img
18
nr 21 (433) 17­29. 11. 2023
Okruchy historii
www.kuriergalicyjski.com
Nagrobek rodziny Ostermannów, czyli nagrobek Leosia
na Cmentarzu Lyczakowskim
Nagrobek rodziny
na nagrobku byl napis, który
Franciszka Viktoria Erde von
glosil, że w 1877 roku tu spocząl:
Ostermann, urodzona 8 marca
baronów Ostermannów,
1814 roku w Suczawie; Fran-
nazywany popularnie
ERNST von OSTERMANN
ciszka Xaveria Erde von Oster-
nagrobkiem Leosia,
K. K. MAJOR
mann, urodzona się 19 lute-
znajduje się na
RITTER DES HEILIGEN
go 1818 roku w Czerniowcach
polu 2 Cmentarza
GRABES
i Theresia Beatrix Erde von
Lyczakowskiego,
Ostermann, urodzona 12 maja
w pobliżu alei między tym
Pod nagrobkiem rodziny ba-
1819 roku w Lembergu, zmarla
ronów Ostermannów wedlug
13 czerwca 1873 roku w wieku
polem i polem nr 6.
ksiąg cmentarnych Lyczakowa
54 lat w Samborze.
pochowano pięć osób. Pierwszą
Czyim dzieckiem byl Leoś
KRYSTYNA CHARCZUK
N
osobą tu pochowaną byl Janusz
Maryanek i jakie pokrewień-
a grobowcu jest ustawio-
Ostermann (dokladnie tak poda-
stwo bylo między Maryanekami
ny prostokątny skrzy-
no we wpisach do ksiąg cmen-
i Ostermannami? A przecież to dla
niec o pięciu kondygna-
tarnych), t. j. Jan Jerzy baron de
niego postawiono ten nagrobek.
cjach podzielonych między
Leoś Maryanek oraz jego starszy
Ostermann, niem.: Johann Geo-
sobą profilowanymi gzymsa-
brat Marjan Maryanek jak podają
rg von Ostermann; węg.: Janus
mi zlożonymi z walków, pólek
metryki kościola św. Mikolaja we
Gyórgy Ostermann, ­ c. k. woj-
i wklęsek. Na wierzchu skrzyń-
Lwowie byli dziećmi Jana Mary-
skowy i urzędnik, zmarly we
ca siedzi aniol wsparty na jed-
aneka i Teresii Hordyńskiej. The-
Lwowie 16 marca 1866 roku na
nej z dwóch urn kamiennych,
resia Beatrix von Ostermann wy-
wycieńczenie sil w wieku 85 lat.
ustawionych obok niego i przy-
szla za mąż za Józefa Kalasantego
Drugą pochowaną pod nagrob-
krytych żalobnym kirem. Po-
Rittera Hordyńskiego. Ich córka
kiem osobą jest Ernest, syn Jana
stać anielska lekko zasloniona
Teresia Hordyńska wyszla za mąż
Jerzego Ostermanna i Francuzki
draperią, nogi ma bose, na ple-
za Jana Maryaneka, majora armii
Joanny Karoliny von Godefroy,
GROBOWIEC RODZINY OSTERMANNÓW
cach lagodnie zlożone skrzydla.
austriackiej. Z tego wynika, że
uczestnik powstania listopado-
Nad czolem we wlosach wple-
Leoś Maryanek byl prawnukiem
wego 1831 roku, c. k. major armii
komisarz drugiej kategorii ok.
w czasie wyprawy przeciwko
cione trzy makówki. Aniol ze
Johanna Georga von Ostermanna
austriackiej, zmarly 23 sierpnia
lat 1817/1818.
sultanowi Damaszku podczas
smutkiem patrzy przed siebie.
i Joanny Karolinyvon Godefroy.
1877 roku w wieku 63 lat. Zmarl
Potem byl sekretarzem gu-
oblężenia Hajfy, pochowano go
Hypnos w pięknej pozie śpią-
Emerytowany major armii au-
na emeryturze, na zapalenie
bernialnym w C. K. Gubernii
w Bazylice Grobu Świętego w Je-
cej spoczywa na dwóch neo-
striackiej Jan Maryanek w 1904
osierdzia, zostal pochowany we-
Krajowej we Lwowie od ok. 1818
rozolimie. Jest jednym z bohate-
rów eposu rycerskiego Jerozoli-
klasycystycznych urnach i na
roku mieszkal we Lwowie przy ul.
dlug aktu w księgach metrykal-
roku do ok. 1825 roku. Zostal
ma wyzwolona wloskiego poety
pierwszy rzut oka przypomina
Św. Marka 12. Podany we wpi-
nych kościola św. Mikolaja we
mianowany w styczniu 1826
kompozycyjnie pomnik Ma-
sach do ksiąg cmentarnych Ly-
Lwowie 25 sierpnia 1877 roku.
roku na urząd starosty c. k. cyr-
Torquata Tassa (1581).
rii Diebel urodzonej Krois (†17.
