwie przemyslowym charakterem

Narodów Świata, przyznawanym przez

mi. Zastrzelili na miejscu ukrywających się

wykracza poza wymiar

sze" w projekcie historycznym z Instytu-

­ musial te fakty uwzględniać. Dlatego wla-

jerozolimski Instytut Jad Waszem. W czci-

Żydów oraz ich opiekunów. Zginęli nie tyl-

religijny. Będzie to również

godnym gronie Sprawiedliwych Polacy sta-

tem Pamięci Narodowej i Polską Fundacją

śnie w okupowanej Polsce niemieccy naziści

ko Józef Ulma i jego ciężarna żona Wikto-

hold dla bohaterów

Narodową.

stworzyli fabryki śmierci: obozy zaglady, do

nowią największą grupę narodową. Również

ria, ale też sześcioro ich kilkuletnich dzieci.