img
12
nr 2 (438) 30.01.­15.02. 2024
Wydarzenia
www.kuriergalicyjski.com
Znad Odry do Niemna, Dniestru i dalej
Po rozpoczęciu rosyjskiej
na Bialorusi? Powiedziala wte-
dy, że jest ich, jeszcze żyjących,
inwazji na Ukrainę
178. To byli żolnierze Armii
Stowarzyszenie Odra-
Krajowej tego ostatniego poko-
Niemen przekazalo do
lenia. Również trochę Żolnie-
tego kraju ponad 200
rzy Wyklętych, ale to już druga
ton różnych darów.
konspiracja. Oni byli zeslani do
Prężnie dzialają
lagrów, więc to taka grupa la-
wolontariusze oddzialów
gierników. Bardzo późno zostali
z tych lagrów wypuszczeni i już
w Rzeszowie i Lwowie,
nie mieli w ogóle wjazdu do Pol-
którzy dostarczają je
ski. I taka nieduża ich grupka
do pozostających tam
tam zostala. Wtedy większość
polskich rodzin, dzielą
już nie chodząca. No to czym my
się pomocą humanitarną
możemy im pomoc? ,,Zróbcie mi
z sąsiadami, uchodźcami
paczki na święta, ale tak że-
bym każdemu mojemu chlopa-
wewnętrznymi
kowi i dziewczynie mogla dać
oraz wysylają dla
jedną paczkę, bo ja dostaję na
żolnierzy ukraińskich
przyklad 20 paczek i co ja mam
i mieszkańców w strefie
zrobić z tymi paczkami? Jak ja
frontowej. Również
mam to rozdzielić na 178 osób?
ILONA GOSIEWSKA (-OD LEWEJ), S. TARSYCJA, KRYSTYNA FROLOWA-FADEJCZUK
od lat Stowarzyszenie
Jak dostanę dla każdej osoby
w ogóle na tym Zachodzie tacy
i każdemu wręczymy, to wtedy
opiekuje się sybirakami
trochę z innego świata. U nas
powiem, że wykonaliście zada-
i polskimi kombatantami
jest takie slowo ­ poniemieckie.
nie" ­ powiedziala Weronika
oraz gromadzi Bazę
U nas wszystko jest poniemiec-
Sebastianowicz. Przyjechalam
Grobów Powstańców
kie. Mam też wrażenie, że latwo
do Wroclawia i mówię do moich
Styczniowych, odnawia
jest polączyć część mlodych lu-
we Wspólnocie: ,,Zróbmy taką
pomniki. W przededniu
dzi czy w ogóle ludzi wokól na-
akcję. Nic nie kosztuje". No, nikt
161. rocznicy wybuchu
szej idei Odra-Niemen, bo my
nie chcial. Nie wiem dlacze-
na tym Zachodzie nie mamy
go. Powiedzieli, że już wozili,
powstania styczniowego
tożsamości, nie mamy swoich
że to jest dużo pracy. Zrobilam
delegacja Stowarzyszenia
grobów. Nasze pierwsze groby
awanturę, wyszlam zaplakana.
zlożyla kwiaty na
rodzinne pojawily się w latach
Nie chcieli też inne Towarzy-
Górce Powstańców
siedemdziesiątych-osiemdzie-
stwa, oni wszyscy wozili pacz-
Styczniowych
siątych. A tam ludzie idą na
ki do swoich środowisk. Bylam
na Cmentarzu
groby pradziadków, mają swoją
zupelnie zalamana. I dokladnie
historię.
tak jakby mi w górze aniol pa-
Lyczakowskim.
tronowal ­ przyszlam do domu,
Jeszcze w latach
a my w tym czasie dostaliśmy
KONSTANTY CZAWAGA
dziewięćdziesiątych
z sądu informację, że jest takie
TEKST
Stowarzyszenie Odra-Niemen,
KONSTANTY CZAWAGA
grupa przyjaciól
które trzeba zamknąć, bo nikt
IRENA DŻUHA
zalożyla, chyba w 2001
się tym nie interesuje, nie skla-
ZDJĘCIA
roku, Stowarzyszenie
da sprawozdań. A my w ogóle
Odra-Niemen
20 stycznia przewódcy Sto-
o tym zapomnieliśmy. I kole-
z myślą, że Wroclaw
warzyszenia razem z aktywem
ga do mnie mówi: ,,No co ty tak
będzie kooperowal
Centrum Polskiej Kultury Od-
placzesz, masz przecież Stowa-
ra-Niemen-Dniestr uczestni-
rzyszenie z historią. Odtwórz
z Grodnem pod kątem
czyli w spotkaniu noworocz-
to Stowarzyszenie, będziesz
gospodarczym, jednak
nym we Lwowie. Zebranych na
miala jakby podstawę. Zrobisz
potrwalo to okienko
sali przywitala wicekonsul Bo-
te paczki, a potem zamkniesz to
bardzo krótko,
gumila Rybak-Ziólkowska.
Stowarzyszenie. Żeby nie bylo
ponieważ Lukaszenko
O przybliżenie czytelnikom
tak, że prywatnie zbierasz te
EUGENIUSZ GOSIEWSKI
wszystko zamknąl
,,Kuriera" dzialalności Stowa-
paczki". I się okazalo, że zamiast
i wlaściwie wszyscy
że jakieś korzenie kresowe. Po
rzyszenia Odra-Niemen popro-
I bardzo mocno byliśmy na Wo-
zamknąć  to  Stowarzysze-
silem jego wspóltwórcę i preze-
lyniu pod kątem porządkowa-
prostu pojechalam, bo zapro-
nie zmieniliśmy tylko zarząd,
o tym Stowarzyszeniu
sa Ilonę Gosiewską.
nia tam miejsc pamięci. Przede
sili mnie koledzy. Traktowa-
zmieniliśmy szybko statut,
zapomnieli, że jest
lam to jako wycieczkę. Jestem
wszystkim w Ostrówkach. To
żeby pasowal. Że nie gospo-
ono zarejestrowane
­ Stowarzyszenie
z wyksztalcenia pedagogiem,
bylo nasze pierwsze miejsce
darcza dzialalność, a spoleczna.
w sądzie.
