43

nr 23­24 (435­436) 19.12.2023­15.01.2024

Z przedwojennej prasy

www.kuriergalicyjski.com

Humor

z sianem pod obrusem stolu wi-

organizator prof. Sochacki zlożyl

gilijnego, niezbędną ,,kutią", ja-

sprawozdanie z 4-letniei dzia-

żydowski

sno oświetlonem drzewkiem

lalności Towarzystwa zaznacza-

i przepiękną pasterką w kate-

jąc między innemi, iż poświęco-

drze kamienieckiej. Pasterka ta

ny dziś parowóz jest pierwszym

stanowila punkt kulminacyj-

z siedmiu, które niebawem będą

Kupiec z Ozorkowa nabywa towar

ny uroczystości świątecznych,

oddane do użytku Minister-

u lódzkiego hurtownika. Wlaściciela

gromadząc w prastarej świąty-

stwu kolei żelaznych P. Prezy-

sklepu wzywają do telefonu, Klient nie

ni kresowej tlumy pobożnych

dent Rzpltej wsiadl na parowóz

może oprzeć się pokusie: korzysta z oka-

i ciekawych innych wyznań

i uruchomil go. W dalszym ciągu

zji i wklada chylkiem do kieszeni tuzin

i narodowości. Rosjanie i żydzi

uroczystości w imieniu pracow-

jedwabnych pończoch.

wiedzieli, że dobrze wyszko-

ników spólki wyglosil podniosle

W domu, przeglądając rachunek,

lony chór amatorski przygo-

przemówienie p. Tyczka, pod-

stwierdza, że skradziony towar zostal wlą-

towuje na pasterkę kolendy

kreślając hart i przywiązanie ro-

czony do faktury.

z towarzyszeniem orkiestry, że

botnika i technika polskiego do

Z ust kupca wyrywa się okrzyk, w któ-

wykonanie ich będzie prawdzi-

swojego warsztatu pracy.

rym brzmi oburzenie i podziw:

,,Z GWIAZDĄ", RYS. WLODZIMIERZ TETMAJER

wą ucztą artystyczną dla znaw-

­ Oj, oj! A to zlodziej!

ców muzyki. Kolendy te ukladu

do zguby przejrzalo w świetle

25 grudnia ,,Gazeta Poranna"

***

Mireckiego pragnąlem zdobyć

nocy wigilijnej, a Ojczyzna nie

podsumowuje minione Święta...

Dwaj zawodowi swaci, zamieszkali

dla Lwowa. Niestety, postano-

tylko wskrzeszona orężem, lecz

w galicyjskim miasteczku, postanowili ­

Z nastrojów świątecznych

wienie przyszlo zbyt późno; na-

także cnotami Obywateli swych

dla uniknięcia konkurencji ­ zawrzeć spól-

jazd bolszewicki uniemożliwil

Boże Narodzenie, to najmil-

odrodzona, mogla za rok lamać

kę. Ponieważ jeden z nich byl mądrzejszy

wprowadzenie projektu w czyn,

sze ze świąt, kiedy anieli z nie-

się oplatkiem wśród pogodniej-

i bardziej elokwentny, a drugi glupszy

a szkoda. W roku, w którym

ba, rozpinają nad światem jasną

szych, niż obecnie, nastrojów.

I mniej wygadany, postanowili, że pierw-

osierocona diecezja podolska,

wstęgę z napisem ,,pokój ludziom

szy będzie proponowal kandydatki i kan-

po wielu latach zabiegów i sta-

dobrej woli", kiedy radość i wese-

Jedni świętują, a inni pracu-

dydatów do stanu malżeńskiego wymie-

rań, uzyskala znowu wlasnego

le zwyklo przenikać do każdego

ją ­ niestety taka jest prawda...

niając ich zalety, drugi zaś będzie wyrażal

pasterza, katedra kamieniecka

zakątka dusz ludzkich ­ w tym

się o nich w superlatywach.

