9

nr 23­24 (435­436) 19.12.2023­15.01.2024

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

Wybrane kolędy Henryka Zbierzchowskiego na lata 1919/1920

Gdy się Polska rodzi

A Jezusek śmial się

Ni berla nie dzierży,

Z swoich powijaków,

Lecz plat swego niebosklonu

Bowiem zlote serca

i ziemi ­ macierzy.

Gdy się Polska rodzi

Poznal u pijaków.

Nad dzieciątkiem pelno

Po kaźni stuletnej,

Dal im zorzę bialą,

swarów

Nie żalujmy skrzypiec

By wrócili calo,

I klócą się psiarnie,

Ni wierzbowych fletni.

Hej kolęda, kolęda.

Ale tych najdroższych darów

Dla jej szczęścia, dla jej chwaly

Nikt mu nie zagarnie,

Grajmy hejnal nad hejnaly

Pójdźmy wszyscy

Nad stajenką krążą pszczoly,

Gloria! Gloria! Gloria!

do stajenki

Znoszą miód dla niego

Zmartwychwstania slawmy cud.

I srebrzyste Archanioly

Pójdźmy wszyscy do stajenki,

Jego chramów strzegą.

Niech się zlączą dlonie!

Do Jezusa i Panienki

W dzień Bożego Narodzenia.

Niech się zlączą serca!

By majestat uczcić Boży,

Każda waśń braterska

W dzień

Niechaj każdy dar Mu zloży.

Znowu Ją uśmierca.

Bożego Narodzenia

A moc musi mieć spiżową

Naprzód przyszly polskie

I blękitu toń na glową

kmiotki,

Gloria! Gloria! Gloria!

Coraz cieńsze w Polsce pienia,

Każdy niesie prezent slodki,

Wijmy Jej koronę z gwiazd.

Coraz chlodniej, coraz glodniej,

Kurę, jaja, garniec miodu

Coraz sercu niewygodniej,

Jakaż to gwiazda?

By nie zmarlo Dziecię z glodu.

Niewygodniej.

Marka spadla, skarb ubogi,

Potem przyszedl pan bogaty

Jakaż to gwiazda blyszczy

Dookola same wrogi,

Niesie mu wspaniale szaty,

na wschodzie,

Liga wciąż nam daje razy,

I podbródek z srebra lity,

Z blasku tak groźna, i sina?

Nie pomoże Aszkenazy,

A na wszystkiem herb wyszyty.

Czuwaj strażniku

Aszkenazy.

w kresowym grodzie,

A poslowie w naszym sejmie

Przyszedl kupiec i mieszczanin

Zanim wybije godzina.

Wciąż się klócą nieuprzejmie,

Nie poskąpil cudnych danin,

I niech twa czeladź szyk

Jeden drze przed drugim nosa,

Żaden darem się nie chwali,

sprawia zbrojny,

Na nic twarda pięść Witosa,

Byle handel szedl im dalej.

Pięść Witosa.

I miecz niech zawsze

ma w cenie,

Przyszli trzej pasterze

Paskarz też choć bez ochoty

Bowiem to gwiazda glodu

Tylko jeden pan Ignacy

Każdy tylko myśli o tem,

Z glową·zaprószoną.

Niesie puchar szczerozloty.

i wojny,

Ciągle nie ustaje w pracy,

Jakby cię obrzucić blotem

Niechaj Dziecię z niego pije

Co ludom niesie zniszczenie.

Lecz, że palce mu zgrubialy,

Jakby cię obrzucić blotem

Jutro w pasku się odbije.

Wesolo śpiewajmy,

Zrobil kiksów szereg caly,

I umniejszyć twe zaslugi,

Chwalę Bogu dajmy

Co znaczy światlo gwiazdy

Szereg caly.

Twe zaslugi.

Przy ostatku rad czy nie rad

Hej kolęda, kolęda.

czerwone

Niegdyś w zachwyceniu

Uczul brzydki ten proceder

Przyszedl polski też literat,

Pierwszy Jaśko zacząl,

wznioslem,

Myśmy zaznali trzy razy;

Na swej skórze i Belweder,

Śpiewal tak, jak umial,

Patrzy wkolo z smutną miną,

Zniszczone miasta, wsie popalone

Wól przy żlóbku stali z oslem,

Cierp, cierp, cierp, cierp

Język mu się plątal,

Nie ma nic pod peleryną.

