30

nr 23­24 (435­436) 19.12.2023­15.01.2024

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Legendy Starego Stanislawowa  (cz. 79)

Gdy Iwasiuk tańczyl z dziew-

IWAN BONDAREW

czyną zabrzmiala ,,Czerwona

Gdyby zwyciężyl komunizm

Ruta", muzycy jednak okrop-

Stare świątynie w centrum

nie falszowali. Przyjaciele nie

mogli tego znieść i postano-

Stanislawowa są nieodmien-

ną częścią każdej wycieczki po

wili pokazać, jak należy śpie-

mieście. Katedra greckokato-

wać. Poprosili o instrumenty,

a następnie mial miejsce mniej

licka, kościól ormiański, dawny

kościól farny na pl. Szeptyckie-

więcej taki dialog:

go ­ tworzą oryginalny wize-

­ Ktoś ty taki?

runek miasta. Ale tego wszyst-

­ Ja - Wolodymyr Iwasiuk!

kiego mogloby nie być.

­ Ty Iwasiuk? Jesteś za smar-

Wolodymyr Baran przypo-

katy na Iwasiuka!

mina sobie jedną naradę, która

Dalej zaczęla się potycz-

przebiegala w aparacie partyj-

ka slowna. Jakiś podpity klient

nym, mieszczącym się w gma-

uważal, że dwóch również pod-

chu obecnej biblioteki dla mlo-

pitych czepia się do muzyków

dzieży na dzisiejszym deptaku.

i nie zastanawiając się dlugo ­

MYKOLA PODGORNY

Bylo to pod koniec lat 1960. Slo-

uderzyl kompozytora. Ten od-

FABRYKA KOMPONENTÓW RADIOWYCH

wo mial pelnomocnik obwodo-

powiedzial. Od stolika skoczylo

otrzymal sklep nr 1 przy dzi-

wego komitetu partii ds. religii,

­ fabryki komponentów radio-

towarzystwo i zaczęla się kapi-

siejszej ul. Bandery. Byla to nie-

niejaki tow. Czortopialow. Nie

wych. Do tego czasu mowa byla

talna bójka.

dziela, telefonów komórkowych

byl lubiany nawet przez partyj-

nie tylko o samej fabryce, ale

Iwasiuk z Sakadelem

jeszcze nie bylo i trudno sobie

obok mialo powstać cale osiedle

nych kolegów. A bylo za co. Byl

bohatersko bronili

zbyt nudny i ,,poprawny".

wyobrazić, ile osób wlączonych

dla jej pracowników, ze sklepa-

zostalo w tę ,,wódkową operację".

mi, szkolami i przedszkolami.

­ Wierzę ­ podkreślil w swo-

się, ale sily byly zbyt

im wystąpieniu, ­ że do komu-

Rozpatrywano dwie lokaliza-

nierówne, więc zaczęli

Odnaleziono dyrektora

nizmu przyjdziemy bez żadnej

cje ­ wlaśnie Pasieczną, i teren

WOLODYMYR IWASIUK

wycofywać się do

sklepu i ­ o cudzie!

świątyni w Iwano-Frankiw-

przy zbiegu obu Bystrzyc. To

wyjścia. Na drodze stanąl

sku! Następnie mówca zapro-

W sprzedaży prawie się nie zja-

ostatnie bylo nie najlepszym

­ w jego osobistym

im jednak wykidajlo ­

miejscem przez blotniste grun-

ponowal zniszczyć wszystkie

wiala. Podgorny bardzo ją lubil

zapasie znalazlo

byly pracownik bezpieki,

i po kolejnym polowaniu poprosil

ta i brak szlaków komunikacyj-

miejskie świątynie, a na ich

się kilka butelek

nych z miasta. Teren na Pasiecz-

ruinach urządzić skwery i pa-

sekretarza obwodowego komite-

który pomyślal, że

deficytowej pieprzówki.

tu o przygotowanie mu kilku bu-

nej byl bardziej odpowiedni:

lace pionierów.

ta parka ucieka bez

Uratowalo to karierę

telek do Moskwy.

bliżej i lepiej ­ bylo tylko jedno

Wolodymyr Baran nie poparl

zaplacenia rachunku.

obwodowego sekretarza

Wolkow nie pamięta, kto

,,ale". Na tym wlaśnie najwyż-

mówcę, a nawet ostro go skryty-

Wezwano milicję, która

wówczas byl sekretarzem, ale to

szym punkcie miasta stala stacja

kowal, mówiąc, że przy komu-

i życie dyrektora

sprawdzila dokumenty

nie jest istotne. Sekretarz zwrócil

meteorologiczna i bylo to dla niej

nizmie będą żyli ludzie, którzy

gorzelni.

i wszystko się wyjaśnilo.

się przede wszystkim do sklepu,

najlepsze miejsce. To wlaśnie dla

będą szanowali zabytki archi-

Goście i muzycy nie mogli

obslugującego partyjną nomen-

stacji komitet obwodowy partii

tektury i będą cenili sztukę.