Generalna oblawa

przedstawiala w noc wigilijną

roku tylko nielicznym przynio-

Przychodzą więc do mlodego czlowie-

w III. dzielnicy

obraz jeszcze bardziej uroczy-

slo niezmąconą pogodę, to zapo-

ka i swatają mu pannę. Pierwszy zaczyna:

sty i odświętny, a gdy na stop-

Wczoraj wieczorem na za-

mnienie o codziennych troskach

­ Ojciec panny pochodzi z arystokracji.

niach oltarza ukazal się biskup

rządzenie nadk. Kozakiewicza,

życia, jakie corocznie obejmu-

Drugi uzupelnia:

Mańkowski, lzy radości i roz-

kierownika Ekspozytury po-

je wladzę nad światem, bodaj na

­ Co znaczy arystokracja? On się wy-

rzewnienia rozblysly w oczach

przeciąg dni paru. Ale bo też zbyt

licyjno-śledczej, udali się ko-

wodzi od samego Majmonidesa.

jego wiernych.

misarze Bialkowski, Sędzimir

wiele czynników sprzysięglo się

­ I jest bogaczem.

Pasterka w Kamieńcu, gdy

i Konarski z silnymi oddzialami

na to, aby ludziskom zmącić pod-

­ Co znaczy bogacz? Rotszyld, jak

w murach jego rezydowaly

wywiadowców i posterunko-

niosly nastrój wigilijny, radość

Boga kocham!

przejściowo wladze polskie, po-

wych na oblawę w dzielnicy III.

z narodzin Bożego Dzieciątka.

­ A panna jest piękna.

zostawila niezatarte wspomnie-

Po kościolach wprawdzie tlu-

Podzieliwszy się na 3 partie,

­ Co znaczy piękna? Wenus! ­ I mądra...

nie. Miejscowa ludność polska

my wiernych sluchaly slodkich

organy policyjne przetrząsnęly

­ Co znaczy mądra? Arystoteles!

gościla przy stolach wigilijnych

dźwięków kolend, radowaly swe

wszystkie spelunki, hotele, nory

­ Ma tylko niewielką wadę...

wojsko polskie tak serdecznie

serca ziszczoną obietnicą Na-

stworzenia familijnego. Wśród

zlodziejskie zakamarki itp. Wy-

­ Jaką wadę? ­ pyta zaniepokojony

i radośnie, jak nigdzie na obsza-

wszystkich uczuć, ożywiają-

nikiem oblawy bylo sprowadze-

rodzin Pana ­ ale już za progiem

mlodzieniec.

rach Rzeczypospolitej. Przyzna-

nie okolo 20 osobników, bądź to

kościelnym cala nędza obecnej

cych jednostkę, przywiązanie do

­ Ona ma taki maly, malutki, maciupeń-

waly to nasze wiarusy szczerze

zlodzieji uchylających się spod

chwili krzyczala do nich glo-

rodziny, o ile owa jednostka jest

ki garbik... Wspólnik mu przerywa:

i otwarcie. A dzisiaj? Dzisiaj ser-

sem wielkim, że nie masz mię-

dozoru, bądź poszukiwanych za

normalną, stanowi najważniej-

­ Co znaczy garbik? Garb jak ta góra

ce chwyta kurcz bólu na myśl,

dzy nami ,,ludzi dobrej woli", że

kradzież. Nadto znaleziono wie-

szą silę rozpędową życia. Toteż

Synaj!

jaki los straszny przypadl tej zie-

przeważnie chciwość i zachlan-

le skradzionych przedmiotów

nie wierzymy, by kiedykolwiek

***

mi zazbruczańskiej. Garnęla się

ność jednych nie pozwolila ca-

oraz oddano do aresztów wielu

powiodlo się duchom przewrotu

Do domu ,,króla herbaty" Wysockiego

do Macierzy, slala do Warszawy

osobników bez określonego za-

lym rzeszom na tradycyjny ob-

zdruzgotanie rodziny. Niemniej

wszedl wędrowny żebrak żydowski. Milioner

delegacje i petycje, podpisywa-

jęcia oraz za wlóczęgostwo.

chód wigilji i dni świątecznych.