A z sadyb zgliszcza i glazy.

Biedny wól księgosusz dostal,

mily Panie

Nikt go nie rozumial.

Twarda niewola i zla tulaczka,

Tylko osiol nam pozostal,

Aż zmęczeni zmilkną dranie,

Ale tak się wzruszyl,

Dalbym ci coś Jezu chętnie,

Nam pozostal.

Na czole nieszczęścia znamię,

Zmilkną dranie.

Że ślozami prószyl,

Kiedym goly dokumentnie,

I rozpacz, która wyje, jak placzka

A więc pcha się dzisiaj

Hej kolęda, kolęda

Hej kolęda, kolęda.

Z wstydu się pod ziemię

I ręce w boleści lamie.

wszędzie,

wwiercę

W ministerstwie i w urzędzie,

Hej w dzień narodzenia

Kuba nieboraczek

Przyjm więc chociaż moje

Więc spoglądamy z lękiem

Już popelnil glupstw bez liku,

Do żlóbeczka pono,

Też w śpiewaniu pilny,

serce.

i trwogą

Polska pelna jego ryku.

Glosu baraniego

W tej gwiazdy nieszczęsne lico,

Dobyl z piersi silnej.

A kiedy tętent niesie się drogą

Śliczna Panienka

Stajnia się zatrzęsla,

Robimy krzyże szablicą;

Drgnęly wszystkie przęsla.

Czasem się uda koszmar odegnać

Hej kolęda, kolęda.

Daleko, za świata krańce,

Śliczna panienka

Gdy chlód byl nad ranem,

Lecz czasem trzeba z domem

Mówi na to Józef:

W stajni Jezusa

się żegnać

Nie śpiewaj tak pięknie,

Okrywala sianem.

I iść z fuzyją na szańce.

Bo się glosu twego

Narodziny Polski

Dzieciątko przelęknie.

O siano! Siano!

Lepiej zlączmy glosy,

Siano jak lelija!

W żlobie leży

Piejmy pod niebiosy,

Odtąd twa slawa,

Któż pobieży

Hej kolęda, kolęda.

W świecie nie przemija.

By Dzieciątku zlożyć cześć?

Szczególnie w Polsce,

Wszystkie dary

I tak wszyscy spolem

Gdzie są ląki liczne,

I ofiary

Przy żlóbku stanęli,

W calej krainie

Czyż oddadzą szczęścia treść?

Panu maleńkiemu

Mamy siano śliczne.

Dla uczczenia tych narodzin

Wesolo krzyknęli:

Funda, funda, funda,

Trzeba modlitw cichych godzin,

O siano! Siano!

Totariti bunda,

Trzeba serce polskie wznieść.

Jesteś w obfitości,

Hej kolęda, kolęda.

Więc oslom w Polsce

Precz fanfary!

Nie brak na żywności.

Rzućmy swary!

Chlop ma go dosyć,

Tylko w ciszy wzrasta kwiat.

Dziedzic w nie bogaty,

Więc w narodzie

Znajdziesz je także

Niechaj w zgodzie

W glowie dyplomaty.

Rękę bratu poda brat.

Najpiękniejszem jest

O siano! Siano!

przedwiośnie,

Jakżeś godne chwaly,

Gdy w potęgę kraj nasz

Że pod twym znakiem

wzrośnie

Kraj nasz żyje caly.

Zadziwimy caly świat.

Poeci ­ wziąwszy

Futuryzmu miano,

Przy żlóbku

Zamiast poezji

Produkują siano.

Mędrcy świata, monarchowie,

Polska znów na świecie,

O siano! Siano!

Coś ty narobilo!

Mówcie wladcy i królowie

Chcecie widzieć dziecię?

Że czlowiekowi,

Ono w żlobie nie ma tronu

U nas żyć niemilo.