Stacja meteorologiczna

klaturę. Ale tam tej wódki nie

przechylal się do budowy fabry-

Czortopialow poskarżyl się

uwierzyć, że przed nimi

mieli, wówczas urzędnik poje-

ki na zabloconych terenach kolo

W dzielnicy Pasieczna trud-

i Barana zapraszano kilkakrot-

stoi sam kompozytor

chal do gorzelni, ale i tam nic ­

Bystrzyc.

no nie zauważyć olbrzymie

nie na profilaktyczne rozmowy

,,Czerwonej Ruty".

dyrektor rozkladal ręce. I tu se-

Przed glosowaniem glos za-

gmachy fabryki komponentów

z różnymi urzędnikami partyj-

kretarz stracil nad sobą kontrolę.

bral kierownik inspekcji ar-

radiowych. Między innymi,

nymi. Ale wszystko jakoś przy-

Bakteriologiczna bomba

Wyciągnąl pistolet i zagrozil,

chitektonicznej miasta Wolo-

jest to najwyższy punkt nad

schlo i frankowskich świątyń

że zastrzeli dyrektora, jeżeli nie

poziomem morza w mieście.

dymyr Kulisz. Zdecydowanie

Na początku lat 70. XX w.

nikt nie ruszal.

znajdą wódki.

Powstanie fabryki związane

wypowiedzial się przeciwko tej

przy ul. Radzieckiej (ob. Nie-

W 1971 r. ukazal się przewod-

Drżącymi rękoma dyrek-

decyzji, wykazując wszystkie

jest z interesującą historią.

zależności) rozpoczęto budowę

nik po Przykarpaciu, w którym po

tor wykręcil numer glówne-

wady proponowanego miejsca

Na początku 1970 r. w mieście

nowego wiaduktu nad torami.

raz pierwszy w okresie sowiec-

go księgowego. Ten powiedzial,

i przewagi pasiecznych wzgórz.

zatwierdzono projekt budowy

W czasie prac ziemnych natra-

kim opisana zostala architektu-

że ostatnią skrzynkę wódki

nowego obiektu przemyslowego

Decydującym

argumentem

fiono na wielką ilość ludzkich

ra sakralna Iwano-Frankiwska.

bylo jedno zdanie: ,,Jeżeli zde-

szkieletów. Budowlańcy za-

Opis przygotowal Wolodymyr

montujemy stację meteorologii,

wiadomili milicję, lekarzy i hi-

Baran.

to pogoda we Frankiwsku i tak

storyków. Gdy ci ostatni przy-

Wódka z pistoletem

się nie zmieni!".

byli na miejsce, o maly wlos

Byl to argument nie do pod-

Ta historia miala miejsce na

nie zwariowali. Okazalo się, że

przelomie lat 1960-1970 w Iwa-

ważenia i nikt już nie pro-

koparka naruszyla pochówek

testowal. Niebawem na Pa-

no-Frankiwsku. Opowiedzial mi

ofiar epidemii cholery z 1831 r.

siecznej rozpoczęto budowę

Ten teren leżal wówczas daleko

ją Aleksander Wolkow, wcześniej

nowego obiektu przemyslowe-

pracownik handlu i znal wiele

poza granicami miasta i ofiary

go Frankiwska.

kuriozów, które się wydarzaly

epidemii grzebano jak najdalej

z ,,wysokimi naczelnikami".

od skupisk ludzi.

Bójka w ,,Karpatach"

W latach 1965­1977 prze-

Trudno powiedzieć, czym

mogla skończyć się ta historia.

wodniczącym Prezydium Rady

Historię tę opisal Stepan Pu-

Przed oczyma staje wyludnio-

Najwyższej ZSRR byl Ukrainiec

szyk w książce ,,Pioruny biją

Mykola Podgorny. Byla to druga

w najwyższe drzewa". Na po-

ny wskutek epidemii Iwano-

po sekretarzu generalnym oso-

czątku lat 1970. we Frankiw-

-Frankiwsk. Kwarantanna wo-

kól miasta i nowe cmentarze,

bistość w państwie. Faktycznie

sku mieszkal Mykola Sakadel,

byl on glową państwa i zagra-

cmentarze, cmentarze...

przyjaciel znanego kompozy-

Na szczęście obylo się bez

niczni dziennikarze określali go

tora Wolodymyra Iwasiuka,

mianem ,,prezydenta".

wówczas jeszcze nie bardzo

tragedii ­ po dlugim przeby-

Podgorny lubil bywać na

znanego  i  rozpoznawalne-

waniu w ziemi zarazki chole-

ry zginęly. Ale jest za wcześnie

Przykarpaciu, mial swoją pań-

go. Iwasiuk często odwiedzal

stwową daczę w Podlutym i czę-

na spokój. W mieście istnieją

przyjaciela i wspólnie przepijali

sto przyjeżdżal tu na polowania.

honoraria kompozytora w naj-

nieznane pochówki żolnierzy

Każdej wizycie towarzyszyl ob-

lepszych restauracjach miasta.

z czasów I wojny światowej,

fity bankiet, na który zaprasza-

Pewnego razu chlopcy sie-

którzy zmarli na ,,hiszpankę"

no wladze obwodowe - każdy,

dzieli w ,,Karpatach" przy ul.

oraz  sowieckich  żolnierzy

naturalnie, z zaproszonych uda-

Halickiej. Potem lokal zmie-

z obozu ,,Stalag-371". Specjal-

wal się na bankiet z prezentem.

nil nazwę na ,,Jubileuszowy",

nych badań nikt nie prowadzil.

W tym czasie frankiwska

a później na biuro ,,Idea Banku"

Może kiedyś jakiś zachlanny

gorzelnia produkowala wód-

naprzeciwko glównego gmachu

budowlaniec, żalując pieniędzy

kę ,,Ukraińska z papryką". Sly-

Akademii Medycznej. Restau-

na badania archeologiczne, roz-

nęla z wysokiej jakości i pro-

racja slynęla z muzyki na żywo

pocznie budowę i uwolni strasz-

z interesującym repertuarem.

dukowano ją malymi partiami.

liwego dżinna z przeszlości.

MUZEUM SZTUKI