jednak czuwać nad nią jest obo-

spotkal go na schodach, a że byl w wyśmieni-

ne przez wszystkie bez wyjątku

Podczas rewizji hoteli zasta-

Bo jakże się bylo radować, gdy

wiązkiem spoleczeństwa. Dzisiaj

tym humorze, dal mu srebrnego rubla.

gminy, wszystkie zamieszkujące

no w hotelu Bohrera przy ul. Ka-

zaś, kiedy tyle zla i brudu przez

orgja paskarstwa rozpętala na

Po chwili, wyszedlszy na ulicę, spo-

zakątek ten narodowości. Na nic

zimierzowskiej trzech niebez-

świat się przewala, rodzina bywa

kilka dni przed świętami jak ni-

strzega przez szybę sąsiedniej restauracji

nie zdaly się jednak wolania: nie

piecznych wlamywaczy, którzy

gdy dotąd swój piekielny tan, gdy

narażona na skażenie, na rozluź-

tegoż dziada, który delektuje się majone-

odtrącajcie nas! Traktat ryski,

przyjechali do Lwowa z Warsza-

nienie, na zejście z dróg prostych.

hiobowa wieść o podniesieniu

zem. Wysocki wywoluje go z lokalu i za-

przeklinany przez kresowców,

wy i Lublina na gościnne wystę-

Zwalczajmyż owe szkodliwe

dodatków na artykuly pierw-

czyna strofować:

oddal przepiękny szmat daw-

py. Jak się okazalo, gentlemani ci

wplywy, pomni, że z rodzin ska-

szej potrzeby, przygnębila ogól

­ Czy po to dalem ci rubla, żebyś kupo-

nej ziemi polskiej w ręce bolsze-

nazwiskiem Jankiel Socha, Izak

żonych jadem zgnilizny nie może

w sam dzień wigilijny, a w parze

wal majonezy?

wickie. Wyrabowane świątynie

powstać zdrowie spoleczeństwo,

Kupierstein i Szajc Schrage, po-

z tem posypaly się podwyżki ta-

Żebrak, rozżalony, odpowiada:

zamknięto, pozbawiając resztki

szukiwani są przez policję i sądy

a naród musi doznać pohamowa-

ryf kolejowych, tramwajowych,

­ Szanowny dobroczyńco! Proszę tylko

pozostalej tam ludności polskiej

warszawskie, a Schrage przed

nia w swym rozwoju, jeśli spo-

elektrycznych itp. Gdy wieść

dobrze rozważyć! Gdy nie mialem rubla, to

pociech religijnych. Jak wygląda

leczeństwo jego nadżerają jady

paru dniami dopiero wyszedl

lotna przyniosla z ulicznej giel-

nie moglem jeść majonezu. Teraz, gdy już

tam obecnie noc wigilijna ­ lepiej

moralne.

z więzienia, gdzie odsiadywal

dy nowinę, iż dolar podskoczyl

mam rubla, to nie wolno mi jeść majonezu.

nie wspominać. Po co psuć na-

A drugiem znamieniem Świąt

karę 3-letniego więzienia.

powyżej 8 miljonów, co dla tych,

To kiedyż ja, do stu tysięcy diablów, będę

strój wesoly szczęśliwszym wy-

Bożego Narodzenia uczynila re-

którzy go nie posiadają, oznacza

jadl majonez?!

brańcom losu!

ligja idealistyczny ich charakter.

Sukcesem w przededniu Świąt

podrożenie wszystkich artyku-

***

Niemasz tu pompy ni olśniewają-

dzielili się pracownicy Tow. Akc.

lów pierwszej potrzeby ­ nie-

Ubogi krewniak zakwaterowal się na

,,Gazeta Lwowska" w sposób

cej wspanialości. Zbawiciel przy-

budowy parowozów:

możność przyodziania i wyży-

dobre u bogacza i wcale nie ma zamiaru

bardziej spoleczny podcho-

chodzi na świat w lichej stajence,

wienia rodziny, stopnienie ich

rezygnować z miękkiego poslania i wspa-

Pierwszy parowóz polski

dzi do tematyki Świąt Bożego

pierwsi hold mu niosą prostacz-

minimalnych dochodów.

nialego wiktu.