Odra-Niemen ma swój
ale prowadzilam przez wiele
na Wolyniu, dokąd pojechali-
I wtedy poszliśmy do Internetu,
lat z Eugeniuszem firmę szko-
śmy jako wolontariusze. Poje-
zalożyliśmy stronę. Podaliśmy
oddzial we Lwowie, na
chaliśmy wtedy do Leona Pop-
leniowo-doradczą dla biznesu
Tak jak mówilam, pracowa-
tam informacje, opisaliśmy losy
Ukrainie, czyli jesteśmy
i realizowaliśmy się w tej dzia-
ka i on zorganizowal tam obóz
lam we Wspólnocie Polskiej,
tych żolnierzy i zasypali nas
od dluższego już czasu
lalności. Wcześniej jeszcze pra-
przy cmentarzu. Tam wlaści-
jeździliśmy raz w roku na Za-
ludzie darami. Myśmy zebrali
w bliskiej wspólpracy
cowaliśmy spolecznie w Dol-
wie, dzięki jego opowieściom,
duszki Kresowe, to my z Gie-
te nieduże paczki, zawieźli do
projektowej.
nośląskiej Wspólnocie Polskiej.
poznaliśmy Wolyń. Dużo pra-
niem taki sobie projekt zrobi-
konsula Książka do Bialegosto-
Przed wybuchem
cowaliśmy na tych trupich po-
Wlaśnie od nich pojechaliśmy
liśmy. Przy okazji woziliśmy
ku. On pomógl nam przewieźć.
lach, przy ekshumacjach.
wtedy do tego Iwieńca. To jest
paczki edukacyjne do polskiej
Potem na Wielkanoc pojecha-
wojny na Ukrainie
Pani Ilono, a jak powstalo
ponad tysiąc kilometrów od
szkoly. Tam na 11 listopada,
liśmy z mlodzieżą na Bialoruś,
realizowaliśmy
wasze Stowarzyszenie?
Wroclawia. Przywitala nas tam
w Domu Polskim w Iwieńcu
aby te paczki rozdawać. We-
wspólnie projekty,
­ Caly początek Stowarzy-
pani piękną polszczyzną. Bylo
na Bialorusi, 40 kilometrów
szliśmy do tych domów, bardzo
które wzmacnialy
bardzo gościnnie, ze wzrusze-
szenia Odra-Niemen to wlaści-
od Mińska obchodzono Dzień
biednych (we Lwowie takich
polskie spoleczności
wie przypadek. Zawsze mówię,
niem. I potem ­ te miejsca pa-
Niepodleglości.
nie ma) i wszędzie ci ludzie,
pod kątem edukacji,
że gdybym sobie to zaplano-
mięci polskie i historia tych
Przyjechalo tam dużo gości,
większość w ogóle niepiśmien-
pod kątem wydarzeń
ludzi. Jakoś nie potrafiliśmy
wala, nigdy by tak nie wyszlo.
i z konsulatu, trochę poslów
na po polsku, ale wszyscy pięk-
Jeździlam po prostu z mężem
już tam nie wrócić. I co roku
z Polski i też różnych dzialaczy
nie po polsku mówili. Wszędzie
kulturalnych.
z Eugeniuszem wracaliśmy tam
na Bialoruś do Iwieńca. Rodzi-
z calej Bialorusi. Przyjecha-
gdzieś tam schowany orzel,
na mojego taty jest kresowa. On
i skromnie pomagali tej ma-
Dzialaliśmy  glównie  we
la też pólkownik (wtedy kapi-
wszędzie jest krzyż, Jan Pawel
lej spoleczności. Eugeniusz ma
Lwowie i okolicach, lącznie
się urodzil w Brześciu. Tam jest
tan) Weronika Sebastianowicz
II. I wszyscy placzą, krzyczą
korzenie na Podlasiu. Rodzice
jakby rodzina taty, Borowików.
z Mościskami. Byliśmy rów-
i przestawila się, że jest preze-
do nas glośno: ,,Ale nie zapomi-
Natomiast rodzina Malinow-
poznali się w pociągu do Wro-
nież w Krzemieńcu. Wspiera-
sem Stowarzyszenia Żolnierzy
najcie o nas!" I co, moi mlodzi
clawia, a mieszkali kolo siebie
liśmy tam pracę księdza, re-
skich pochodzi w terenów dzi-
Armii Krajowej na Bialoru-
ludzie tak się poplakali... A po-
siejszej Ukrainy. Pojechalam na
w odleglości dwudziestu kilo-
montowaliśmy miejsca pamięci
si. Ona byla w mundurze. Jak?
tem to się rozeszlo do szkól, do
metrów. Więc takie są te nasze
polskiej, polski cmentarz, jeź-
Bialoruś pierwszy raz zupel-
Armia Krajowa na Bialorusi?
innych ludzi i tak poszlo. Sko-
losy wroclawskie. My jesteśmy
nie bez żadnych tam aspiracji,
dziliśmy tam chyba trzy lata.
Skąd żolnierze Armii Krajowej
ro jest na Bialorusi środowisko