czakowa Jan Maryanek, zmar-
Trzecią pochowaną osobą byl Jan
kulu sanockiego, który sprawo-
Joanna Karolina von Gode-
VI.1834), żony c. k. obera i au-
ly 19 października 1933 roku
Maryanek, zmarly 19 paździer-
wal z tytulem radcy gubernial-
froy de Bouillon urodzona 17
dytora generalnego porucznika
w wieku 47 lat, mógl być synem
nika 1933 roku w wieku 47 lat.
nego (niem. Gubernial-Rath/
września 1785 roku, zmarla w 12
autorstwa Antoniego Schim-
Jana Maryaneka i Teresii Hor-
Pod nagrobkiem rodziny Oster-
Kreishauptmann) do grudnia
października 1878 roku w wie-
sera. Jednak modelowanie syl-
dyńskiej, bratem Leosia i Józefa
mannów wedlug ksiąg cmen-
1846 roku. W 1846 roku pel-
ku 94 lat we Lwowie. Zostala
wetki Hypnosa i poszczegól-
Mariana Maryaneka.
tarnych pochowano również
nil urząd starosty podczas rzezi
również pochowana na Cmen-
nych jej elementów ­ wlosów
Z rękopisu Mariana Śnia-
dwoje dzieci: Józef Marjan Ma-
galicyjskiej i powstania kra-
tarzu Lyczakowskim. To po-
dowskiego wiadomo, że dawniej
i skrzydel, a także żywego wy-
ryanek, zmarly 5 kwietnia 1893
kowskiego. 25 lutego 1846 roku
twierdza Wladyslaw Ciesielski
na nagrobku byly również tabli-
razu twarzy ­ wykonane jest
roku w wieku 3 lat i Leon Mary-
przekazal do Gubernium Kra-
i Marian Śniadowski. Dla tego
na znacznie wyższym pozio-
ce inskrypcyjne Johanna Georga
anek (t.j. Leoś, jemu wlaściwie
jowego informację o upadku
na pomniku rodziny Osterman-
von Ostermanna w języku wę-
mie artystycznym. Julian Mar-
poświęcona zostala tablica in-
powstania na Sanocczyźnie.
nówtrzy herby szlacheckie:
gierskim, jego syna Ernesta Au-
kowki odnosi nagrobek rodzi-
skrypcyjna wstawiona w cokól
W tym roku kierowany przez
obu Ostermannów ­ syna i ojca
ny Ostermannów do dziel Paula
gustina Ostermanna w języku
nagrobka), urodzony 9 maja 1895
niego cyrkul sanocki przedsta-
oraz żony Johanna Georga ­ Jo-
Eutelego. Jurij Biriulow zazna-
niemieckim oraz Joanny Karoliny
roku, zmarly 25 maja 1896 roku
wil obszerną listę uczestników
anny Karoliny de Bouillon.
cza, że nagrobek Ostermannów
de Bouillon ­ w języku polskim.
w wieku jednego roku. Pomnik
konspiracji, z których niektórzy
Johann Georg von Ostermann
jest jednym z najlepszych póź-
Teraz na nagrobku, jak wspo-
ten znany w źródlach literac-
byli następnie osądzeni i skaza-
z Joanną Karoliną von Godefroy
nych utworów Paula Eutelego
mniano wyżej jest tylko jedna
kich jako nagrobek ,,Leosia" od
ni na wyroki więzienia. W mar-
mial trzy córki i czterech synów.
inskrypcyjna tablica, poświęco-
na Cmentarzu Lyczakowskim.
imienia najmlodszego zmarlego
cu 1854 roku zostal mianowany
Synami byli: Georg Beniamin,
na pamięci jednorocznego Leosia
Na cokole pomnika umiesz-
chlopca z rodziny Maryanków.
zwierzchnikiem cyrkulu (niem.
urodzony 24 października 1808
czono herby szlacheckie obu
z rodziny Maryaneków, prawnu-
Johann Georg von Ostermann
Kreisvorosteher) w Stanisla-
roku w Czerniowcach, zmar-
Ostermannów ­ ojca i syna,
ka Johanna Georga von Oster-
urodzony w Pressburgu (dziś
wowie. Uzyskal tytul radcy
ly w 1886 roku; Moritz Hugo
a pośrodku także żony Johanna
manna i Joanny Karoliny von
Bratyslawa) byl synem Geor-
namiestnictwa.
