45

nr 3­4 (439-440) 29.02.­14.03.2024

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

Lalkowe ,,książęta i księżne", wędrujące przez świat

Księżna Olga, Halszka,

Konstanty i Beata

Ostrogscy, król Daniel

Halicki, Grzymislawa

Lucka ­ postacie tych

znanych osobistości

epoki Średniowiecza

wcielone w szmaciane

lalki, eksponowane są na

wystawie ,,Kniaziówny

i księżne". Opierając się na

studiach historycznych

ubiorów artystki z Ukrainy

i zza granicy ubraly lalki

,,motanki" w stylizowane

szaty bizantyjskich

wladców, książąt i księżne

luckiej mieszczki, związanej bezpośrednio

do Kiwierc, często kupuję je na wyprzeda-

Luckiej, ruskiej i polskiej księżnej z prze-

Wystawa zawiera wątek oświatowy

Rusi, Rzeczypospolitej,

lomu XII ­ XIII w.

z dzialalnością w mieście tego zakonu.

­ przy pomocy lalek ,,motanek" opowiada

żach. Nie dla wnuczek, bo mam tylko wnu-

niemieckich

­ Jest to Agnieszka Staniszewska,

­ Zgodnie z dokumentami historyczny-

o postaciach historycznych, które pozo-

ków ­ raczej dla siebie. Na wystawę przy-

i skandynawskich

malżonka luckiego sędziego ziemskiego

mi byla ona córką księcia Ingwara, syna

szlam, aby je zobaczyć. Dowiedzialam się

stawily po sobie nie byle jaki ślad w euro-

magnatów.

­ opowiada Olena. ­ W 1643 r. zakupila

Jaroslawa. Jej dzieciństwo przebiegalo

pejskiej historii. Dlatego cieszy się wielkim

tu wiele i humor mi się poprawil.

za 400 zlotych teren na ziemiach, nale-

Jak twierdzi artystka z Lucka Olena

w Lucku ­ opowiada Olena. ­ Grzymislawa

powodzeniem wśród dzieci i doroslych.

żących do kościola pw. Świętego Krzyża

wyszla za mąż za księcia krakowskiego

­ Moi czwartoklasiści interesują się hi-

Mychalczuk, wystawa ,,Kniaziówny i księż-

TEKST I ZDJĘCIA

i przekazala go zakonnikom-bernardy-

Leszka Bialego, a po jego śmierci zostala

storią ­ mówi nauczycielka klas początko-

ne" jest częścią projektu wolontariuszy

LUDMILA PRYJMACZUK

nom. W latach 1737­1755 zbudowano tu

regentką nieletniego syna i rządzila księ-

,,Lalki wędrują przez świat". Projekt zapo-

wych jednego z gimnazjów Mila Besarab-

­ Na wystawie przedstawiono 78

wedlug projektu Pawla Giżyckiego klasz-

czątkowala Ukrainka Nina Hagen, urodzona

stwem. Z tej okazji wyryta zostala pie-

czuk, która z dziećmi odwiedzila wystawę.

prac, zaś w projekcie wzięlo udzial 49

tor i kościól. Postacią Agnieszki zaintere-

w obw. poltawskim, obecnie mieszkająca

częć, przedstawiająca ją na tronie z berlem

­ Postacie, o których im opowiadalam,

artystek ­ opowiada dyrektor Muzeum

sowala się i lalkę stworzyla artystka

i wieńcem na glowie.

w Norwegii. Artystka wspiera zachowanie

zobaczyly na wlasne oczy. Uslyszaly

krajoznawczego w Kiwiercach Oksana

Jak twierdzi Olena, lalkę wykonala

z Dniepru Iryna Koreń.

tradycji lalkarstwa na Ukrainie i jego popu-

przy tym opowieści o ich życiu. Dzieci są

Suszczyk. ­ Lalki wykonane są nie jako

w oparciu o jej wizerunek autorstwa Jana

Na Wolyniu wystawa lalek ,,motanek"

laryzację za granicą. W ramach tego projek-

zachwycone i robią sobie zdjęcie przy każ-

kopie historyczne, lecz postacie stylizo-

w historycznych strojach ,,Kniaziówny

Matejki. Na wystawie ­ mówi artystka

tu latem 2022 r. lalki ,,motanki" odwiedzily

dej lalce. Uważam, że w ten sposób lepiej

wane, oparte na wlasnych badaniach

i księżne" trwać będzie do końca lutego.