Narodzenia.

kowie ­ pasterze. Dzięki temu

23 grudnia o godz. 12 w po-

Tak też radowali się hucz-

Pewnego dnia pani domu pyta go

ludnie w zakladach Tow. Akc.

skąpemu wyposażeniu, świę-

nie i buńczucznie tylko paska-

delikatnie:

Święty wieczór

ta, o których mowa, skierowują

budowy parowozów odbylo się

rze i spekulanci, ci, dla których

­ Bawisz już u nas trzy tygodnie. Czy

Wieczór święty u naszych

myśl ludzką bez przeszkód w sfe-

uroczyste poświęcenie pierw-

zaplacić za flaszkę wódki 6­9

nie odczuwasz tęsknoty za żoną? Oczy

podwoji. Światlami roziskrzo-

rę idealów. Uczą nas te święta, że

szego parowozu zbudowanego

miljonów, a za flaszkę wina 4­6

mlodzieńca rozpromienily się radośnie:

na choinka zakryje calą mizerję

dóbr najwyższych należy szukać

w warsztatach spólki. Na uro-

miljonów jest nic nieznaczącą

­ Dziękuję wam, ciociu, za dobre serce.

żywota, a przy oplatku opadnie

czystość przybyli: Prezydent

nie w przyjemnościach życia; że

fraszką, dla których wydać ja-

Dziś jeszcze napiszę do żony, żeby czym

na dno kielicha wrażeń wszel-

nierównie szczytniejsze uciechy

Rzpltej z pulk. Zaruskim gene-

kieś pól miljarda na ,,przyzwo-

prędzej przyjechala!

ka gorycz. Bóle i smutki, żądze

znaleźć może czlowiek poza sferą

ralnym adiutantem, Marszalko-

ite" święta jest drobnostką, gdyż

***

i zawiści zgladzi malutki Sy-

wie Sejmu i Senatu, Prezes Rady

zmyslów, aniżeli w ich ciasnem,

zwyżkowa koniunktura gieldo-

Kramarz Chune wszedl do bożnicy i po-

naczek Marii, a Syn Boga i Bóg

zamkniętem kole.

Ministrów, Ministrowie, wielu

wa i handlowa niebawem wy-

grążyl się w modlitwie.

prawdziwy we wlasnej osobie.

Jakżeby pięknie świadczylo

poslów i senatorów.

pelni im z nawiązką tę chwilową

­ Panie Boże! Pozwól mi wygrać na lo-

Dwom znamionom zawdzię-

to o uczuciach religijnych i pa-

W imieniu zarządu pierwszy

lukę w budżecie. A ogól?...

terii sto tysięcy koron, a ślubuję Ci, że po-

czają Święta Bożego Narodze-

triotycznych polskiego spole-

wyglosil przemówienie senator

Ten tylko modlil się w serc

lowę wygranej oddam ubogim! A jeśli ty,

nia cześć, którą świat im niesie

czeństwa,  gdyby  Zbawiciel

Dr Adam, poczem aktu poświę-

żarliwości w dzień Narodzenia

Panie Boże, do mnie, kramarza Chune, nie

cenia dokonal ks. biskup Gail.

i trwalość niespożytą.

zstępujący na ziemię zbudzil

Pańskiego. Oby to już ostatnie

masz zaufania, to potrać sobie z góry ślu-

Pierwszem  z  tych  zna-

w niem zgaszone sumienie; gdy-

W czasie poświęcenia orkie-

w Polsce bylo takie niewesole

bowaną przeze mnie polowę i pozwól mi

mion jest ich charakter rodzin-

by na koniec zanikl trąd moralny

stra fabryczna wykonala kil-

Boże Narodzenie.

wygrać jedynie pięćdziesiąt tysięcy!

Zostala zachowana

ny owych dni uroczystych.

wyzysku, gdyby rozbestwienie

ka utworów. Następnie naczel-

WYBÓR

oryginalna pisownia

Tkwi w czlowieku instynkt

spekulacyjne, prowadzące nas

ny dyrektor zakladów i glówny

KRZYSZTOF ŻMUDA