(Maurycy), urodzony 26 lutego
­ Joanny Karoliny von Gode-
Godefroy. Jeszcze cztery tablice
ga von Ostermanna, urodzone-
Ożenil się z Francuzką Jo-
1810 w Czerniowcach, zmarly
inskrypcyjne ­ z obu bocznych
froy de Bouillon, córki Benia-
go 1743 roku w Sternbergu der
anną Karoliną von Godefroy,
27 sierpnia 1831 roku w wieku
stron nagrobka na poziomie her-
mina von Godefroy i Anny
Neumark, zmarlego 1828 roku
córką Benjamina von Godefroy
21 lat w Międzyrzeczu (Gefallen);
Weys, urodzonej 17 września
bów szlacheckich i dwie z tylu,
w Pressburgu i Anny Christi-
de Bouillon, wlaściciela mająt-
wspomniany już Ernest Augu-
1785 roku, zmarlej 12 paździer-
teraz odbite. Kiedyś, jak widać na
ny von Radkovics, urodzonej
ku w Sieniczno i dzierżawcy
stin Johann Baptist, urodzony 15
nika 1878 roku w wieku 94 lat.
zdjęciach archiwalnych, nagro-
w Pressburgu. Slużyl w armii
tzw. starostwa rabsztyńskiego
czerwca 1811 roku Czerniow-
bek byl otoczony kutym z metalu
Tablice inskrypcyjne na cokole
Arcyksięstwa  Austriackiego
i Anny Weys. Joanna Karolina
cach, zmarly 23 augusta 1877
pomnika z trzech stron obecnie
ogrodzeniem, a nad środkowym
w stopniu majora. Podczas woj-
von Godefroy de Bouillon po-
roku w wieku 66 lat we Lwo-
herbem szlacheckim francuskiej
odbite, z wyjątkiem epitafium
ny w 1797 roku na obszarze Ty-
chodzila ze znanej francuskiej
wie oraz zmarly w wieku czte-
pamiątkowego jednorocznego
rodziny Godefroy de Bouillon byl
rolu zostal odznaczony Medalem
rodziny, wywodzącej się z ksią-
rech miesięcy Emelich Ludwik,
Leosia Maryanka przy figurze
zawieszony metalowy lichtarz.
Waleczności. Byl absolwentem
żęcego rodu Ardennes-Verdun,
urodzony 13 grudnia 1813 roku
aniola na marmurowej tablicy,
Nagrobek rodziny Osterman-
prawa na uniwersytecie lwow-
którego przedstawiciele nosili
w Suczawie, zmarly 17 kwiet-
które brzmi następująco:
nów z pelnoplastyczną postacią
skim. W pierwszej dekadzie XIX
od X wieku tytul książąt Lota-
nia w Suczawie. Moritrz Hugo
zasmuconego aniola jest jednym
wieku zostal zatrudniony w C.
ryngii. Jej dalekim przodkiem
i Ernest Augustin brali udzial
Nikomu On za życia przykrości
z najpiękniejszych dziel lwow-
K. Gubernii Krajowej we Lwo-
byl Gotfryd z Bouillon fr. Gode-
w powstaniu listopadowym 1831
skiego rzeźbiarza niemieckiego
nie sprawil
wie; do 1806 roku jako akcesista
froy de Bouillon (ur. ok. 1058,
roku. Moritz Hugo von Oster-
Zaśmial się rodziców
pochodzenia Paula Eutelego. Pod
biurowy, a ok. 1808 roku zostal
zm. 18 lipca 1100 roku pod Haj-
mann, student czwartego roku
nim zostala pochowana szla-
dowcipem zabawil.
koncypistą gubernialnym. Po-
fą), syn Eustachego II z Boulo-
na kierunku prawo, uczestniczyl
Czasem się poskarżyl
checka rodzina baronów Oster-
tem pracowal w urzędzie c. k.
gne oraz Idy Lotaryńskiej (córki
w powstaniu w szeregach 2 pul-
jak jagniątko male.
mannów spokrewniona ze znaną
cyrkulu bukowińskiego z sie-
Gotfryda II Brodatego, księcia
ku ulanów, 5 pulku ulanów i zgi-
Usnąl, a z Nim poszlo szczęście
francuską rodziną de Bouillon,
dzibą w Czerniowcach; od ok.
Dolnej Lotaryngii), książę Dolnej
nąl pod Rogoźnicą 29 sierpnia
moje cale!
pochodzącą z książęcego rodu Ar-
1808 roku jako komisarz trze-
Lotaryngii w 1087 roku, ­ jeden
1831 roku. Do udzialu w powsta-
dennes-Verdun, którego przed-
LEOŚ
ciej kategorii; na tymże stano-
z przywódców I wyprawy krzy-
niu namówil swego przyjaciela,
*9. MAJA 1895. †25. MAJA
stawiciele nosili od X wieku tytul
wisku od ok. 1812 roku do ok.
żowej 1096 roku. Po zdobyciu Je-
Jana Granatowskiego, przyszlego
książąt Lotaryngii. W 2023 roku
1896.
1815 roku pracowal w Suczawie;
rozolimy odmówil przyjęcia ty-
autora pamiętnika.
dzięki funduszom Fundacji Dzie-
dalej byl w urzędzie cyrkulu
tulu króla Jerozolimy, a zamiast
Córkami Johanna Georga von
dzictwa Kulturowego nagrobek
Z książki Wladyslawa Cie-
jako komisarz trzeciej kategorii
tego przyjąl tytul Obrońcy Gro-
Ostermanna i Joanny Karoli-
sielskiego dowiadujemy się, że
Ostermannów odrestaurowano.
do ok. 1817 roku; następnie jako
bu Świętego. Zmarl w 1100 roku
nyvon Godefroy byli: Johanna