­ przedstawiono osiem księżnych, które

Kraków, gdzie zbierano fundusze na dzieci

przyswoją sobie material, którego akurat

i fantazji każdej z artystek. Na przy-

Na początku lutego ­ mówi Nina Hagen ­

byly malżonkami polskich królów.

uchodźców z Ukrainy.

się uczą.

klad ­ najbardziej popularne okazaly

lalki pojada do Tarnopola, w kwietniu eks-

Kolejnym miejscem, gdzie eksponowana

Sama Olena Mychalczuk jest artystką-

­ W dzieciństwie brakowalo mi zaba-

się księżna Olga i Halszka Ostrogska. Na

ponowane będą w Kropiwnickim, a w maju

byla wystawa, byla Obwodowa biblioteka

-lalkarką z wieloletnim doświadczeniem.

wy lalkami, bo prawie ich nie mialam ­

wystawie przedstawia je okolo 20 lalek,

czekać będą na gości w Historyczno-et-

dla mlodzieży w Lucku, mieszcząca się w mu-

Na wystawie w Kiwiercach przedstawila

dolącza do naszej rozmowy przesiedlona

jednak lalki każdej z artystek różnią się

nograficznym rezerwacie w Perejaslawiu

rach dawnego klasztoru bernardynów. Sym-

nową pracę. Zainteresowala ją postać

z Kramatorska na Donbasie Ludmila Gapo-

jedna od drugiej.

Chmielnickim.

boliczne, że wśród lalek znalazla się postać

malo znanej na Ukrainie Grzymislawy

nowa. ­ Ale kiedy w 2022 r. przyjechaliśmy

Dawna kamienica profesorów Politechniki Lwowskiej wraca do życia

Odnowienie czterech

Michal Ryba. W 1930 roku pierwszymi

- Zaplanowaliśmy remont na lato. Ogólnie

kamienic przy ulicy

mieszkańcami kompleksu byli wykladow-

wszystko jest dobrze, gdyby tylko żona już

cy Politechniki Lwowskiej. Zespól budyn-

się nie martwila. Nadal boi się glośnych

Stryjskiej trwa już ponad

ków zostal wpisany do listy zabytków

dźwięków, na przyklad, gdy samochód glo-

pól roku. Wladze miasta

UNESCO.

śniej przejedzie. Jeszcze z tego nie wyszla ­

Lwowa poinformowaly,

­ Wszystko powinno być odbudowane

dodaje ze smutkiem.

że większość prac uda się

zgodnie z oryginalnym projektem. Dlatego

­ I wladze miasta, i zarządca nasze-

zakończyć jeszcze w tym

wszyscy pracują bardzo starannie i z wielkim

go budynku wlożyli wiele wysilku. Wiele

miesiącu.

zaangażowaniem. Jestem przekonany, że te

pracy jest wykonano i dziękujemy im za

domy będą jeszcze lepsze niż przed atakiem

to. Niestety, są jeszcze pewne niedocią-

­ zapewnia mer Lwowa Andrij Sadowy.

gnięcia ­ mówi jego sąsiad z budynku obok

ANDRZEJ KOŃKO

Z czterech zniszczonych budynków

Wolodymyr Szacki. ­ Od tragedii minęlo

­ dwa, pod numerem 64 i 66, ucierpialy

Wywieziono ponad tysiąc ton gruzu,

już siedem miesięcy i nadal nie skończono

są nowe ściany i dachy. Do odbudowy

wszystkich prac związanych z naprawą

najbardziej. W jeden z nich bezpośrednio

trafila rakieta. Dlatego konieczna byla

zużyto okolo 450 m3 betonu, ponad 100

dachu, montażem okien czy naprawą ry-

odbudowa wszystkich stropów i ścian, za-

również bylo pelno szkla. Następnie wy-

ton metalu i 1300 m2 plytek ­ informują

nien ­ wyjaśnia.

lwowskiej i wolontariuszka Fundacji ,,Daj-

czynając od pierwszego piętra. By zacho-

szliśmy na podwórko. Już po pierwszym

wladze miejskie. Wedlug zastępcy mera

Każdy kolejny alarm we Lwowie przy-

my Nadzieję" oraz jej matka Myroslawa

wać autentyczność kamienicy wstawiono

miasta ds. urbanistyki Lubomyra Zuba-

woluje w pamięci mieszkańców osiedla

Sadowa.

wybuchu w żadnym domu nie bylo żadne-

też drewniane okna i polożono dachówkę,

cza pierwszy etap prac planują zakończyć

dzień największego ostrzalu miasta. Rosyj-

­ Po eksplozji nastąpil silny rozblysk.

go calego okna ­ wraca pamięcią do tra-

gicznej nocy Myroslaw.

którą sprowadzono na specjalne zamówie-

do polowy lutego. Kolejnym etapem jest

skie rakiety uszkodzily wtedy 17 domów

Rozbite okna wlecialy do środka mieszka-

Budynki przy ulicy Stryjskiej, zwane

nie z zagranicy.

nia ­ przypomina Myroslaw Wynorczuk,

renowacja elewacji, klatek schodowych

przy ulicy Stryjskiej. Zginęlo 10 osób, pra-

­ Wyjątkowość tego dachu polega na

mieszkaniec jednego ze ucierpialych do-

,,kamienicą profesorów Politechniki Lwow-

i wewnętrznych instalacji.

wie 50 zostalo rannych. Wśród ofiar byly

tym, że jest promieniowy, co oznacza spe-

­ Finalnym etapem będą prace remonto-

osoby związane z polskim środowiskiem

mów. ­ Nie rozumieliśmy, co się stalo.

skiej", powstaly w okresie międzywojen-

cyficzne ukladanie dachówek ­ informuje

we wewnątrz budynku, a już bezpośrednio

­ Anastazja Seniw, parafianka katedry

Wybiegliśmy na klatkę schodową, gdzie

nym. Zaprojektowal je lwowski architekt

Oleh Poliszczuk, dyrektor Lwowskiego

w mieszkaniach ludzie sami będą przeprowa-

Przedsiębiorstwa Komunalnego ,,Rembud",

dzać remont. Rada miasta wyplaci im za to

które wykonuje tu prace renowacyjne.

rekompensatę z budżetu miasta. Nie chcę się

­ Wlaśnie na dachu budynku nr 64 zasto-

spieszyć, ale caly kompleks prac chcieliby-

śmy sfinalizować przed zakończeniem sezo-

sowano dachówki z tak zwanym ,,ogonem

bobra". Do ulożenia jednego metra kwadra-

nu grzewczego (zazwyczaj trwa do polowy

towego potrzeba okolo trzech metrów kwa-

kwietnia ­ red. KG) ­ powiedzial Lubomyr

dratowych dachówek. Pracownicy ukladają

Zubacz.

Budynki zostaly zniszczone 6 lipca

je jak mozaikę, tworząc ksztalt trapezu, aby

ubieglego roku wskutek rosyjskiego ataku

przywrócić autentyczność dachu ­ tluma-

rakietowego. W dwóch domach zakończo-

czy dyrektor ,,Rembudu".

no pierwszy etap prac, pozostale są wla-

Wladze Lwowa obiecują mieszkańcom

śnie pokrywane dachem.

czterech najbardziej zniszczonych kamie-

­ Na chwilę obecną przeprowadzono

nic zwrot kosztów wynajmu mieszkań

renowację okien i drzwi. Później sami bę-

zastępczych. W planach jest również za-

dziemy dokonywać napraw w mieszka-

gospodarowanie przestrzeni publicznej na

niach ­ opowiada mieszkaniec jednego ze

wewnętrznym dziedzińcu odnowionych

zniszczonych budynków Jaroslaw Bielański.

budynków.